Σμύρνη μου αγαπημένη: Μια υπερπαραγωγή με ενδιαφέρουσες στιγμές και απώλειες στη διαδρομή

ντενιση γερονικολού Facebook Twitter
Η Μιμή Ντενίση παίζει τη Φιλιώ σαν ακαδημαϊκή αγία: ξέρει πάντα τι είναι σωστό και έχει κάτι καλό να σκεφτεί και να πει.
0

Το Σμύρνη μου αγαπημένη, η ακριβότερη παραγωγή από καταβολής ελληνικού κινηματογράφου, πλαισιώνεται από απόλυτο κοντράστ.

Το ξεκίνημα δείχνει έναν νοσταλγικό κοσμοπολιτισμό, το καθωσπρέπει πάρτι που κράτησε από το 1915 ως τα προεόρτια της καταστροφής, πασπαλισμένο με ανεμελιά και βουτηγμένο στην απερίσκεπτη αφέλεια του ελληνισμού της στρωμένης επιχειρηματικότητας, των καλών τρόπων και της ευγενικής ανταλλαγής επισκέψεων στα όμορφα σπίτια.

Το φινάλε, τραχύ και οδυνηρό, πνίγει την ψευδαίσθηση της αιώνιας ευημερίας σε μια αιματηρή σφαγή, σαν εφιαλτική προειδοποίηση της Ιστορίας για όσους τη μεταχειρίζονται σαν περαστική φάση ή σαν κουβέντα καφενείου.

Στο ενδιάμεσο, απλώνεται η ιστορία της ταινίας, το χρονικό της οικογένειας της Φιλιώς Μπαλτατζή όπως ξεπηδά από τις σελίδες του τεφτεριού με τις συνταγές της, ενθύμημα της εγγονής της που έφτασε στη σύγχρονη Μυτιλήνη των προσφύγων, όπως ακριβώς και η γιαγιά της (μια έξυπνη σύνδεση με το σήμερα, που μένει στις προθέσεις).

Οι κινηματογραφικά ζουμερές, και πιο ουσιαστικά δραματικές σκηνές της ταινίας είναι εκείνες που οδηγούν στο αναπόφευκτο, και ξετυλίγουν την αγωνία για το μέλλον των πρωταγωνιστών μέσα στο χάος.

Σε σενάριο της Μιμής Ντενίση και του Μάρτιν Σέρμαν, ο Γρηγόρης Καραντινάκης επιστρατεύει την πείρα και την κινηματογραφική του αντίληψη για να χωρέσει πολλούς χαρακτήρες και ακόμη περισσότερα γεγονότα, με τακτική γρήγορου μοντάζ και πολλών πλάνων στις σκηνές, από την αρχή ως το τέλος.

Aναστασία Παντούση και Ταμίλα Κουλίεβα Facebook Twitter
Aναστασία Παντούση και Ταμίλα Κουλίεβα στο καστ της ταινίας.

Και ενώ, θεωρητικά, θα ενίσχυε τη δραματικότητα, αν τόνιζε με κοντινά στιγμές των οποίων η κορύφωση θα απαιτούσε διάρκεια, αποσπώντας ερμηνείες, π.χ. με τη σκοτεινιά του παρελθόντος που φέρει η Ταμίλα Κουλίεβα, την αγχώδη ανταπόδοση του έρωτα της Κατερίνας Γερονικολού προς τον αγαπημένο της ή την προσδοκία της ευτυχίας που ζωγραφίζεται στο πρόσωπο της Αναστασίας Παντούση, η αποσπασματικότητα αποδυναμώνει συνεχώς το επίκεντρο, δηλαδή τα πρόσωπα που πάσχουν.

Το περίφημο δραματικό τόξο των πρωταγωνιστών στριμώχνεται και αναβάλλεται, με αποτέλεσμα μικρότεροι σε έκταση ρόλοι, όπως του Χρήστου Στέργιογλου ως στυγνού Ύπατου Αρμοστή, και του γλυκύτατου παππού του Γιάννη Βογιατζή, να βγαίνουν αβίαστα όσο διαρκούν και να ολοκληρώνονται αρτιότερα. 

Ανάμεσα στην ιστορική γνώση που καλύπτει τη νοοτροπία και τα συμφέροντα των Μικρασιατών Ελλήνων, των Τούρκων, των συμμάχων, των φίλων κι εχθρών αλλά και των μεταβαλλόμενων συσχετισμών πίσω στην πατρίδα, και την προσωπική διαδρομή και τις συγκρούσεις των ηρώων, συμπτύσσεται και συχνά διακόπτεται η συγκίνηση, που είναι το κύριο ζητούμενο του Σμύρνη μου αγαπημένη.

Η εμφανώς εύρωστη προσεγμένη στις λεπτομέρειες, αν και με τεχνικές ανακολουθίες, παραγωγή υπηρετείται από περιστατικά που μπορεί να λειτουργούν καλύτερα στη σκηνή, ακόμη και με την αναγκαστική αφαίρεση που απαιτείται στην εναλλαγή, ωστόσο στην οθόνη παρατίθενται σαν επεισόδια που δένουν με διαλόγους, παρά μέσω των εικόνων.

Ο Καραντινάκης παρεμβαίνει στο υλικό όσο πλησιάζουμε στη διάσπαση του πολεμικού μετώπου, στις κρίσιμες στιγμές πριν από την τραγωδία. Οι κινηματογραφικά ζουμερές και πιο ουσιαστικά δραματικές σκηνές της ταινίας είναι εκείνες που οδηγούν στο αναπόφευκτο και ξετυλίγουν την αγωνία για το μέλλον των πρωταγωνιστών μέσα στο χάος. Εκεί η ταινία μιλά οπτικά, κλιμακώνεται σκηνοθετικά και κερδίζει το χαμένο έδαφος μιας παρατεταμένης παρένθεσης.

σμυρνη μου αγαπημενη Facebook Twitter
Το ογκώδες σενάριο ήθελε περιορισμό και επιλογή, καθώς η φορτωμένη από κοινωνικοπολιτικές παραμέτρους αφήγηση δεν αναπνέει με άνεση.

Η Μιμή Ντενίση παίζει τη Φιλιώ σαν ακαδημαϊκή αγία: ξέρει πάντα τι είναι σωστό και έχει κάτι καλό να σκεφτεί και να πει. Όταν διηγείται το στόρι μέσα από τις σελίδες του καμουφλαρισμένου ημερολογίου της, περνά από το ένα κεφάλαιο στο άλλο, αλλά όποτε εμφανίζεται, υπονοεί πως μια νέα ενότητα προστίθεται, χωρίς να προδίδει τη συνέχεια. Διαθέτει ενωτική ζεστασιά και ανακουφιστική ψυχραιμία, έχει command (μια δική της αίσθηση της συνέχειας στην πλοκή) κι ελέγχει το συναίσθημα της ταινίας.

Είναι φυσικό να γνωρίζει σε βάθος ποια είναι η Φιλιώ και τι ρόλο διαδραματίζει, αφού έγραψε το έργο και γέννησε τον λόγο κάθε χαρακτήρα, αλλά εντυπωσιάζει ο μελαγχολικός ορίζοντας στο βλέμμα της, πίσω από τις λέξεις και πέρα απ’ τα αβρά προσχήματα που κρατά η δυνατή και φινετσάτη, ισορροπίστρια Σμυρνιά που έπλασε – μια διασταύρωση καλλιεργημένης grande dame με στωική ανατολίτισσα.

Το ογκώδες σενάριο ήθελε περιορισμό και επιλογή, καθώς η φορτωμένη από κοινωνικοπολιτικές παραμέτρους αφήγηση δεν αναπνέει με άνεση. Η συνέπεια αυτής της δύσκολης εξίσωσης είναι μια συναισθηματική απόσταση, μια έντιμη τροχονόμηση έμψυχου και ιστορικού υλικού, με ενδιαφέρουσες στιγμές και απώλειες στη διαδρομή.

Η ταινία «Σμύρνη μου αγαπημένη» κάνει πρεμιέρα στους κινηματογράφους την Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οθόνες / Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οι κατηγορίες εναντίον του Φράνκο για σεξουαλική κακοποίηση έβαλαν στον γύψο όχι μόνο την καριέρα του στο Χόλιγουντ αλλά και τη στενή φιλία του με τον επί εικοσαετίας κολλητό και συνεργάτη του.
THE LIFO TEAM
15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Οθόνες / 15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Πάμελα Άντερσον, Αριάν Λαμπέντ, Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, σινεφίλ τέρατα και όλη η νέα ελληνική κινηματογραφική παραγωγή της χρονιάς στην 65η διοργάνωση που για δέκα μέρες (31/10-10/11) θα μεταμορφώσει τη Θεσσαλονίκη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Απώλειες / Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Αστεία και ανθρώπινη, η αξιαγάπητη, υπερταλαντούχα Τέρι Γκαρ, που απολαύσαμε στο «Young Frankenstein» και το «Τούτσι» και αγαπήσαμε από τις εμφανίσεις της στο βραδινό talk show του Ντέιβιντ Λέτερμαν, ήταν μια από τις πιο λαμπερές σουμπρέτες του αμερικανικού σινεμά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας

Daily / Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντός μας

«Μετά από 50 χρόνια στον δρόμο, είναι πολύ αργά για να σταματήσουμε τώρα», δηλώνει μ’ ένα διακριτικό μειδίαμα ο 75χρονος ροκ σταρ σ’ ένα νέο ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής την πρόσφατη περιοδεία του Μπρους Σπρίνγκστιν και της θρυλικής μπάντας του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Paul Morrissey (1938-2024)

Απώλειες / Ο Paul Morrissey (1938-2024) έδωσε φωνή στα «ανθρώπινα σκουπίδια»

Ο εμβληματικός σκηνοθέτης της cult τριλογίας «Flesh» - «Trash» - «Heat» ταυτίστηκε με τον Άντι Γουόρχολ και το νεοϋορκέζικο αβανγκάρντ των ’60s, ως ο πιο ανεξάρτητος από τους ανεξάρτητους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
10 κινηματογραφικά διαμάντια που μπορείτε να δείτε τώρα στο Ertflix

Οθόνες / 10 κινηματογραφικά διαμάντια που μπορείτε να δείτε τώρα στο Ertflix

Δέκα ταινίες που εξασφαλίζουν δέκα ξεχωριστές προβολές, απαραίτητες για κάθε σινεφίλ, από συγκινητικά δράματα και γαλλικά policier μέχρι καλαίσθητα ντοκιμαντέρ και ατμοσφαιρικά θρίλερ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Παντελής Βούλγαρης: «Δεν έγινα ποτέ κατεστημένο ούτε κατά παραγγελία σκηνοθέτης»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Παντελής Βούλγαρης: «Δεν έγινα ποτέ κατεστημένο ούτε κατά παραγγελία σκηνοθέτης»

Ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή σκηνοθέτες μας σε μια χορταστική συνέντευξη για τη ζωή, το έργο και τις εμπειρίες που έχει αποκομίσει εδώ και έξι δεκαετίες πίσω από την κάμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όταν ο Τζον Λένον πίστεψε ότι είναι ο Τσε Γκεβάρα

Οθόνες / Όταν ο Τζον Λένον πίστεψε ότι είναι ο Τσε Γκεβάρα

Ένα νέο ντοκιμαντέρ ρίχνει για πρώτη φορά φως στους 18 μήνες που ο πρώην Beatle και η Γιόκο Όνο εγκαταστάθηκαν σ΄ ένα ταπεινό διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη, στο οποίο συνέβαιναν καθημερινά έντονες ριζοσπαστικές ζυμώσεις.
THE LIFO TEAM
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM
fight club

Οθόνες / «Με συνάντησες σε μια πολύ παράξενη περίοδο της ζωής μου»: 25 χρόνια μετά, ακόμα ζούμε στον κόσμο του Fight Club

Παρότι πραγματεύεται τα δεινά και τις ανησυχίες της Generation X, στα 25 χρόνια που πέρασαν από την κυκλοφορία της η ταινία έχει εισχωρήσει βαθιά στην κουλτούρα και έχει (παρ)ερμηνευτεί ποικιλοτρόπως.
THE LIFO TEAM