Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ Κυριάκου Μητσοτάκη είναι προφανώς η αυτοδυναμία, όσο δύσκολη κι αν μοιάζει η επίτευξή της αυτήν τη στιγμή. Η κυβέρνησή του έχει τραυματιστεί τελευταία από τον πληθωρισμό, τις αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας και το σκάνδαλο των υποκλοπών, αλλά, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, αντέχει και εξακολουθεί να διατηρεί ένα σημαντικό προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, που όμως να της εξασφαλίζει αυτοδυναμία.
Ο Αλέξης Τσίπρας ξεκαθάρισε ότι δεν θέλει να φτιάξει μια κυβέρνηση ηττημένων ή μειοψηφίας και μόνο αν το βράδυ των εκλογών κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ, θα πάρει την εντολή για να σχηματίσει την προοδευτική κυβέρνηση, όπως την αποκαλεί.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης επανέλαβε για άλλη μια φορά ότι δεν θα στηρίξει ούτε τον Μητσοτάκη ούτε τον Τσίπρα για πρωθυπουργό, δεν απέκλεισε όμως εξίσου κατηγορηματικά και τη συνεργασία με τα κόμματά τους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να παρουσιάσει ως μειονέκτημα του ΠΑΣΟΚ το ότι δεν έχει κυβερνητική πρόταση για την επόμενη μέρα των εκλογών, παρότι είναι το μόνο κόμμα που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο κυβέρνησης συνεργασίας και με τους δύο, χωρίς όμως Μητσοτάκη και Τσίπρα ως πρωθυπουργό.
Ο πρωθυπουργός δεν παρουσίασε κάποιο ιδιαίτερο σχέδιο για τη χώρα στη ΔΕΘ. Περιορίστηκε σε πολιτικές διαχείρισης και επιδομάτων, καθώς η μεγαλύτερη πολιτική φιλοδοξία του αυτή την περίοδο είναι να βγάλει τον χειμώνα αλώβητος. «Μοίρασε» κάποια δισεκατομμύρια όμως, όπως και ο Τσίπρας, παρότι φέτος, λόγω των ειδικών συνθηκών, θα έχουμε έλλειμμα και ο στόχος της κυβέρνησης είναι αυτό να μην ξεπεράσει το 2%, καθώς του χρόνου έχει δεσμευτεί απέναντι στους επενδυτές να παρουσιάσει πλεόνασμα 1%.
«Αν ο ρυθμός ανάπτυξης διατηρηθεί στα επίπεδα που είναι τώρα, θα αυξηθούν σημαντικά τα έσοδα και από κει μπορούν να βρεθούν τα χρήματα που χρειάζονται», αναφέρει στη LiFO κυβερνητικός βουλευτής. Αλλά η εξεύρεση εσόδων δεν είναι το αγαπημένο θέμα των πολιτικών, σε αντίθεση με την ανακοίνωση μέτρων. Επίσης, φέτος θα διατεθούν δισεκατομμύρια για την επιδότηση στο ρεύμα, τα καύσιμα και το φυσικό αέριο.
Η επιδίωξη της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι ο στόχος ανάκτησης επενδυτικής βαθμίδας, για να εισρεύσουν κεφάλαια στη χώρα. Όπως αναφέρει οικονομικός αναλυτής: «Με την επενδυτική βαθμίδα μειώνεται και το spread, δηλαδή η διαφορά αποδόσεων-επιτοκίου με τα γερμανικά ομόλογα. Γενικά, μειώνεται το κόστος χρήματος. Όμως στην πράξη δεν συμβαίνει, λόγω πληθωρισμού. Η αγορά, όπως φαίνεται αυτή την περίοδο, προεξοφλεί ότι η Ελλάδα δεν θα πάρει άμεσα, όπως ήθελε το οικονομικό επιτελείο, την επενδυτική βαθμίδα, γι’ αυτό και η απόδοση στα δεκαετή την Τρίτη πήγε στο 4,5%.
Ο Αλέξης Τσίπρας, όπως φάνηκε στη ΔΕΘ, προσπαθεί να παρουσιάσει ένα άλλο πρόσωπο από αυτό που γνωρίζαμε, πιο μετριοπαθές, προκειμένου να μην τρομάξει τους κεντροαριστερούς και τους κεντρώους που θέλει να προσελκύσει. Ήταν εμφανής η προσπάθειά του να μην εμφανιστεί οργισμένος και με επιθετικό λόγο αλλά να προβάλει ένα προφίλ ρεαλιστή πολιτικού. Απάντησε μάλιστα στην κριτική για επανάληψη του προγράμματος Θεσσαλονίκης του 2014, υποστηρίζοντας ότι το κόστος των μέτρων που εξήγγειλε έχει υπολογιστεί και είναι ύψους 5,6 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Στον ΣΥΡΙΖΑ λένε ότι ο σκοπός επετεύχθη και θεωρούν ότι ο Τσίπρας κατάφερε να εμφανιστεί ως ρεαλιστής, χωρίς να φοβίσει τους κεντρώους και τη «μεσαία τάξη». Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έστειλε μηνύματα επίσης τόσο στους εκπροσώπους του κεφαλαίου όσο και στους εταίρους-συμμάχους και δανειστές ότι δεν αποτελεί κίνδυνο αλλά παράγοντα σταθερότητας, ότι επιθυμεί να σχηματιστεί κυβέρνηση από την πρώτη Κυριακή και να είναι μέσα. Όμως μόνο στην περίπτωση που το κόμμα του έρθει πρώτο, όπως ξεκαθάρισε, αφήνοντας στην άκρη τα σενάρια συνεργασίας του δεύτερου και του τρίτου κόμματος που το τελευταίο διάστημα καλλιεργούσε.
«Δεν θέλουμε να είμαστε η κυβέρνηση των ηττημένων», ήταν η χαρακτηριστική δήλωσή του. Το αν πιστεύει αυτά που λέει θα φανεί μόνο όταν έρθει η ώρα. Ο ίδιος, πάντως, δεν πιστεύει τις δημοσκοπήσεις και τη διαφορά που δίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ από το κυβερνών κόμμα.
Πολλοί συνεργάτες του θεωρούν πιθανή την πρωτιά του κόμματός τους. Υποστηρίζουν περίπου αυτό που έλεγαν και στις τελευταίες εκλογές ‒και κυρίως το έλεγε στον Τσίπρα ο Βερναρδάκης‒ ότι οι νέοι θα ψηφίσουν το κόμμα τους, αλλά επειδή δεν έχουν σταθερά τηλέφωνα ή αρνούνται να απαντήσουν υποκαταγράφονται στις δημοσκοπήσεις με αποτέλεσμα ο ΣΥΡΙΖΑ να βγαίνει πιο χαμηλά.
Ο στόχος τους, όπως ξεκαθάρισαν λοιπόν, είναι η πρωτιά στις πρώτες εκλογές με την απλή αναλογική, προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση κεντροαριστερής συνεργασίας, και προσφυγή στις δεύτερες κάλπες, αν αυτό δεν καταστεί εφικτό. Τα σενάρια για σχηματισμό κυβέρνησης ανοχής, μειοψηφίας ή τρικομματικής κυβέρνησης θέλουν να τα αποφύγουν. «Ο ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα και κυβέρνηση από την πρώτη Κυριακή» είναι η επιδίωξη.
Η πρότασή του για κρατικοποίηση της ΔΕΗ, παρότι η κυβέρνησή του προχώρησε την ιδιωτικοποίησή της, έχοντας και τότε εξαγγείλει τα αντίθετα, και η αύξηση του κατώτατου μισθού και του αφορολόγητου στις 10.000 θεωρούν ότι θα προσελκύσουν τους ψηφοφόρους. Ο πρόεδρός του ωστόσο εξακολουθεί να εμφανίζει έλλειμμα αξιοπιστίας, καθώς δεν έχει φροντίσει να την ξανακερδίσει.
Το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ μιλάει για στήριξη του κοινωνικού κράτους, για παραγωγική ανασυγκρότηση, «ισχυρό δημοκρατικό κράτος» που περιλαμβάνει και μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης, στην οποία αναφέρεται συχνά και ο Παύλος Πολάκης. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνουν και στο δημογραφικό ως μία από τις «εθνικές προτεραιότητές τους». Η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ στη δημογραφική πρόκληση θα είναι κυρίως με την ένταξη των μεταναστών και την αύξηση των επιδομάτων.
Παρά την προσπάθεια του Αλέξη Τσίπρα να εμφανιστεί μετριοπαθής στη ΔΕΘ, υπήρχαν και κάποιες ρωγμές στην αφήγησή του, όπως όταν υποστήριξε πάλι τα περί «13ης σύνταξης που έδωσε το ’19», ενώ ήταν ξεκάθαρα ένα προεκλογικό επίδομα και όχι η καθιέρωση της 13ης σύνταξης. Καθόλου βέβαιο δεν είναι ότι ενθουσίασε τους κεντρώους που θέλει να προσελκύσει και η θέση περί επαναδιαπραγμάτευσης των συμβάσεων για τα εξοπλιστικά, καθώς οι ενέργειες αυτές, λόγω των τουρκικών απειλών, καταγράφηκαν ως διακομματικά δημοφιλείς.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης μιλάει για χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης και στήριξη των αγροτών, ενώ πρώτος έθεσε το θέμα της φθηνής στέγης για τους νέους και τώρα όλοι το έχουν εντάξει στο πρόγραμμα τους. Το ολοκληρωμένο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής θα παρουσιαστεί σε συνδιάσκεψη που προγραμματίζεται για το επόμενο διάστημα.
Κεντρικό θέμα για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, το οποίο έχει επισημάνει αρκετές φορές τους τελευταίους μήνες, είναι «να μη χαθεί η ευκαιρία των 72 δισεκατομμυρίων ευρώ κοινοτικών πόρων για το κοινωνικό κράτος, την ενεργειακή ασφάλεια και τη βιώσιμη ανάπτυξη που θα έρθουν στη χώρα».
«Χωρίς ισχυρούς, ανοιχτούς και συμμετοχικούς θεσμούς, πώς θα καταφέρουμε να διαχειριστούμε αξιοκρατικά τα κονδύλια ύψους 70 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα εισρεύσουν στη χώρα μας μέχρι το 2027 μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, του νέου ΕΣΠΑ και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής;» Αυτή είναι μια ερώτηση που κάνει συχνά, προσθέτοντας και το εξής: «Πώς αλλιώς θα διασφαλίσουμε ότι τα κονδύλια αυτά δεν θα πάνε σε “ημέτερους” αλλά θα διαχυθούν σε όλες τις πραγματικά παραγωγικές δυνάμεις της πατρίδας μας;»
Το ΠΑΣΟΚ έχει πιεστεί το τελευταίο διάστημα, καθώς, όσο πλησιάζουμε στις εκλογές, η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ προτιμούν να παίζουν πινγκ-πονγκ μεταξύ τους και σε λίγο θα πολώσουν ακόμα περισσότερο το κλίμα διότι έτσι συσπειρώνουν τον κόσμο τους. Ακόμα και στο θέμα των υποκλοπών, στο οποίο πρωταγωνιστούσε ο Νίκος Ανδρουλάκης, η είσοδος του Χρ. Σπίρτζη αλλά και οι υπόλοιπες υποθέσεις που εξετάζονται πολιτικά σε έναν βαθμό έχουν υποβαθμίσει το θέμα και αυτό είναι που επιδιώκει και η κυβέρνηση ‒ και φαίνεται να αποδίδει.
Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να παρουσιάσει ως μειονέκτημα του ΠΑΣΟΚ το ότι δεν έχει κυβερνητική πρόταση για την επόμενη μέρα των εκλογών, παρότι είναι το μόνο κόμμα που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο κυβέρνησης συνεργασίας και με τους δύο, χωρίς όμως Μητσοτάκη και Τσίπρα ως πρωθυπουργό. Σενάρια κυβέρνησης συνεργασίας έχουν αρχίσει ήδη να κυκλοφορούν, λόγω της απλής αναλογικής, όπως και ονόματα πιθανών πρωθυπουργών, τα οποία όμως διακινούνται αυθαίρετα.
Τελευταία κυκλοφόρησε και το όνομα του Ευάγγελου Βενιζέλου. Η προσέγγισή του στο ΠΑΣΟΚ και η χείρα βοηθείας που τους προσφέρει στην υπόθεση της παρακολούθησης είναι καλοδεχούμενη στη Χαριλάου Τρικούπη, καθώς πιστεύουν ότι κόβει ψήφους από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά μέχρι εκεί. Γνωρίζουν ότι ο Βενιζέλος έχει ένα μικρό και ένθερμο κοινό, μέρος του οποίου εκτιμούν ότι ψήφισε ΝΔ, αλλά στην κοινωνία δεν είναι δημοφιλής. Επί προεδρίας του το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε με το μικρότερο ποσοστό που είχε ποτέ, καθώς οι περισσότεροι ψηφοφόροι τότε το εγκατέλειψαν, και αυτούς είναι που τώρα ο νέος πρόεδρος του κόμματος θέλει πίσω.