Simon Steen-Andersen, Σκηνοθετημένη νύχτα (Staged Night)

Τα έργα του παρελθόντος ανεβαίνουν συχνά στο θέατρο με σκηνοθεσίες που αλλάζουν τον τόπο και το χρόνο της δράσης ή, ακόμη, που παρεμβαίνουν στο ίδιο το κείμενο. Στη μουσική εκτέλεση, όμως, είμαστε προσανατολισμένοι σε ιστορικά ενημερωμένες ερμηνείες, που προσπαθούν να διατηρήσουν τα στοιχεία του παιξίματος της κάθε εποχής.

Πώς άραγε θα ακουγόταν μια αναθεωρημένη εκδοχή έργων του παρελθόντος, προσαρμοσμένη στην αντίληψη των σημερινών ακροατών; Πώς αυτά θα μπορούσαν να είναι εξίσου απειλητικά, ονειρικά ή θλιμμένα όπως την εποχή που πρωτοπαρουσιάστηκαν; 
 

Υπερβάλλοντας την κατιούσα κίνηση και το αργό τέμπο μιας άριας του Bach, ενορχηστρώνοντας με αιθέριους ήχους την Ονειροπόληση του Schumann, μεταφέροντας την άρια της Βασίλισσας της Νύχτας σε ένα πάρτυ techno και δημιουργώντας ένα σασπένς που θυμίζει θρίλερ στο Scarbo του Ravel, ο Δανός συνθέτης Σίμον Στην-Άντερσεν επαναπροσδιορίζει το περιεχόμενο ιστορικών έργων προσδίδοντάς τους φρεσκάδα και νέο νόημα.

Τον ενδιαφέρει η αλλαγή της αντίληψης που συμβαίνει κατά τη διάρκεια της νύχτας, το οποίο αποτελεί κοινό παρονομαστή όλων των επιλεγμένων έργων. Η σκηνοθεσία εντείνει αυτή την αβεβαιότητα: αφύσικα ενισχυμένα τριξίματα, αλλαγή σκηνικών σε απόλυτο σκοτάδι, εκτελεστές που κινούνται προς τις θέσεις τους στα τυφλά. Η ακοή –και η ακρόαση– οξύνονται, καθώς η όραση απενεργοποιείται.

H δουλειά του Σίμον Στην-Άντερσεν επικεντρώνεται τα τελευταία χρόνια στις σωματικές και χορογραφικές όψεις της οργανικής εκτέλεσης. Έχει τιμηθεί με πολύ σημαντικά βραβεία: Nordic Council Music Prize, SWR Orchestra Prize, Carl Nielsen Prize, Βραβείο Τεχνών της Ακαδημίας Τεχνών του Βερολίνου, καλλιτεχνική υποτροφία DAAD, International Rostrum of Composers κ.ά.

Το σύνολο ascolta ιδρύθηκε το 2003, με έδρα του τη Στουτγάρδη. Έχουν γραφτεί ειδικά γι’ αυτό περίπου 200 έργα, ενώ έχει εμφανιστεί σε μερικά από τα σημαντικότερα φεστιβάλ σύγχρονης μουσικής. Επικεντρώνεται στη σχέση του βωβού και του σύγχρονου κινηματογράφου με τη μουσική. 

Ο Αlfred Zimmerlin έγραψε για το Staged Night στη Neue Zürcher Zeitung: «Οι ακριβείς και εκλεπτυσμένες μεταγραφές […] ήταν λιτά σκηνοθετημένες από τον συνθέτη και το σύνολο, αλλά με μεγάλη αποτελεσματικότητα, ενώ τα οπτικά εφέ συνεισέφεραν στη διαδικασία της μεταμόρφωσης».

«Έργα νυχτερινής μουσικής από το ευρωπαϊκό παρελθόν παραβλήθηκαν με σημερινούς τρόπους αντίληψης για να ξανακερδίσουν την αρχική τους ένταση. […] Η άρια «Μια κολασμένη οργή βράζει μες στην καρδιά μου» από το Μαγεμένο Αυλό του Mozart είχε μεταφερθεί ακουστικά στην πίσω αίθουσα ενός κλαμπ techno μουσικής και είχε ανατεθεί σε έναν άντρα περφόρμερ, ακολουθώντας την κατεύθυνση της γκέι επανερμηνείας της Βασίλισσας της Νύχτας από τον Klaus Nomi. Το αποκορύφωμα της παράστασης ήταν ένα είδος “Rocky Horror Sound Show” που συνόδευε το πιανιστικό Scarbo του Maurice Ravel.» - Jan Brachmann, Frankfurter Allgemeine Zeitun

Πρόγραμμα
Jοhann Sebastian Bach: Schlummert ein, ihr matten Augen (από την καντάτα Ich habe genug, BWV 82)

Robert Schumann: Träumerei (από τις Kinderszenen έργο 15)

Wοlfgang Amadeus Mozart: άρια Der Hölle Rache (από την όπερα Die Zauberflöte)

Maurice Ravel: Scarbo (από τον Gaspard de la nuit)