Η ιστορία της μοιάζει με αστικό μύθο, θρυλείται ότι προέκυψε κατά λάθος, από ένα ευτυχές ατύχημα, όταν κατά τον 13ο αιώνα στη Βρετάνη της Γαλλίας μια γυναίκα έριξε κατά λάθος από έναν βραστήρα στο τζάκι λίγο λεπτό χυλό από porridge πάνω σε μια καυτή, επίπεδη οικιακή εστία μαγειρέματος και αφού αυτός είχε ψηθεί, τον δοκίμασε.
Αυτή είναι η πιο διαδεδομένη ιστορία που κυκλοφορεί για τo πώς πρωτοφτιάχτηκαν οι πιο γήινες γευστικά κρέπες από φαγόπυρο, που παραδοσιακά σερβίρονται με αλμυρές γεμίσεις, οι galettes κατά τους Γάλλους. Η βορειοδυτικότερη περιοχή της Γαλλίας διεκδικεί, λοιπόν, τις αλμυρές κρέπες που εξακολουθούν να παρασκευάζονται παραδοσιακά με αλεύρι από φαγόπυρο, μια και η καλλιέργειά του ταιριάζει στο υγρό κλίμα της Βρετάνης, όπου το λευκό σιτάρι δεν αποδίδει.
Στις 2 Φεβρουαρίου γιορτάζεται σε Γαλλία και Βέλγιο η La Chandeleur ή Le Jour des Crêpes, με τις κρέπες που καταναλώνονται εκείνη την ημέρα να συμβολίζουν είτε νομίσματα είτε τον ήλιο λόγω τους κυκλικού τους σχήματος, ενώ, σύμφωνα με έναν άλλον μύθο, αν εκείνη τη μέρα δεν φτιάχνονταν κρέπες η σοδειά όλης της χρονιάς θα καταστρεφόταν.
Eδώ και λίγο καιρό σε αυτή την πόλη τρώμε κρέπες στην πιο προσεγμένη τoυς εκδοχή, με ιδιαίτερες γεμίσεις, ακόμα και αυθεντικές galettes βρίσκουμε οι οποίες προσφέρονται για πρωινό ή ως γρήγορο μεσημεριανό γεύμα.
Το όνομά τους προέρχεται από την παλιά γαλλική λέξη «crespe», η οποία έχει τις ρίζες της στη λατινική «crispa» ή «crispus» που σημαίνει «σγουρή» και προφανώς αναφέρεται στις συχνά ελαφρώς τσαλακωμένες άκρες που έχουν οι κρέπες.
Eίναι βέβαια τόσες οι κουζίνες που έχουν να δείξουν το δικό τους είδος τηγανίτας φτιαγμένο από ένα εύκολο υγρό μείγμα που ψήνεται σε μια ζεστή, επίπεδη επιφάνεια. Στα ολλανδικά λέγονται poffertjes, στα ινδικά dosas, στα ρωσικά blini, στα ιαπωνικά hirayachi, στα κινεζικά jianbing· στην Αργεντινή τα κλασικά panqueques σερβίρονται με dulce de leche, στη Νότια Αφρική στύβουν λίγο λεμόνι πάνω από τα pannekoek που πασπαλίζονται με ζάχαρη και κανέλα. Όσο για τα αμερικανικά pancakes, τα ξέρετε, είναι πολύ πιο παχιά και φουσκωτά από τις γαλλικες κρέπες, αφού συνήθως περιέχουν κάποιον διογκωτικό παράγοντα.
Οι κρέπες κέντρισαν το ενδιαφέρον των Νεοϋορκέζων όταν το 2001 η Emy Wada, μια Γιαπωνέζα ζαχαροπλάστρια που είχε σπουδάσει στη Γαλλία, παρουσίασε το γλυκό-τούρτα Mille Crêpe που μεταφράζεται ως «χίλιες κρέπες», αν και φτιάχνεται από περίπου είκοσι κρέπες και κρέμα ζαχαροπλαστικής που παρεμβάλλεται ανάμεσα στις στρώσεις, ενώ η κορυφή της καραμελώνεται ελαφρά. Πρόκειται για μια κλασική και αρκετά παλιά συνταγή, απλώς σε εκείνη οφείλεται το revival της κρέπας.
Στη συνέχεια κυκλοφόρησαν πολλές παραλλαγές της, από τσάι Mille Crêpe με Earl Grey μέχρι Mille Crêpe σαν τιραμισού. Αλλά το Upper East Side του Μανχάταν και όλες οι υπόλοιπες Lady M boutiques που ακολούθησαν μας πέφτουν κάπως μακριά και η αλήθεια είναι πως οι δημιουργίες της Emy Wada είναι κομματάκι ακριβές.
Όμως αυτήν τη στιγμή στην Αθήνα το επιδόρπιο που προσφέρει ένα από τα νέα και πιο ωραία εστιατόριά της έχει και πολλές στρώσεις κρέμας, είναι και πεντανόστιμο, τόσο που θα μπορούσα να το επισκεφτώ μόνο γι’ αυτό.
Μεγάλωσα σε μια περιοχή όπου όταν ήμουν έφηβη δύο από τα μαγαζιά όπου δίναμε ραντεβού ήταν κρεπερί. Αλλά όπου και αν έχει μεγαλώσει κανείς σε αυτή την πόλη, σίγουρα έχει φάει κρέπες – είναι και λύση μετά από ξενύχτι. Η πιο γνωστή αναφορά γι' αυτές στην ελληνική pop culture είναι από τα ‘90s, γίνεται στο θρυλικό επεισόδιο «Γαλλική κουλτούρα» των «Απαράδεκτων», όταν ο Γιάννης βγάζει το μενού που πρέπει να ετοιμάσει η Δήμητρα για τον Γάλλο φίλο του, τον Ζεράρ, που θα φιλοξενήσουν.
Αν και ο χαρακτηρισμός «σολόδερμα» για τη γαλλική ζύμη έχει μείνει ως ατάκα από τότε, εδώ και λίγο καιρό σε αυτή την πόλη τρώμε κρέπες στην πιο προσεγμένη τους εκδοχή, με ιδιαίτερες γεμίσεις, ακόμα και αυθεντικές galettes βρίσκουμε οι οποίες προσφέρονται για πρωινό ή ως γρήγορο μεσημεριανό γεύμα. Είναι τόσο καλές που και η Δήμητρα θα άλλαζε γνώμη.
Morning Bar
Το στέκι της hip Αθήνας στο Κουκάκι ανανεώθηκε ριζικά, έχοντας να παρουσιάσει κάτι εντελώς διαφορετικό, τόσο όσον αφορά την όψη του όσο και το τι παίζει τώρα στην πόλη με τα καφέ και τα μενού της. Στη νέα εποχή του Morning Bar ο Γιώργος Σουμπάσης θέλησε να μας προσφέρει όσα του έφτιαχνε η μαμά του όταν ήταν παιδί για πρωινό, πιάτα που ξυπνάνε αναμνήσεις.
Έτσι, μεταξύ άλλων, βρίσκουμε πλέον στο μενού κρέπες που η Μαρίνα Φαρασοπούλου έχει πειράξει λίγο – τις φτιάχνει από αλεύρι ολικής άλεσης και τις συνοδεύει με σφένδαμο και βούτυρο που το αγαπάει πολύ. Ακόμα και αν δεν συνδέονται με τις δικές σας αναμνήσεις πρωινού, λοιπόν, ποντάρω πως θα θυμάστε τη γεύση από αυτές τις κρέπες μέχρι την επόμενη φορά που θα τις παραγγείλετε.
Οδυσσέα Ανδρούτσου 36, Κουκάκι
Bon Bon Fait Maison L’atelier
Γαλλοτραφής, ο Κρίτων Πουλής είναι ένας pastry chef που μέσα σε όλα όσα αποτελούν το πλούσιο βιογραφικό του έχει θητεύσει δίπλα στον κορυφαίο της ζαχαροπλαστικής τέχνης Pierre Hermé. Κάνοντας όμως τα πρώτα του βήματα στην Ελλάδα, δηλαδή όταν παρουσίασε το πρώτο Bon Bon το 2017 στα Κύθηρα, δεν ξέχασε την αλμυρή του αδυναμία που είναι οι γαλλικές γαλέτες.
Εδώ και λίγους μήνες τις προτείνει για κυριακάτικο brunch, καθημερινό πρωινό και ως γρήγορο χορταστικό μεσημεριανό και στην Αθήνα. Τις σερβίρει στο νέο του μπιστρό που λειτουργεί σε ένα υπέροχο κτίριο του κέντρου, στο ισόγειο ενός νεοκλασικού του 19ου αιώνα στην Καλαμιώτου. Οι galettes στο Bon Bon Fait Maison L’Αtelier φτιάχνονται παραδοσιακά, με αλεύρι φαγόπυρου από τη Βρετάνη, νερό και αλάτι, και είναι gluten free.
Οι συνταγές είναι βασισμένες σε προϊόντα μικρών εγχώριων παραγωγών: θα βρείτε μια σπέσιαλ με ζαμπόν καπνιστό, αντζούγιες, φρέσκια σάλτσα ντομάτας, γραβιέρα Νάξου, βιολογικό αυγό, καραμελωμένα κρεμμύδια και λάδι βασιλικού, την «Cretan» με απάκι κοτόπουλο, γραβιέρα Νάξου, σοταρισμένα μανιτάρια με φρέσκο σκόρδο και μαϊντανό, σος γιαουρτιού-σάλτσας μουστάρδας και άνηθο, βιολογικά αυγά.
Αυτή που πρέπει να δοκιμάσετε οπωσδήποτε είναι με την καπνιστή πέστροφα, ψητές πατάτες, φρέσκα μυρωδικά, γραβιέρα, πράσινη σαλάτα, κρέμα γάλακτος, αρωματικά μυρωδικά με σχοινόπρασο και χυμό λεμονιού. Αν, πάλι, θέλετε ένα vegetarian πιάτο, ζητήστε τη γαλέτα με το πέστο ρόκας, φρέσκια σάλτσα ντομάτας, γραβιέρα Νάξου, ελιές και κάππαρη.
Καλαμιώτου 8, 210 3243053
Lost Athens
Εδώ βρίσκουμε το επιδόρπιο-παραλλαγή του Mille Crêpe. Το εστιατόριο που απ’ όταν εμφανίστηκε το 2019 στην πολυσύχναστη οδό Αρχελάου του Παγκρατίου έδειξε ότι ήρθε για να παραμείνει ανατρεπτικό έβγαλε πολύ πρόσφατα από πάνω του το μαύρο χρώμα και φώτισε ολόκληρο, στήθηκε έτσι ώστε να μπορεί να μας κρατάει με τις ώρες. Το ανανεωμένο Lost έχει κάτι σπιτικό αλλά και απόλυτα σημερινό, είναι ένα concept-περίπτωση από μόνο του που θέλει πια να μοιάζει κάθε μέρα με κυριακάτικο τραπέζι, από αυτά που πάμε και ξεχνάμε να φύγουμε.
Εκεί η πολύ ταλαντούχα σεφ Ελένη Σαράντη έχει στήσει ένα comfort μενού, απογειώνει και κάποια μαμαδίσια πιάτα που θυμόμαστε οι 30something και μας βγάζει για το φινάλε του γευματός μας δεκατέσσερις στρώσεις κρέπας με κρέμα πορτοκαλιού ανάμεσα, καραμέλα στην κορυφή και παγωτό βανίλια Μαδαγασκάρης στο πλάι. Μη φύγετε χωρίς να δοκιμάσετε το γλυκό, είναι εκπληκτικό.
Αρχελάου 7, Παγκράτι, 210 7230832
Me
Το μαγαζί της οδού Καψάλη στο Κολωνάκι, που λειτουργεί από νωρίς το πρωί αποτελώντας για πολλούς προορισμό για το ξεκίνημα της μέρας, προσφέρει ποιοτικό καφέ, ποικιλία σε smoothies, προσεγμένα σνακ, πολλές healthy προτάσεις, πιάτα που καλύπτουν πολλά και ποικίλα γευστικά γούστα όλες τις μέρες πλέον.
Από το 2019 οι συνταγές με βιολογικά αυγά αποτελούν μεγάλο κεφάλαιο για τον Ηλία Σταυρόπουλο και προσφέρονται σε διάφορες ωραίες εκδοχές, π.χ. σε μια κρέπα ολικής με λιναρόσπορο, κρέμα παρμεζάνας, προσούτο και σπαράγγια – πρόταση για brunch που δεν σερβίρεται μόνο τις Κυριακές. Μπορείτε να την παραγγείλετε και στο γραφείο.
Καψάλη 10, Κολωνάκι, 210 7242588
The Makers
Στο εμπορικό τρίγωνο της Αθήνας, αυτό το μαγαζί έχει διπλή ζωή: λειτουργεί ως concept store από το οποίο μπορείτε να προμηθευτείτε τις ποδιές του brand που η Τέτη Χαρίτου και ο Γιώργος Μπάρλας δημιούργησαν αρχικά για ξενοδοχεία, εστιατόρια και μπαρ. Αν λοιπόν βρεθείτε εκεί να ξέρετε ότι το The Makers επιλέγει να δουλεύει με οικολογικό βαμβάκι, ενώ, εκτός από τις διπλής όψης ποδιές, θα βρείτε Τ-shirts και tote bags.
Παράλληλα, βρίσκουμε και εδώ τις προτάσεις του συνδημιουργού του και σεφ Ηλία Σταυρόπουλου, ανάμεσα στις οποίες υπάρχει η πολύ ιδιαίτερη κρέπα σπανακόπιτα με βιολογικό αυγό μάτι, σπανάκι, φέτα, μαύρο σουσάμι, φρέσκα μυρωδικά, γραβιέρα και μαραθόσπορο – και αυτή μπορεί να φτάσει στην πόρτα σας.
Πραξιτέλους 37, Αθήνα, 210 3311372
Βενιαμίν
Σε έναν χώρο με αναφορές στα φινιστρίνια των αεροπλάνων και στην Μπαουχάους χρωματική παλέτα, σε αυτό το αλλιώτικο καφέ-μπαρ που μόλις εμφανίστηκε στο Παγκράτι, ο πολλά υποσχόμενος Γιώργος Κηρύκος έχει δημιουργήσει ένα άκρως παιχνιδιάρικο και ενδιαφέρον μενού με τεχνικές και μπόλικο μαγείρεμα, μικρά πιάτα για να συνοδεύσουν τα κλασικά κοκτέιλ που πίνουμε εκεί.
Έχει φροντίσει όμως να τρώμε και old school πιάτα σε ένα brunch menu που ξεπερνά τα συνηθισμένα και περιλαμβάνει ένα stack από κρέπες με σιρόπι σφένδαμου, μπέρμπον και μέλι. Να τις πάρετε οπωσδήποτε για γλυκό, αφού πρώτα έχετε δοκιμάσει τα αυγά με λουκάνικα και χόρτα.
Πλ. Μεσολογγίου 5, 210 7298038
Fred
Νέα all-day άφιξη στη Νέα Σμύρνη με καλό καφέ, πλούσιο και ετερόκλητο μενού που καλύπτει όλες τις ώρες της ημέρας. Στις brunch προτάσεις του έχει ξεχωρίσει το Croque Madame που κλείνεται μέσα σε ένα croissant roll. Θα βρείτε όμως και μια ιδιαίτερη κρέπα-καλοφτιαγμένη «βρoμιά» που η ζύμη της φτιάχνεται με χαρούπι και η γέμισή της έχει ομελέτα, μπέικον, τυρί κρέμα, αβοκάντο και jalapenos mayo.
Κων/νου Παλαιολόγου 24, Νέα Σμύρνη, 210 9324867
