Hello Adulthood
Γκαλερί Ζουμπουλάκη
Η πρώτη ατομική έκθεση της Ισπανίδας εικαστικού Clara Cebrián στην Ελλάδα, στην οποία διερευνά τι σημαίνει να είσαι ενήλικας τη σημερινή εποχή, αντιπαραβάλλοντας στερεότυπα που συνοδεύουν την ενηλικίωση με παιδικές φαντασιώσεις. Το πολυδιάστατο έργο της συνδυάζει ιδέες αφαίρεσης, αναπαράστασης και υλικότητας καθώς επεξεργάζεται ένα σύνολο εικονογραφικών και αυτοβιογραφικών αναφορών, προσδίδοντας έντονο αφηγηματικό περιεχόμενο στα πιο απλά αντικείμενα και καταστάσεις.
Στο «Hello Adulthood» η Cebrián χαιρετίζει την ενήλικη ταυτότητα, διαμορφώνοντας ένα σύμπαν αυθόρμητων σκέψεων που αγγίζουν ζητήματα κοινωνικά αποδεκτών «ενήλικων» συμπεριφορών και δραστηριοτήτων. Ζωγραφικές αφηγήσεις όπου η ενηλικίωση παίρνει τη μορφή μιας ψηλής βουνοκορφής στην οποία όταν φτάσουμε ανακαλύπτουμε ότι αποτελεί τελικά μια απέραντη επίπεδη γη που απαιτεί προσπάθεια ώστε να αναπτύσσεται διαρκώς.
Ευφάνταστα έργα που πυροδοτούν πληθώρα συνειρμών από επαναλαμβανόμενα μοτίβα που ανατρέχουν στην ιδέα της ρουτίνας και της σταθερότητας, σε οικιακά αντικείμενα και εργασίες που αποτίουν φόρο τιμής στη σχολαστική οικιακή οργάνωση και προτείνουν συνήθως οι γονείς στα ανήλικα παιδιά τους. Η έκθεση συμπληρώνεται από παιγνιώδεις γλυπτικές εγκαταστάσεις, συνδυάζοντας τις εφαρμοσμένες με τις καλές τέχνες και ενσωματώνοντας υλικά που έχει συλλέξει κατά τη διάρκεια των ταξιδιών της.
1 Ιουνίου - 1 Ιουλίου, γκαλερί Ζουμπουλάκη, πλ. Κολωνακίου 20
Αστυγραφία/ Urbanography
Η ζωή της πόλης τις δεκαετίες 1950-1970
Κεντρικό Κτίριο Εθνικής Πινακοθήκης
Η ζωή της πόλης τις δεκαετίες 1950-1970, μια πρωτότυπη σύλληψη που παρακολουθεί τρεις δεκαετίες ραγδαίου μετασχηματισμού της μεταπολεμικής Ελλάδας και εστιάζει στην αστικοποίηση και τον τρόπο που ο άνθρωπος συμμετέχει ή αντιστέκεται στη νέα συνθήκη που του υπαγορεύει το ολοένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον του. Για την ανίχνευση της ανθρώπινης εμπειρίας του αστικού βιώματος η έκθεση φέρνει σε συνομιλία τις εικαστικές τέχνες –ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική, εγκαταστάσεις, φωτογραφία, σχέδια και αφίσες– με αποσπάσματα από τον δημοφιλή ελληνικό κινηματογράφο, τις ταινίες κριτικού ρεαλισμού και τις έκκεντρες αφηγήσεις.
Παρουσιάζοντας 75 δημιουργούς, 200 εικαστικά έργα και 21 ταινίες, η έκθεση επιχειρεί να χαρτογραφήσει το συνολικό εύρος της έννοιας «αστικό βίωμα», σκιαγραφώντας το κοινωνικό υποκείμενο εντός της πόλης με όλη τη γοητεία που μπορεί να του ασκεί αλλά και με όλους τους περιορισμούς ή και τους αποκλεισμούς που τη συνοδεύουν, «με την εκθεσιακή αφήγηση να μετακινείται διαρκώς από τη μεγάλη στη μικρή κλίμακα, από την πανοραμική λήψη στο κοντινό πλάνο», όπως εξηγεί η διευθύντρια της ΕΠΜΑΣ κ. Συραγώ Τσιάρα.
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο η αστικοποίηση, η ανοικοδόμηση και η μετανάστευση, εσωτερική και εξωτερική, προσδιορίζουν το πλαίσιο των ραγδαίων αλλαγών που συμβαίνουν στην ελληνική κοινωνία.Το αστικό τοπίο μεταβάλλεται ριζικά με την αντιπαροχή και τη σταδιακή εξαφάνιση της μονοκατοικίας. Η καθημερινή ζωή αλλάζει με την εξάπλωση της αστικής κουλτούρας, την ανάδυση της κοινωνίας του θεάματος και της κατανάλωσης, ενώ η κλίμακα, ο ορίζοντας και η αίσθηση μεταμορφώνονται δραματικά με την κατασκευή πολυκατοικιών και σύγχρονων εμπορικών καταστημάτων, τη διάνοιξη δρόμων, τη δημιουργία πλατειών, την πύκνωση της κυκλοφορίας ανθρώπων και οχημάτων. Οι καλλιτέχνες ερμηνεύουν τις αλλαγές που συμβαίνουν στο αστικό τοπίο, την ανθρωπογεωγραφία και τη διασύνδεση υλικού και έμψυχου περιβάλλοντος, παρελθόντος και παρόντος.
Αρχικά κυριαρχούν η νοσταλγία, οι στερεοτυπικές ή εξιδανικευτικές αφηγήσεις μιας ιδιαίτερης αστικής ταυτότητας που αλλοιώνεται μαζί με τα νεοκλασικά σπίτια που καταπίνουν οι οικοδομές, ενώ η τέχνη προσπαθεί να διασώσει την πόλη που εξαφανίζεται. Καθώς οι καλλιτέχνες αποπειρώνται να αναπαραστήσουν τον αστικό μετασχηματισμό, συλλαμβάνουν ένα νοερό παλίμψηστο εμπειριών και συναισθημάτων σε μια φαντασιακή συνύπαρξη διαφορετικών εποχών, και η πόλη επινοείται ως σκηνικό. Η έκθεση αρθρώνεται σε 7 ενότητες που φέρουν τους τίτλους: «Σκηνογραφία», «Νοσταλγία», «Γιαπί», «Κοντινό Πλάνο», «Θέαμα», «Όνειρα και Συγκρούσεις», «Υλικότητες».
Επιμέλεια: Συραγώ Τσιάρα
Κεντρικό Κτίριο Εθνικής Πινακοθήκης, είσοδος μουσείου: Βασ. Κωνσταντίνου 50
«Hic sunt dracones (Εδώ υπάρχουν δράκοντες). Χαρτογραφώντας το άγνωστο: Ένα project του Rick Lowe» και «Μαθαίνοντας ακόμα από την Αθήνα»
Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138 & Gagosian
Ο Rick Lowe έγινε γνωστός στην Ελλάδα από το «Victoria Square Project» (VSP), το «κοινωνικό γλυπτό» που εγκατέστησε το 2016 στην πλατεία Βικτωρίας στην Αθήνα σε συνεργασία με τη Μαρία Παπαδημητρίου στο πλαίσιο της documenta14.
Μια σειρά από κοινωνικά πρότζεκτ οδήγησε τον Αμερικανό καλλιτέχνη ακόμα πιο βαθιά στην εξερεύνηση και στη διεύρυνση των πολιτικών και κοινωνικών του ανησυχιών, με αισθητικούς και υποκειμενικούς όρους. Επεκτείνοντας τις δράσεις του στο κοινωνικό πεδίο, ο καλλιτέχνης έστρεψε την προσοχή του στα εικονογραφικά και αλληγορικά εργαλεία της χαρτογραφίας και (επαν)έφερε στο προσκήνιο θεμελιώδεις ανθρώπινες εμπειρίες, όπως τα ίχνη κατοίκησης και ιδιοποίησης του χώρου σε αποσταθεροποιημένες μητροπολιτικές περιοχές και/ή εμπόλεμες ζώνες.
Τα μικρογραφικά μοτίβα και οι χαρτογραφήσεις του Rick Lowe πραγματεύονται αδιάκοπα το «άγνωστο», το «αθέατο» και το «αχαρτογράφητο», αναμειγνύοντας μορφές της υλικής και της κοινωνικής, της φαντασιακής και της ψυχικής χαρτογράφησης, οι οποίες δεν αποκλείουν το ασυνείδητο, τις «κοινωνικές συμβολικές δράσεις» που ο θεωρητικός της λογοτεχνίας Fredric Jameson έχει αποκαλέσει «πολιτικό ασυνείδητο». Με τη νέα του αυτή έκθεση ξεκινάει ένας διάλογος μεταξύ της σύγχρονης τέχνης και των ιστορικών συλλογών του Μουσείου Μπενάκη. Αντιπαραθέτοντας τα δικά του έργα ζωγραφικής με αυτά τα αντικείμενα, διερευνά ερμηνείες της χαρτογράφησης και της απήχησης της λαϊκής χειροτεχνίας.
Σε μια έκθεσή του στην Gagosian περιλαμβάνεται μια σειρά τριών έργων με τίτλο «Ιθάκη», εμπνευσμένων από το ομώνυμο ποίημα του Κ.Π. Καβάφη (1863-1933). Εκεί, ορισμένα από τα μοτίβα των έργων αποτελούνται από στίχους του διάσημου ποιήματος: ο Lowe χρησιμοποίησε την τεχνική του κολάζ για να διαμορφώσει ένα αφαιρετικό κείμενο το οποίο, παρότι δυσανάγνωστο, φαίνεται οικείο.
Το «Ιθάκη#1» (2023) ενσωματώνει οκτώ ποιήματα του Καβάφη, το «Ιθάκη#2» (2023) παίρνει αποσπάσματα από τα ποιήματα και τα συνθέτει φτιάχνοντας κάτι που θυμίζει χάρτη και το «Ιθάκη #3» (2023) περιέχει ένα εν μέρει δυσδιάκριτο επίπεδο σκηνικών, αναγνωρίζοντας τον ρόλο της περιοχής ως τουριστικού κέντρου. Στο έργο «Πυρκαγιά #4: Αθήνα σήμερα (2023)» ο Lowe εισάγει μια παλέτα κόκκινου, κίτρινου και άσπρου ως απάντηση στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας για το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, ενώ το βασικό κολάζ αποτελείται από εικόνες προερχόμενες από ένα φόρουμ δημάρχων που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το 2019.
Επιμέλεια: Πολύνα Κοσμαδάκη και Γιώργος Τζιρτζιλάκης σε συνεργασία με την επιστημονική ομάδα του Μουσείου Μπενάκη και το αρχιτεκτονικό γραφείο ARΕΑ.
2 Ιουνίου-30 Ιουλίου, Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138
«Μαθαίνοντας ακόμα από την Αθήνα»
7 Ιουνίου - 29 Ιουλίου, Gagosian, Αναπήρων Πολέμου 22, Κολωνάκι
Steven Shearer: Sleep, Death’s Own Brother
Συλλογή Γιώργου Οικονόμου
Η έκθεση έχει ως αφετηρία το έργο «Sleep II» (2015), ένα μνημειώδες κολάζ αποτελούμενο από χιλιάδες εικόνες που έχει βρει ο καλλιτέχνης σε αναζητήσεις του στο διαδίκτυο, όλες τους σε μορφή jpeg, που αναπαριστούν ανθρώπους οι οποίοι κοιμούνται. Το έργο, ένα εντυπωσιακό κατόρθωμα όπου ισορροπούν το χρώμα, η κλίμακα, η σύνθεση και η θεματική, είναι ένα εκτεταμένο μωσαϊκό που αποτυπώνει μια εκτενή γκάμα καταστάσεων ύπνου, από την ξεκούραση, την ηρεμία και την κωμική ελαφρότητα έως την έκσταση και το εντελώς μακάβριο.
Ο τίτλος της έκθεσης προέρχεται από έναν στίχο της «Θεογονίας» του Ησιόδου, ποιητή του 8ου αι. π.Χ. («Επιβλαβής νύχτα, καλυμμένη σε ένα πέπλο ομίχλης, κουβαλά στην αγκαλιά της τον Ύπνο, τον αδερφό του Θανάτου») και περιστρέφεται γύρω από αυτή την άβολη εγγύτητα μεταξύ ύπνου και θανάτου, μια επαναλαμβανόμενη ιδέα στο έργο του Shearer.
Σχεδιασμένη γύρω από τον σημαντικό αριθμό έργων ζωγραφικής και έργων σε χαρτί του Steven Shearer που ανήκουν στη συλλογή Γιώργου Οικονόμου, η έκθεση «Sleep Death’s Own Brother» προτείνει μια σε βάθος προσέγγιση του έργου του καλλιτέχνη από την ανατρεπτική σκοπιά του άψυχου σώματος που κάποιες φορές είναι πραγματικά νεκρό, ενώ άλλοτε απλώς μοιάζει νεκρό. Σε δύο από τους πιο φιλόδοξους πρόσφατους πίνακες του Shearer, τους «Atheist’s Commission» (2018) και «Potter» (2021), οι αναφορές στον Χριστό μετριάζουν τις αναφορές στην ποπ κουλτούρα, θυμίζοντάς μας ότι η εγγύτητα μεταξύ ύπνου και θανάτου είναι μία από τις βασικές αρχές της ιστορίας του Χριστού.
Επιμέλεια: Dieter Roelstraete σε στενή συνεργασία με τον καλλιτέχνη και την Skarlet Smatana, διευθύντρια της Συλλογής Γιώργου Οικονόμου.
18 Ιουνίου - Μάρτιος 2024, Συλλογή Γιώργου Οικονόμου, λεωφόρος Κηφισίας 80, Μαρούσι
NutriDelicious Art
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
Με αφορμή τον εορτασμό των τριάντα χρόνων από την ίδρυση του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, πρωτοπόρου στην ενασχόληση με την επιστήμη της διατροφής στον ελληνικό ακαδημαϊκό χώρο, διοργανώνεται μια έκθεση με άξονα την ώσμωση της διατροφής με την τέχνη. Η διατροφή, έννοια άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιβίωση του ανθρώπου, αλλά και με τον ψυχικό του κόσμο, την κοινωνική ζωή, την οικονομία και τον πολιτισμό, καθώς και θέμα με έντονο συμβολισμό σε θρησκείες και φιλοσοφικά ρεύματα, αποτελεί διαχρονική πηγή έμπνευσης για την τέχνη.
Τρόφιμα και σκηνές που σχετίζονται με το φαγητό έχουν απεικονιστεί σε πληθώρα έργων τέχνης, σε σκηνές της καθημερινής ζωής, στη θρησκευτική ζωγραφική, σε έργα με μεταφυσικό ή κοινωνικό περιεχόμενο, καθώς και στη μοντέρνα και σύγχρονη τέχνη. Σχήματα και χρώματα ειδών διατροφής ως συμβόλων που αντιπροσωπεύουν ορισμένα χαρακτηριστικά, αρετές ή αξίες, αλλά και η σχέση του ανθρώπου με την τροφή κατέστησαν τη διατροφή προσφιλές θέμα των εικαστικών.
Στη θεματική αυτή εντάσσεται η έκθεση «NutriDelicious Art». Περίπου σαράντα καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες στα τρία μεγάλα φουαγέ του πανεπιστημίου εκθέτουν έργα ζωγραφικής, γλυπτικής και βίντεο που εκφράζουν συναισθήματα, απηχούν μνήμες και θίγουν σύγχρονα προβλήματα σχετικά με τη διατροφή, όπως οι ψυχολογικές της προεκτάσεις, η υπερκατανάλωση τροφίμων και οι περιβαλλοντικές της επιπτώσεις.
Επιμέλεια: Νίνα Φραγκοπούλου, δρ Θαλάσσιας Οικολογίας, ανεξάρτητη επιμελήτρια
25 Μαΐου - 20 Ιουλίου, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Ελευθερίου Βενιζέλου 70, Καλλιθέα
Alone in a Crowd
Γκαλερί Χατζηκυριάκος-Γκίκας
Έργα δώδεκα καλλιτεχνών ανοίγουν διάλογο πάνω στην ατομικότητα του σύγχρονου κόσμου. Μια έκθεση «που διερευνά τη θέση του ατομικού σε σχέση με το κοινωνικό ως ολότητα, μια αναζήτηση συναισθηματικών και σωματικών διασταυρώσεων του προσωπικού και του κοινωνικού, του ιδιωτικού και του δημόσιου, με εκφάνσεις του μέσα και του έξω σε μια δαιδαλώδη, συχνά αφιλόξενη διαδρομή. Μέσα από την εξερεύνηση της συνθήκης της μοναχικότητας, της απομόνωσης και της αποξένωσης διαφαίνεται η ίδια η μοναχικότητα ως μη απαραίτητα οδυνηρή. Αντιθέτως, παρέχει έναν χώρο για ενδοσκόπηση, ανεξαρτησία, αυτοεπιβεβαίωση και, τελικά, ενδυνάμωση της μοναδικότητας», εξηγεί η επιμελήτρια Andrea Gilbert.
Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Antonakis, Despina Christou, Alexandros Georgiou, Mark Hadjipateras, Alex Kat, Marilia Kolibiri, Andreas Lyberatos, Deanna Maganias, Alexandros Simopoulos, Angel Torticollis, Theo Vranas, Maria Zervos.
Η έκθεση «Alone in a crowd» πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Athens Pride 2023. Επίσης, στην γκαλερί Κέννεντυ της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης παρουσιάζεται η δωδέκατη έκθεση της ετήσιας σειράς «Φωτογραφικά Ζεύγη» με φωτογραφίες της Νανάς Καραμαγκιώλη και του Πλάτωνα Ριβέλλη, έως τις 29 Μαΐου.
25 Μαΐου- 2 4 Ιουνίου, Ελληνοαμερικανική Ένωση, Γκαλερί Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Μασσαλίας 22
Encore: Νέα Ελληνική Ζωγραφική
Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων
H έκθεση περιλαμβάνει ζωγράφους έως περίπου 40 ετών. Το κριτήριο ωστόσο δεν είναι αυστηρά ηλικιακό αλλά κατά κύριο λόγο αισθητικό. H έκθεση αναζητά νέες μορφές, γλώσσες και χειρονομίες, καλλιτέχνες που διερευνούν καινούργιους, συναρπαστικούς και αναπάντεχους δρόμους στη σύγχρονη ελληνική τέχνη. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην υψηλή ζωγραφική ποιότητα και παράλληλα επιδιώκει να προτείνει μεθοδολογικά εργαλεία για την κατανόηση και την αξιολόγηση της σύγχρονης ελληνικής ζωγραφικής. Η έκθεση έχει προκύψει από συστηματική έρευνα πεδίου, επισκέψεις στα εργαστήρια και εκτεταμένες συζητήσεις με τους καλλιτέχνες. Λαμβάνει δομικά υπόψη της τον τρόπο με τον οποίο οι ίδιοι οι ζωγράφοι σκέφτονται το παρόν και την ιστορικότητα τόσο του έργου τους όσο και ευρύτερα της σύγχρονης ζωγραφικής.
Επιμέλεια: Ελένη Κούκου, Χριστόφορος Μαρίνος, Θεόφιλος Τραμπούλης
24 Ιουνίου - 10 Σεπτεμβρίου, Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, (Κτίριο Α & Κτίριο Β)
Cameron Jamie
Γκαλερί Bernier/Eliades
Πρόκειται για την πέμπτη ατομική έκθεση του καλλιτέχνη στην γκαλερί Bernier/Eliades ο οποίος κατέχει μια ξεχωριστή θέση στη σύγχρονη εικαστική σκηνή. Η πρακτική του, που περιλαμβάνει βίντεο, φωτογραφίες, περφόρμανς, γλυπτά και σχέδια, συχνά περιγράφεται ως μια μορφή ανθρωπολογικής έρευνας που διευρύνει την έννοια της ταυτότητας, αναδεικνύοντας τις αναβιώσεις του μύθου και της φαντασίας στην καθημερινή ζωή και στη λαϊκή κουλτούρα.
Με καταγωγή από τα προάστια του Λος Άντζελες και έντονη επιρροή από τη λαϊκή κουλτούρα της Δυτικής Ακτής, ο Jamie, ως ερασιτέχνης καταγραφέας της αστικής κουλτούρας, ερευνά τις τελετουργικές πρακτικές σε περιθωριακές ή υπόγειες κουλτούρες που αποδομούν τις γενικότερες διαδικασίες κανονικοποίησης. Στην καινούργια του έκθεση θα παρουσιάσει ένα σύνολο από μπρούντζινα γλυπτά και ζωγραφικά έργα.
25 Μαΐου - 13 Ιουλίου, Bernier/Eliades, Επταχάλκου 11, Θησείο
Στέφανος Ζαννής
Αίθουσα Τέχνης Αθηνών
Μια σειρά έργων, ακρυλικά σε καμβά, βασισμένα σε προσωπικές εμπειρίες από βιωμένους τόπους μέσα από τα οποία ο ζωγράφος αναζητά και προβάλλει το στοιχείο της σιωπηλής χαράς μέσα στα πράγματα. Οι Μαρίκες της Ραφήνας, όπου βρισκόταν καθημερινά από τα τέλη του Οκτωβρίου 2021, ζωγραφίζοντας εκδοχές της παραλίας και των ανθρώπων: βλέμμα, πνοή και «συναισθάνεσθαι». Μια διαδικασία που συνέχισε τον χειμώνα στα τοπία της πόλης.
Ο ίδιος εξηγεί: «Δεν μιλάω για ατμόσφαιρα, ούτε για ατμοσφαιρικότητα στη ζωγραφική μου. Αναφέρομαι σε πνοή, θεωρώντας πως είναι η περιεκτικότερη ονομασία ενός ζώντος φορέως μέσα στον οποίο ζούμε. Και είναι η πνοή ο ενοποιός παράγοντας του συναισθάνεσθαι. Και όσο το νιώθουμε πως η πνοή μάς περιβάλλει και μας διαπερνά γινόμαστε κι εμείς μέρος αυτού του συναισθάνεσθαι. Τα πυκνώματα και τις αραιώσεις των παλμών αυτής της αμφίδρομης σχέσης εργάζομαι. Των αντικειμένων μεταξύ τους και εμού με αυτά».
Επιμέλεια: Λουίζα Καραπιδάκη
Έως 17 Ιουνίου, Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, Γλύκωνος 4, Κολωνάκι
BURR
KȮREN process space
Με αφορμή τη χαλκογραφία «Melancholia» του Albrecht Durer, που αποτέλεσε το πρώτο εννοιολογικό έργο χαρακτικής, η έκθεση στόχο έχει να υπογραμμίσει το περιεχόμενο και με έμμεσο τρόπο να σκιαγραφήσει το περιέχον. Ο αγγλικός όρος «burr» παραπέμπει στο «γρέζι», την τραχιά άκρη που μένει σε ένα αντικείμενο, από μέταλλο κυρίως, αφού το έχουμε δουλέψει με ένα εργαλείο, και χρησιμοποιείται για να επισημάνει πως το επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκεται στο ίδιο το μέσο της χαρακτικής, σε εκείνο που «μένει» πίσω και σε αυτό που είναι να κατακτηθεί με όχημα αυτή.
Από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο του 2023, δέκα εικαστικοί καλλιτέχνες με διεθνή παρουσία, επιδραστικό έργο και ετερόκλητη καλλιτεχνική γλώσσα, αλλά χωρίς προηγούμενη –ή με ελάχιστη– πρακτική επαφή με το εργαλείο της χαρακτικής κλήθηκαν να εκπαιδευτούν, μελετώντας νέες τεχνικές εντός και εκτός του πεδίου δράσης τους, δημιουργώντας νέα έργα.
Στη διάρκεια των πέντε αυτών μηνών, οι καλλιτέχνες Κυριακή Γονή, Μάρω Μιχαλακάκου, Ζάφος Ξαγοράρης, Ηλίας Παπαηλιάκης, Δημήτρης Παπαϊωάννου, Irene Ragusini, Στέφανος Ρόκος, Κατερίνα Στεφανιδάκη, Παντελής Χανδρής και Ευριπίδης Παπαδοπετράκης εξοικειώθηκαν με τη «νέα» εικαστική και εκφραστική τους γλώσσα μέσα από εβδομαδιαίες συναντήσεις και εργαστήρια, ενώ τους παρέχονταν όλα τα θεωρητικά και τεχνικά «εργαλεία» για την προσέγγιση των τεχνικών της υψιτυπίας και της βαθυτυπίας. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες ήρθαν σε επαφή και με το προπαρασκευαστικό κομμάτι του έργου (επεξεργασία υλικών, κατασκευή εργαλείων).
25 Μαΐου - 15 Ιουνίου, KȮREN process space, Ζαν Μωρεάς 10, Κουκάκι
Basic Νeeds
Φαρμακείο Φωτεινής Καλπαξή
Το 2022 η εικαστικός Μαριλία Κολυμπίρη, μαζί με την Documatism, οργάνωσε την πρώτη της έκθεση «Basic Νeeds», βάζοντας 310 κεραμικά της ανάμεσα στα προϊόντα του σούπερ μάρκετ ΟΚ της Φωκίωνος Νέγρη, κάνοντας μια καίρια παρέμβαση σε έναν δημόσιο χώρο και ανοίγοντας διάλογο με τους καλλιτέχνες και τη γειτονιά.
Για δεύτερη χρονιά, πάλι στον πεζόδρομο της Αγίας Ζώνης, στο Φαρμακείο της Φωτεινής Καλπαξή, η εικαστικός, σχηματοποιώντας μια συζήτηση πάνω στην κατανάλωση φαρμάκων, στην έλλειψή τους, στον ρόλο των φαρμακευτικών εταιρειών και στην αναγκαιότητά τους ως συστατικών που εξασφαλίζουν τη μακροζωία και την ομαλή λειτουργία μιας οργανωμένης πόλης, παρουσιάζει την έκθεση «Basic Νeeds» με φαρμακευτικά είδη.
Ένα πρότζεκτ που διερευνά τη σχέση του ανθρώπου με τον χώρο που κατοικεί, την αρχιτεκτονική δομή της πόλης, τις βιοτικές ανάγκες και τον καταναλωτισμό, θέτοντας ερωτήματα που είναι δύσκολο να απαντηθούν συνολικά και με σαφήνεια, καθώς κινούνται ανάμεσα σε επιτακτικά θέματα υγείας και αφορούν το ευρύ φάσμα του καπιταλισμού/καταναλωτισμού, θέτοντας κρίσιμα οντολογικά ερωτήματα σχετικά με την ανθρώπινη φύση και την ανάγκη των φαρμακευτικών εταιρειών για κερδοφορία.
Μια απρόβλεπτη εγκατάσταση με κεραμικά γλυπτά σε μεγάλες διαστάσεις θα μπλέκεται με τα προϊόντα στις προθήκες του φαρμακείου, παραπέμποντας στο πόσο αναγκαία είναι για τον άνθρωπο.
24 Μαΐου - 22 Ιουνίου, Φαρμακείο Φωτεινής Καλπαξή, Αγίας Ζώνης 18, Κυψέλη
Πέρασμα
Gallery Genesis
Στη νέα αυτή ενότητα δουλειάς της Νανάς Βέττα η εκφραστικότητα της χειρονομιακής γραφής και η διαρκής ανίχνευση της συμπεριφοράς των ζωγραφικών υλικών και των δυνατοτήτων τους δημιούργησαν έργα που μοιάζουν να επεκτείνονται πέρα από τα όρια του καμβά, σε μια αδιάκοπη ροή, ένταση και δίνη. Έτσι, η αναμέτρηση με τη ζωγραφική ύλη ως δημιουργική διαδικασία μοιάζει να απεικονίζεται τόσο στον καμβά όσο και στο χαρτί, η «ένταση μιας εσωτερικής επαγρύπνησης που μας συντροφεύει στο κάθε βήμα, ενάντια στο εξωτερικό περιβάλλον που αποπειράται να επιβληθεί ως πλαίσιο», όπως σημειώνει η ίδια η ζωγράφος. Είκοσι τέσσερα έργα-λάδια σε καμβά και έργα μεικτής τεχνικής σε χειροποίητο χαρτί.
25 Μαΐου - 17 Ιουνίου, Gallery Genesis, Χάριτος 35, Κολωνάκι
Rema Incognita
Ευριπίδειο Θέατρο Ρεματιάς
Όταν δεκαεπτά εικαστικοί καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες περιηγήθηκαν στη Ρεματιά Χαλανδρίου, αρχικά με στόχο να διερευνήσουν και να καταγράψουν στοιχεία του τοπίου, κατέληξαν να χαρτογραφήσουν εικαστικά το ρέμα. Η διαδικασία του περπατήματος αποτέλεσε το κεντρικό εργαλείο της επιτόπιας αυτής έρευνας.
Καθώς βίωσαν το πλούσιο σε ήχους, μυρωδιές, χλωρίδα και πανίδα τοπίο, απέδωσαν την εμπειρία τους χαρτογραφικά. Αυτές οι εικαστικές αποτυπώσεις συγκεντρώθηκαν σε έναν έντυπο κατάλογο με τη μορφή χάρτη-οδηγού της περιοχής και αποτελούν τη βάση για μια σειρά εικαστικών αποδόσεων της Ρεματιάς Χαλανδρίου. Στη συνέχεια, βασισμένοι στις βιωματικές περιπλανητικές εμπειρίες και χαρτογραφήσεις τους, δημιούργησαν εικαστικά έργα που θα εκτεθούν για δύο εβδομάδες στον περιβάλλοντα χώρο του Ευριπίδειου Θεάτρου Ρεματιάς Χαλανδρίου.
Διοργάνωση και επιμέλεια έκθεσης: Λία Πέτρου
15 - 29 Ιουνίου, Ευριπίδειο Θέατρο Ρεματιάς, Πεζόδρομος Προφήτη Ηλία, Χαλάνδρι
Ιάννης Ξενάκης στο ΕΜΣΤ
ΕΜΣΤ
Έχουν περάσει δεκατέσσερα χρόνια από την έκθεση «Δεύτερο Αφιέρωμα στον Ιάννη Ξενάκη» στο Ωδείο Αθηνών το 2009 και τώρα, με αφορμή τα 101 χρόνια από τη γέννησή του, το ΕΜΣΤ επανέρχεται με μια νέα, διπλή έκθεση με στόχο να εξεταστεί και να αποκαλυφθεί η μεγάλη του συμβολή στη σύζευξη τεχνών και επιστημών καθώς και η εικαστική, λογοτεχνική και μουσική του κουλτούρα με φόντο τα πολιτιστικά και πολιτικά κινήματα της εποχής του.
Ένα μεγάλο αφιέρωμα στον ιδιοφυή Έλληνα του Παρισιού που θα αντλεί υλικό κυρίως από το αρχείο Ξενάκη και θα εξετάζει την προσωπικότητά του ως αρχιτέκτονα, μηχανικού, συνθέτη, μαθηματικού και του ανθρώπου που επανεφηύρε τη μουσική και δημιούργησε νέες αρχιτεκτονικές μορφές. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι γίνονται σημαντικές εκδηλώσεις και αφιερωματικές εκθέσεις παγκοσμίως, αποδεικνύοντας ότι οι φιλοσοφικές του ιδέες για τη μουσική, που έθεσαν καίρια το αίτημα για ενότητα φιλοσοφίας, επιστήμης και τέχνης, όχι μόνο εξακολουθούν να απασχολούν και να κεντρίζουν το ενδιαφέρον του κοινού και των επιστημόνων και καλλιτεχνών αλλά δίνουν τροφή για έρευνα και νέες αναζητήσεις.
Η έκθεση του ΕΜΣΤ θα ξεκινήσει στις 29 Ιουνίου. ΕΜΣΤ, λεωφ. Καλλιρρόης & Αμβρ. Φραντζή (πρώην εργοστάσιο), Αθήνα
Elefsina Mon Amour
Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας
Η κεντρική έκθεση σύγχρονης τέχνης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2023 προτείνει μια κοινωνικοπολιτική ανάγνωση του τοπίου, του χώρου και του τόπου εμπνευσμένη από το βιβλίο «Storming the gates of Paradise: Landscapes for Politics» (2008) της συγγραφέως, ιστορικού, περιβαλλοντολόγου και ακτιβίστριας Rebecca Solnit, η οποία προσεγγίζει την πολιτική μέσω της ανάλυσης του τόπου.
Το «Elefsina Mon Amour» στόχο έχει, όπως και η Solnit στο βιβλίο της, να αποκαλύψει «την ομορφιά στο πιο σκληρό τοπίο και τον πολιτικό αγώνα στη φαινομενικά πιο γαλήνια θέα», συνδέοντας την πολιτική, την ποιητική και την αισθητική. Η έκθεση λαμβάνει υπόψη της το ιστορικό παρελθόν, το οποίο έχει συμβάλει καθοριστικά στη σημερινή ταυτότητα της πόλης και συρράπτει μνήμη και εμπειρία, χώρο και χρόνο, παρελθόν και παρόν. Οι καλλιτέχνες εξερευνούν συγκεκριμένα κεφάλαια της ιστορίας και του παρόντος, δημόσιου αλλά και ιδιωτικού, της Ελευσίνας και πραγματεύονται τα τραύματα και τις ελπίδες της, και το πώς αυτά συχνά συνδέονται μεταξύ τους.
Επιμέλεια: Κατερίνα Γρέγου
Σε συνεργασία με το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ)
2023 Ελευσίς
22 Iουνίου - 30 Σεπτεμβρίου, Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας
Rodeo x3: Γιάννης Μανιατάκος / Leidy Churchman / Emre Hüner
Rodeo Gallery
H Rodeo παρουσιάζει μια σειρά ατομικών εκθέσεων στον Πειραιά, του Γιάννη Μανιατάκου (1935-2017), του Leidy Churchman (γεν. 1979, Villanova) και του Emre Hüner (γεν. 1977, Κωνσταντινούπολη), καλλιτεχνών με διαφορετικό υπόβαθρο οι οποίοι αναπτύσσουν τους προσωπικούς τους κόσμους.
Ο Γιάννης Μανιατάκος, γεννημένος στο Φλομοχώρι Μάνης το 1935, διετέλεσε διευθυντής του Προπαρασκευαστικού Επαγγελματικού Σχολείου Καλών Τεχνών Τήνου στον Πύργο μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 2001. Γλύπτης και ζωγράφος, ο ίδιος έζησε και εργάστηκε στην Τήνο, από το 1967 μέχρι το τέλος της ζωής του, όπου ανέπτυξε μια πρακτική ζωγραφίζοντας τον βυθό του Αιγαίου ενόσω βρισκόταν κάτω από το νερό. Η μεταφυσική ζωγραφική του συλλαμβάνει την ελευθερία και τον φόβο του άπειρου και του άγνωστου, αισθήματα τα οποία βίωσε ο καλλιτέχνης καθώς περνούσε αρκετές ώρες στον βυθό ζωγραφίζοντας.
Ταυτόχρονα, παρουσιάζονται νέα ζωγραφικά έργα μικρών και μεγάλων διαστάσεων του Leidy Churchman, μετά την ατομική έκθεση που πραγματοποίησε το 2018, εγκαινιάζοντας τo καλλιτεχνικό πρόγραμμα της Rodeo στον Πειραιά. Στη θεματολογία του εντάσσεται η απεικόνιση τοπιογραφιών, διαφημιστικών αναρτήσεων, online βίντεο, ακόμα και έργα άλλων καλλιτεχνών. Παρόλα αυτά το έργο του παραμένει προσωπικό, μία ιδιωματικού χαρακτήρα απεικόνιση σε μία προσπάθεια διερεύνησης της συνείδησης.
Παράλληλα με τις δύο εκθέσεις, θα παρουσιαστεί το έργο του Emre Hüner σε έναν χώρο παρακείμενο στην γκαλερί. Πρόκειται για μια σειρά κεραμικών. Οργανικά και τεχνητά σώματα συνενώνονται και δημιουργούν τεχνικές ορολογίες που λειτουργούν ως ένας συνεκτικός ιστός υποδομής. Ο καλλιτέχνης πλάθει έναν κόσμο στον οποίο τα όρια ανάμεσα στο φυσικό και το τεχνητό καταργούνται, ενώ παρελθόν, παρόν και μέλλον συνυπάρχουν, σε μία συνεχή κατάσταση αλληλουχίας.
18 Ιουνίου - 16 Σεπτεμβρίου, Πολυδεύκους 41, Πειραιάς
Ενθύμιο
Potential Project
Ένα συλλογικό καλλιτεχνικό εγχείρημα που πραγματεύεται την αυτονομία της ιδέας του έργου τέχνης και παίρνει τη μορφή ενός εγκιβωτισμού ιδεών στον οποίο συμμετέχουν οι καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες και θεωρητικοί που πήραν μέρος στο τραπέζι των συζητήσεων κατά την έναρξη του πρότζεκτ το 2019. Πρόκειται για ένα εννοιολογικό πείραμα που τοποθετεί 75 ιδέες για πιθανά έργα τέχνης μέσα σε 75 πανομοιότυπους λευκούς κύβους και τους σφραγίζει έτσι, ώστε το περιεχόμενό τους να παραμείνει μυστικό και μη αναγνωρίσιμο.
Τα επαναλαμβανόμενα λευκά κουτιά λειτουργούν ως δοχεία ιδεών και μας θυμίζουν την αμφισημία και την ενδεχομενικότητα της τέχνης καθώς ζητούν από εμάς να φανταστούμε τι εσωκλείουν, να διαχειριστούμε την περιέργεια, να κάνουμε υποθέσεις. Την έκθεση πλαισιώνει public talk στις 8 Ιουνίου με ομιλίες και συζητήσεις γύρω από ζητήματα που αφορούν το απραγματοποίητο έργο και τη σημασία του. Προσκεκλημένες ομιλήτριες και ομιλητής: Νάντια Αργυροπούλου, Ξένια Καλπακτσόγλου & Marco Scotti.
Ιδέα & διοργάνωση: Δημήτρης Γεωργακόπουλος και Καρολίνα Αλειφεροπούλου
7 - 17 Ιουνίου, Μεταξά 25, Πλατεία Εξαρχείων
