Ένα σημαντικό νέο ελληνικό μυθιστόρημα

Ένα σημαντικό νέο ελληνικό μυθιστόρημα Facebook Twitter
Ο Βασίλειος Δρόλιας επαναφέρει, μια συζήτηση που απασχολεί την ανθρωπότητα εντονότατα, από την εποχή του Όσβαλντ Σπένγκλερ έως τις εκρήξεις του Μάη του '68, και ακόμα πιο έντονα σήμερα, την εποχή της άκρατης και άκριτης επέλασης των νέων τεχνολογιών.
0

Πόθος και Πάθος. Ο ερωτικός πόθος άλλοτε ωθεί τη δημιουργικότητα, το πάθος για την ανακάλυψη νέων μορφών, νέων τρόπων, νέων συμπεριφορών, και άλλοτε γίνεται τροχοπέδη, κατατρώγει και ταλανίζει τον αποφασισμένο να δημιουργήσει. Ενίοτε η ορμή του έρωτα γίνεται οργή για όσα δεινά δεσπόζουν στην ανθρωπότητα, στην κοινωνία, σε ωθεί να κάνεις πολλά για να τα υπερβείς. Άλλες φορές, όμως, αυτή η ορμή σε εκτροχιάζει, σε οδηγεί σε πλάνες, ακόμα και σε μια αυτοκαταστροφική περιδίνηση. Ο άνθρωπος πότε μοιάζει να είναι έρμαιο και άθυρμα του θυμικού, ενός αρχέγονου ανορθολογισμού, μιας ανεξέλεγκτης δύναμης που έρχεται από άγνωστες επικράτειες, και άλλοτε το συγκροτημένο και συγκρατημένο ον που δαμάζει το ανήμερο ένστικτο, που αναλαμβάνει τα ηνία του οχήματος της εξέλιξης και της προόδου. Η τέχνη συγκρούεται με την επιστήμη ή τη διακονεί; Ο επιστήμονας είναι στους αντίποδες του καλλιτέχνη ή συνοδοιπορούν αμφότεροι με στόχο μια ζωή πλήρη εν τέλει; Κι ακόμα, ο έρωτας και η αγάπη μπορούν να συνυπάρξουν ή η δεύτερη είναι η αναπόδραστη κατήφεια του πρώτου; Αυτά τα θέματα απασχόλησαν πολύ τον Τόμας Μαν όταν έγραφε το ανυπέρβλητο Μαγικό Βουνό, όπου η διαμάχη του ρομαντικού Νάφτα με τον ορθολογιστή Σετεμπρίνι προοιωνίζεται τις σφοδρότερες, και άλυτες έως τώρα, συγκρούσεις που γνώρισε ο 20ός αιώνας. Ο Βασίλειος Δρόλιας (Αθήνα, 1969) επαναφέρει, με το μυθιστόρημα Nyos - Η τελετή της αθωότητας (εκδ. Κέδρος), μια συζήτηση που απασχολεί την ανθρωπότητα εντονότατα, από την εποχή του Όσβαλντ Σπένγκλερ έως τις εκρήξεις του Μάη του '68, και ακόμα πιο έντονα σήμερα, την εποχή της άκρατης και άκριτης επέλασης των νέων τεχνολογιών.

2.

Δίπολα. Ο Δρόλιας δομεί διαλεκτικά το μυθιστόρημά του. Δέκα κεφάλαια, από τρία μέρη το καθένα, όπου στο πρώτο μέρος έχουμε τη θέση, στο δεύτερο την αντίθεση, στο τρίτο τη σύνθεση. Σε κάθε πρώτο μέρος, ο αφηγητής, ο Ρότζερ Μπέικον αφηγείται την ιστορία της έλευσής του στο Καμερούν, την καθημερινότητά του εκεί, τις έρευνές του, το παρελθόν του, τις σκέψεις του. Σε κάθε δεύτερο μέρος, η αφήγηση συνεχίζεται με τη μορφή επιστολών προς την ερωμένη του, την εικαστικό Τζέσικα Σλόαν – πρόκειται για επιστολές γεμάτες πάθος αλλά και αναποφασιστικότητα. Σε κάθε τρίτο μέρος, και σε τρίτο ενικό πρόσωπο τώρα, παρακολουθούμε τη ζωή της Τζέσικα στο Λονδίνο, την εκτύλιξη της δημιουργικότητάς της, το πώς αντιμετωπίζει την απουσία του εραστή της και την παρουσία του συζύγου της και του γιου της. Ακριβώς μέσα από τούτη την τριτοπρόσωπη αφήγηση ο Δρόλιας επιχειρεί, και καταφέρνει λαμπρά, να συνθέσει τις αντιθέσεις και να προτείνει διόδους υπέρβασης των αντινομιών, μια σύζευξη τελικά των διπόλων. Τα οποία δίπολα εμφανίζονται από τις πρώτες σελίδες του μυθιστορήματος και απλώνονται έως τις τελευταίες: συγκλίνον/αποκλίνον (σ. 5), Τζέσικα/Άννα (σ. 6), απόγνωση/διέξοδος (σ. 7), ατάκτως ερριμμένα σκουπίδια/επιλεγμένες ψηφίδες (σ. 25), στατικό/κινούμενο (σ. 26), επαρχία/μητρόπολις (σ. 29), επιστήμων/καλλιτέχνης (σ. 35), και πάει λέγοντας, έως χάος/μέθοδος (σ. 120), χέρι γραφιά/χέρι σκληρά εργαζόμενου (σ. 161), λογική/τρέλα, ομοιότητα/διαφορά (σ. 206), οργάνωση/χάος (σ. 212). Μέσα από τις συγκρούσεις, ή έστω τις ταλαντεύσεις αυτές, μέσα από τον παθιασμένο έρωτα του Ρότζερ για την Τζέσικα, μέσα από την ανάγκη του βιολόγου να συμβάλει στην επίλυση μεγάλων προβλημάτων που φθείρουν τον πλανήτη, όπως το φαινόμενο του θερμοκηπίου, μέσα από τη συνειδησιακή του σύγκρουση που τον φέρνει αντιμέτωπο με τις αδυσώπητες πραγματικότητες του αγρίως καλπάζοντος άναρχου μετακαπιταλισμού και με τη συνωμοσιολογία που θέλει τα πάντα να τα ελέγχουν οι εταιρείες, όπως η μυθιστορηματική Γκλόμπαλ Μπαϊνόμικς, αλλά και μέσα από την επιμονή της Τζέσικα να δημιουργεί, να στοχάζεται για το νόημα της τέχνης, να επινοεί νέες μορφές που μπορούν να εκφράσουν από τη μια το χάος και τη διάλυση των κοινωνικών σχέσεων και από την άλλη την αρμονία και την άρση της διάλυσης αυτής, ο Δρόλιας θίγει τα κεντρικά θέματα της εποχής μας και μας καλεί να τα σκεφτούμε και να τα συζητήσουμε ξανά και ξανά.

3.

Τέρψη. Φυσικά, πρόκειται για μυθιστόρημα, για λογοτεχνία, και όχι για δοκίμιο ή κοινωνιολογικό πόνημα. Ο Δρόλιας, μάστορας της αφήγησης, με την τριπλή δομή κάθε κεφαλαίου μάς παρασύρει στην πλοκή και στην απόλαυση του κειμένου. Ο προσεκτικός αναγνώστης, και δεν φαντάζομαι άλλον να πιάνει στα χέρια του το Nyos - Η τελετή της αθωότητας (που είναι και τελετή αλλά και τελευτή της αθωότητας), θα εντοπίσει την αγάπη του συγγραφέα για τα μεγαμυθιστορήματα (και μεταμυθιστορήματα) Ουράνιο τόξο της βαρύτητας του Τόμας Πίντσον και Υπόγειος Κόσμος του Ντον ΝτεΛίλο, για την ποίηση του Τ. Σ. Έλιοτ.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ