«Ταξίδι στο Άγνωστο»

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Γενική άποψη της έκθεσης
0

ADVERTORIAL

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Η διαστημική στολή του Δρα Κουίν Μπέρτσεναλ (Tom Sizemore) από την ταινία «Red Planet (2000, ελλ. τίτλος «Κόκκινος Πλανήτης», μεικτά μέσα) & Η διαστημική στολή του Σποκ (Leonard Nimoy) από την ταινία «Star Trek: The Motion Picture (1979, ελλ. τίτλος «Σταρ Τρεκ», μεικτά μέσα)

Η COSMOTE στηρίζει για τρίτη συνεχή χρονιά εκθέσεις της Στέγης που αξιοποιούν διαφορετικά μέσα και μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης οι οποίες βασίζονται στην τεχνολογία ή επηρεάζονται από αυτήν.

Η σχέση μου με την επιστημονική φαντασία υπήρξε ανέκαθεν μια σχέση μίσους-λατρείας. Καθώς στη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο, την τέχνη γενικότερα, αγαπώ τον ρεαλισμό, συνήθως αντιμετωπίζω με σκεπτικισμό το είδος που συχνά παραπαίει σε «εύκολα» τεχνάσματα εκτός του ρεαλιστικού φάσματος, ειδικά όταν μιλάμε για το «κακό Χόλιγουντ».

Από την άλλη, δεν μπορώ να μην γοητευτώ από δείγματα που συμπυκνώνουν τη μεγαλοπρέπεια του διαστήματος ή το χαοτικό μέλλον της Γης στην οθόνη ή τις σελίδες ενός μυθιστορήματος. Από τη λογοτεχνία του Ιούλιου Βερν και του Φίλιπ Ντικ μέχρι τις ταινίες του Αντρέι Ταρκόφσκι, του Στάνλεϊ Κιούμπρικ και του Κρίστοφερ Νόλαν, το είδος περιλαμβάνει πολύ «ψωμί» και δυστυχώς δεν αποτελεί συχνά το αντικείμενο ενδελεχούς μελέτης, από φιλοσοφική, καλλιτεχνική και αισθητική σκοπιά.

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Μοντέλο διαστημόπλοιο Ranger από την ταινία «Interstellar» (2014, κόντρα πλακέ με εποξειδική ρητίνη κομμένο με λέιζερ και υαλοβάμβακας)

Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει η έκθεση «Science Fiction: Ταξίδι στο Άγνωστο» που συνεχίζεται με μεγάλη επιτυχία στον υπόγειο εκθεσιακό χώρο της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Η αλήθεια είναι ότι μόλις διάβασα πως η συγκεκριμένη έκθεση έρχεται από το Barbican του Λονδίνου ενθουσιάστηκα, τόσο γιατί ό,τι έχω δει στο παρελθόν στον συγκεκριμένο πολιτιστικό φορέα ήταν εξαιρετικά προσεγμένο, όσο γιατί θυμάμαι ότι το προ διετίας «Digital Revolution», η πρώτη συνεργασία της Στέγης με το Barbican, ήταν από τα καλύτερα πράγματα που είχαν παρουσιαστεί στην Αθήνα τα τελευταία χρόνια.

Και οι προσδοκίες μου δεν διαψεύστηκαν. Κατ’ αρχάς αυτός ο χώρος της Στέγης έχει μια ιδιαιτερότητα που με συναρπάζει, κάθε φορά που βρίσκομαι εκεί: η φωτεινότητα του κτιρίου της Συγγρού, του εντυπωσιακού φουαγιέ της εισόδου, εξαφανίζεται καθώς κατεβαίνεις στο υπόγειο και χάνεσαι σε μια αίθουσα-«κουτί», χωρίς φυσικό φως, σαν να βρίσκεσαι αυτόματα σε έναν άλλο κόσμο. Πόσο μάλλον όταν αυτός ο κόσμος φιλοξενεί ένα αφιέρωμα στην επιστημονική φαντασία.

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Η διαστημική στολή του Κάπα (Cillian Murphy) από την ταινία «Sunshine» (2007, μεικτά μέσα)

Η διάρθρωση της έκθεσης σε 4 θεματικές ενότητες, με περισσότερα από 800 έργα, είναι ζουμερή και εύκολη στην παρακολούθηση. Η περιήγηση ξεκινά με τα «Παράξενα Ταξίδια», με οδηγούς τους ευφυείς πρωτοπόρους που έθεσαν τα θεμέλια του είδους, εστιάζοντας κατά βάση στον πλανήτη Γη και τις παραδοξότητές του. Ποιο παιδί δεν ονειρεύτηκε να βρεθεί στις χώρες που ταξίδεψε ο Γκιούλιβερ ή να χαθεί 20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα; Πρωτότυπα χειρόγραφα, οπτικοακουστικό υλικό, παλιές και σπάνιες εκδόσεις, καθώς και πίνακες με έβαλαν για τα καλά στο κλίμα και με άφησαν να χαζεύω για αρκετή ώρα τις λεπτομέρειες γύρω από τα εκθέματα, αλλά και να ψάχνω με μανία περισσότερες πληροφορίες στο Google.

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Patrick Tatopoulos - Μακέτα «Νυχτερινού αρπακτικού» από την ταινία «Pitch Black» (2000, ελλ. τίτλος «Απόλυτο Σκοτάδι», ρητίνη) & Κούκλα με εξωγήινη βιοστολή από την ταινία «Independence Day» (1996, ελλ. τίτλος «Ημέρα Ανεξαρτησίας», σιλικόνη).

Η Γη όμως είναι πάντα περιοριστική για την επιστημονική φαντασία, γι’ αυτό και το είδος στράφηκε γρήγορα στις «Οδύσσειες του Διαστήματος», επιχειρώντας να προσεγγίσει τη μαγεία της απεραντοσύνης του. «Στο διάστημα κανείς δεν μπορεί να ακούσει τις κραυγές σου» έλεγε η διάσημη ατάκα από το πρώτο «Alien» του Ρίντλεϊ Σκοτ, της ταινίας που το 1979 εισήγαγε τα πιο γνωστά ίσως τέρατα στην ιστορία του κινηματογράφου και καθιέρωσε την αισθητική του H.R. Giger στον σχεδιασμό τους – την οποία αντέγραψαν έκτοτε άπειροι εκπρόσωποι του είδους. Αν αγαπάς την ταινία, όπως εγώ, θα πάθεις ένα μικρό αμόκ με τα πολλαπλά εκθέματα. Δεν θα σταθώ ιδιαίτερα στις εποποιίες των «Star Wars» και «Star Trek», καθότι δεν υπήρξα ποτέ ιδιαίτερος φαν, αλλά είναι τόσοι πολλοί οι θαυμαστές τους στην Ελλάδα, που σίγουρα θα αποζημιωθούν με όσα θα δουν από τα αγαπημένα τους franchises. Αλλά και οι πιο σύγχρονες και αξιομνημόνευτες περιπτώσεις του είδους, όπως το ιδιοσυγκρασιακό «District 9» του Νιλ Μπλόμκαμπ ή το μεγαλειώδες «Interstellar» του Κρίστοφερ Νόλαν λένε δυναμικά «παρών». Θα δεις, μεταξύ άλλων, το ομοίωμα του χαρακτηριστικού ρομπότ από την ταινία του Νόλαν, εκείνου που κατεβαίνει από το διαστημόπλοιο για να χαρτογραφήσει τον τρομακτικό εξωπλανήτη με τα τεράστια κύματα, ή τη στολή του Ματ Ντέιμον από το πρόσφατο «The Martian» που τον έφερε μέχρι τις υποψηφιότητες των Όσκαρ – υπάρχει και ένα τέλειο interactive παιχνίδι βασισμένο σε αυτή την ταινία που αξίζει να ανακαλύψεις χωρίς να γνωρίζεις από πριν περί τίνος πρόκειται.

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Mars Attacks! συλλογή καρτών ανταλλαγής (1964, βρετανική ανατύπωση, A&BC)

Τελικά όμως, ο μεγαλύτερος τρόμος στην επιστημονική φαντασία δεν έρχεται από τα τέρατα άλλων γαλαξιών, αλλά από το ζοφερό μέλλον (σχεδόν παρόν, σε πολλές περιπτώσεις) που οραματίστηκαν για την κοινωνία μας οι λογοτεχνικές ιδιοφυΐες. Από τον Τζορτζ Όργουελ που εισήγαγε την έννοια της δυστοπίας και το σύμπαν του «Μεγάλου Αδερφού» στο «1984» μέχρι τη Σούζαν Κόλινς που περιέγραψε με πεσιμισμό μια ανθρωποφαγική ελίτ στα «Hunger Games» της, οι «Θαυμαστοί καινούριοι κόσμοι» της τρίτης ενότητας της έκθεσης έχουν κάτι για όλους, παίζοντας έξυπνα με τον συνδυασμό επιστημονικής φαντασίας και ποπ κουλτούρας. Ποιος θα το φανταζόταν ότι το αριστουργηματικό «The Handmaid’s Tale» της Μάργκαρετ Άτγουντ, γραμμένο το 1985, θα ευτυχούσε σε μια εξίσου αριστουργηματική τηλεοπτική μεταφορά 32 χρόνια αργότερα, σε μια χρονική συγκυρία οδυνηρά επίκαιρη σε σχέση με όσα γέννησε η φαντασία της βραβευμένης Καναδής συγγραφέως;

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Γενική άποψη της έκθεσης

Εκτός από τον αγαπημένο TARS του «Interstellar», η έκθεση φιλοξενεί πολλά ακόμα εμβληματικά ρομπότ, ανδροειδή και άλλα ανθρώπινα κατασκευάσματα που επιχείρησαν να καταλύσουν τα «Απώτατα σύνορα», όπως χαρακτηριστικά ονομάζεται η τέταρτη ενότητα. Αν έχεις δει το πρόσφατο «Ex Machina» του Άλεξ Γκάρλαντ ή ανήκεις στους θαυμαστές της νοσηρής φαντασίας του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ ή του αξέχαστου «Blade Runner», εδώ θα ενθουσιαστείς – και αναφέρω μόνο ελάχιστα παραδείγματα, για να μη σου στερήσω το στοιχείο της έκπληξης.

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Γενική άποψη της έκθεσης

Η έκθεση συνεχίζεται έως τις 14 Ιανουαρίου 2018 και εικάζω ότι θα γίνεται ένας μικρός χαμός το επόμενο διάστημα των γιορτών, καθώς είναι ιδανική και για επίσκεψη όλης της οικογένειας. Η COSMOTE στηρίζει, ως χορηγός, αυτό το «ταξίδι στο άγνωστο», στο πλαίσιο της διαρκούς αλληλεπίδρασής της με τον πολιτισμό στη χώρα μας. Είναι μάλιστα η τρίτη συνεχής χρονιά που επιλέγει να συμμετέχει ως χορηγός σε εκθέσεις της Στέγης που αξιοποιούν διαφορετικά μέσα και μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης οι οποίες βασίζονται στην τεχνολογία ή επηρεάζονται από αυτήν.

 
Εικαστικά
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

 Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Εικαστικά / Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Με αφορμή την αναδρομική έκθεση στη Συλλογή Peggy Guggenheim στη Βενετία, έφτασε η στιγμή να ανακαλύψουμε τη ζωγράφο που θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Πορτογαλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Εικαστικά / Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Μια νέα έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι με πορτρέτα της κόρης του Ανρί Ματίς, Μαργκερίτ, προσφέρει μια νέα οπτική στο έργο του μεγάλου Γάλλου καλλιτέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Εικαστικά / Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Αφρικανική τέχνη, κριτική στην αποικιοκρατία, έργα για τα δικαιώματα των ζώων και εμπνευσμένα από διαστημικά ταξίδια, νέοι καλλιτέχνες και αναδρομικές εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί της Αθήνας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τέσσερις σημαντικοί διεθνείς καλλιτέχνες αποτελούν τον προπομπό της μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ

Εικαστικά / ΕΜΣΤ: Τέσσερις διεθνείς καλλιτέχνες και μία θεματική έκθεση για τα ζώα που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ

Δύο ατομικές εκθέσεις και δύο μεγάλης κλίμακας in situ εγκαταστάσεις φωτίζουν τη σχέση μας με τα ζώα και τις οικολογικές συνέπειες της αποικιοκρατίας ενώ αποτελούν προπομπό μιας μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Εικαστικά / «Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Στην υποβλητική της έκθεση στο ΕΜΣΤ, η εικαστικός Τζάνις Ράφα αναδημιουργεί ένα φανταστικό περιβάλλον άδειων στάβλων για να μιλήσει για τη σχέση του ανθρώπινου και του ζωικού κόσμου, ενώ μας προκαλεί να σκεφτούμε τις έννοιες της φροντίδας και της αγάπης, αλλά και την ανάγκη μας για κυριαρχία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Εικαστικά / Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Το Μουσείο Μπενάκη τιμά με μια σημαντική έκθεση τη μνήμη του σκηνοθέτη, διανοούμενου, ιστοριοδίφη και ερευνητή του λαϊκού μας πολιτισμού, συνδημιουργού του θρυλικού «Παρασκηνίου». Ο επιμελητής της έκθεσης, Γιώργος Σκεύας, μας μιλά γι’ αυτήν.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η μεγάλη έκθεση του Steve McQueen για τα κινήματα που διαμόρφωσαν τη Μεγάλη Βρετανία

Εικαστικά / Η Μεγάλη Βρετανία που αντιστάθηκε υπάρχει ακόμα στις φωτογραφίες αυτής της έκθεσης

Από τις σουφραζέτες των αρχών του 20ού αιώνα μέχρι τις διαμαρτυρίες για τον πόλεμο στο Ιράκ, η έκθεση σε επιμέλεια του Steve McQueen συγκεντρώνει τις πιο δυνατές εικόνες μιας χώρας που βγήκε πολύ συχνά και πολύ δυνατά στους δρόμους.  
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT
MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος» Ή MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε λάθος»

Εικαστικά / Martin Gayford: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος»

Ένας από τους πιο επιδραστικούς κριτικούς τέχνης της Βρετανίας μιλά στη LiFO για τις τάσεις που διαμορφώνουν τη σύγχρονη τέχνη, τις φιλικές του σχέσεις με θρυλικούς καλλιτέχνες όπως ο Freud και ο Hockney, αλλά και για το αν η κριτική μπορεί όντως να επηρεάσει τα πράγματα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η πρώτη μεγάλη έκθεση της οραματίστριας καλλιτέχνιδας Ithell Colquhoun

Εικαστικά / Τα σουρεαλιστικά αριστουργήματα της Ithell Colquhoun σε μια μεγάλη έκθεση

Το πολύχρωμο και αποκρυφιστικό σύμπαν της ξετυλίγεται στην πρώτη μεγάλη έκθεση για την οραματίστρια καλλιτέχνιδα, που εξερευνά τη θέση των γυναικών και τη σημασία του φύλου.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Εικαστικά / Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Ένας νέος καλλιτέχνης δημιουργεί μοναδικά αντικείμενα ανάλογα με τη διάθεσή του, ονειρεύεται έναν χώρο όπου θα δημιουργεί απερίσπαστος και δεν τον νοιάζει καθόλου να βιοποριστεί από την τέχνη.
ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Μια νέα έκθεση με χαρακτικά της ώριμης περιόδου της Βάσως Κατράκη

Εικαστικά / Βάσω Κατράκη: Η τέχνη της συγκινεί ακόμα

Έργα της σημαντικής Ελληνίδας χαράκτριας που παραπέμπουν στη βία της δικτατορίας, αλλά και άφυλες μορφές της όψιμης περιόδου της με αναφορά στην ελληνική αρχαιότητα, που υπερβαίνουν το ατομικό και γίνονται μέρος της συλλογικής μνήμης.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Εικαστικά / Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Ο κόσμος της σύγχρονης τέχνης έχει καταντήσει να μοιάζει με τσίρκο. Αλλά ο πραγματικός κακός της ιστορίας δεν είναι οι καλλιτέχνες, αλλά η σύγχρονη αγορά της τέχνης, η αξία της οποίας ξεπερνά πλέον τα 60 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως
THE LIFO TEAM
Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Εικαστικά / Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Μια νέα έκθεση στο Άμστερνταμ με πρόσφατα έργα του Κίφερ αναδεικνύει τη σύνδεσή του με τον Βαν Γκογκ και προκαλεί ήδη πολλές συζητήσεις. Ο σπουδαίος Γερμανός καλλιτέχνης εμπνέεται σταθερά, εδώ και 60 χρόνια, από τον Ολλανδό ζωγράφο. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Helmut Lang: What remains behind

Εικαστικά / Helmut Lang: Από το θρυλικό rubber dress στα πρωτόγονα γλυπτά του

Ο καλλιτέχνης και πρώην σχεδιαστής μόδας διατηρεί την προσήλωσή του στα υλικά και παρουσιάζει γλυπτά που θίγουν τη διαρκή εμμονή του με το θέμα της μνήμης, σε ένα σπίτι-σύμβολο του μοντερνισμού στο Λος Άντζελες.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ