Τα έργα του Paparazzi που εμφανίστηκαν τον τελευταίο καιρό στην Αθήνα είναι ρεαλιστικά και εντυπωσιακά, από την πιο όμορφη street art που έχει δει τα τελευταία χρόνια αυτή η ταλαίπωρη και πολύ βρόμικη πόλη.
Αν έχεις περάσει από μπροστά τους, στα στενά όπου βρίσκονται, στου Ψυρρή, είναι πολύ πιθανό να τα έχεις φωτογραφίσει (οι «Μουσικοί» είναι από τα πιο φωτογραφημένα σημεία της Αθήνας μετά τον Αύγουστο και από τις πιο δημοφιλείς φωτογραφίες αυτήν τη στιγμή στο ελληνικό Instagram), τα υπόλοιπα (που είναι πιο μικρά) πρέπει να ψάξεις λίγο για να τα δεις. Ο «Homo Deus» δεν έχει προλάβει να τελειώσει, αλλά ακόμα και ημιτελές είναι ένα εντυπωσιακό έργο.
Ο Paparazzi μπορεί να μην έχει κάνει πολλά έργα στην Αθήνα, αλλά είναι από τους πιο γνωστούς street artist της Κύπρου, ίσως ο πιο γνωστός, και από τους πρωτοπόρους αυτής της σκηνής που τα τελευταία χρόνια ανθίζει και ταξιδεύει σε κάθε μέρος του κόσμου.
Τα έργα του είναι κυρίως μεγάλων διαστάσεων, αλλά δεν τα βρίσκει κανείς μόνο στο δρόμο. Ο Αχιλλέας Μιχαηλίδης είναι ένας καλλιτέχνης πολύπλευρος που κάνει τέχνη από τα άχρηστα και τα σκουπίδια, ανακυκλώνοντας τα παλιά υλικά και μετατρέποντάς τα σε νέα εντυπωσιακά έργα. Η κουβέντα μαζί του έγινε σε συνέχειες, το διάστημα που ζωγράφιζε τη Μέριλιν Μονρόε.
Πάντοτε είχα την ιδέα ότι ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι σαν τον Ζαν Μισέλ Μπασκιά ή τον Μοντιλιάνι, αλλά μετά από χρόνια γνώρισα ανθρώπους που μου έδωσαν να καταλάβω ότι ο καλλιτέχνης μπορεί να είναι πετυχημένος, υγιής, να έχει οικογένεια και να ταξιδεύει τον κόσμο, δεν είναι ανάγκη να πεθάνει από την πείνα, μεθυσμένος σε κάποια γωνία.
• Είμαι παλινοστούντας, γεννήθηκα στην πρωτεύουσα της Γεωργίας, την Τιφλίδα, το 1982, και μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη, αλλά τα τελευταία 15 χρόνια μένω στην Κύπρο.
• Ζωγραφίζω από μικρός. Προέρχομαι από οικογένεια που είχαν όλοι το μεράκι της ζωγραφικής, ο παππούς, ο μπαμπάς μου, εγώ, και ξεκίνησα από πολύ μικρός την επαφή μου με την τέχνη. Στη Γεωργία πήγαινα σε φροντιστήριο ζωγραφικής, και μετά, όταν μετακομίσαμε στην Ελλάδα, πάλι πήγαινα φροντιστήριο. Κάπου στα 14 μου, το 1997 περίπου, όταν έγινε η πρώτη μου επαφή με τη χιπ-χοπ σκηνή και με το γκραφίτι, μου έκανε τρομερή εντύπωση που μπορούσες να κάνεις ό,τι σου κατέβει στον δρόμο.
• Δεν έχω σπουδάσει τέχνη, θεωρώ τον εαυτό μου αυτοδίδακτο, αλλά πιστεύω ότι οι βάσεις που είχα για το σχέδιο, το φως και τη σκιά, με βοήθησαν πάρα πολύ, γιατί με όσα ήξερα άρχισα να φτιάχνω περισσότερο figurative πράγματα. Το πρώτο μου γκραφίτι το έχω κάνει στη Θεσσαλονίκη, στο σχολείο μου.
• Τα μεγάλα murals έχουν δυνατή φωνή γιατί μιλάς στο κοινό σου απευθείας. Έχει σίγουρα και μεγάλη προβολή αυτό το πράγμα, φτάνει σε πολύ κόσμο μέσα από τα social media γιατί ο κόσμος τα βγάζει φωτογραφία, τα ποστάρει. Επίσης τα βλέπουν και τα επικοινωνούν άνθρωποι που δεν πάνε ποτέ σε γκαλερί και σε μουσεία, οι απλοί άνθρωποι, οι οποίοι έρχονται κατά κάποιον τρόπο πιο κοντά στην τέχνη. Υπάρχει ένας διάλογος, τέλος πάντων, ανάμεσα στον καλλιτέχνη και το κοινό.
• Κάνω γκραφίτι για πάνω από 20 χρόνια, αλλά μόνο τα τελευταία δέκα κάνω μεγάλα murals. Σίγουρα τα μεγάλα murals διαφέρουν πάρα πολύ από κάτι μικρό. Γενικώς πειραματίζομαι, κάνω διάφορα και νομίζω ότι δεν είναι πάντοτε το μέγεθος που κάνει τη διαφορά, αλλά η δουλειά που έχει και τι ιδέα υπάρχει από πίσω από κάθε έργο. Βρίσκω μεγάλα κτίρια και τους δίνω καινούργια ζωή, αν και το τελευταίο πρότζεκτ που έκανα ήταν αμφορείς 30 εκατοστών στους οποίους ζωγράφισα περίπου 40 πορτρέτα. Δεν ήταν κάτι εύκολο, μου πήρε πάνω από μία εβδομάδα να τα ολοκληρώσω και σε μία εβδομάδα θα μπορούσα να κάνω ένα τεράστιο mural. Οπότε, τα μικρά είναι λίγο πιο δύσκολα για μένα.
Το πρότζεκτ που έκανα με τους αμφορείς που εκτίθενται στη Λευκωσία, στο σπίτι της Ευρώπης, και στις 7 του Δεκέμβρη θα πάει στη Βιένη, παρουσιάζει την πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου. Όλες οι χώρες θα παρουσιάσουν την δικιά τους πολιτιστική κληρονομιά και η Κύπρος αποφάσισε να παρουσιάσει μαζί με τους άλλους καλλιτέχνες και δώδεκα αμφορείς που έχουν πολύ συμβολική έννοια, γιατί έχουν ιστορία 10 χιλιάδων ετών.
• Ακόμα πειραματίζομαι με το στυλ μου, δεν θεωρώ ότι έχει φτάσει στην τελική του μορφή, συνέχεια μαθαίνω και πιστεύω ότι έχω να μάθω πολλά ακόμα. Πάντα κάτι μου λείπει. Θέλει ακόμα δουλειά για να είναι το στυλ μου πιο αναγνωρίσιμο, πιο pop out.
• Σίγουρα υπάρχουν διάφοροι καλλιτέχνες που μου αρέσει η δουλειά τους και θέλοντας και μη με επηρεάζουν. Τα τελευταία χρόνια προσπαθώ να πηγαίνω περισσότερο σε μουσεία και μου αρέσει πάρα πολύ ο Ρέμπραντ, ο Βερμέερ, ο Βαλεντίν Σερόφ. Βλέποντας κλασικούς ζωγράφους, μαθαίνεις πάρα πολύ απ' αυτούς.
Ο άνθρωπος που μου έχει αλλάξει τη ζωή είναι ο Ε. Μιχαηλίδης, ένας πολύ καλός μου φίλος που με έχει στηρίξει και πάντοτε πίστευε σε μένα: Πριν μου κανονίσει την πρώτη μου έκθεση, με βοήθησε να ανοίξω το στούντιο και να ξεκινήσω να ζω από αυτό. Η κοπέλα μου επίσης μου άλλαξε τη ζωή, γιατί είχα θέμα με αλκοολισμό και είναι αυτή που με βοήθησε να καταλάβω ότι είμαι σε λάθος δρόμο.
• Πάντοτε είχα την ιδέα ότι ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι σαν τον Ζαν Μισέλ Μπασκιά ή τον Μοντιλιάνι, αλλά μετά από χρόνια γνώρισα ανθρώπους που μου έδωσαν να καταλάβω ότι ο καλλιτέχνης μπορεί να είναι πετυχημένος, υγιής, να έχει οικογένεια και να ταξιδεύει τον κόσμο, δεν είναι ανάγκη να πεθάνει από την πείνα, μεθυσμένος σε κάποια γωνία.
• Αυτό που κάνω είναι περισσότερο ζωγραφική και θα ήθελα να έχει το κάθε έργο μου μια διάρκεια, αλλά το εφήμερο της τέχνης στο δρόμο είναι part of the game. Σίγουρα χαλιέμαι αν μου «πατήσει» κάποιος το κομμάτι μου, εκτός αν μου το «πατήσει» κάποιος που θα κάνει πάνω του κάτι πιο καλό. Τότε δεν με πειράζει. Ή αν είναι κάποιο παλιό κομμάτι και κάποιος να πάει να κάνει πάνω του κάτι πιο φρέσκο, ok. Αλλά το να πάει κάποιος και να βάλει πάνω σε ένα έργο μια ταγκιά, ή να γράψει μια ποδοσφαιρική βλακεία, σίγουρα με χαλάει.
• Παλιότερα ήταν πιο δύσκολα τα πράγματα, όταν κάναμε περισσότερα έργα παράνομα και bombs – οι συνθήκες όταν σε τρέχουν δυσκολεύουν, όταν είσαι αντιμέτωπος με τον χρόνο για να φτιάξεις κάτι πολύ γρήγορο.
Οι πιο δύσκολες συνθήκες που θυμάμαι, πάντως, ήταν πριν από λίγο καιρό που πήγα σε ένα φεστιβάλ που λέγεται Stenograffia στο Yekaterinburg της Ρωσίας και έκανα το mural «Wild Child», την κόρη μου δηλαδή και ένα άλλο κοριτσάκι, την κόρη ενός από τους διοργανωτές. Έφτασα εκεί την πρώτη μέρα του καλοκαιριού με σορτσάκι γιατί νόμιζα ότι θα είχε ζέστη και είχε -4 βαθμούς! Τη μία μέρα έβρεχε, την άλλη είχε χιονόνερο, την τρίτη χαλάζι και την τέταρτη χιόνισε! Τα είδα όλα! Ευτυχώς που μου έδωσαν οι διοργανωτές κάτι παλιά ρούχα και δεν ξεπάγιασα. Έμοιαζα σαν άστεγος.
• Όλα μου τα έργα τα αγαπάω και είναι δύσκολο να ξεχωρίσω ένα πιο αγαπημένο μου, αλλά σίγουρα υπάρχουν κάποια για τα οποία ντρέπομαι μετά από πάρα πολύ καιρό. Συνήθως ένα έργο που κάποτε ήταν το αγαπημένο σου σταματάει να είναι γιατί προχωράς παρακάτω, μαθαίνεις, κάνεις καινούργια πράγματα. Και επειδή τα πιο πολλά είναι στον δρόμο, πρέπει να μαθαίνεις να τα αποχωρίζεσαι. Όσο και να δένεσαι με το κάθε έργο, ως εικαστικός, πρέπει να μαθαίνεις να αποχωρίζεσαι.
• Για πολλά χρόνια έκανα παράλληλα διάφορες δουλειές, αλλά τα τελευταία χρόνια ζω από την τέχνη μου και μπορώ και συντηρώ την οικογένειά μου. Η ζωή για έναν muralist είναι υπέροχη γιατί ταξιδεύεις πολύ, και τα τελευταία χρόνια προσπαθώ να ταξιδεύω όσο γίνεται. Πολλές φορές παίρνω τη φίλη μου και την κόρη μου μαζί μου.
• Πριν από 15 χρόνια, όταν ήρθα για πρώτη φορά στην Κύπρο, δεν είχε πολλά πράγματα από street art, μόνο λίγες ταγκιές, ελάχιστα κομμάτια και πολύ λίγα παιδιά ασχολούνταν με αυτή. Πιστεύω ότι είμαι ένας από τους πρωτοπόρους που ανέβασε λίγο τη φάση εδώ, αλλά μετά από πολλά χρόνια σίγουρα υπάρχει σκηνή. Παρόλο που είναι μικρό νησί, έχει πολύ καλά φεστιβάλ σε όλες τις πόλεις και έχει ντόπια παιδιά που είναι πολύ ταλαντούχοι καλλιτέχνες.
Βλέπω όλο και περισσότερα νέα παιδιά να ασχολούνται, καινούργια ονόματα με τρελή δυναμική. Το street art festival στην Αγία Νάπα έχει φέρει πολλούς διεθνείς καλλιτέχνες και πολλούς Έλληνες επίσης. Όταν είχα έρθει στις αρχές και τους έλεγα «θα σας κάνω ένα mural ουράνιο τόξο» –τότε δεν υπήρχαν υλικά και βάφαμε με ο,τι να 'ναι, ενώ στην Ελλάδα ήμουν sponsored by Montana και ήταν τρομερή η διαφορά– ο κόσμος είχε την εντύπωση ότι ήταν περισσότερο ποδοσφαιρικά μηνύματα, δεν το συνέδεε ούτε με τη χιπ-χοπ κουλτούρα ούτε με την τέχνη.
• Μου πήρε πάρα πολύ χρόνο μέχρι να αγκαλιάσουν αυτό που κάνω, αλλά τα τελευταία χρόνια ο κόσμος το έχει αγκαλιάσει πάρα πολύ ζεστά. Η street art είναι πάρα πολύ δημοφιλής εδώ, μπορεί να βάφεις κάπου και να σου φέρνουν από απέναντι καφέ και γλυκό. Αυτήν τη στιγμή είναι το μεγαλύτερο κίνημα στην τέχνη σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η αρχική μορφή, το πώς ξεκίνησε το γκράφιτι και η street art, είχε να κάνει καθαρά με το να γράφεις το όνομά σου στον δρόμο με ένα δικό σου στυλ, είτε να κάνεις έναν δικό σου χαρακτήρα, να αφήσεις το στίγμα σου. Πιστεύω, ωστόσο, πως έχει θέση στην γκαλερί, γιατί όταν ξήλωσαν το τείχος του Βερολίνου υπήρξαν έργα όπως το Brezhnev kiss κ.λπ. όπως υπάρχουν και κάποια έργα του Μπασκιά ή του Banksy, που επειδή χαλάνε στον δρόμο καλό είναι να μπαίνουν σε μουσεία για να προστατευτούν, για να μείνουν στην ιστορία.
Έχει γίνει τόσο δημοφιλές αυτό το πράγμα που όταν παίρνουν κάτι από το δρόμο και το βάζουν σε μία γκαλερί, οι περισσότεροι από την γκαλερί, είτε από ενδιαφέρον είτε επειδή είναι μόδα και μπορούν να προβληθούν οι καλλιτέχνες τους καλύτερα, τούς λένε «Ok, τελείωσες μια σχολή, τώρα βγες στον δρόμο για ένα-δύο χρόνια, κάνε λίγα murals, να διαφημιστείς, να γίνεις πιο γνωστός».
Εμείς στα 14-15 μας δεν το κάναμε ούτε για να γίνουμε γνωστοί, ούτε για να βγάλουμε λεφτά, το κάναμε γιατί το γουστάραμε και ήταν τρόπος έκφρασης. Και πιστεύω ότι ήμουν πολύ τυχερός που ήρθα σε επαφή με το κίνημα, γιατί άλλαξε την πορεία της ζωής μου.
• Δεν κάνω μόνο street art, κάνω και άλλα πράγματα σε δημόσιους χώρους ή ιδιωτικούς. Στη Γερμανία σε ένα φεστιβάλ έκανα ένα installation από άδειες κονσέρβες, τώρα τελευταία φτιάχνω αγάλματα από καπάκια που είτε τα έχω μαζέψει εγώ είτε μου τα στέλνουν διάφοροι φίλοι από όλο τον κόσμο: τα κολλάω μεταξύ τους και φτιάχνω αγάλματα και τους δίνω μια καινούργια ζωή. Έχουν και ένα πιο οικολογικό νόημα και ανακυκλώνονται. Κάνω τέχνη από σκουπίδια.
• Έχω κάνει και ένα άλλο πρότζεκτ σε ένα παρατημένο ξενοδοχείο που θα λειτουργήσει σύντομα. Κάναμε έργα από τα παλιά υλικά που βρήκαμε και όταν χτιστεί το νέο πολυόροφο γυάλινο hi-tech ξενοδοχείο, τα έργα που θα μπουν μέσα θα είναι από διάφορα ανακυκλωμένα πράγματα του παλιού κτιρίου.
Έχω ζωγραφίσει σε πολλές χώρες: σε Αγγλία, Γερμανία, Ρωσία, Ελβετία, Γαλλία, Λιθουανία, Ολλανδία, Κατάρ, Γεωργία, Τουρκία, Βουλγαρία. Και φυσικά, σε Κύπρο και Ελλάδα.
• Η Αθήνα «τα σπάει», δεν το συζητώ. Το ίδιο και οι Έλληνες καλλιτέχνες. Έρχονται και πολλοί ξένοι από όλο τον κόσμο, έχω δει τρελές δουλειές στην Αθήνα, και πολύς κόσμος λέει ότι είναι το δεύτερο Βερολίνο και ίσως η καινούργια πρωτεύουσα του γκραφίτι. Επειδή είναι μια μεγαλούπολη, νομίζω ότι το χάος της ταιριάζει. Φαντάσου να ήταν μια πόλη απόλυτα καθαρή, που να μην είχε ούτε σκουπίδια ούτε χρώμα, μόνο γκρίζους τοίχους, θα ήταν σαν να έχουν πεθάνει όλοι. Σίγουρα στην Αθήνα είναι όλα βαμμένα και δεν είναι όλα καλά, αλλά είναι κι αυτό part of the game. Εμένα μου αρέσει αυτό το χάος.
• Έχω κάνει πολλές εκθέσεις γενικώς, ατομικές και ομαδικές, αλλά έχω καιρό να κάνω κάποια ατομική έκθεση. Σκοπεύω να κάνω μία σύντομα, ετοιμάζω καινούργια δουλειά για έξω. Είμαι άνθρωπος που προσπαθώ να ζω το όνειρό μου, και η ιδανική συνέχεια για μένα θα ήταν περισσότερα ταξίδια.
Θα ήθελα να μην υπάρχει το οικονομικό στη μέση, όπως και για τους περισσότερους καλλιτέχνες, να μην πληρώνω τους λογαριασμούς που με ζαλίζουν κατά καιρούς και δεν μ' αφήνουν να ηρεμήσω. Θα ήθελα να έχω ένα τεράστιο στούντιο και να μην σκέφτομαι καθόλου ότι πρέπει να πληρώσω νερά, ενοίκια, ρεύμα, διάφορα, και απλώς να κάνω όσα περισσότερα murals γίνεται και εκθέσεις σε όλο τον κόσμο. Να κλείνομαι όπως και τώρα μέσα στο στούντιο με τη μουσική και να δημιουργώ, να «δίνω πόνο».
• Τα έργα μου στην Αθήνα είναι αρχικά στη Σαρρή 12, αυτό με τους μουσικούς. Γύριζα στην Αθήνα και έβγαζα φωτογραφίες μουσικών που για κάποιο λόγο με άγγιζαν, χωρίς να έχω ακούσει τι παίζουν, δεν ξέρω μουσικά πώς ακούγονται, και δεν είναι μπάντα, παίζουν ο καθένας ξεχωριστά, αλλά είναι όλα πραγματικά πρόσωπα. Έχω κάνει και άλλο ένα μικρό έργο στου Ψυρρή, έναν που στέκεται με το κεφάλι ανάποδα, καθισμένος σε μια καρέκλα, είναι upside down και τρέλα σαν την Αθήνα. Εμένα μου αρέσει αυτή η τρέλα.
Το δεύτερο μεγάλο έργο είναι το «Homo Deus», μια συνεργασία με έναν φίλο από τη Μόσχα που τα τελευταία χρόνια ζει στην Κύπρο, τον Andrey Zhokhov. Είναι ο θεός Απόλλωνας που συμβολίζει το καλό και το κακό, την άνοδο και ένας αστροναύτης που πέφτει και συμβολίζει την πτώση, είναι ο άνθρωπος που θέλει να γίνει θεός είναι παράλληλα είναι ο Ίκαρος.
Η αλήθεια είναι ότι μας τα χάλασε λίγο ο καιρός, ο γνωστός τυφώνας Ζορμπάς, γιατί έβρεχε συνέχεια για 3-4 μέρες. Θα γυρίσω κάποια στιγμή να το τελειώσω. Έχω κάνει και την κόρη μου πάνω σε ένα μπαλκόνι στο Ψυρρή, καθισμένη πάνω σε βαλίτσες. Οι βαλίτσες είναι αυτά που δίνουμε εμείς στα παιδιά μας, κάποιες παραδόσεις, κάποιες συνήθειες, κάποιες αναμνήσεις, ίσως κάποιες φοβίες, η παιδεία... Είναι οι βαλίτσες που κουβαλάει ένας άνθρωπος όλη του τη ζωή.
σχόλια