Όταν φτάσει κανείς στην πόλη του Μπιλμπάο, τη μεγαλύτερη πόλη της Χώρας των Βάσκων, στη βόρεια Ισπανία, αυτό που θα του κάνει εντύπωση είναι η πολύ καθαρή ατμόσφαιρα, οι πεντακάθαροι δρόμοι και, βέβαια, το καταπράσινο τοπίο της ευρύτερης περιοχής.
Δεν ήταν όμως πάντα έτσι. Έως τα τέλη της δεκαετίας του 1980 το Μπιλμπάο ήταν, κατά κάποιον τρόπο, η βιομηχανική πρωτεύουσα της Ισπανίας. Υπήρχαν εργοστάσια βαριάς βιομηχανίας, τα οποία παρήγαγαν προϊόντα σιδήρου, μπετόν, τσιμέντο, ενώ στην πόλη υπήρχαν και πολύ μεγάλα ναυπηγεία.
«Κάθε μέρα ο ουρανός ήταν γκρίζος ή πολύ γκρίζος από τον καπνό των φουγάρων» λέει ένας παλιός κάτοικος της πόλης που πρόλαβε την εποχή των μεγάλων εργοστασίων.
Είχαμε την ευκαιρία να συμμετάσχουμε στο LaLiga Experience, δηλαδή να παρακολουθήσουμε από κοντά έναν αγώνα του ισπανικού πρωταθλήματος, συγκεκριμένα το ματς Αθλέτικ Μπιλμπάο - Μπαρτσελόνα. Αν είσαι ποδοσφαιρόφιλος, το Μπιλμπάο είναι μια must επιλογή.
Το 1981 η Ισπανία, όπως και η Ελλάδα, μπήκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό σήμαινε πως πολλά από τα μεγάλα εργοστάσια που ανήκαν στο κράτος έπρεπε να ιδιωτικοποιηθούν ή να κλείσουν. Την επόμενη δεκαετία ακολούθησαν τεράστιες αλλαγές, η πόλη αποβιομηχανοποιήθηκε, η ανεργία αυξήθηκε κατακόρυφα, όλα άλλαξαν.
Η τοπική κυβέρνηση έπρεπε να κάνει κάτι για να αντιστρέψει την κατάσταση. Έτσι δόθηκε ιδιαίτερο βάρος σε άλλους τομείς, όπως ο τουρισμός. Με έμφαση στην τοπική κουλτούρα και στην κουζίνα, ο τουρισμός είναι, πλέον, η σημαντικότερη ίσως πηγή εισοδήματος για το Μπιλμπάο και γενικά για τη Χώρα των Βάσκων.
Είχαμε την ευκαιρία να συμμετάσχουμε στο LaLiga Experience, δηλαδή να παρακολουθήσουμε από κοντά έναν αγώνα του ισπανικού πρωταθλήματος, συγκεκριμένα το ματς Αθλέτικ Μπιλμπάο - Μπαρτσελόνα. Αν είσαι ποδοσφαιρόφιλος, το Μπιλμπάο είναι μια must επιλογή. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι, άντρες, γυναίκες, νέοι και ηλικιωμένοι, ασχολούνται με το ποδόσφαιρο και είναι ίσως η βασική τους έξοδος, ισάξια κάποιου μεγάλου θεάματος άλλης ευρωπαϊκής χώρας. Η ομάδα τους, η Αθλέτικ Κλαμπ, είναι το καμάρι της περιοχής.
Η ιδιαίτερη περηφάνια που νιώθουν οι Βάσκοι για την ταυτότητά τους (πέρα από την ομάδα τους) είναι κάτι που εισπράττεις παντού. Όλες οι πινακίδες στους δρόμους είναι στα ισπανικά και στα βασκικά, δύο γλώσσες που δεν μοιάζουν καθόλου, μα καθόλου. Όπως μας λένε οι ντόπιοι, στο Μπιλμπάο συνήθως μιλούν μεταξύ τους στα ισπανικά, ενώ για να ακούσεις βασκικά πρέπει να βρεθείς σε μικρότερες πόλεις της Χώρας των Βάσκων ή στα χωριά. Ο βασκικός «εθνικισμός» είναι πια κατά βάση πολιτιστικός, δεν υπάρχουν πολλές σημαίες σε κρατικά κτίρια ή αφίσες και γκράφιτι που να ζητούν την απόσχιση από την Ισπανία.
Όπως ειπώθηκε νωρίτερα, από τη στιγμή που η πόλη δεν είχε πια βαριά βιομηχανία, ο τουρισμός και ο πολιτισμός έγιναν σταδιακά το σημείο αναφοράς της. Για να γίνει αυτό, όμως, χρειάστηκε και μια συγκεκριμένη αρχιτεκτονική παρέμβαση. Το πιο διάσημο κτίριο του Μπιλμπάο είναι το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Γκούγκενχαϊμ. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το μικρό αδερφάκι του μουσείου του Μουσείου Γκούγκενχαϊμ στη Νέα Υόρκη, στην 5η Λεωφόρο.
Είναι τόσο επιβλητικό το κτίριο που μια βόλτα στις όχθες του ποταμού Νervion που διασχίζει την πόλη είναι πραγματικά η ιδανική επιλογή για περίπατο σε ένα τοπίο μαγικό!
To σχήμα του κτιρίου, που θυμίζει μεγάλο καράβι, ήταν ιδέα του Αμερικανού αρχιτέκτονα Φρανκ Γκέρι για να τιμήσει το βιομηχανικό παρελθόν της πόλης με τα μεγάλα ναυπηγεία. Τα υλικά που κυριαρχούν στην κατασκευή του είναι το μπετόν και το σίδερο. Το μουσείο εγκαινιάστηκε το 1997 από τον τότε βασιλιά της Ισπανίας, τον Χουάν Κάρλος, ενώ έχει επαινεθεί από τον κόσμο της αρχιτεκτονικής και θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα κτίρια που κατασκευάστηκαν τον 20ό αιώνα.
Στο Μπιλμπάο, όπως και γενικά στη Χώρα των Βάσκων, ο καιρός είναι συνήθως βροχερός. Τη μέρα όμως που αποφασίσαμε να γυρίσουμε την πόλη ήμασταν τυχεροί και είχε λιακάδα. Μέναμε στην καρδιά του Μπιλμπάο, μόλις 15 λεπτά με τα πόδια από το μουσείο, περίπου 5 από τους δρόμους όπου βρίσκονται τα μπαρ και άλλο τόσο περίπου από το άλλο διάσημο οικοδόμημα του Μπιλμπάο, το γήπεδο της Αθλέτικ. Αλλά ακόμα και να μη μένει κανείς τόσο κεντρικά, οι αποστάσεις είναι μικρές και το περπάτημα πολύ ευχάριστο.
Τα Σάββατα σχεδόν όλοι οι ντόπιοι βρίσκονται στα μπαρ/tavernas, τα οποία σερβίρουν και φαγητό. Η τοπική σπεσιαλιτέ είναι τα pinchos. Όπως και τα δημοφιλή tapas, είναι μικρές φέτες ψωμιού σε συνδυασμό με κάποια γαρνιτούρα, σε πάρα πολλές παραλλαγές, τα οποία σερβίρονται πάνω σε οδοντογλυφίδα. Οι επιλογές είναι κυριολεκτικά άπειρες, με κοτόπουλο, μοσχάρι, λαχανικά, τόνο, ξιφία, με άλλα είδη ψαριού, θαλασσινά κ.ά. Όλα είναι πάρα πολύ νόστιμα.
Πολλοί από τους ξένους επισκέπτες που συναντήσαμε επέλεξαν να επισκεφτούν την πόλη και για την καταπληκτική κουζίνα, δηλαδή για να κάνουν γαστρονομικό τουρισμό. Όσοι βρεθούν εκεί μπορούν να πάρουν μια γεύση από τα τοπικά εδέσματα σε κάποιο από τα local pincho bars – ενδεικτικά αναφέρουμε το La Viña del Ensanche, το Gure Toki και το Café Iruña, που μάλλον είναι τα αγαπημένα των ντόπιων. Αλλά οι επιλογές είναι άπειρες, για όλα τα βαλάντια και για όλες τις προτιμήσεις.
Την επομένη της ξενάγησης στην πόλη, το πρόγραμμα προέβλεπε επίσκεψη σε ένα τοπικό οινοποιείο για οινογνωσία και γευσιγνωσία. Στην περιοχή προσφέρονται τέτοιες ευκαιρίες. Το καλό κρασί είναι κάτι που απολαμβάνουν και προσέχουν ιδιαίτερα στη Χώρα των Βάσκων και γι' αυτό του έχουν δώσει και τουριστική αξία.
Το τοπικό κρασί ονομάζεται Txakoli, είναι ελαφρώς αφρώδες και συνήθως λευκό. Είναι αρκετά ελαφρύ, σερβίρεται ως απεριτίφ ή συνοδευτικό των pinchos. Έχει γύρω στους δέκα βαθμούς αλκοόλ, πράγμα που το κάνει ευκολόπιοτο. Το Txakoli είναι ένα επιπλέον σημείο αναφοράς για τη Χώρα των Βάσκων στο εξωτερικό.
Το οινοποιείο που επισκεφτήκαμε ήταν το Astobiza που βρίσκεται 15 χιλιόμετρα έξω από την πόλη και είναι εύκολα προσβάσιμο. Για να φτάσει κάποιος εκεί με το αυτοκίνητο περνά από μικρούς δρόμους που θυμίζουν ελληνικό νησί, με πολύ περισσότερο πράσινο όμως. Το Astobiza συνδυάζει παραδοσιακές μεθόδους με υπερσύγχρονη τεχνολογία. Η ιδιοκτήτριά του μας εξήγησε πόσο σημαντικές είναι οι διάφορες παράμετροι στην παρασκευή του κρασιού. Κάθε χρόνο παράγονται περίπου 300.000 μπουκάλια που εξάγονται σε δεκάδες χώρες του κόσμου.
Εκεί είχαμε την ευκαιρία να δούμε άλλη μία «αναμέτρηση». Το LaLiga Εxperience έζησε μαζί μας και ο Άκης Πετρετζίκης. Αφού ξεναγηθήκαμε, ο Έλληνας σεφ δέχτηκε την πρόκληση να «αναμετρηθεί» κατά κάποιον τρόπο σε έναν διαγωνισμό μαγειρικής με τον Jorge Brazález López , τον νικητή της 5ης σεζόν του ισπανικού «Masterchef».
Η διαδικασία ήταν απλή. Στους δύο σεφ δόθηκαν μερικά τοπικά, απλά υλικά και μόνο ένα τέταρτο για να φτιάξουν τη δική τους συνταγή. Κριτής ήταν η ιδιοκτήτρια του οινοποιείου. Ο διαγωνισμός ξεκίνησε με τον Άκη να ξεχωρίζει σε σχέση με τον αντίπαλό του. Όχι μόνο ολοκλήρωσε το πιάτο του πολύ πριν τελειώσει η διορία, αλλά οι δικές του πινελιές στην εκτέλεση της συνταγής ενθουσίασαν τους παρευρισκομένους και με διαφορά τον ανέδειξαν νικητή, παρ' ότι η κριτής ήταν Ισπανίδα. Το πιάτο του ήταν μια βερσιόν ομελέτας.
Ειπώθηκαν αρκετά για την πόλη και τον πολιτισμό της, όμως βρεθήκαμε εκεί πρωτίστως για να παρακολουθήσουμε τον μεγάλο αγώνα της LaLiga, Αθλέτικ Μπιλμπάο - Μπαρτσελόνα. Ο συγκεκριμένος αγώνας, όπως και όλο το ισπανικό πρωτάθλημα, μεταδίδεται στη χώρα μας αποκλειστικά από τα κανάλια της COSMOTE TV.
Το γήπεδο της Μπιλμπάο, το καινούργιο San Mames, είναι επίσης ένα από τα αξιοθέατα της πόλης. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 2013. Βρίσκεται στο σημείο όπου βρισκόταν το παλιό γήπεδο της ομάδας με το ίδιο όνομα, το οποίο κατεδαφιζόταν σταδιακά, όσο χτιζόταν το καινούργιο. Με χωρητικότητα 53.000 θεατές, αποτελεί το καλύτερο γήπεδο στην Ισπανία αυτήν τη στιγμή.
Ίσως είναι και το καλύτερο σημείο στην πόλη για να ψωνίσει κανείς αναμνηστικά, καθώς το κατάστημα της Αθλέτικ έχει πάρα πολύ μεγάλη ποικιλία προϊόντων που αφορούν την ομάδα αλλά και την πόλη. Τα βράδια που δεν έχει αγώνα μπορεί κανείς να δειπνήσει στο San Mames Jatetxea Restaurant με θέα τον αγωνιστικό χώρο και τον εντυπωσιακό φωτισμό του.
Ο αγώνας ήταν συναρπαστικός, το μόνο που του έλειπε ήταν ένα γκολ. Αλλά για το καθαρά ποδοσφαιρικό σκέλος της εκδρομής μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ.
Το Μπιλμπάο, όπως και η Χώρα των Βάσκων γενικότερα, είναι ένας ιδιαίτερος προορισμός. Μπορεί να μη θεωρείται κλασικός τουριστικός προορισμός, όμως είναι ένα μέρος που όσοι αναζητούν ιδιαίτερες εμπειρίες, αγαπούν τον αθλητισμό, τη γαστρονομία και τις εκάστοτε τοπικές κουλτούρες πρέπει να προσθέσουν στη λίστα τους.
