Μπορεί να ακούγεται εντελώς κλισαρισμένο, αλλά οι λέξεις με τις οποίες μπορείς να χαρακτηρίσεις την Melentini είναι «ιδιαίτερη» και «ξεχωριστή». Η Melentini δεν είναι μόνο μια μοναδική καλλιτεχνική περίπτωση, αλλά είναι και πολύ ενδιαφέρουσα ως προσωπικότητα, ευαίσθητη αλλά και δυναμική, τρυφερή αλλά και απόκοσμη, ειδικά όταν τραγουδάει στη γλώσσα που έχει επινοήσει, τα «ζαρουσιανά». Το σύμπαν της Melentini δεν είναι εύκολο να το προσεγγίσεις, είναι πολύ προσωπικό και εντελώς ιδιοσυγκρασιακό, αλλά έχει μια ποιότητα από άλλη εποχή, όταν η μουσική ήταν βασικό μέρος της ζωής σου. Αν καταφέρεις να εισχωρήσεις, σε έχει κερδίσει για πάντα. Ο τελευταίος δίσκος της «ZRSHA; Fundus Uterus» είναι ένα avant-garde αριστούργημα, «ένας ύμνος στη μήτρα του σύμπαντος», ηλεκτρονικός κατά βάση, με στοιχεία από την αφρικανική soul, την ιρλανδική folk και τα νανουρίσματα των Βαλκανίων, «με βαθιές αναφορές στο έργο της αγαπημένης της Virginia Woolf».
Η συνάντηση και η κουβέντα έγινε με αφορμή την εμφάνισή της στο Yupiyaya Festival που γίνεται από το βράδυ της Παρασκευής 14 Ιουνίου έως το ξημέρωμα της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος στον Κέδρο της Δονούσας.
«Έχω εγκατασταθεί στο Βερολίνο από το 2014, μια πενταετία τώρα, αλλά ταξιδεύω πολύ στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις του εξωτερικού για διάφορα πρότζεκτ. Τώρα έχω αφοσιωθεί περισσότερο στο δικό μου πρότζεκτ, έχω οργανωθεί έτσι ώστε να μπορώ να παίζω στις διοργανώσεις που επιλέγω, γιατί δεν τηρούν τις προϋποθέσεις όλες οι διοργανώσεις. Είναι αποκαρδιωτικό όλο αυτό, αλλά το έχω αποδεχτεί και το παλεύω, γιατί δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτό που κάνω. Βέβαια, δεν μπορώ να ζήσω και με αυτό που κάνω...
Στην Ελλάδα πιστεύω ότι είναι βιτρίνα το δημοκρατικό πολίτευμα και δεν είμαι καθόλου αισιόδοξη για όσα συμβαίνουν.
Η επιβίωση ενός καλλιτέχνη από την τέχνη του είναι κάτι πολύ δύσκολο σήμερα, αλλά δεν παραπονιέμαι, γιατί είναι ζωοφόρος πηγή για μένα η μουσική. Δεν υπάρχει άνθρωπος που προσπαθεί χωρίς "πλάτες" να επιβιώσει και δεν υποφέρει σε όλες τις συνθήκες. Με τη μουσική και με την τέχνη γενικότερα το δύσκολο είναι ο τρόπος που επιλέγεις να το κάνεις, δηλαδή μπορεί να το κάνεις ακόμα πιο δύσκολο ο ίδιος στον εαυτό σου επειδή έχεις βάλει κάποια ποιοτικά στάνταρντ.
Η μόνη διαφορά σε σχέση με άλλα επαγγέλματα, με άλλους τομείς, είναι ότι στην τέχνη δεν έχεις κάποια συνέχεια, μια ακολουθία που να είναι ανοδική, μπορεί τη μία να βρίσκεσαι στο Μέγαρο Μουσικής και την άλλη να είσαι σε μία αποθήκη με τρία άτομα και να έχεις κουβαλήσει εσύ όλα τα όργανα, τα μηχανήματα για τον ήχο, τα πάντα. Να σου πω την αλήθεια, εγώ τώρα προς τα εκεί έχω επιστρέψει κι αρχίζει και μου αρέσει πιο πολύ, το βρίσκω πιο αληθινό και πιο γνήσιο. Κατά τα άλλα, η διδασκαλία είναι ένα κομμάτι που το είχα αφήσει για χρόνια γιατί είχα δώσει περισσότερο τις δυνάμεις μου στη δισκογραφία, αλλά τώρα δεν θέλω να το αφήσω άλλο. Οπότε, επιστρέφω σιγά-σιγά και σ' αυτό, με μαθητές και με πιτσιρίκια που τα λατρεύω, είναι η αδυναμία μου.
Το Βερολίνο είναι μια πολύ δύσκολη πόλη, έχει αλλάξει πάρα πολύ, δεν είναι τόσο ιδεαλιστικά τα πράγματα όσο ήταν πριν από δέκα χρόνια, δηλαδή όταν την επισκέφτηκα για πρώτη φορά. Είχαν εγκατασταθεί εκεί οι φίλοι μου και κάπως έτσι έγινε η σύνδεση. Πήγα, είδα την πόλη και αποφάσισα ότι θέλω να ζήσω εκεί γιατί ένιωθα ότι ήταν αυθεντικά εναλλακτική πόλη. Το Βερολίνο δεν έχει καμία σχέση με τα υπόλοιπα μέρη της Γερμανίας, έχει αυτήν τη διαφορετικότητα, την προοδευτικότητα, τη φιλοσοφία που εμένα με κέρδισε.
Ήταν μια στιγμή που δεν άντεχα άλλο στην Αθήνα με όσα συνέβαιναν, την άνοδο της Χρυσής Αυγής, και είπα "τέλος για μένα, δεν έφαγα τα μούτρα μου στα οδοστρώματα και κατάπια δακρυγόνα για να το ζήσω αυτό, θα πάω κάπου που μου ταιριάζει η νοοτροπία και θα μπορέσω να δημιουργήσω με άλλες βάσεις". Δυστυχώς βλέπουμε ότι τα φαινόμενα αυτά συμβαίνουν παντού πλέον, αν και στο Βερολίνο είναι αρκετά ελεγχόμενα γιατί δεν τολμάνε να κουνηθούν, είναι πολύ ρίσκο, οι Γερμανοί είναι πολύ προσεκτικοί κυρίως λόγω ενοχών και όχι τόσο από συνείδηση.
Υπάρχουν, όμως, άνθρωποι στο Βερολίνο που είναι πολύ συνειδητοποιημένοι και αυτό είναι που ακόμα με κρατάει εκεί, οι συλλογικότητες που βλέπεις να δημιουργούν όντως πράγματα τελείως διαφορετικά και με βάση την πραγματική αλληλεγγύη. Στην Ελλάδα έχω ζήσει αρκετά διαστρεβλωμένη την έννοια της αλληλεγγύης, τη στήριξη, αλλά χωρίς ανταπόδοση. Η μία πλευρά ζητάει στήριξη, αλλά δεν βοηθάει και αυτούς που στηρίζουν με έναν τρόπο για να είναι όλοι μαζί σε κάτι.
Τώρα που είναι σε έξαρση το φαινόμενο της μεγαλοαστικοποίησης, το gentrification, έχουν αγοράσει μεγάλες εταιρίες "φιλέτα" τεράστια στο Βερολίνο, ανάμεσα σε αυτά και κτίρια όπως οι εργατικές κατοικίες που ζω, για να τις ανακαινίσουν και να βάλουν μέσα πιο φραγκάτους ενοίκους. Ήρθε, λοιπόν, η εταιρεία με πρόσχημα την ανακαίνιση να ανεβάσει το ενοίκιο στον θεό, αλλά οι κάτοικοι στη συνέλευση της πολυκατοικίας μου, που είναι Ανατολικοβερολινέζοι από τους παλιούς, ήταν πολύ δυναμικοί. Κι ενώ δεν ξέραμε τους γείτονες, δεν είχαμε μιλήσει ποτέ, ξαφνικά βρεθήκαμε να μιλάμε όλοι μαζί, να συγκεντρωνόμαστε κάθε Πέμπτη, να κινηθούμε όλοι μαζί νομικά, να το φτάσουμε στα άκρα και πολύ μάχιμα, οπότε αντισταθήκαμε τόσο πολύ όλοι οι ένοικοι και ενωμένοι που η εταιρεία δεν κατάφερε να περάσει αυτό που ήθελε. Τελικά έκανε μόνο μία μικρή αύξηση.
Υπήρξε στήριξη και αλληλοβοήθεια, ενώ αν ήμασταν μόνο εμείς που δεν ξέρουμε καλά τη γλώσσα, οι φοιτητές και οι μετανάστες που δεν μπορούν να καταλάβουν πώς να το διαχειριστούν όλο αυτό, θα την είχαμε πατήσει. Θα έπρεπε να φύγουμε για να βρούμε κάπου πιο φτηνό ενοίκιο. Στην Αθήνα ακούω συνέχεια για τους διαχειριστές πολυκατοικιών που έχουν καταχραστεί πάρα πολλά λεφτά.
Melentini - Asana/Metamorphosis (Official Video)
Το Βερολίνο έχει κορεστεί από τα πάντα, είναι μια πόλη που έχει υπερπληθώρα πληθυσμού και επίσης έχει πολύ έντονη ναρκοκουλτούρα, σε βαθμό που είναι λογικό με αυτά που παίρνει κάποιος να είναι στην τσίτα όλη ημέρα. Οι περισσότεροι άνθρωποι στον δρόμο είναι επιθετικοί, είναι αγριεμένοι και δεν έχει να κάνει με τις συνθήκες ζωής τους, δεν είναι άσχημες, το Βερολίνο είναι μια πόλη που μπορείς να έχεις πραγματικά ποιότητα ζωής ακόμα και αν έχεις πολύ μικρό εισόδημα, αλλά έχει γίνει όντως δύσκολη η συμβίωση γιατί είναι πάρα πολλοί οι άνθρωποι και πάρα πολλοί από αυτούς είναι αυτοκαταστροφικοί.
Είναι θλιβερό να βλέπεις νέους ανθρώπους να ψηφίζουν Χρυσή Αυγή. Απορώ, αυτά τα παιδιά δεν πήγαν σε σχολεία με παιδιά μεταναστών, δεν είναι αυτοί οι φίλοι τους; Τα παιδιά επηρεάζονται πολύ από όσα λένε οι γονείς, τα παπαγαλίζουν, το έζησα και στην τάξη, και αυτό δείχνει ότι δεν μεγαλώνουν με έναν τρόπο που να διαμορφώνουν συνείδηση. Δεν είναι δυνατόν να συμβαίνει αυτό, ενώ ήδη μέσα στα σχολεία είναι πολυπολιτισμικές οι ταυτότητες των παιδιών.
Στην Ελλάδα πιστεύω ότι είναι βιτρίνα το δημοκρατικό πολίτευμα και δεν είμαι καθόλου αισιόδοξη για όσα συμβαίνουν. Από το πανεπιστήμιο ακόμα που μελετούσα πράγματα από τη νεότερη ιστορία, έβλεπα ότι είναι τόσο οικογενειοκρατικό το σύστημα και εξυπηρετεί άλλα συμφέροντα, που απλά μπαίνει ο κόσμος σε μία κακή τρύπα και δεν αλλάζει τίποτα. Είμαι βαθιά αναρχική, δεν πιστεύω καθόλου σε αυτό το σύστημα. Και βρίσκω ότι το "απολιτίκ" είναι πολύ επικίνδυνο. Το να μην σε ενδιαφέρει καθόλου η πολιτική είναι κάτι μάλλον ιδιοσυγκρασιακό, γιατί όταν αρχίζεις και ζεις πράγματα και βγαίνεις έξω και είσαι ευαίσθητος και έχεις το αίσθημα της αδικίας και του δικαίου, τότε αρχίζουν και γίνονται όλα πολύ πιο καθαρά. Και δεν μπορεί να μη σε επηρεάζει, γιατί αυτόματα οι λειτουργίες σου πιάνουν κόκκινο.
Οι περισσότεροι μουσικοί, κυρίως οι εναλλακτικοί, σίγουρα είναι καβατζωμένοι με κάτι άλλο για να μπορούν να κάνουν μουσική. Αλλιώς δεν γίνεται, και δεν μιλάω για τους mainstream και ποπ μουσικούς που μέσω της βιομηχανίας βγάζουν χρήμα, αλλά οι υπόλοιποι δεν γίνεται να ζήσουν από αυτό, είναι πολύ δύσκολο. Έχει πάψει να ενδιαφέρει η underground σκηνή, έχει πεθάνει το ενδιαφέρον για το experimental, τα μέσα που ασχολούνταν κυρίως με αυτά έχουν σοβαρό πρόβλημα γιατί ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται. Όλα γίνονται mainstream, αλλά υπάρχουν πράγματα που γίνονται ακόμα υπόγεια, η Γαλλία έχει μια underground techno η οποία είναι αρκετά δυνατή, υπάρχουν πράγματα, αλλά αυτοί που τα κάνουν δεν επιλέγουν να προμοταριστούν με τον τρόπο που επιλέγουν πλέον τα social media, δεν σαπορτάρονται από εταιρείες, είναι αρκετά DIY αλλά αυθεντικά, με την έννοια ότι έχουν ένα πολύ μικρό κοινό.
Παρακολουθώ πράγματα στο Βερολίνο που είναι πραγματικά πειραματικά, υπάρχει τέτοια σκηνή παρόλο που φαίνεται ελάχιστα, και επειδή ήμουν σε ένα queer residency που δούλεψα με κάποιες κοπέλες πάνω σε ήχο ηλεκτρονικό, βλέπω ότι υπάρχει ένα κίνημα αυτό-οργανωμένο από γυναίκες ή queer άτομα που κάνουν ήχους με modular συνθεσάιζερ, με drone, με noiz, και αυτοί συγκεντρώνονται σε χώρους πάρα πολύ μικρούς, είναι λίγο word of mouth, τα events τους ανακοινώνονται μέσω e-mails και λίγο μέσω Facebook, και μπορεί να πηγαίνουμε 10-15 άτομα, αλλά είναι εμπειρία όλο αυτό που βλέπουμε.
Για το χιπ-χοπ είναι κρίμα που έγινε αυτός ο διαχωρισμός, γιατί το έζησα πολύ από νωρίς και μεγάλωσα με χιπ-χοπ. Ξεκίνησα να κάνω και μουσική μέσα από τις χιπ-χοπ επιρροές που είχα. Έχει χαθεί πια το street, αυτό που ήταν όντως αυθεντικό. Τα παιδιά που γνώριζα από Γούβα, Μπραχάμι, Νέο Κόσμο και όλες αυτές τις περιοχές ήταν οι παρέες μου, οι φίλοι μου, κι όσα έλεγαν στις ρίμες τους ήταν πραγματικά, ήταν οι συνθήκες με τις οποίες ζούσαν και τους ζούσα κι εγώ, ήταν και κάτι για μένα διαφορετικό. Γιατί εμένα ήταν αρκετά ενωμένη η οικογένειά μου, πολύ ελεύθερη αφενός αλλά από την άλλη πολύ ενωμένη, και έβλεπα παιδιά που ήταν όντως διαλυμένα. Είχε ενδιαφέρον να παρατηρείς το πώς θα εξελιχθούν αυτοί οι άνθρωποι και κάποια στιγμή άρχισε να αλλοτριώνεται όλο αυτό για να γίνει το "γκάνγκστερ".
Melentini - Koritsia se lypi / SAD GIRL WEEKEND OST
Οι περισσότεροι όντως έμπλεξαν πολύ άσχημα, κάποιοι άλλαξαν τελείως, δηλαδή πήγαν πολύ συμβατικά στη ζωή για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν, αλλά κανένας δεν έγινε λεφτάς. Δεν υπήρχε αυτή η προοπτική. Το νέο χιπ-χοπ δίνει λεφτά γιατί το κάνουν άτομα που έχουν αυτή την μπίζνα στο μυαλό τους. Το τραπ μπορεί να δίνει κάποια λεφτά, αλλά έχει χαθεί αυτό που υπήρχε παλιά, που στήναμε φεστιβάλ που είχαν γκράφιτι, b-boys, συναυλίες. Ένιωθες πραγματικά την κουλτούρα του χιπ-χοπ, που ναι μεν ήταν αμερικανιά τελείως, αλλά τουλάχιστον γινόταν με έναν τρόπο ώστε να έχουν ενσωματωθεί πολλά στοιχεία από το πώς μεγαλώναμε εμείς στις γειτονιές στην Αθήνα. Είχε διαμορφωθεί μια αυθεντική underground σκηνή που δεν υπάρχει πια. Το χιπ-χοπ πλέον είναι κόπια του τι συμβαίνει στην Αμερική, έχει γίνει χίπστερ χιπ-χοπ, όπως έχει γίνει χίπστερ και το πανκ, έχει χαθεί η αρχική τους υπόσταση.
Για εμένα οι Coil είναι ορόσημο για το τι σημαίνει η μουσική μέσα από μία πολύ βαθιά εγκεφαλική διεργασία και σε επίπεδο κοινωνίας, αλλά κοινωνίας με τους ανθρώπους που φτιάχνεις μαζί μουσική. Τώρα έχω φτιάξει ένα σετ πιο πειραματικό, αν και είναι αρκετά concrete αυτό που κάνω, απλά χρησιμοποιώ περισσότερο ηλεκτρονικά στοιχεία και beats για να μπορώ να παίζω σόλο. Έχω βάλει διάφορα σύνθια, layers, μαζί με φωνητικά, αλλά για μένα η μπάντα είναι πολύ σημαντική. Αυτά που έχουμε χτίσει με τους Running Blue Orchestra τα τελευταία χρόνια, από το 2103, με γεμίζουν περισσότερο από όλα, το ότι έχω αυτούς τους συντρόφους και φίλους και μουσικούς συνεργάτες και βρισκόμαστε. Είναι πολύ σημαντικό το δικό τους input στη μουσική μου.
Ιδανικά έτσι θα ήθελα να βγαίνω να παίζω, αλλά όταν δεν συμβαίνει, έχω το σετ με τα σύνθια και τα ηλεκτρονικά beats και είμαι μόνη μου. Θεωρώ ότι ο ήχος μου σόλο δεν είναι και για πάρα πολύ κόσμο. Έχω ασχοληθεί πολύ να τον φτιάξω, διερευνώ τις διαστάσεις του ήχου και τα όριά του και το αναλογικό potential σε όλο αυτό, γιατί θέλω να ξεφορτωθώ το λάπτοπ και να μπορώ να παίζω περισσότερο αναλογικά. Έτσι κι αλλιώς τη μουσική ξεκινάω να τη γράφω στο πιάνο.
Μετά το Yupiyaya Festival στη Δονούσα, όταν επιστρέψω στο Βερολίνο, έχω ένα φεστιβάλ πάνω στον Βάγκνερ, ο οποίος είναι μία πολύ διφορούμενη προσωπικότητα επειδή έγινε πολύ αγαπητός στους ναζί, και γενικότερα οι όπερές του χρησιμοποιήθηκαν από συντηρητικούς κύκλους. Ωστόσο, υπήρξε ιδιοφυΐα και το "Τάνχοϊζερ" είναι ένα τελείως ερωτικό έργο που θα το αποδομήσουμε. Ο Τάνχοϊζερ είναι κάτι σαν τον Οδυσσέα στο νησί της Κίρκης και πάνω σε αυτό έχω σκεφτεί μία προσαρμογή της όπερας με μία '70s λογική που ήταν το μεταίχμιο της χίπικης κατάστασης και των αφροδισιασμών. Πώς είναι ο Devendra Banhart, αλλά με μία ηλεκτρονική, πολύ τριπαριστή ατμόσφαιρα...».
Melentini - Eros (Official Audio)
Info:
Για τρίτο συνεχόμενο καλοκαίρι, η τριήμερη μουσική γιορτή Yupiyaya επιστρέφει στον μαγευτικό Κέδρο της Δονούσας.
Από το βράδυ της Παρασκευής 14 Ιουνίου έως το ξημέρωμα της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος, μια πλειάδα εκλεκτών DJ και μουσικών θα ντύσουν με τον ήχο τους τον αιγαιοπελαγίτικο ουρανό προσφέροντας εξαιρετική ευκαιρία για μια πρώτη καλοκαιρινή απόδραση.
Ζωντανές εμφανίσεις: Afrodyssey Orchestra, Kill Emil, Melentini / The Running Blue Orchestra, Sissi Rada DJs Chevy, ClubKid, Express Skopelitis, Fantasy, Mr.Z, Pan, Teranga Beat, Street Outdoors Soundsystem, Hara Katsiki.
Τα εισιτήρια είναι 25€ για το σύνολο των ημερών και 20 ευρώ σε προπώληση.
Το νησί της Δονούσας εξυπηρετείται ακτοπλοϊκά τέσσερις φορές την εβδομάδα με δρομολόγια της Blue Star Ferries, καθώς και με το Express Σκοπελίτης από Νάξο, το λιμάνι της οποίας συνδέεται καθημερινά μέσω πληθώρας άλλων πλοίων με τον Πειραιά και άλλους προορισμούς.
