Είναι 9 το πρωί στην Παύλου Μελά αλλά και παρόλο που είναι πολύ νωρίς, ο Ortiz έρχεται στο ραντεβού μας ντυμένος «στην τρίχα». Είναι ψηλός, με εξωτικά χαρακτηριστικά και τα ρούχα των Para Todos (των νεαρών σχεδιαστών με έδρα τη Θεσσαλονίκη) τον κάνουν να δείχνει πολύ πιο εντυπωσιακός απ' ό,τι στα βίντεο. Ο Ortiz είναι ένας νεαρός παραγωγός που έχει καταφέρει να αφήσει το στίγμα του στον ήχο της Θεσσαλονίκης, έχοντας ήδη μεγάλες επιτυχίες στο YouTube.
Τα κομμάτια που έχει φτιάξει για τον Light («Fresh Prince», «O.J.») έχουν περάσει από το νούμερο ένα στις τάσεις, ενώ κρύβεται πίσω από τον ήχο της «Ψυχολόγου», του «ΥΠΟ» και του «Sts», του FY, του «Παραιτούμαι», του «Anada Kedavra» και του «Ortiz got the fuego» του Holy. Πάνω απ' όλα, όμως, είναι ο παραγωγός του «Δεν Πεθαίνω», της φουτουριστικής ποπ του Lil Barty που ήταν από τα πολύ ιδιαίτερα, αταξινόμητα κομμάτια της περσινής χρονιάς. Το βίντεο που ξεκινάει σαν μια ακαταλαβίστικη φάρσα ανάμεσα σε δύο φίλους εξελίσσεται σε ένα tour de force χιπ-χοπ ρυθμού και πιάνου σε ένα από τα πιο όμορφα τραγούδια νέας ελληνικής ποπ, κι όσο αρνητικός και να είσαι στην αρχή, μετά από μερικές ακροάσεις είναι αδύνατο να το αγνοήσεις.
Ortiz, Lil Barty - Δεν Πεθαίνω (Official Music Video)
«Αυτό που κάνει ο Lil Barty δεν υπήρχε στην Ελλάδα και δεν έχει και κανέναν άλλο που να το κάνει» εξηγεί. «Στην Αμερική υπάρχει κι αυτό το στυλ, με περισσότερη μουσικότητα, κι εγώ αυτό ψάχνω, κάτι διαφορετικό και πάντα το επόμενο. Από μικρός δεν μπορούσα να ακούω το ίδιο πράγμα συνέχεια, με κούραζε, για αυτό έγινα και παραγωγός, θέλω να εξελίσσομαι και να κάνω διαφορετικά πράγματα. Μεγαλώνεις, ωριμάζεις και βρίσκεις πιο πολύ το τι θες να κάνεις, μέσα από τη μουσική σου και γενικά, κι ο στόχος μου εμένα είναι το άλλο κοινό, πέρα από του ραπ. Η μουσική μου είναι για μεγάλο κοινό, δεν είναι για λίγους».
Πρέπει να βγάζεις λεφτά από τη μουσική, γιατί αλλιώς δεν θα μπορείς να ασχοληθείς μαζί της. Αν δεν έβγαζα λεφτά από αυτή θα έπρεπε να δουλέψω 8 ώρες και δεν θα είχα όρεξη για να δημιουργήσω. Θα έκανα κάτι που δεν μου άρεσε και τίποτα παραπέρα.
Το EP «1 to 6» που έβγαλε με τον Lil Barty τον περασμένο Οκτώβριο προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις στο ραπ κοινό, γιατί τα 5 κομμάτια που περιείχε διέφεραν πολύ από την ελληνική ραπ που είχε συνηθίσει. «Με αυτό το πρότζεκτ στην αρχή ο Skive διαφωνούσε πάρα πολύ γιατί δεν ήταν καλά δουλεμένο» σχολιάζει. «Μας έπρηζε να το δουλέψουμε καλύτερα, κι είχε δίκιο, γιατί μπορεί να είχαμε τις ιδέες αλλά ήθελε κι άλλη δουλειά».
Είναι βιαστικός γιατί σε μερικές ώρες θα πρέπει να είναι στο στρατόπεδο της Λήμνου όπου υπηρετεί, έτσι όλα γίνονται στο fast forward, η συνέντευξη, η φωτογράφιση, η βόλτα στους δρόμους της πόλης για να μας δείξει τα μυστικά της. Καθόμαστε σε ένα παγκάκι μπροστά από τον Ιερό Ναό Τιμίου Προδρόμου επειδή είναι πολύ ήσυχα, ανάμεσα σε γριές που έρχονται να προσκυνήσουν και κορίτσια που φέρνουν γλάστρες με λουλούδια και αφήνουν μπροστά στην εκκλησία. Μάλλον είναι κάποια γιορτή.
«Μεγάλωσα στη Δυτική Θεσσαλονίκη, στην Καρατάσου, όπου γεννήθηκα» λέει. «Η μάνα μου είναι από την λατινική Αμερική, τον Άγιο Δομίνικο, ο πατέρας μου Πόντιος, αλλά στο σπίτι μας δεν έπαιζαν λαϊκά και ποντιακά, οι μνήμες μου είναι ρεγκετόν και ραπ, γιατί αυτά άκουγε η μάνα μου. Αυτές είναι οι επιρροές μου. Ως οικογένεια από παλιά είχαμε αρκετά προβλήματα, δεν είχαμε πολλά λεφτά. Περάσαμε δύσκολα χρόνια, αλλά στο τέλος της ημέρας πάντα τα καταφέρναμε.
Η γειτονιά μου είναι το πρώτο πράγμα που θυμάμαι. Από μικρός ήμουν ήσυχο παιδί, όλοι με συμπαθούσαν. Παρόλα αυτά, ήμουν καταθλιπτικός και απόμακρος. Το όνειρό μου πάντα ήταν να ασχοληθώ με τρία πράγματα: τον αθλητισμό, τη μόδα και τη μουσική. Η μάνα μου πάντα με στήριζε σε ό,τι έκανα, ο πατέρας μου δεν ασχολούνταν τόσο. Πλέον τους αρέσει αυτό που κάνω, που ασχολούμαι με αυτό που αγαπάω και ακούνε την μουσική που φτιάχνω. Ο πατέρας μου βάζει και ακούει τα κομμάτια μου. Δεν μιλάει πολύ, αλλά τα ακούει. Η μάνα μου τα παίζει στον ανιψιό μου που είναι δύο χρονών και χορεύει».
«Τι άλλο κάνεις εκτός από τη μουσική;». «Μου αρέσει να ασχολούμαι με τη μόδα, το μόντελινγκ. Η μουσική με βοηθάει σε αυτό και εννοείται πως και η εμφάνισή μου με έχει βοηθήσει. Η εικόνα όπως και να το κάνουμε μετράει, οπότε αν έχεις μια ωραία εμφάνιση σού ανοίγονται πιο εύκολα δρόμοι. Θαυμάζω αυτό που κάνει ο Asap Rocky στην Αμερική, που είναι και ράπερ και είναι και μοντέλο, μέσα στη μόδα, γενικά το ραπ ταιριάζει απόλυτα με τη μόδα. Μου αρέσει πολύ η τέχνη και προσπαθώ να κάνω τέχνη μέσω της μουσικής, αλλά το κακό είναι ότι η τέχνη δεν πουλάει».
«Από τη μουσική βγάζεις λεφτά;». «Πρέπει να βγάζεις λεφτά από τη μουσική, γιατί αλλιώς δεν θα μπορείς να ασχοληθείς μαζί της. Αν δεν έβγαζα λεφτά από αυτή θα έπρεπε να δουλέψω 8 ώρες και δεν θα είχα όρεξη για να δημιουργήσω. Θα έκανα κάτι που δεν μου άρεσε και τίποτα παραπέρα. Μέσω της παραγωγής βγάζω λεφτά, δίνω κομμάτια μου σε ράπερ, ακόμα και σε ράπερ που δεν τους ξέρει κανείς και που ανεβαίνουν σιγά-σιγά, μου στέλνουν πολλά μηνύματα άνθρωποι που θέλουν αν αγοράσουν παραγωγές μου. Παίρνω ποσοστά κι απ' το Spotify όπου σταδιακά σοβαρεύουν τα πράγματα. Θέλει χρόνο, δουλειά και υπομονή. Η ραπ έχει αρχίσει και βγάζει λεφτά, ενώ η πλειονότητα των ροκ μουσικών δεν έβγαλε ποτέ.
Θα ήθελα ακόμα πιο πολλά ραπ κομμάτια στις τάσεις του YouTube. Θα ήθελα να κάνω αυτό που έκανε ο Skive, αλλά με άλλον τρόπο. Είμαι παραγωγός που φαίνομαι, εμφανίζομαι και στα βίντεο. Αυτό που το ξεκίνησε ο Skive, να "παίζει" στα βίντεο, δεν γινόταν πιο παλιά. Θεωρώ ότι ο παραγωγός πρέπει να φαίνεται γιατί είναι πολύ σημαντικός για ένα κομμάτι. Πρέπει να τους κάνεις να σε ψάξουν. Κι εγώ, όταν άρχισα να ακούω τραπ, έψαχνα παραγωγούς και όχι ράπερ για να ακούσω τον ήχο τους. Ο παραγωγός στην Ελλάδα είναι παραγνωρισμένος, ενώ στην Αμερική είναι πολύ σημαντικός.
Από μικρός έκανα παρέα με μεγαλύτερα παιδιά, στη γειτονιά ακούγαμε όλοι ραπ και παίζαμε μπάσκετ. Άκουγα πολύ ΖΝ, ήμουν μεγάλος φαν και γούσταρα πολύ, Βήτα Πέις, πιο πολύ τον Hatemost, τον Άγνωστο Χειμώνα. Μια μέρα είπα στον κολλητό μου, τον Θέμη, να μου γράψει δυο CD με ελληνικό και ξένο ραπ και έτσι άρχισα να το μελετάω. Μόλις έμαθα το αμερικάνικο, τέλειωσε για μένα το ελληνικό ραπ, κόλλησα με Mobb Deep, Tupac, Ice Cube, Dr. Dre, Eminem κι άλλους που δεν ήταν τόσο γνωστοί.
Είχαμε αρκετούς ράπερ στη γειτονιά κι άρχισα για χαβαλέ να κάνω παραγωγές για έναν φίλο μου, για να έχει μουσική να «πατήσει» και είδα ότι αυτό το πράγμα μου άρεσε πάρα πολύ. Έτσι άρχισα να του αφιερώνω χρόνο, ώρες, δεν έβγαινα από το σπίτι, καθόμουν και έκανα δουλειά. Από 17 χρονών το κάνω αυτό φανατικά.
Holy - Παραιτούμαι
Το ραπ είναι πολλά πράγματα για μένα: είναι η μουσική που με εκφράζει, είναι τέχνη, με εμπνέει. Δεν μπορώ να πω ότι μου έχει αλλάξει τη ζωή και τον τρόπο που βλέπω τα πράγματα, αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με το ραπ, έχει να κάνει και με πολλά άλλα. Και δεν μου έχει δώσει ακόμα πολλά, ευελπιστώ να πάρω από αυτό περισσότερα. Θα μπορούσα, πάντως, να πω ότι γίνει καλύτερος μέσω της ραπ, ότι έχω εξελιχθεί πολύ, ως παραγωγός και ως άνθρωπος, έχει βελτιωθεί η αισθητική μου, πάνω στη δουλειά μου έχω γίνει σίγουρα καλύτερος. Από την άλλη, δεν αφήνω να επηρεάσει τον τρόπο που ζω.
Έμαθα να φτιάχνω μουσική από το YouTube. Μόνος μου. Έμπαινα και έβλεπα tutorials για το πώς να φτιάξω μουσική κι έκανα 10 παραγωγές τη μέρα μέχρι να μάθω, είχα «καεί» αλλά μου άρεσε. Ήμουν όλη μέρα στο λάπτοπ και κατέβαζα ήχους, ψαχνόμουν, έτσι έμαθα, σιγά-σιγά, μέσα σε ένα χρόνο ήξερα ακριβώς τι να κάνω.
Το να είσαι καλός παραγωγός είναι διαφορετικό πράγμα από το να είσαι beatmaker. Ακόμα δεν θεωρώ τον εαυτό μου τόσο καλό παραγωγό, ο Skive είναι καλός παραγωγός, ο καλύτερος στην Ελλάδα. Ξέρει να στήνει ένα κομμάτι ολόκληρο, εγώ μαθαίνω και δεν είμαι τόσο υψηλού επιπέδου. Θέλει δουλειά, θέλει να έχεις καλό αυτί, να ακούς πολλή μουσική να το ψάχνεις πολύ, να αγωνίζεσαι να εξελίξεις αυτό που έχεις πετύχει. Και δεν πρέπει να έχεις κόμπλεξ, αν είναι κομπλεξικός ένας παραγωγός, καλύτερα να μην ασχοληθεί με τη μουσική. Από την αρχή με ενδιέφερε η παραγωγή, δοκίμασα να κάνω ραπ μικρός αλλά δεν μου άρεσε, ο ράπερ πρέπει να έχει attitude, να ξεχωρίζει, εγώ είμαι ήρεμος, δεν μιλάω πολύ, είμαι πιο χαμηλών τόνων.
Με τα σχόλια που γράφουν για μένα συνήθως γελάω, μου αρέσει που υπάρχουν κι αυτοί που hate-άρουν, κάποια από τα σχόλια που γράφουν είναι σοβαρά. Κάνω scroll και όταν διαβάσω κάτι που έχει νόημα θα πω "OK, έχει δίκιο σε αυτό, δηλαδή δεν το κάναμε καλά", από την άλλη κάποια είναι ακραία χαζά. Δεν με ενοχλεί τίποτα, είμαι συγκεντρωμένος στη μουσική μου. Τον Lil Barty επειδή έβαψε τα νύχια του τον λένε gay αλλά αυτά δεν μας ακουμπάνε.
Το κοινό το σέβομαι, αλλά δεν θα επιλέξει το κοινό το τι θα ακούσει από μένα, ό,τι θεωρώ εγώ ότι είναι καλό θα το βγάλω, κι ας μην τους αρέσει. Δεν υπάρχει περίπτωση να συμβιβαστώ με τους πολλούς.
Ο τρόπος που θα ξεκινήσεις και η εικόνα που θα σχηματίσει για σένα ο κόσμος που σε ακούει είναι κάτι πολύ βασικό γιατί αν αλλάξεις κάτι αντιδράει, κι είναι λογικό, δεν γίνεται όμως να μην ρισκάρεις γιατί δεν θα εξελιχθείς ποτέ, και οι πιο πολλοί παραγωγοί στην Ελλάδα κάνουν ό,τι πει ο ράπερ. Για αυτό δεν έχουμε πιο πολλούς παραγωγούς που ξεχωρίζουν.
Ο παραγωγός είναι απαραίτητος σε κάθε ράπερ γιατί δίνει συνάφεια στον ήχο του. Μπορεί να τον κάνει να μη μοιάζει με τους άλλους, θα του πει τις ιδέες του, τι είναι σωστό και τι λάθος σε ένα κομμάτι, πού δεν είναι καλό. Ο παραγωγός δίνει προσωπικότητα στον ήχο του καθενός, γιατί χωρίς προσωπικότητα είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις. Επίσης, ξέρει πού να δώσει το κάθε κομμάτι – γιατί δεν κάνουν όλα τα beat και οι μελωδίες για όλους τους ράπερ.
Μου αρέσει που έχει αρχίσει και αλλάζει ο ήχος και το ύφος του Έλληνα ράπερ, τελειώνει αυτό που ο ράπερ είναι ο μάγκας που τους δέρνει όλους, που θα κάνει dis, που μαρσάρει... Ο Lil Barty δεν έχει το attitude του ράπερ, αλλά δεν θεωρώ ότι αυτό που κάνει είναι ραπ. Είναι κάτι άλλο, που είναι δύσκολο να το ακούσουν οι περισσότεροι. Για μένα έχει πολύ πιο μεγάλο ενδιαφέρον.
Το διαφορετικό συνήθως το βλέπουμε ως αστείο και δεν φαίνεται από την αρχή η δυναμική του. Και στον FY πίστευαν πολύ λίγοι στην αρχή, αλλά ο Skive τον είχε δει και μου είχε πει "αυτόν τον πιτσιρικά να τον προσέξεις" και μέσα σε έναν χρόνο κάναμε δουλειά μαζί, όλο το πρώτο mixtape του. Είναι πολύ ξεχωριστός και πιστεύω ότι έχει να δώσει πολλά ακόμα. Εκτός από αυτούς, μου αρέσουν πολύ ο Hοly, o Hawk, o Sapranov, o Lex, o Hatemost και άλλοι.
Η Θεσσαλονίκη έφτιαξε δική της σχολή στο ραπ που είναι πολύ δυνατή επειδή είναι πιο λαϊκή πόλη. Είναι και πιο μικρή, πιο μαζεμένη, γνωριζόμαστε όλοι και άμα κάνει κάποιος ραπ στην άλλη άκρη της πόλης θα τον μάθουμε και θα γνωριστούμε. Γενικά έχει vibe, εδώ πέρα συναντιόμαστε όλοι, κάνουμε μουσική, η Αθήνα μου φαίνεται κάπως πιο κρύα.
Στην Αθήνα δεν ξέρω παραγωγούς που να έχουν δώσει ήχο στην πόλη, ενώ εδώ ο Skive έχει κάνει δικιά του «σχολή». Κι εγώ έχω δώσει ήχο. Σέβομαι τη δουλειά των παραγωγών στην Αθήνα, αλλά δεν έχουν κάτι ξεχωριστό. Η Capital και τα άλλα labels της Θεσσαλονίκης έχουν φτιάξει δικιά τους φάση, είμαστε όλοι ενωμένοι και πάμε μόνο μπροστά.
KOAS X ORTIZ - Καλώς ήρθες στη δύση
Για μένα, οι περισσότεροι καλλιτέχνες φοβούνται να κάνουν αυτό που πραγματικά θέλουν. Φοβούνται να κάνουν κάτι πρωτοποριακό για να μην χάσουν το κοινό, έτσι περιορίζεται αρκετά η ελευθερία στην έκφρασή τους. Οι περισσότεροι δεν νιώθουν ελεύθεροι μέσα στη μουσική. Αρχίζουν ελεύθεροι και μετά "κλείνονται", γιατί φοβούνται να μην αντιδράσουν οι φαν. Δεν πρόκειται να πάμε ποτέ μπροστά το είδος έτσι.
Το ελληνικό ραπ ποτέ δεν θα αποκτήσει ελληνική ταυτότητα γιατί το ραπ είναι κουλτούρα των Αμερικανών. Δεν γίνεται να κλέψεις μια κουλτούρα και να την κάνεις δική σου. Οι Αμερικάνοι θα είναι πάντα πρώτοι και είναι αδύνατο να τους φτάσεις. Οι Έλληνες ράπερ δύσκολα θα φτάσουν στο αμερικάνικο επίπεδο διότι εκείνοι θα είναι πάντα πολύ μπροστά σε όλα. Και αν κάνεις ραπ μουσική, πρέπει να σέβεσαι την κουλτούρα τους. Η ιδανική συνέχεια για μένα θα ήταν να φύγω να κάνω ραπ στην Αμερική, αλλιώς δεν έχει νόημα. Αγαπημένοι μου ράπερ είναι οι Future, Chief Keef, 21 Savage, Lil Uzi Vert, Playboy Carti, 808 Mafia, TM88, Metro Boomin, Kanye West.
Βλέπω πέρα απ' τον κόσμο μου αλλά προσπαθώ να μην με αγγίζει αυτό που βλέπω, γιατί δεν μπορώ να βοηθήσω με τον τρόπο που θα ήθελα να βοηθήσω. Με ενδιαφέρει που υπάρχουν άνθρωποι που υποφέρουν, αλλά προσπαθώ να φτιάξω εμένα και τους δικούς μου πρώτα. Και μετά να βοηθήσω και άλλους.
Με αναγνωρίζουν στο δρόμο, μου αρέσει αυτό, παρόλο που βλέπω ότι με θεωρούν απόμακρο και φοβούνται να με πλησιάσουν. Σκάω πολύ σοβαρός και με θεωρούν σνομπ, όταν με πλησιάσουν όμως αλλάζουν άποψη. Στο στρατόπεδο που είμαι τώρα στη Λήμνο, ο γιος του διοικητή μου είναι φαν και έρχονται τα παιδιά έξω από το στρατόπεδο και βάζουν τη μουσική μου. Μου αρέσει αυτό, μου αρέσει που έρχονται και μου ζητάνε να βγούμε μαζί φωτογραφίες γιατί σημαίνει ότι ο άλλος εκτιμάει αυτό που κάνεις και σε έχει επιλέξει. Βλέπω ότι έχω μάθει πολλά αυτά τα χρόνια που ασχολούμαι με το ραπ, αλλά έχω να μάθω και πολλά ακόμα...».
Light - OJ
σχόλια