Το παιδί του Κριτίου στο Μουσείο της Ακρόπολης Facebook Twitter
Το «παιδί του Κριτίου». Αντιπροσωπευτική δημιουργία της εποχής μετά τους Περσικούς πολέμους. Συνδυάζει κίνηση, πλαστικότητα και σοβαρότητα στην έκφραση του προσώπου. Δημιουργός του θεωρείται ο γλύπτης Κρίτιος ή Κριτίας. Μετά το 480 π.Χ. (Ακρ. 698). Πηγή: Μουσείο της Ακρόπολης

Το παιδί του Κριτίου στο Μουσείο της Ακρόπολης

2

Το άγαλμα του γυμνού νεαρού εφήβου βρέθηκε το 1865 στις ανασκαφές της Ακρόπολης, στα βορειοανατολικά του Παρθενώνα. Το κεφάλι του αγάλματος εντοπίστηκε αργότερα, το 1888, στον χώρο ανάμεσα στο Μουσείο της Ακρόπολης που τότε είχε κτιστεί στο νότιο τείχος. Το συνολικό του ύψος είναι 85 εκ. και το υλικό λαμπρό παριανό μάρμαρο.

Από την αρχαιολογική έρευνα έχει αποδοθεί στο πιο φημισμένο εργαστήρι της εποχής, εκείνο των καλλιτεχνών Κριτίου και Νησιώτη, στους οποίους είχε αναθέσει η πόλη της Αθήνας την κατασκευή των αγαλμάτων του Αρμόδιου και Αριστογείτονα, των Τυραννοκτόνων, που εκπροσωπούσαν τη δημοκρατία της Αθήνας. Κυρίως οι καλλιτεχνικές ομοιότητες ανάμεσα στον νεαρό έφηβο και στο άγαλμα του Αρμοδίου οδήγησαν στην άποψη ότι σχετίζονται και ότι ο δημιουργός και στις δύο περιπτώσεις είναι ο Κρίτιος. Έτσι, το γλυπτό αρ. 698 του Μουσείου Ακρόπολης ονομάστηκε «Το παιδί του Κριτίου». Πρόκειται πιθανότατα για έναν νεαρό αθλητή που νίκησε σε αγώνα της ηλικίας του και το άγαλμά του στήθηκε σε περίοπτη θέση στην Ακρόπολη.

Τα χρόνια μετά την καταστροφή των πολέμων είναι μια περίοδος δημιουργική, μια περίοδος ανασυγκρότησης, με υψηλή αυτοπεποίθηση των πολιτών ύστερα από τους νικηφόρους αγώνες. Στα γλυπτά του αυστηρού ρυθμού θα ανακαλύψει κανείς όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που μια γενιά αργότερα θα οδηγήσουν στη δημιουργία της τέχνης του Παρθενώνα.

Στο άγαλμα αυτό συνοψίζονται οι νέες καλλιτεχνικές τάσεις που γεννήθηκαν από τα βιώματα των περσικών πολέμων. Με εξαιρετική συνέπεια αποδίδει ο καλλιτέχνης την κίνηση που διατρέχει ολόκληρο το σώμα του γλυπτού. Η χαλάρωση στη στάση των σκελών μεταφέρεται στη λεκάνη και από τη μέση και πάνω αλλάζει ο άξονας σε μια αντικίνηση που οδηγεί στην αντίθετη πλευρά και από εκεί στο κεφάλι, που αλλάζει και πάλι κατεύθυνση και στρέφεται προς την πλευρά του χαλαρού σκέλους. Έτσι, ενώ στα αρχαϊκά αγάλματα η κίνηση ήταν αδιόρατη, τη διαισθάνεται κανείς παρά τη βλέπει, τώρα είναι φανερή και δίνει στο σώμα την αίσθηση του παλμού της ζωής. Κάθε αλλαγή της κίνησης σε ένα τμήμα του σώματος συνεπάγεται συνολική αλλαγή της κίνησης. 

Ουσιώδης αλλαγή γίνεται και στην έκφραση των προσώπων των αγαλμάτων. Το αρχαϊκό χαμόγελο σβήνει και επικρατεί μια ιδιαίτερη σοβαρότητα, η οποία οδήγησε την έρευνα στη δημιουργία του όρου «αυστηρός ρυθμός» για την περίοδο αυτή.

Στο πρόσωπο τονίζεται ιδιαίτερα η δυνατή και σταθερή ματιά, το προβαλλόμενο δυναμικό πηγούνι και τα καλοσχηματισμένα, κλειστά χείλη. Η κόμη με κυματιστούς βοστρύχους επαναλαμβάνει το σχήμα του κρανίου και τα άκρα της δημιουργούν με τη συστροφή της γύρω από μια ταινία ένα είδος στεφάνου.

Τα χρόνια μετά την καταστροφή των πολέμων είναι μια περίοδος δημιουργική, μια περίοδος ανασυγκρότησης, με υψηλή αυτοπεποίθηση των πολιτών ύστερα από τους νικηφόρους αγώνες.

Στα γλυπτά του αυστηρού ρυθμού θα ανακαλύψει κανείς όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που μια γενιά αργότερα θα οδηγήσουν στη δημιουργία της τέχνης του Παρθενώνα.

Το παιδί του Κριτίου χρονολογείται λίγο μετά το 480 π.Χ.

https://www.theacropolismuseum.gr/el

Επιμέλεια: Γιάννης Πανταζόπουλος

Αρχαιολογία & Ιστορία
2

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Ιστορία μιας πόλης / Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Το Τμήμα Ιστορικών Φυτών του Κήπου είναι ίσως μοναδικό στον κόσμο και περιλαμβάνει φυτά όπως η μυρτιά, το κώνειο, ο δίκταμος και η ελιά. Η Κατερίνα Στέφη «ξεναγεί» την Αγιάτη Μπενάρδου σε μια έκταση 1.860 στρεμμάτων, στις βόρειες πλαγιές του Όρους Αιγάλεω.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μεταπτυχιακός φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Η Valeriana φαίνεται να έχει τα χαρακτηριστικά μιας πρωτεύουσας των Μάγια, με κεντρικές πλατείες, ναούς και χώρους λατρείας, καθώς και μια ειδικά διαμορφωμένη αυλή για το αρχαίο παιχνίδι με μπάλα των Μάγια
LIFO NEWSROOM
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM
Παναγιά Βλασσαρού: Μια τοιχογραφία που επιβίωσε θαμμένη για δεκαετίες

Ιστορία μιας πόλης / Παναγιά Βλασσαρού: Μια τοιχογραφία που επιβίωσε θαμμένη για δεκαετίες

Ένας ναός που θυσιάστηκε για την ανάδειξη της Αρχαίας Αγοράς των Αθηνών και μια τοιχογραφία που «έζησε» μέχρι να ξαναβγεί στο φως. Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τους Γιώργο Μαστρογιάννη, υπεύθυνο του εργαστηρίου συντήρησης του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών, και Γιάννη Παπαδόπουλο, διευθυντή των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά και καθηγητή αρχαιολογίας και φιλολογίας στο UCLA.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Υπήρχαν καμηλοπαρδάλεις, φοίνικες και τζακατράντες στον Πύργο Βασιλίσσης;

Ιστορία μιας πόλης / Υπήρχαν καμηλοπαρδάλεις, φοίνικες και τζακαράντες στον Πύργο Βασιλίσσης;

Γιατί η Αμαλία δεν κοιμήθηκε ποτέ μέσα στον κυρίως πύργο και γιατί ο Όθωνας δεν επισκεπτόταν το κτήμα; Ο Βασίλης Κουτσαβλής «ξεναγεί» την Αγιάτη Μπενάρδου σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά και καλοδιατηρημένα μνημεία γοτθικού ρυθμού στην Ελλάδα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Αγγεία ηλικίας 4.500 ετών στη Συρία είναι προϊόν παιδικής εργασίας λένε αρχαιολόγοι

Αρχαιολογία & Ιστορία / Αγγεία ηλικίας 4.500 ετών στη Συρία φτιάχτηκαν από 8χρονα παιδιά, λένε αρχαιολόγοι

Οι αρχαιολόγοι ανέλυσαν 450 αγγεία που κατασκευάστηκαν στην Τελ Χάμα και διαπίστωσαν ότι τα δύο τρίτα των αγγείων κατασκευάζονταν από παιδιά ηλικίας επτά και οκτώ ετών
THE LIFO TEAM
Το ξεχασμένο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Καρυά Φθιώτιδας

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το ξεχασμένο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Καρυά Φθιώτιδας

Η έκθεση του Μουσείου Μπενάκη «Καρυά 1943. Καταναγκαστική εργασία και Ολοκαύτωμα» είναι αφιερωμένη σε μια άγνωστη πτυχή της εξόντωσης των Ελλήνων Εβραίων κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πού έμαθαν να πίνουν μπίρα οι Αθηναίοι;

Ιστορία μιας πόλης / Πού έμαθαν να πίνουν μπίρα οι Αθηναίοι;

Φιξ, Μετς, Κλωναρίδη. Τρία τοπωνύμια, τρεις περιοχές της Αθήνας που σχετίζονται με τη ζυθοποιία. Επιχειρήσεις που έμαθαν στην αθηναϊκή κοινωνία να πίνει μπίρα, να την απολαμβάνει κατ’ οίκον ή σε πάρκα. H Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Βασίλη Νάστο για τη ζυθοποιία Κλωναρίδη και την εξέλιξη της περιοχής των Πατησίων.
THE LIFO TEAM
Οι «ερωτοφωλιές» στην Αθήνα του Μεσοπολέμου

Ιστορία μιας πόλης / Οι «ερωτοφωλιές» στην Αθήνα του Μεσοπολέμου

Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την Εύα Γανίδου και τον Τάσο Θεοφίλου για τις γκαρσονιέρες, τα σεπαρέ και τα απρόσμενα μέρη στην πόλη τα οποία επέλεγαν οι Αθηναίοι για τις ερωτικές συνευρέσεις τους.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Κλάους-Μίκαελ Κουν

Iστορία / Κλάους-Μίκαελ Κουν: Οι ναζιστικές ρίζες του πιο πλούσιου Γερμανού στον κόσμο

Ο πατέρας του Γερμανού μεγιστάνα έχτισε μεγάλο μέρος της οικογενειακής επιχείρησης επωφελούμενος από τις διώξεις και τη γενοκτονία των Εβραίων. Αντίθετα όμως με άλλες μεγάλες γερμανικές εταιρείες όπως η Volkswagen και η Deutsche Bank, η εταιρεία του αρνείται να ανοίξει τα σκοτεινά αρχεία της.
THE LIFO TEAM
Το εμβληματικό Παλατάκι της Θεσσαλονίκης όπως είναι σήμερα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το εμβληματικό Παλατάκι της Θεσσαλονίκης όπως είναι σήμερα

Το θρυλικό νεοκλασικό οίκημα με τη μαγευτική θέα, που φιλοξένησε αρχηγούς κρατών, βασιλείς και πρωθυπουργούς, αναβιώνει και μετατρέπεται σε έναν πολυχώρο πολιτισμού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ