Χρυσάνθη Παραγυιού, Δημιουργός ενός φυτώριου στη Ν. Πεντέλη

Χρυσάνθη Παραγυιού Facebook Twitter
Φωτο: Σπύρος Σταβέρης
0

Γεννήθηκα στη Κηφισιά και νιώθω πολύ τυχερή που έζησα εκείνη την εποχή, σε ένα τόσο όμορφο φυσικό περιβάλλον. Θυμάμαι πέρναγες από τις γειτονιές και μοσχοβολούσαν η γαζία, το αγιόκλημα και το γιασεμί. Οι δρόμοι της Κηφισιάς ήταν γεμάτοι με ευκάλυπτους και φλαμουριές. Θυμάμαι ακόμα ένα τραγούδι που έλεγε η Βέμπο τότε, «Φιλοθέη βελούδινη και λουλούδινη η Κηφισιά». Κάθε μέρα, όταν πήγαινα στο σχολείο, σταματούσα μπροστά σε ένα σπίτι  με ένα τεράστιο γιασεμί και περνούσα τα άνθη του σε πευκοβελόνες για να το δώσω στη δασκάλα μου.

Το 1964 αγοράσαμε με τον μακαρίτη τον σύζυγό μου αυτήν τη μικρή έκταση που έχουμε εδώ, στην Πεντέλη, και αποφασίσαμε να στήσουμε ένα φυτώριο, μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση δηλαδή. Τα πρώτα χρόνια καλλιεργούσαμε ό,τι βλέπαμε να καλλιεργούν και οι άλλοι, γεράνια και βουκαμβίλιες. Όμως εμένα κάτι δεν μου άρεσε και κάτι δεν μου πήγαινε ενώ, από την άλλη, όταν ανέβαινα στα βουνά, αυτό που έβλεπα με ξεμυάλιζε! Αυτό το «πανηγύρι» με τα διάφορα χρώματα που φανερώνονταν από τα λογής λογής άνθη. Ακόμα και όταν πήγαινα το καλοκαίρι και τα έβλεπα ξερά, μου άρεσε αυτή η μυρωδιά του σανού που με χτυπούσε. Και έτσι, σιγά σιγά, αυτό που προσπαθήσαμε να κάνουμε ήταν να φέρουμε κοντά μας την άγρια φύση.

Δεν μου αρέσει να αποκαλώ αυτόν εδώ τον χώρο «φυτώριο». Πιο πολύ θέλω να τον έχω στο μυαλό μου ως έναν μεγάλο κήπο. Σε κανένα άλλο φυτώριο δεν θα δεις πασχαλιές, όμως εμείς, εδώ, είμαστε γεμάτοι. Δεν χρησιμοποιούμε καθόλου χημικά και άμα βγεις έξω θα δεις πως είμαστε φουλ στις πεταλούδες, τις μέλισσες και κάτι άλλα ελικοφόρα έντομα που βγάζουν έναν ήχο που με ξετρελαίνει. Έχουμε πάρα πολλά φυτά που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική και στη φαρμακευτική και έχουμε προσπαθήσει να έχουμε μεσογειακά φυτά και όχι αυτά τα ξενόφερτα που μας έχουν κοτσάρει. Έρχονται πολλοί αρχιτέκτονες τοπίου και επιλέγουν τα δικά μας τα φυτά. Βλέπουμε ότι υπάρχει μια στροφή προς την παράδοση και προς την αναζήτηση των ριζών μας.

Σηκώνομαι καθημερινά στις έξι το πρωί. Το πρώτο πράγμα που κάνω είναι να ταΐσω τα πέντε μου σκυλιά και τα είκοσι γατιά μου. Πάντα φροντίζω να τους έχω μαγειρέψει από το προηγούμενο βράδυ μια μεγάλη λεκάνη φαγητό. Οι παλαιότεροι είναι ο Κεφτές και ο Ντολμάς, φέτος έκλεισαν τα δεκαεπτά τους χρόνια.

Δεν έχω κάνει σπουδές πάνω στα φυτά, είμαι αυτοδίδακτη και πολύ περήφανη γι' αυτό. Έρχονται εδώ γεωπόνοι και δεν γνωρίζουν όσα εγώ έχω μάθει στην πράξη. Κάθομαι και παρακολουθώ το σποράκι, το μόσχευμα. Ψάχνω να βάλω το φυτό στο κατάλληλο χώμα και περιβάλλον. Το βλέπω να γεννιέται και να παίρνει ζωή.

Τα φυτά το καλοκαίρι φρυγανίζονται, δεν πεθαίνουν, και όταν πιάσουν τα πρωτοβρόχια αρχινάνε και ξυπνάνε και έτσι δουλεύει ξανά η φύση. Δεν είναι δυνατόν να θέλουμε τα φυτά να είναι συνέχεια πράσινα και σε ανθοφορία. Ένα λάθος που κάνουν πολλοί είναι να βλέπουν το δέντρο και να μην μπορούν να δουν το δάσος. Είναι σφάλμα.

Δεν την φοβάμαι τη κρίση. Και να σου πω γιατί; Έχω μάθει να μαγειρεύω στα ξύλα, έχω ένα μεγάλο καζάνι για να βράζω το νερό για να πλυθώ και μπορούμε να φάμε ό,τι διαθέτουμε εδώ για να περάσουμε. Είχαμε μάθει πολύ στη σπατάλη και δεν υπολογίζαμε τίποτα. Καλό θα μας κάνει.

Θα σου πω και μια ωραία συνταγή για ένα δροσιστικό φυσικό αναψυκτικό. Σε μια λεκάνη βάζεις τέσσερα λίτρα νερό, επτά «κεφάλια» από σαμπούκο, μισό κιλό ζάχαρη, τον χυμό από δύο λεμόνια και 2 κουταλιές ξίδι, ανακατεύεις και αφήνεις να ζυμωθούν για μια εβδομάδα περίπου. Μετά σουρώνεις το ζουμί, το βάζεις σε μπουκάλια και το διατηρείς στο ψυγείο. Δοκίμασέ το και θα καταλάβεις.

Μια μέρα έρχεται μια γνωστή μου και μου λέει: «Χρυσάνθη, στείλε τον γιό σου ή την κόρη σου σε περίπτερο που πουλάνε ξένες εφημερίδες. Σε έχουνε κάνει θέμα στους "Financial Times"!». Όντως, είχε έρθει εδώ ένας δημοσιογράφος -αργότερα μου είπανε ότι είναι πολύ δύσκολος- και έγραψε πολύ καλά λόγια για μας.

Λατρεύω αυτόν το χώρο που έχουμε φτιάξει εδώ. Είμαστε με τα φιδάκια μας, τις αλεπουδίτσες, τους σκαντζόχοιρους, τις χελώνες, τα βατράχια, αλλά έχουμε μάθει να ζούμε όλοι μαζί. Έχουμε μάθει να σεβόμαστε τη φύση.

Θα σου πω κάτι σκανδαλώδες. Έχουμε φυτέψει μαστιχιά και δεν το πίστευα όταν το αντίκρισα. Δάκρυσε, έβγαλε μαστίχα!

Δεν με ενδιαφέρουν οι περιποιήσεις του εαυτού μου. Η μόνη κρέμα για την οποία ξοδεύω λεφτά είναι η οδοντόκρεμα. Αυτό είναι το καλλυντικό μου μαζί με το σαπούνι, βεβαίως.

Ζητήσανε στο σχολείο της εγγονής μου να ζωγραφίσουν τα παιδιά ένα κοτόπουλο. Ξέρεις πώς το σχεδίασαν τα περισσότερα; Ψητό. Έτσι το ξέρουν το κοτόπουλο.

Όταν είχαν πιάσει οι πυρκαγιές εδώ, έσκασαν κατευθείαν οι δημοσιογράφοι. Μου έκανε εντύπωση, δεν το πίστευα δηλαδή ότι την ώρα που καίγονταν όλα γύρω και εμείς προσπαθούσαμε να σώσουμε το περιβάλλον αυτοί έρχονταν και μας έχωναν τα μικρόφωνα μες στη μούρη και μας ρωτούσαν πώς νιώθουμε. Τους έλεγα αφού δεν θέλετε να βοηθήσετε χρυσά μου, τουλάχιστον, αδειάστε μας τη γωνιά...

Στην Αθήνα κατέβηκα τελευταία φορά το Πάσχα.

Οι Αθηναίοι
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Οι Αθηναίοι / Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Η συνιδρύτρια και διευθύντρια της Black Light και συνδημιουργός της σειράς podcast της LiFO «Ζούμε ρε» δραστηριοποιείται ώστε οι ΑμεΑ να διαθέτουν ίσες ευκαιρίες και απεριόριστη πρόσβαση, δίχως στιγματισμούς και διακρίσεις. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Lorenzo

Οι Αθηναίοι / Lorenzo: «Η techno σκηνή έχει γίνει χρηματιστήριο»

Γνώρισε την techno στη Φρανκφούρτη των αρχών των ‘90s. Ερχόμενος στην Αθήνα, όσο έβλεπε ότι ο κόσμος σοκαριζόταν με τις εμφανίσεις του, τόσο περισσότερο του άρεσε να προκαλεί. Ο θρυλικός χορευτής του Factory και ιδρυτής της ομάδας Blend είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Ελισάβετ Κοτζιά

Οι Αθηναίοι / «Τα πρώτα χρόνια λέγανε ότι τις κριτικές μου τις έγραφε ο πατέρας μου»

Η Αθηναία της εβδομάδας Ελισάβετ Κοτζιά γεννήθηκε μέσα στα βιβλία· κάποια στιγμή, τα έβαλε στην άκρη, για να ξανασυναντήσει τη λογοτεχνία μέσα από μια αναπάντεχη εμπειρία. Άφησε το οικονομικό ρεπορτάζ για την κριτική βιβλίου. Τη ρωτήσαμε γιατί το ελληνικό μυθιστόρημα δεν έχει ιδιαίτερη απήχηση στο εξωτερικό, και δεν πιστεύει πως για το ζήτημα αυτό υπάρχουν απλές απαντήσεις.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λούλα Αναγνωστάκη: «Όσο και αν τη χτυπάω μέσα από τα έργα μου, είμαι υπέρ της Ελλάδας»

Πέθανε Σαν Σήμερα / Λούλα Αναγνωστάκη: «Όσο και αν τη χτυπάω μέσα από τα έργα μου, είμαι υπέρ της Ελλάδας»

Σε μια από τις ελάχιστες συνεντεύξεις της, η κορυφαία θεατρική συγγραφέας της Ελλάδας, που πέθανε σαν σήμερα, μίλησε με πρωτοφανή ειλικρίνεια και απλότητα.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΙΟΣΚΟΥΡΙΔΗΣ
Αρετή Γεωργιλή

Οι Αθηναίοι / «Δεν θα σταματήσω να υπερασπίζομαι το δικαίωμα της γυναίκας να νιώθει ελεύθερη να εκφράζεται»

Η Αρετή Γεωργιλή γεννήθηκε στη Νέα Φιλαδέλφεια και τα δώδεκα τελευταία χρόνια, αφότου άνοιξε το Free Thinking Zone, ζει εκεί και στην Αθήνα. Είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατιάνα Μπαλανίκα

Οι Αθηναίοι / Κατιάνα Μπαλανίκα: «Μέσα μου είμαι κουτάβι, γι’ αυτό και με πάταγαν όλοι»

Η ηθοποιός που αγαπήθηκε για τους κωμικούς της ρόλους έκανε μόνο δράμα στη σχολή. Θα ήθελε να ξαναπαίξει στην τηλεόραση αλλά βλέπει πως δεν θυμούνται τη γενιά της πια. Είναι ευγνώμων για τη ζωή της και την αφηγείται στη LiFO - γιατί είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μάριο Μπανούσι

Οι Αθηναίοι / Μάριο Μπανούσι: «Αν δεν εκτεθείς στη ζωή, δεν έχει νόημα»

Ο νεαρός σκηνοθέτης, που έχει ήδη μετρήσει διαδοχικά sold out, άρχισε να βλέπει θέατρο όταν μπήκε στη δραματική σχολή. Του αρέσει η ανθρώπινη αμηχανία, η σιωπή και η ησυχία τον γοήτευαν πάντα. Αν και δεν τα πάει καλά με τα λόγια, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
M. HULOT
Γιώργος Τσιαντούλας, ηθοποιός, σκηνοθέτης

Οι Αθηναίοι / «Γελάτε γιατί χανόμαστε, κάντε σεξ, ταξιδέψτε, διαβάστε και φάτε, φάτε, φάτε»

Ο πολυσυζητημένος πρωταγωνιστής της ταινίας «Το καλοκαίρι της Κάρμεν», Γιώργος Τσιαντούλας, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, ζει στο Παγκράτι, διατηρεί θεατρική ομάδα στα Τρίκαλα, έχει παίξει σε παραστάσεις του Ρομέο Καστελούτσι και του Δημήτρη Παπαϊωάννου και τα πιο ριψοκίνδυνα πράγματα που έχει κάνει είναι «γαστρονομικοί συνδυασμοί σε λάθος στιγμή και λάθος ώρα».
M. HULOT
Η Μαρινέλλα ειλικρινέστερη παρά ποτέ αφηγείται τη ζωή της όλη στη LIFO

Οι Αθηναίοι / Η Μαρινέλλα ειλικρινέστερη παρά ποτέ αφηγείται τη ζωή της όλη στη LiFO

Η μεγάλη κυρία του ελληνικού τραγουδιού μιλά για τις ανεξίτηλες συναντήσεις της πορείας της, για το πώς πήγε κόντρα στο ρεύμα της εποχής της, για μια ζωή χορτάτη. Δουλεύοντας επί 67 συναπτά έτη δεν ανέχεται να της πει κανείς «τι ανάγκη έχεις;».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αγνή Πικιώνη: «Η Αθήνα έχει εξελιχθεί σ’ ένα μαζικό λούνα παρκ»

Οι Αθηναίοι / «Δυσκολεύονταν να με πλησιάσουν επειδή ήμουν η κόρη του Πικιώνη»

Η Αγνή Πικιώνη, κόρη του οραματιστή αρχιτέκτονα που είχε αφοσιωθεί στη λαϊκή αρχιτεκτονική, μιλά για τη ζωή της δίπλα σε εκείνον, που της έμαθε ότι «ένας απλός άνθρωπος μπορεί να φτιάξει κάτι σημαντικό». Αρχιτέκτονας και η ίδια, φρόντισε να διασώσει και να ταξινομήσει το έργο του. Τη θυμώνει η μεταμοντέρνα αρχιτεκτονική και πιστεύει ότι η Αθήνα έχει χάσει το στοίχημα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιώργος Αρβανίτης: «Έλεγα "είμαι καλύτερος" και δεν με πήρε η φτώχεια από κάτω»

Οι Αθηναίοι / Γιώργος Αρβανίτης: «Πείσμωνα για να γίνω ο καλύτερος και δεν με πήρε η φτώχεια από κάτω»

Από μια νιότη γεμάτη αντιξοότητες, ο τροχός για εκείνον γύρισε, η ζωή του στράφηκε στο φως και έγινε βιβλίο. Η Ευρώπη τον ανακάλυψε από τις ταινίες του Αγγελόπουλου, στις ιστορίες του πρωταγωνιστούν ο Φίνος, ο Μαστρογιάνι και ο Κουροσάβα. Ο πολυβραβευμένος διευθυντής φωτογραφίας που ήταν «πάντα την κατάλληλη στιγμή στο κατάλληλο μέρος» είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κρίστη Στασινοπούλου: «Έχω φάει τη νύχτα με το κουτάλι, προτιμώ πια να κάθομαι σπίτι»

Οι Αθηναίοι / Κρίστη Στασινοπούλου: «Έχω φάει τη νύχτα με το κουτάλι, προτιμώ πια να κάθομαι σπίτι»

Όλοι τη ρωτούν για τον Παύλο Σιδηρόπουλο όμως έχει ζήσει περισσότερα δίπλα στην Αλίκη Βουγιουκλάκη. Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην Eurovision, αισθάνεται περήφανη που μεγαλώνοντας κατέληξε να κάνει μόνο πράγματα που της αρέσουν. Έχει γυρίσει τον κόσμο με τον Στάθη Καλυβιώτη και τη μουσική τους, μόλις κυκλοφόρησε ένα βιβλίο για τα ταξίδια τους που μετράνε πια 25 χρόνια.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ