ΑΠΟ ΤΟ ΠΛΟΥΣΙΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ λεύκωμα της πύρινης λαίλαπας των τελευταίων ημερών (η Αποκάλυψη πάντα προσφέρει περιεχόμενο αισθητικού μεγαλείου) μια χαρακτηριστική εικόνα της σουρεάλ δυστοπίας που μας κατακλύζει ήταν κι αυτή με τον αστυνομικό που φαινόταν χθες να προσπαθεί να πείσει γονατιστός ηλικιωμένη μοναχή να εγκαταλείψει το μοναστήρι στη Μάνδρα που το είχαν ζώσει οι φλόγες.
Μέσω λοξών συνειρμών θυμήθηκα την περίπτωση του Τόμας Μέρτον (1915-1968), του πολυγραφότατου θεολόγου, συγγραφέα, στοχαστή και μοναχού (του καθολικού τάγματος των Τραπιστών), ο πνευματισμός του οποίου υπήρξε βαθιά έμπνευση για τον ιερωμένο κεντρικό (και τραγικό) χαρακτήρα της προ πενταετίας συγκλονιστικής ταινίας First Reformed («Ακρότητες» στην ελληνική της διανομή) του Πολ Σρέιντερ με τον Ίθαν Χοκ.
Ένα καλοκαίρι είχαμε σ’ αυτήν τη ζωή –και τι καλοκαίρι, το ιδανικό ελληνικό θέρος της υπαίθριας ζωής– και έχει γίνει πια βραχνάς, πηγή άγχους, νεκρή φύση σε κιτρινισμένο καμβά.
Διόλου τυπικός θεοσεβούμενος, ο Μέρτον είχε προειδοποιήσει κάποτε ότι θα έρθει η μέρα που ο καπιταλισμός «θα σου πουλάει ακόμα και τη βροχή» – τη βροχούλα που, όπως έγραφε, «πέφτει χωρίς νόημα, σαν φιλοδώρημα και σαν ομιλία από τους ουρανούς και δεν πουλάει τίποτα ούτε κρίνει κανένα».
Ο Μέρτον πέθανε πολύ πριν από τις δραματικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και μόνο να εικάσουμε μπορούμε τι θα έλεγε σήμερα που κάθε καλοκαίρι μοιάζει όλο και περισσότερο με πρόβα Αποκάλυψης.
Τα όμορφα καλοκαίρια όμορφα καίγονται. Τα μυθικά (κυριολεκτικά) καλοκαίρια, τα «καλοκαίρια της αγάπης» έχουν μεταλλαχτεί σε disaster porn ή μάλλον σε ριάλιτι τρόμου. Η κάψα είναι φονική και δεν υπάρχει καταφύγιο παρά μόνο στον κλιματισμό (πόσο μισούσα τα κλιματιστικά μέχρι και πρόσφατα και πόσο στην ανάγκη τους έχω πέσει λόγω συνθηκών – και ηλικίας, υποθέτω).
Ό,τι κι αν λένε οι αρνητές, όσο παρήγορος κι αν μπορεί είναι ο κυνισμός τους, τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι πολύ πιο έντονα, πιο συχνά, πιο ισχυρά και αφορούν τους πάντες και τα πάντα. Και δεν πρόκειται για καταστροφολογία από τη στιγμή που η καταστροφή είναι πλέον ορατή και εκτυλίσσεται σε απευθείας μετάδοση. Ένα καλοκαίρι είχαμε σ’ αυτήν τη ζωή –και τι καλοκαίρι, το ιδανικό ελληνικό θέρος της υπαίθριας ζωής– και έχει γίνει πια βραχνάς, πηγή άγχους, νεκρή φύση σε κιτρινισμένο καμβά.
Και πού 'σαι ακόμα, λέει. Η τελευταία φάση του Ελ Νίνιο μόλις ξεκίνησε να επηρεάζει τον καιρό, μετά από μια παραπλανητικά ψυχρή και υγρή άνοιξη (ο βροχερός Ιούνιος που περάσαμε είναι σα να συνέβη σε άλλη ζωή). Του χρόνου που θα φανεί η επίδρασή του, θα έχουμε πιθανότατα την πιο ζεστή χρονιά στην ιστορία και σε μερικά χρόνια μπορεί να νοσταλγούμε τους «ήπιους» καύσωνες σαν τον τωρινό.