Διαρρηγνύει τα ιμάτιά της η κυβέρνηση κάθε μέρα, υποστηρίζοντας ότι δεν πρόκειται να επιβληθεί ξανά lockdown, παρά τον υπερδιπλασιασμό των κρουσμάτων που καταγράφηκε από τις 26 Οκτωβρίου μέχρι τις αρχές της εβδομάδας. Ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης έφτασε να δηλώσει ότι αυτό δεν θα γίνει, ακόμα και αν το προτείνει η επιτροπή των ειδικών, κάτι που, αν ισχύει, συνιστά επίσημη στροφή της πολιτικής αντιμετώπισης της πανδημίας από την κυβέρνηση, η οποία κάποτε έλεγε πως κάνει ό,τι της πουν οι ειδικοί.
Η αλήθεια είναι ότι αυτό έχει πολύ καιρό να ακουστεί από κυβερνητικά χείλη και είναι προφανές ότι ο ρόλος της Επιτροπής έχει ατονήσει. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με πολιτικά-οικονομικά κριτήρια και όχι πρωτίστως υγειονομικά, όπως συνέβαινε την πρώτη περίοδο της πανδημίας.
Το επιχείρημα της κυβέρνησης για την αλλαγή πλεύσης είναι ότι «τώρα υπάρχει το εμβόλιο» και ο κυνικός ισχυρισμός ότι, άρα, «όποιος θέλει να σωθεί, σώζεται», που ακούσαμε να λέει ο Άδωνις Γεωργιάδης.
Οι δύο αυτοί υπουργοί, Βορίδης και Γεωργιάδης, ανέλαβαν τις προηγούμενες μέρες να προωθήσουν με τις εμφανίσεις τους στα ΜΜΕ το κυβερνητικό αφήγημα για την πανδημία, που λέει ότι «η συντριπτική πλειοψηφία δεν θα υποστεί καταστροφικές συνέπειες σε επίπεδο οικονομικό, δημοσιονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, ελευθεριών, επειδή κάποιοι, ενώ έχουν τη λύση, επιλέγουν να μην τη χρησιμοποιούν», καθώς και ότι «πλέον η Επιτροπή θα απαντά όταν της τίθενται ερωτήματα…».
Οι προτεραιότητες για την αντιμετώπιση του 4ου κύματος, σύμφωνα με τις αποφάσεις που πήρε η κυβέρνηση, είναι κυρίως ο εμβολιασμός των ανεμβολίαστων άνω των 65 ετών και η τρίτη δόση για τους άνω των 60. Η κυβέρνηση λέει ότι στην ηλικία αυτή έχει εμβολιαστεί ως τώρα το 80%, που σημαίνει ότι υπάρχει ένα 20% ανεμβολίαστο, που παραμένει σημαντικός αριθμός.
Από την άλλη, τα κρούσματα σπάνε το ένα αρνητικό ρεκόρ μετά το άλλο και στις αρχές της εβδομάδας ξεπέρασαν τα 8.000, αριθμό που οι πιο απαισιόδοξοι από τους επιστήμονες προέβλεπαν για το τέλος του Νοεμβρίου. Το ίδιο και οι απώλειες. Δεκάδες άνθρωποι πεθαίνουν, με τον αριθμό να αυξάνεται κάθε μέρα, αλλά η πολιτική ηγεσία και δυστυχώς και η κοινωνία μοιάζει να έχουν αποδεχτεί την κατάσταση ως κάτι που δεν μπορούν να εμποδίσουν.
Τα μεγάλα δημόσια νοσοκομεία, ωστόσο, φτάνουν στα όριά τους και την περασμένη εβδομάδα βγήκαν ακόμα και ράντζα στους διαδρόμους μερικών από αυτά. Ακόμα και με τον πιο κυνικό κυβερνητικό υπολογισμό όμως, «αν τα νοσοκομεία γεμίσουν και οι άνθρωποι αρχίσουν να πεθαίνουν στους διαδρόμους, το lockdown δεν θα μπορέσει να αποφευχθεί και θα επιβληθεί εκ των πραγμάτων, εάν δεν υπάρξει κάμψη», παραδέχονται μέχρι και βουλευτές της κυβέρνησης.
Το lockdown, όμως, είναι πλέον σαν τον ανασχηματισμό και τις εκλογές: δεν προαναγγέλλεται. Γι’ αυτό, όσο και αν το αρνείται πεισματικά η κυβέρνηση, θα αναγκαστεί να το επιβάλει αν δεν κατορθώσει να διαχειριστεί αποτελεσματικότερα την έξαρση του 4ου κύματος που σαρώνει τη χώρα.
Κατά τα άλλα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει αποφασίσει να ακολουθήσει την ευρωπαϊκή γραμμή και είναι προφανές ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια άτυπη συνεννόηση των Ευρωπαίων ηγετών στη μεταξύ τους επικοινωνία, καθώς ακόμα και οι φράσεις που χρησιμοποιούν είναι κοινές.
Εξίσου προφανές είναι ότι θέλουν να σταματήσουν τις πολιτικές των κρατικών οικονομικών ενισχύσεων, καθώς θεωρούν ότι έχουν ξοδέψει ήδη πολλά κι αυτό θα έχει δυσάρεστες οικονομικές συνέπειες στο μέλλον. Στη Γερμανία, τη χώρα με τις περισσότερες ΜΕΘ στην Ε.Ε., προστέθηκαν χιλιάδες νεκροί τις τελευταίες μέρες, ενώ αναβάλλονται χειρουργεία λόγω Covid και ο Γερμανός «εθνικός» λοιμωξιολόγος Ντρόστεν δηλώνει ότι η χώρα είναι σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και πάλι. Παρόμοια είναι η εικόνα και σε άλλες χώρες της Ε.Ε.
Η ελληνική κυβέρνηση στις αρχές της εβδομάδας πραγματοποίησε αρκετούς ελέγχους για την τήρηση των μέτρων, για πρώτη φορά με τρόπο που έγινε αισθητός σχεδόν απ’ όλους τους πολίτες. Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο ότι αυτό θα εξακολουθήσει να συμβαίνει και το επόμενο διάστημα, ενώ υπάρχουν ακόμα πολλές «μαύρες τρύπες», π.χ. σε πολλά πανεπιστήμια όπου δεν γίνεται κανένας έλεγχος για τεστ ή πιστοποιητικά και δεν ασχολείται κανείς.
Εξίσου προβληματική παραμένει η κατάσταση στα μέσα μαζικής μεταφοράς, ιδιαίτερα σε κάποιες συγκεκριμένες γραμμές τις ώρες αιχμής, όπως τα λεωφορεία που παίρνουν οι φοιτητές από το κέντρο της Αθήνας για την πανεπιστημιούπολη, όπου επικρατεί εξαιρετικά επικίνδυνος για τη μετάδοση του ιού συνωστισμός.
Οι προτεραιότητες για την αντιμετώπιση του 4ου κύματος, σύμφωνα με τις αποφάσεις που πήρε η κυβέρνηση, είναι κυρίως ο εμβολιασμός των ανεμβολίαστων άνω των 65 ετών και η τρίτη δόση για τους άνω των 60. Η κυβέρνηση λέει ότι στην ηλικία αυτή έχει εμβολιαστεί ως τώρα το 80%, που σημαίνει ότι υπάρχει ένα 20% ανεμβολίαστο, που παραμένει σημαντικός αριθμός.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην κυβέρνηση συζητήθηκε να δοθούν οικονομικά κίνητρα για να εμβολιαστούν όσοι δεν το έχουν κάνει, αλλά για την ώρα προτιμήθηκε να ενταθεί ο έλεγχος ως μέτρο πίεσης και αν δεν αποδώσει τα αναμενόμενα, να ξανασυζητηθεί. Ο αριθμός των ραντεβού που κανονίστηκαν τις τελευταίες μέρες ήταν λίγο πιο ενθαρρυντικός απ’ ό,τι μέχρι πρότινος και μοιάζει σαν να ξεκόλλησαν λίγο, αλλά η χώρα εξακολουθεί να είναι πίσω από τον στόχο της, την ώρα που το ΕΣΥ λυγίζει και οι συνέπειες πλήττουν ανεμβολίαστους και εμβολιασμένους, τους οποίους με δυσκολία πλέον μπορεί να φροντίσει, εφόσον χρειαστούν τις υπηρεσίες του.
Η πανδημία αυτήν τη στιγμή καθορίζει σχεδόν όλη την πολιτική και οικονομική ατζέντα, αφού ακόμα και το κύμα των ανατιμήσεων που έχει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση οφείλεται εν πολλοίς σε αυτήν. Η νέα έξαρση της πανδημίας και η έντασή της, καθώς μπαίνουμε σε έναν δύσκολο χειμώνα, ενδέχεται να επηρεάσει ακόμα και τα πολιτικά συνέδρια της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ που θα γίνουν το επόμενο διάστημα, καθώς και την εκλογή για την ηγεσία του ΚΙΝ.ΑΛ.
Ένα από τα λίγα προβλήματα που δεν φαίνεται να επηρεάζεται και τόσο από την πανδημία είναι το μεταναστευτικό - προσφυγικό, που συνεχίζει να εργαλειοποιείται, αυτήν τη φορά και από έναν άλλο αυταρχικό ηγέτη, τον Λευκορώσο Λουκασένκο, που αντιγράφει τον Ερντογάν στα σύνορα με την Πολωνία. Όλη η Ε.Ε. βλέπει τώρα τον Πρόεδρο της Λευκορωσίας να οργανώνει εναντίον της ό,τι και ο Πρόεδρος της Τουρκίας στον Έβρο. Βέβαια, η Πολωνία τότε δεν ήθελε να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία, ενώ τώρα, που βρέθηκε σε αυτήν τη θέση, τις απαιτεί για τη Λευκορωσία.
ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΕΡΝΤΟΓΑΝ συνεχίζει απτόητο την εργαλειοποίηση των μεταναστών και προσφύγων στο Αιγαίο. Την περασμένη Τρίτη, στα ανατολικά της Λέσβου, μια βάρκα με μετανάστες προσπάθησε να περάσει στα ελληνικά χωρικά ύδατα, συνοδευόμενη από δύο τουρκικές ακταιωρούς. Σκάφος του Ελληνικού Λιμενικού τους εντόπισε όσο κινούνταν στα τουρκικά χωρικά ύδατα, κατευθυνόμενοι προς τα ελληνικά.
Κατά τα στελέχη του Λιμενικού, κάλεσαν το πλήρωμα της τουρκικής ακταιωρού, μέσω ασυρμάτου, για να εμποδίσουν τη βάρκα με τους μετανάστες να μπει στα ελληνικά χωρικά ύδατα, αλλά χωρίς ανταπόκριση – σύμφωνα με πληροφορίες, αυτό έχει συμβεί κι άλλες φορές. Ακολούθησαν ελιγμοί από το Λιμενικό, προκειμένου να μην αφήσουν τη βάρκα με τους μετανάστες να περάσει και μετά από λίγη ώρα οι τουρκικές ακταιωροί τούς την οδήγησαν πίσω στην Τουρκία.
Τα στελέχη του Λιμενικού, που πλέον ξεκίνησαν να βιντεοσκοπούν αυτά τα περιστατικά, ανάρτησαν το βίντεο στην ιστοσελίδα τους για να μπορεί να το δει ο καθένας, προφανώς σε συνεννόηση με την ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας. Άλλωστε, ο υπουργός κ. Πλακιωτάκης έκανε δήλωση για το περιστατικό, αναφερόμενος στις τουρκικές ακταιωρούς «που συνόδευσαν λέμβο με δεκάδες άτομα που προσπάθησαν να παραβιάσουν τα θαλάσσια σύνορα της χώρας μας» και ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Ένωση να πιέσει την Τουρκία να τηρεί τις υποχρεώσεις της.
Μέχρι τώρα τέτοια βίντεο αναρτούσε μόνο η Τουρκία για να καταγγείλει την Ελλάδα ότι κάνει pushbacks, χωρίς να δείχνει όμως τις τουρκικές ακταιωρούς που συχνά συνοδεύουν τους διακινητές και ωθούν τις βάρκες προς τα ελληνικά χωρικά ύδατα, γεγονός που αποκαλύπτει τον ρόλο της.
Η Ελλάδα ως τώρα αρνούνταν ότι κάνει pushbacks, διευκρινίζοντας ότι φυλάει τα σύνορα και δεν αφήνει τους παράνομους μετανάστες να μπουν, πράγμα που είναι το ίδιο, και δεν προχωρούσε στη δημοσίευση ντοκουμέντων που αφορούν στις τουρκικές ενέργειες.
Τι άλλαξε αυτήν τη φορά; Ότι το Λιμενικό έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο που δείχνουν τι συμβαίνει όταν εντοπίζει βάρκες διακινητών με μετανάστες, αλλά αποκαλύπτουν και τον ρόλο της Τουρκίας, που επιμένουν να αγνοούν όσοι καταγγέλλουν μόνο την Ελλάδα, με πρώτη την ίδια την Τουρκία. «Αυτό δεν σημαίνει ότι το Λιμενικό δεν διασώζει και μετανάστες στη θάλασσα, όταν κινδυνεύουν. Είναι υποχρέωσή τους και το κάνουν κάθε τόσο, όπως και στο πρόσφατο ναυάγιο, που έσωσαν δεκάδες ζωές» ανέφερε στέλεχος της κυβέρνησης που παραδέχεται ότι γίνονται και απωθήσεις.
Η αλήθεια είναι ότι όλα τα κράτη-μέλη αυτό θέλουν, απλώς αφήνουν την Ελλάδα να το κάνει κι εκείνα νίπτουν τας χείρας τους, παριστάνοντας ότι δεν γνωρίζουν. Εξίσου βολικά, τα περισσότερα κράτη-μέλη καλύπτονται πίσω από την Ουγγαρία για να αθετήσουν τη συμφωνία του 2015 για μετεγκατάσταση των προσφύγων, μετατρέποντας την Ελλάδα σε φυλακή για όλους αυτούς τους ανθρώπους που έχουν για προορισμό κυρίως τη Γερμανία και τα πλουσιότερα κράτη της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης.
ΤΗ ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΣΥΝΕΒΑΙΝΑΝ ΑΥΤΑ στο Αιγαίο, μια Ολλανδή δημοσιογράφος που ζει χρόνια στην Ελλάδα και συνηθίζει να είναι επικριτική στα ρεπορτάζ της –όχι μόνο με τη σημερινή κυβέρνηση–, βρέθηκε στο Μαξίμου με αφορμή την επίσκεψη του Ολλανδού πρωθυπουργού Ρούτε και απηύθυνε μια ερώτηση στον Κυριάκο Μητσοτάκη για τα pushbacks. Οι τόνοι της ήταν υψηλοί και η ερώτηση είχε χαρακτήρα καταγγελίας, γεγονός που φάνηκε να ξαφνιάζει και να ενοχλεί τον Έλληνα πρωθυπουργό που της απάντησε κι αυτός σε υψηλούς τόνους.
Το ξάφνιασμα του πρωθυπουργού, ωστόσο, είναι ανεξήγητο, καθώς η Ολλανδή δημοσιογράφος είχε συλληφθεί σχετικά πρόσφατα για φιλοξενία αιτούντος άσυλο –του οποίου η αίτηση είχε απορριφθεί– και ήταν γνωστό ότι ασκούσε έντονη κριτική και στον πρωθυπουργό και στην κυβέρνηση. Επιπλέον, το είχε προαναγγείλει δημοσίως στο Τwitter.
Η θυμωμένη απάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ωστόσο, για κάποιον λόγο ενθουσίασε τους ψηφοφόρους του και όσους είδαν στην ερώτηση-καταγγελία της δημοσιογράφου «προσβολή προς την Ελλάδα», ενώ, όπως ήταν αναμενόμενο, κατακρίθηκε από την αντιπολίτευση. Το γεγονός έδωσε αφορμή για άλλη μία εσωτερική εκτόνωση, αλλά το πρόβλημα παραμένει, με τα μεγαλύτερα θύματα να είναι μετανάστες και πρόσφυγες που εργαλειοποιούνται πολλαπλώς.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.