Η ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ δέκα δημοσιογραφικών οργανισμών («Lighthouse Reports: Unmasking Europe’s shadow armies») δεν αφήνει περιθώριο για αμφισβήτηση: στο Αιγαίο γίνονται συστηματικά επαναπροωθήσεις από λιμενικούς.
Δημοσιογράφοι μεταμφιέστηκαν σε ψαράδες, ύψωσαν drones στις παραμεθόριες περιοχές, ανέλυσαν 635 βίντεο με πιθανές επαναπροωθήσεις. Σε τουλάχιστον δεκαπέντε από αυτά εμφανίζονται μασκοφόροι που καρφώνουν βάρκες με άγκιστρα, πυροβολούν στο νερό, τραβάνε σωστικές λέμβους με πρόσφυγες/μετανάστες προς την Τουρκία και τις αφήνουν στη θάλασσα.
Δύο υψηλόβαθμοι λιμενικοί εξέτασαν τα βίντεο. Συμπέραναν με βεβαιότητα: πρόκειται για ειδικές επιχειρήσεις στις οποίες συμμετέχουν άνδρες από τρεις επίλεκτες δυνάμεις του Λιμενικού: Ομάδα Ειδικών Αποστολών (ΟΕΑ), Μονάδα Υποβρύχιων Αποστολών (ΜΥΑ) και Κλιμάκιο Ειδικών Αποστολών (ΚΕΑ). Οι εντολές για τις επιχειρήσεις δίνονται μόνο προφορικά, ακριβώς γιατί, όπως αναγνώρισε ο ένας αξιωματούχος, πρόκειται για «εγκληματικές ενέργειες» και πολλοί συμμετέχοντες δυσφορούν.
Όχι όλοι όμως. Στο ένα βίντεο λιμενικός απαντάει στις ικεσίες των προσφύγων με τη γνωστή ελληνοπρεπή χειρονομία, τους δείχνει τα γεννητικά του όργανα. Σε άλλο βίντεο λιμενικός ακούγεται να λέει: «Κάντε τα προβλεπόμενα, μας βιντεοσκοπούν». Άρα υπάρχουν και μη προβλεπόμενα, off camera.
Η ΝΔ τζογάρισε προεκλογικά σε προσφυγικό και Μακεδονικό. Το Μακεδονικό έγινε αντιεμβολιαστικό και τη δαγκώνει. Για να μην πάθει το ίδιο στο προσφυγικό, κάνει τη βρόμικη δουλειά: κλειστά στρατόπεδα κράτησης, παράνομες επαναπροωθήσεις, αδιαφάνεια στη διαχείριση. Σε αντάλλαγμα, η Ε.Ε. πληρώνει την Ελλάδα να κάνει τον σεκιουριτά-μαντρόσκυλο.
Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας τεκμηρίωσε έως και χίλια περιστατικά χερσαίων επαναπροωθήσεων το β’ εξάμηνο του 2020. Τι διαπιστώνεται; Ανεπίσημοι μυστικοί χώροι κράτησης και υψηλό επίπεδο κρατικής οργάνωσης για τη διάπραξη παράνομων ενεργειών.
Δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά. Η χώρα διαθέτει ολόκληρο σύστημα, δομημένο κατάλληλα για έκνομες ενέργειες. Εκατοντάδες οι περιπτώσεις βίας από ένστολους κρατικούς υπαλλήλους και άνδρες με πολιτικά: χτυπήματα με ραβδιά ή κλομπ, κλοτσιές, γροθιές, χαστούκια εξευτελιστικοί έλεγχοι με ξεγύμνωμα μπροστά στα μάτια γυναικών και παιδιών. Μερικά περιστατικά συνιστούν κραυγαλέα βασανιστήρια με βάση τον επίσημο ορισμό των βασανιστηρίων.
Τεκμηρίωση ακλόνητη πραγμάτων ήδη γνωστών. Ποιοι τα λένε; Ευρωπαία Επίτροπος, Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Συμβουλίου της Ευρώπης, η Ύπατη Αρμοστεία ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, η Διεθνής Αμνηστία και άλλοι. Δεν μοιάζουν «πράκτορες του Σόρος» ή «ανθέλληνες δικαιωματίες αλληλέγγυοι».
Τι λένε λοιπόν; Ότι στη χώρα μας παραβιάζεται το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων όχι ευκαιριακά αλλά συστηματικά. Και μάλιστα, η χώρα έφτιαξε δομές και υποδομές για να το κάνει αποτελεσματικά και κρυφά. Δηλαδή γινόμαστε χώρα-παρίας του ευρωπαϊκού οικοδομήματος δικαιωμάτων. Σταθερά διολισθαίνουμε σε μια «κανονικότητα της ανομίας».
Η άλλη χώρα που περιλαμβάνεται στις δημοσιογραφικές αποκαλύψεις είναι η Κροατία. Πώς αντέδρασε; Η κυβέρνηση διέταξε αμέσως έρευνα. Για τα μάτια του κόσμου; Μπορεί. Δείχνει όμως συναίσθηση λογοδοσίας διεθνών υποχρεώσεων. Η Ελλάδα αρνείται τις καταγγελίες, αρνείται να συγκροτήσει ανεξάρτητο μηχανισμό έρευνας.
Δεν ξέρω αν υπάρχει άνθρωπος που πιστεύει τον αρμόδιο υπουργό κ. Μηταράκη όταν αρνείται κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς περί επαναπροωθήσεων. Ούτε ο ίδιος πιστεύει τον εαυτό του, για όποιο θέμα κι αν μιλάει. Μιλάει για διαφάνεια και στο υπουργείο του «βρέχει» απευθείας υπερκοστολογημένες αναθέσεις. Μιλάει για ανθρώπινες συνθήκες φιλοξενίας και υψώνει τείχη σε κλειστές δομές/στρατόπεδα κράτησης. Λέει για να λέει. Είναι το job description του, είναι φτιαγμένος για τη δουλειά, έχει υφυπουργό την κ. Βούλτεψη. Τζάκποτ.
Να το πούμε απλά; Το προσφυγικό κούρασε, τα ΜΜΕ δεν ασχολούνται, τα λεφτά λιγόστεψαν δραματικά (έρχονται πια σχεδόν μόνο για κλειστές δομές και αποτροπή). Η κυβέρνηση το ξέρει, η Ε.Ε. επίσης. Άρα, μετρημένα κουκιά.
Η ΝΔ τζογάρισε προεκλογικά σε προσφυγικό και Μακεδονικό. Το Μακεδονικό έγινε αντιεμβολιαστικό και τη δαγκώνει. Για να μην πάθει το ίδιο στο προσφυγικό, κάνει τη βρόμικη δουλειά: κλειστά στρατόπεδα κράτησης, παράνομες επαναπροωθήσεις, αδιαφάνεια στη διαχείριση. Σε αντάλλαγμα, η Ε.Ε. πληρώνει την Ελλάδα να κάνει τον σεκιουριτά-μαντρόσκυλο. Πού και πού μας μαλώνει για να τηρούνται τα προσχήματα. Τώρα το σκυλί πιάστηκε να δαγκώνει στο φως της μέρας.
Φυσικά, δεν πείθει ο θυμός του αφεντικού, είναι υπόλογη και η Κομισιόν. Ακόμα θυμόμαστε Ευρωπαίους αξιωματούχους στα σύνορα να αποκαλούν την Ελλάδα «ασπίδα της Ευρώπης». Ακόμα θυμόμαστε τις ελάχιστα πειστικές απόπειρες να θεσπίσουν λογοδοσία για τη Frontex. Πώς να καταδικάσει η Ε.Ε. τις επαναπροωθήσεις; Πώς να απαιτήσει να εναρμονιστούν οι πολιτικές της Ελλάδας με τις «ιδρυτικές αξίες» της Ε.Ε.; Αφού ούτε η ίδια η Ε.Ε. δεν συμβαδίζει με τις «αξίες» της.
Αυτό διόλου δεν μειώνει την ελληνική ευθύνη. Μυστικοί χώροι κράτησης, κακομεταχείριση και βασανιστήρια, κλειστά στρατόπεδα, μασκοφόροι, pushbacks στη θάλασσα δεν ταιριάζουν σε κράτος δικαίου, μυρίζουν δημοκρατία του Καυκάσου. Αποκτούμε το πρόσωπο του θηρίου που απεχθανόμαστε να βλέπουμε σε άλλους. Το πρόσωπο για το οποίο κάποτε ρωτάνε τα παιδιά τους γονείς «κι εσύ τι έκανες όταν γίνονταν αυτά;».
Εκτός αν τα βλέπει κανείς απλά, όπως ο κ. Κουμουτσάκος: «Η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα και ασπίδα και υπόλογη». Έτσι απαντά το σκυλί στις φωνές του αφεντικού. Του δείχνει, δήθεν, τα δόντια του.