ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΡΑΞΗ ΜΙΑΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ
Η τραγωδία της Μαριούπολης φθάνει στο τέλος της, το οποίο θα είναι εξίσου οδυνηρό με όσα έζησε τις προηγούμενες μέρες. Τα γεγονότα μιλούν μόνα τους.
Την Παρασκευή 18 Μαρτίου, ο σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου, Oleksiy Arestovych, δήλωσε ότι οι πλησιέστερες ένοπλες δυνάμεις, που θα μπορούσαν να έρθουν για να βοηθήσουν στην υπεράσπιση της Μαριούπολης, πολεμούν ήδη τη «συντριπτική δύναμη του εχθρού ή βρίσκονται τουλάχιστον 100 χιλιόμετρα μακριά. Προς το παρόν δεν υπάρχει στρατιωτική λύση για τη Μαριούπολη. Αυτή δεν είναι μόνο η γνώμη μου, είναι η γνώμη του στρατού» (Le Monde 19/3).
Πρόκειται για ανθρωπιστική καταστροφή ασύλληπτου μεγέθους, κατά τον Έλληνα πρόξενο της Μαριούπολης, Μανώλη Ανδρουλάκη: «Οι νεκροί πρέπει να είναι χιλιάδες... Η Μαριούπολη θα μπει στον κατάλογο των κατεστραμμένων πόλεων από πολέμους... Μέσα σε 24 ώρες χάθηκαν όλες οι υποδομές. Η Μαριούπολη είναι η Γκερνίκα, είναι το Κόβεντρι, είναι το Γκρόζνι, είναι το Λένινγκραντ, το Αλέπο, δεν ξέρω».
Η Μόσχα έστειλε τελεσίγραφο για την παράδοση της πόλης και λέγοντας ότι αναμένει την απάντηση του Κιέβου σήμερα πριν από τις 5 το πρωί, δήλωσε ο επικεφαλής του Εθνικού Κέντρου της Διοίκησης Άμυνας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, συνταγματάρχης Μιχαήλ Μιζίντσεφ.
Λίγο αργότερα, η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης, Ιρίνα Βέρεστσουκ, απέρριψε το τελεσίγραφο εξ ονόματος της κυβέρνησης.
Είναι φανερό ότι οι Ρώσοι ετοιμάζουν την τελειωτική επίθεση για την κατάκτηση της πόλης. Δίχως την παραμικρή ελπίδα στρατιωτικής βοήθειας, οι Ουκρανοί υπερασπιστές της βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση.
Το τι θα συμβεί προεξοφλεί το τελεσίγραφο των Ρώσων, σύμφωνα με το οποίο οι Ουκρανοί, «κακοποιοί», «νεο-ναζί» και εθνικιστές συμμετείχαν σε «μαζική τρομοκρατία» και ξεκίνησαν όργιο δολοφονιών στην πόλη, κοντολογίς θα είναι ανελέητοι.
Η πτώση της πόλης είναι πλέον σίγουρη και θα επέλθει σύντομα. Η ελπίδα είναι η Μαριούπολη να αποτελεί τη μοναδική πόλη που είχαν ως στόχο να κατακτήσουν οι Ρώσοι, και πλέον να επιταχυνθούν οι διαπραγματεύσεις.
• • •
Η ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΒΑΣΤΑΧΤΗ
Ασφαλώς υπήρξαν προβλήματα στην οργάνωση των επιχειρήσεων από τους Ρώσους, πιθανόν υπάρχει στασιμότητα στην προέλασή τους, σίγουρα έχουν υποστεί μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και σε στρατιωτικό υλικό. Η αντίσταση των Ουκρανών ήταν μεγάλη και υποστηρίχτηκε τόσο από τον εξοπλισμό που αφειδώς απέστειλε η Δύση (Javelin, Stinger, κ.λπ.) όσο και από πολύ καλή διαχείριση πληροφοριών.
Από αυτές τις διαπιστώσεις, όμως, μέχρι το σημείο να υποστηρίζει κανείς ότι η ήττα του ρωσικού στρατού είναι σίγουρη και προδιαγεγραμμένη η απόσταση είναι τεράστια, και δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα.
Η Ρωσία έχει περικυκλώσει, λιγότερο ή περισσότερο, τις 6 ή 7 από τις 10 μεγαλύτερες πόλεις της Ουκρανίας, και την έχει αποκλείσει από τη θάλασσα. Μπορεί να βομβαρδίζει τις πόλεις αυτές κατά βούληση και σχεδόν δίχως κόστος για την ίδια, όπως σήμερα με την καταστροφή του εμπορικού κέντρου στο Κίεβο. Μπορεί να εξαπολύει πυραύλους, με καταστροφικά αποτελέσματα σε ανθρώπινες ζωές, όπως στο Μικολάιβ όπου σκοτώθηκαν δεκάδες επίλεκτοι Ουκρανοί στρατιώτες· και στο στρατόπεδο κοντά στα πολωνικά σύνορα, που ουσιαστικά διέλυσε το υπό συγκρότηση σώμα εθελοντών (μισθοφόρων;) από το εξωτερικό.
Οι Ουκρανοί αντιστέκονται και ουδείς έχει το δικαίωμα να τους ζητήσει να παραδοθούν. Για την πατρίδα τους αγωνίζονται, και καλά κάνουν. Ωστόσο, η ουκρανική κυβέρνηση οφείλει να κάνει μιαν ανάλυση κόστους-οφέλους, συνυπολογίζοντας τόσο το κόστος σε ανθρώπινες ζωές όσο και σε κατεστραμμένες υποδομές, και ασφαλώς την κάνει συνεχώς.
Ό,τι συμβαίνει πλέον σε στρατιωτικό επίπεδο θα πρέπει να το βλέπουμε υπό το πρίσμα των υπό εξέλιξη διαπραγματεύσεων. Οι στρατιωτικές επεμβάσεις των Ουκρανών και των Ρώσων θα αποσκοπούν να μην αποδυναμωθεί ή/και να ενισχυθεί η διαπραγματευτική τους ισχύ. Η λύση είναι κατάπαυση του πυρός και ανακωχή, αλλά φαίνεται πως θα επιτευχθούν μόνον όταν τα συμφωνηθέντα περάσουν ένα κρίσιμο κατώφλι. Δεν ετέθη ούτε (ελπίζουμε ότι) θα τεθεί θέμα άνευ όρων παράδοσης της χώρας. Πάντως, είναι εξαιρετικά δύσκολο να σταματήσει η σύγκρουση, αν δεν υπάρξει αξιοπρεπής λύση για τους Ουκρανούς. Αν οι Ρώσοι δεν βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση, οι Ουκρανοί θα συνεχίσουν τον αγώνα τους: Το κόστος μεν θα είναι μεγάλο, αλλά η ταπείνωση είναι αβάσταχτη. Αν οι Ρώσοι δεν το καταλάβουν, θα είναι απόδειξη και βαρβαρότητας και ακραίας πολιτικής μυωπίας.
• • •
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
Στη σημαντική Σύνοδο του ΝΑΤΟ αυτής της εβδομάδας, στην οποία θα συμμετάσχει και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, θα συζητηθεί η πρόταση των Πολωνών για αποστολή «ειρηνευτικής δύναμης» του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία.
Χθες, η πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Linda Thomas-Greenfield, είπε: «Αποκλείεται να πάνε Αμερικανοί στρατιώτες στην Ουκρανία, άλλες χώρες μπορεί να αποφασίσουν να στείλουν στρατιώτες στην Ουκρανία, με δική τους απόφαση. Δεν θέλουμε να κλιμακώσουμε αυτό σε πόλεμο με τις ΗΠΑ, αλλά θα στηρίξουμε τους εταίρους μας στο ΝΑΤΟ».
Η καλή εκδοχή της δήλωσής της είναι να αποτελεί έμμεσο τρόπο απόρριψης της πρότασης της Πολωνίας, δηλαδή σαν να λέει «μπορείτε να το κάνετε μόνοι σας, αν τολμάτε». Η εξωφρενικά κακή, να εννοεί όντως ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν όποιες χώρες το αποτολμήσουν.
• • •
Η ΣΩΣΤΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας, Γουάνγκ Γι, δήλωσε ότι το Πεκίνο βρίσκεται στη σωστή πλευρά της Ιστορίας σχετικά με την κρίση στην Ουκρανία.
Μάλλον δίκιο έχει, διότι αυτή η έρμη η Ιστορία πρέπει να είναι τουλάχιστον 12-γωνο· ή, για να θυμηθούμε τον Γκράουτσο Μαρξ, αν δεν σας αρέσει αυτή η πλευρά της Ιστορίας, για την επόμενη φορά έχω κι άλλες.
• • •
ΡΑΣΠΟΥΤΙΤΣΑ
Μέχρι τώρα η Ουκρανία είχε τρία όπλα: τα αντιαρματικά Javelin, τους αντιαεροπορικούς πυραύλους Stinger, και το κοινωνικό μέσο TikTok για τη διαμόρφωση διεθνώς της κοινής γνώμης.
Από τα μέσα Μαρτίου, σύμφωνα με τις πρώτες προβλέψεις, αποκτά και ένα τέταρτο, τη ρασπούτιτσα. Η ρωσική αυτή λέξη σημαίνει «εποχή χωρίς δρόμους»: τα χιόνια λιώνουν, οι βροχές αρχίζουν, και οι χερσαίες δυνάμεις έχουν να παλέψουν με τη λάσπη. Η δυσκολία μετακινήσεων αναγκάζει τεθωρακισμένα και οχήματα να κινούνται πάνω στο οδικό δίκτυο, στο οποίο είναι περισσότερο εκτεθειμένα σε επιθέσεις.
Δεν είναι σαφές μέχρι στιγμής, αν ο φετινός ήπιος χειμώνας και οι σχετικά λίγες χιονοπτώσεις θα επηρεάσουν αρνητικά τη ρασπούτιτσα.
• • •
ΤΟ ΡΗΤΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
«Η δύναμη του χαρακτήρα δεν συνίσταται μόνο στο να έχει κανείς ισχυρά συναισθήματα, αλλά στο να διατηρεί την ισορροπία του παρά τα συναισθήματα αυτά. Ακόμα και με τη σφοδρότητα των συναισθημάτων, η κρίση και οι αρχές πρέπει να λειτουργούν όπως η πυξίδα ενός πλοίου, η οποία καταγράφει τις παραμικρές διακυμάνσεις όσο ταραγμένη κι αν είναι η θάλασσα».
Καρλ φον Κλαούζεβιτς, «Περί του πολέμου», Βιβλίο 1, Κεφ. 3