Ο Γιάννης Τσέλεπος ανήκει σε εκείνους τους Έλληνες οινοποιούς στους οποίους χρωστάμε την «άνοιξη» του ελληνικού κρασιού τα τελευταία τριάντα χρόνια. Ανήσυχος και διορατικός, ανέδειξε την περιοχή της Μαντινείας, συνέβαλε στην αναβάθμιση της Νεμέας και τα τελευταία χρόνια έβαλε πλώρη για Σαντορίνη. Με λίγες λέξεις, του ταιριάζει απόλυτα το μότο «πέτρα που κυλά ποτέ δεν χορταριάζει».
— Είστε διάσημος οινοποιός της Πελοποννήσου, με μια ακατανίκητη έλξη για την ανάδειξη κυρίως γηγενών ποικιλιών. Πώς ξεκίνησαν όλα;
Αφού ολοκλήρωσα τις σπουδές μου, επέστρεψα στην Ελλάδα. Βρέθηκα στην καρδιά της Πελοποννήσου, όπου μου κέντρισε το ενδιαφέρον η γηγενής ποικιλία Μοσχοφίλερο. Δούλεψα με αυτήν και αντιλήφθηκα νωρίς τον πολυδυναμικό χαρακτήρα της. Προβληματίστηκα πολύ με ποιον τρόπο θα έπρεπε να κινηθούμε για να επιτευχθεί η ανάδειξή της.
Έγινε νωρίς αντιληπτό πως για να αποδείξουμε ότι το ελληνικό κρασί είναι και ποιοτικό, θα έπρεπε να δοθεί έμφαση στην παραγωγή οίνων από γηγενείς ποικιλίες. Επρόκειτο για μια νέα προσέγγιση που ακολουθήσαμε, αρχικά, μια μικρή ομάδα Ελλήνων οινοποιών/οινολόγων. Τελικά, αποδείχτηκε ορθή και βοήθησε στην ανάδειξη του Μοσχοφίλερου και άλλων ντόπιων ποικιλιών.
Πρέπει να αναγνωρίσω ότι γίνεται πλέον σημαντική προσπάθεια στον ελλαδικό χώρο για την παραγωγή ποιοτικού οίνου από γηγενείς ποικιλίες. Έχουν ενταχθεί στην προσπάθεια πολλοί νέοι επιστήμονες και παραγωγοί που υιοθετούν τη βασική μας φιλοσοφία και βοηθούν στην πρόοδο του κλάδου.
— Με τι κριτήρια επενδύσατε αρχικά στο Μοσχοφίλερο (Μαντινεία) και στη συνέχεια στο Αγιωργίτικο (Νεμέα);
Όπως ήδη ανέφερα, το κλειδί για την ανάδειξη τόσο της ποιοτικής δουλειάς των οινοπαραγωγών όσο και των οίνων με ονομασία προέλευσης ήταν, και είναι, η ενασχόληση με τις γηγενείς ποικιλίες και η εκφραστική απόδοση του terroir στον παραγόμενο οίνο. Αυτήν τη φιλοσοφία ακολούθησα πιστά για την παραγωγή των κρασιών του Κτήματος.
Η Μαντινεία ήταν μια περιοχή με εκπληκτικό terroir, διέθετε μια μοναδική ποικιλία, το γνωστό σε όλους Μοσχοφίλερο, και έπρεπε αυτό το εκπληκτικό προϊόν να πάρει τη θέση που του άξιζε στον παγκόσμιο οινικό χάρτη. Αυτό αποτέλεσε τη σπίθα, την κινητήριο δύναμη για να ασχοληθούμε με τη ζώνη. Ήδη ως κρασί είχε δείξει τον ισχυρό χαρακτήρα του και η ενασχόληση με αυτό αποτελούσε μια πολλά υποσχόμενη επένδυση.
Συνεπώς, και ο παραγωγός ωφελείται από το Μοσχοφίλερο και το Μοσχοφίλερο από τον παραγωγό. Πρόκειται για μια σχέση αγάπης, σεβασμού και αλληλοπροσφοράς. Στην πορεία προέκυψε η αναγκαιότητα παραγωγής ενός ερυθρού οίνου από ντόπια ποικιλία. Αυθόρμητα στραφήκαμε στη γειτονική Νεμέα και στο Αγιωργίτικο. Πρόκειται για μια εξαιρετική ερυθρή ελληνική ποικιλία που προσπαθούμε να αναδείξουμε, παράγοντας τέσσερις διαφορετικές ετικέτες.
Όταν σέβεσαι την ποικιλία, το αμπελοτόπι, τον οινόφιλο και είσαι και ο ίδιος παραγωγός οινόφιλος, η πορεία που θα ακολουθήσεις είναι μονόδρομος: αμπελοτόπι, γηγενής ποικιλία, ποιότητα.
— Η Σαντορίνη πότε και πώς προέκυψε;
Οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην Ελλάδα δημιούργησαν την ανάγκη για έντονο εξαγωγικό προσανατολισμό. Αναμφίβολα, η Σαντορίνη είναι ένα brand name διάσημο. Δεδομένης της μεγάλης γκάμας προϊόντων με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα που μπορεί να δώσει η ζώνη, αποφάσισα να επεκτείνω τις εργασίες μου και στη Σαντορίνη. Για μένα ήταν πρόκληση και βέβαια εργαλείο που αποτέλεσε καταλύτη για την αύξηση της εξαγωγικής μου δραστηριότητας.
— Σημαντικό ποσοστό των κρασιών σας προορίζεται για εξαγωγή. Ποια είναι η θέση του ελληνικού κρασιού στις διεθνείς αγορές;
Το ελληνικό κρασί κερδίζει αργά και σταθερά τις εντυπώσεις στις διεθνείς αγορές. Αυτό είναι αποτέλεσμα επίπονης εργασίας μιας μικρής ομάδας Ελλήνων οινοποιών, στην οποία συμμετέχω κι εγώ. Προσπαθούμε, με εργαλείο την ποιότητα, το terroir και τις ελληνικές ποικιλίες, να βρισκόμαστε πάντα στις επάλξεις για την ανάδειξη του ελληνικού αμπελώνα. Αυτό είναι το κλειδί στο εγχείρημα ανάδειξης του ελληνικού κρασιού: Ο ελληνικός αμπελώνας είναι μοναδικός.
Πρέπει, βέβαια, να αναγνωρίσω ότι γίνεται πλέον σημαντική προσπάθεια στον ελλαδικό χώρο για την παραγωγή ποιοτικού οίνου από γηγενείς ποικιλίες. Έχουν ενταχθεί στην προσπάθεια πολλοί νέοι επιστήμονες και παραγωγοί που υιοθετούν τη βασική μας φιλοσοφία και βοηθούν στην πρόοδο του κλάδου.
— Οι τιμές του επώνυμου ελληνικού κρασιού στην εγχώρια αγορά πιστεύετε ότι ανταποκρίνονται στην αγοραστική δύναμη του καταναλωτή ή τον οδηγούν στο χύμα κρασί;
Θεωρώ ότι ο Έλληνας καταναλωτής μπορεί κάλλιστα να αγοράζει επώνυμα ελληνικά κρασιά. Στην ελληνική αγορά υπάρχουν δύο κατηγορίες επώνυμων προϊόντων. Στην πρώτη, που αποτελεί σχεδόν το 90% του συνόλου, κατατάσσονται οίνοι με τιμές που ανέρχονται έως τα 6 ευρώ/φιάλη, με καλή σχέση ποιότητας-τιμής, και απευθύνονται στην πλειονότητα.
Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει οίνους 6-10 ευρώ/φιάλη, περίπου το υπόλοιπο 10%. Αυτή η κατηγορία απευθύνεται σε μια μερίδα καταναλωτικού κοινού που μπορεί να το πληρώσει, αγαπά και επιθυμεί να καταναλώνει ποιοτικό κρασί. Το γεγονός ότι ο κόσμος αγοράζει χύμα κρασί θα το αποδώσω στην εσφαλμένη αντίληψη ότι το χύμα είναι αγνό και φθηνό.
— Τι έχετε να πείτε για τα φθηνά εισαγόμενα κρασιά που κατακλύζουν την ελληνική αγορά; Είναι άποψη ή μέγιστο κέρδος για τους εισαγωγείς και τα σημεία πώλησης;
Πιθανώς είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους το κίνητρο για την εισαγωγή πολύ φθηνών κρασιών, που συνήθως είναι και κακής ποιότητας. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο έγκλημα που διαπράττεται εις βάρος της ντόπιας οινοπαραγωγής αλλά και εις βάρος της ποιότητας. Εδώ μπορεί να βοηθήσει πολύ ο κλάδος των sommeliers και όλοι οι επαγγελματίες του οινικού τομέα. Στόχος είναι η επιμόρφωση του οινόφιλου κοινού και η στήριξη του ποιοτικού κρασιού.
— Σπουδάσατε στη Βουργουνδία. Πόσο σημαντική είναι η Γαλλία στη σύγχρονη οινική πραγματικότητα;
Η Γαλλία υπήρξε, και είναι ακόμα, το κέντρο της οινικής πραγματικότητας. Μεταλαμπάδευσε γνώσεις για την παραγωγή οίνου σε όλο τον κόσμο. Δεν αρκείται μόνο στην ιστορία της. Παραμένει ανήσυχη και ερευνά περαιτέρω.
Βέβαια, η κατάσταση έχει αλλάξει. Οι γνώσεις ταξιδεύουν γρήγορα. Χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αμφισβητούν την πρωτοκαθεδρία των Γάλλων. Έχοντας επενδύσει στη γνώση, χρησιμοποιώντας δυναμικό marketing και αξιοποιώντας σωστά το ανθρώπινο δυναμικό και τους πόρους, έχουν μπει δυναμικά στον κλάδο κι έχουν δημιουργήσει νέους δρόμους για τον οίνο σε παγκόσμιο πεδίο. Νομίζω ότι πλέον καθένας παίζει τον δικό του σημαντικό ρόλο στη σύγχρονη οινοποίηση και ότι όλοι μπορούν να συνυπάρχουν και να συνεργάζονται αρμονικά.
σχόλια