Λευτέρης ο Πολίτης: Ένα από τα πιο ιστορικά σουβλάκια της Αθήνας

Ένα από τα καλύτερα και πιο ιστορικά σουβλάκια της Αθήνας φτιάχνεται πλέον σε ένα πεζόδρομο ανάμεσα στο Σύνταγμα και το Μοναστηράκι Facebook Twitter
Το μυστικό είναι να μένει κανείς πιστός σε όσα τον έκαναν αγαπητό. Και η απλότητα στη γεύση παίζει φυσικά τον ρόλο της. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
0

Στη διαχρονικό και εγχώριο debate «σουβλάκι ή πίτσα» ο καθένας μπορεί να απαντήσει ό,τι νιώθει. Μάλιστα κάποιοι αλλάζουν γνώμη για το τι προτιμούν, αναλόγως την ώρα, τη μέρα, τη συνθήκη, τη διάθεση και την παρέα, όπως η υποφαινόμενη. 

Ωστόσο, στο ερώτημα «ποιο είναι το σωστό σουβλάκι;» νομίζω πως η ιστορία που έχτισαν όλα αυτά τα μικρά μαγαζιά της πόλης που το προσφέρουν απαντά από μόνη της. Τα παμψηφεί καλύτερα είναι τα παλιά, που έχουν δύο πράγματα και κλείνουν νωρίς γιατί μπορούν να προσφέρουν περιορισμένη ποσότητα κάθε μέρα, που μένουν μακριά από έτοιμους γύρους και επιμένουν να μην παραγεμίζουν την πίτα με πατάτες, αναδεικνύοντας την ποιότητα του κρέατος που χρησιμοποιούν.

Μαζί τους είναι κι εκείνα που, αν και νεοσυσταθέντα, ακολουθούν τον δρόμο που έδειξαν οι βετεράνοι τους είδους, κάνοντάς τα όλα από το μηδέν και χειροποίητα. 

Αυτό το σουβλάκι έχει μπει σε πτήση για να ταξιδέψει στην Πολωνία, στην Αγγλία και τον Καναδά. Υπάρχει κι εκείνη η ιστορία με τον Έλληνα βιομήχανο που όσο σπούδαζε έξω ζητούσε από τον πατέρα του να του στείλει δεκάδες κομμάτια από τον Λευτέρη, μόνο την πίτα και το μπιφτέκι.

Ένα από τα σουβλάκια της Αθήνας που έχει χορτάσει γενιές είναι ο Λευτέρης ο Πολίτης της Σατωβριάνδου, που ψήνει από το 1951 στην Ομόνοια, η οποία ήταν τότε το μόνο κέντρο της πόλης.

Ένα από τα καλύτερα και πιο ιστορικά σουβλάκια της Αθήνας φτιάχνεται πλέον σε ένα πεζόδρομο ανάμεσα στο Σύνταγμα και το Μοναστηράκι Facebook Twitter
Στην αρχή χρησιμοποιούσε αρνί, αλλά όταν στην πορεία αυτό απαγορεύτηκε πορεύτηκε με το μπιφτέκι του, που είναι καθαρά μοσχαρίσιο, και με αυτή τη συνταγή συνεχίζει μέχρι σήμερα. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Όλα ξεκίνησαν από τον Σταύρο Σαββόγλου που έβγαινε στον δρόμο με μια τροχήλατη ψησταριά για να ψήσει και να πουλήσει τα κεμπάπ του. Πρόκειται για μια εικόνα που πλέον συναντάμε μόνο έξω από μουσικά φεστιβάλ, γήπεδα και σε κάποιες λαϊκές αγορές.

Μέτα από λίγο καιρό βρήκε έναν χώρο κυριολεκτικά ενός μέτρου με ελενίτ για ταβάνι, δουλεύοντας ουσιαστικά σε έναν διάδρομο. Ο Λευτέρης έγινε μαγαζί «με τοίχους κανονικούς», όπως το περιγράφει ο Τάσος, το 1986, όταν μετακόμισε στο διπλανό μαγαζί, που είναι πάλι μικρό, αλλά χωρούσαν και τέσσερις-πέντε πελάτες μέσα για να εξυπηρετηθούν. Στην αρχή χρησιμοποιούσε αρνί, αλλά όταν στην πορεία αυτό απαγορεύτηκε, πορεύτηκε με το μπιφτέκι του, που είναι καθαρά μοσχαρίσιο, και με αυτήν τη συνταγή συνεχίζει μέχρι σήμερα.

Ο Σταύρος Σαββόγλου κρατούσε από την Κωνσταντινούπολη, εξού και το «Πολίτης» στην επωνυμία του. Λευτέρης ήταν το όνομα του γιου του και πατέρα του Τάσου, ο οποίος συνεχίζει σήμερα την παράδοση της οικογένειας. Θυμάται τον εαυτό του να είναι μαθητής δημοτικού και να περνάει τις διακοπές των Χριστουγέννων, του Πάσχα και του καλοκαιριού πλάθοντας μπιφτέκι «δίπλα στον μάστορα».

Από το 2001, όταν απολύθηκε από φαντάρος, εγκαταστάθηκε μόνιμα στο μαγαζί. Έχει δει ανθρώπους να ξεκινάνε από την Ελευσίνα και την Πετρούπολη, να οδηγούν μέχρι την Ομόνοια μόνο και μόνο για να φάνε σουβλάκι από αυτούς. Υπάρχουν ιστορίες με Αμερικανούς που κατεβαίνοντας από το αεροπλάνο ζητούσαν στον ταξιτζή να τους πάει πρώτα από εκεί και μετά στο ξενοδοχείο για να αφήσουν τις βαλίτσες. 

Ένα από τα καλύτερα και πιο ιστορικά σουβλάκια της Αθήνας φτιάχνεται πλέον σε ένα πεζόδρομο ανάμεσα στο Σύνταγμα και το Μοναστηράκι Facebook Twitter
Ψημένη στους χυμούς που αφήνει το κρέας, η πίτα του είναι το κάτι άλλο, είναι ακριβώς αυτό που χρειάζονται όσοι δεν τη θέλουν εντελώς στεγνή. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Αυτό το σουβλάκι έχει μπει σε πτήση για να ταξιδέψει στην Πολωνία, στην Αγγλία και τον Καναδά. Υπάρχει κι εκείνη η ιστορία με τον Έλληνα βιομήχανο που όσο σπούδαζε έξω ζητούσε από τον πατέρα του να του στείλει δεκάδες κομμάτια από τον Λευτέρη, μόνο την πίτα και το μπιφτέκι. Τα έβαζε στην κατάψυξη κι όταν ήθελε τα έβγαζε, τα ζέσταινε, έκοβε ντομάτα και κρεμμύδι και τα απολάμβανε.

Εκτός από τους γύρω εργαζόμενους, από το θρυλικό σουβλατζίδικο της Ομόνοιας μπορεί να τρώνε μεγαλοαστοί, πολιτικοί και καλλιτέχνες μέχρι σήμερα, αλλά την ίδια στιγμή πρόκειται γι’ αυτό το μαγαζί που όποιος ξέρει πού πέφτει γνωρίζει ότι ποτέ δεν αρνήθηκε φαγητό σε άστεγους, τοξικοεξαρτημένους και σεξεργάτριες. 

Μετά από τα δικά του είκοσι χρόνια στη δουλειά, ο Τάσος Σαββόγλου αποφάσισε να κάνει ένα καινούργιο βήμα για τον παλιό Λευτέρη με σεβασμό στην ιστορία, στην ποιότητα και την απλότητα που διαμόρφωσαν την ακλόνητη φήμη του. Κι όπως στην εποχή του παππού του η καρδιά της πόλης χτυπούσε στην Ομόνοια, έτσι κι εκείνος απόφασισε να κάνει το δεύτερο μαγαζί σε ένα διαρκώς αναπτυσσόμενο σημείο, ανάμεσα στο Σύνταγμα και στο Μοναστηράκι, στον πεζόδρομο της Ρόμβης, στο απόλυτο κέντρο της Αθήνας σήμερα. 

Ένα από τα καλύτερα και πιο ιστορικά σουβλάκια της Αθήνας φτιάχνεται πλέον σε ένα πεζόδρομο ανάμεσα στο Σύνταγμα και το Μοναστηράκι Facebook Twitter
Μέσα βάζει μόνο κρεμμύδι φρεσκοκομμένο, ντομάτα, κόκκινο πιπέρι από την Αριδαία για να του δώσει το πικάντικο στοιχείο που το ξεχωρίζει. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

«Με το πρώτο μαγαζί ήμουν καλυμμένος, οικονομικά και συναισθηματικά. Ζώντας όμως ουσιαστικά εκεί μέσα, από την τριβή που είχα με τον κόσμο έβλεπα ότι κάποιοι είχαν τη λαχτάρα να τους εξυπηρετήσουμε και εκτός Ομόνοιας, αφού δεν κατέβαιναν εκεί πλέον για διάφορους λόγους.

Τα τελευταία πέντε χρόνια είχα αρχίσει να δουλεύω την ιδέα στο μυαλό μου, έβλεπα μαγαζιά, έκανα την έρευνά μου, υπήρξαν και προτάσεις για συνεργασίες τις οποίες απέρριψα. Συμπτωματικά έπεσα πάνω σε αυτό το μαγαζί και όλες οι αναστολές που είχα τα προηγούμενα χρόνια εξαφανίστηκαν».

Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας του Λευτέρη κατά την τρίτη γενιά του; «Είναι δύσκολο όταν επί 70 χρόνια πουλάς το ίδιο προϊόν να φτάσεις στο σημείο να νιώθεις περήφανος για αυτό που δίνεις, με όλες τις αλλαγές που μπορεί να προκύψουν στην πρώτη σου ύλη, ακόμα και στο γάλα που χρησιμοποιείς για την πίτα σου. Το μυστικό λοιπόν είναι να μένει κανείς πιστός σε όσα τον έκαναν αγαπητό. Και η απλότητα στη γεύση παίζει φυσικά τον ρόλο της». 

Έφερε κάποιους από τους κάτω ψήστες στο πάνω μαγαζί, του έβαλε και λίγο χρώμα στα κουφώματα, άλλα όλα τ΄ άλλα τα κράτησε απαράλλαχτα. Ψημένη στους χυμούς που αφήνει το κρέας, η πίτα του είναι το κάτι άλλο, είναι ακριβώς αυτό που χρειάζονται όσοι δεν τη θέλουν εντελώς στεγνή.

Ένα από τα καλύτερα και πιο ιστορικά σουβλάκια της Αθήνας φτιάχνεται πλέον σε ένα πεζόδρομο ανάμεσα στο Σύνταγμα και το Μοναστηράκι Facebook Twitter
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Μέσα βάζει μόνο κρεμμύδι φρεσκοκομμένο, ντομάτα, κόκκινο πιπέρι από την Αριδαία για να του δώσει το πικάντικο στοιχείο που το ξεχωρίζει. Αν ακούσετε κάποιον πελάτη να μπαίνει στον Λευτέρη και να ζητάει δύο «αντρικά» (αφού, όπως κάθε παλιό σουβλάκι είναι μικρό, όλοι παίρνουν από δύο και πάνω), σημαίνει ότι θέλει έξτρα πιπέρι και έξτρα ψιλοκομμένη πράσινη καυτερή πιπεριά και πάει να πει ότι αντέχει να καεί.

«Σε όλα τα σουβλατζίδικα υπήρχε ο όρος "παιδικό" (σ.σ. το σουβλάκι χωρίς κρέας) αλλά εμείς δεν την είχαμε υιοθετήσει. Και επειδή φημιζόμαστε για το καυτερό μας, ερχόντουσαν πελάτες, φώναζαν αυτό, κι έμεινε». 

Στο καλύτερο σουβλατζίδικο της Αθήνας, για κάποιους, ένα πράγμα έχει αλλάξει μόνο στη νέα του διεύθυνση: η προσθήκη της χαρτοπετσέτας. Στον παλιό Λευτέρη ο κόσμος σκούπιζε τα χέρια του με ριζόχαρτο, που υπάρχει ακόμα εκεί.

«Εδώ μπήκε για υγειονομικούς λόγους, φτάσαμε και στο 2022, δεν πειράζει να βάλουμε χαρτοπετσέτα. Όποιος ζητάει ριζόχαρτο και παραπονιέται που δεν έχουμε, τον στέλνουμε στην Ομόνοια» λέει γελώντας ο Τάσος Σαββόγλου. 

Ένα από τα καλύτερα και πιο ιστορικά σουβλάκια της Αθήνας φτιάχνεται πλέον σε ένα πεζόδρομο ανάμεσα στο Σύνταγμα και το Μοναστηράκι Facebook Twitter
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
Ένα από τα καλύτερα και πιο ιστορικά σουβλάκια της Αθήνας φτιάχνεται πλέον σε ένα πεζόδρομο ανάμεσα στο Σύνταγμα και το Μοναστηράκι Facebook Twitter
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Λευτέρης ο Πολίτης, Ρόμβης 18, Αθήνα, 2103310030

Γεύση
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Μίμης στο Παγκράτι πάει το χειροποίητο σουβλάκι σε άλλο επίπεδο

Γεύση / Ο Μίμης στο Παγκράτι πάει το χειροποίητο σουβλάκι σε άλλο επίπεδο

Τιμώντας με το όνομά του την κληρονομιά των παλιών και κλασικών του είδους, φτιάχνοντας τα πάντα από το μηδέν και ταιριάζοντάς τα με κορυφαία ελληνικά κρασιά ήπιας παρέμβασης, το new age σουβλατζίδικο του Παγκρατίου είναι μια γαστρονομική έκπληξη.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Το κεμπάπ του Σέρκου

Γεύση / Το αυθεντικό αρμένικο κεμπάπ του Σέρκου στην Κοκκινιά

Μικρός κατάλογος, αυθεντικό, αρμένικο κεμπάπ και ένα μαγαζί που σε ταξιδεύει στον χρόνο και σε κάνει να θέλεις να ψάξεις ακόμα πιο καλά τις παλιές γειτονιές και τις αυθεντικές γεύσεις του Πειραιά.
ΔΩΡΑ ΜΑΣΤΟΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καπάνι Μάρκετ: Ένα οινορεστοράν που παντρεύει Βορρά, Βαλκάνια και Ανατολή

Γεύση / Καπάνι Μάρκετ: Ένα οινορεστοράν που παντρεύει Βορρά, Βαλκάνια και Ανατολή

Ο σεφ Δημήτρης Μπαλάκας σιγομαγειρεύει σχεδόν τα πάντα στον ξυλόφουρνο, «ψήθηκε» με τις παραδοσιακές γεύσεις στον φούρνο του παππού και της γιαγιάς του, και μοιράστηκε μαζί μας τρεις αυθεντικές συνταγές από τη Φλώρινα.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
Γκίκας Ξενάκης

Γκίκας Ξενάκης / «Έχω κάνει λάθη – δούλεψα πολύ με τον εαυτό μου για να τους σέβομαι όλους στην κουζίνα»

Μεγαλώνοντας στη Θήβα, αγάπησε το φρέσκο ψάρι, τα άγρια χόρτα και τις ταπεινές συνταγές. Αν και είχε αρχικά πολύ κακή εικόνα για τους μάγειρες, εξελίχθηκε σε σεφ για τον οποίο –όπως είπε ο Επίκουρος– μπορούσε να καταλάβει κανείς ένα πιάτο του με κλειστά τα μάτια. Ο «τιμονιέρης» της κουζίνας του Aleria, Γκίκας Ξενάκης, είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πούλοι και κουκνούκοι, τα ζυμαρένια ειδώλια της Ανάστασης

Γεύση / Πούλοι και κουκνούκοι, τα ζυμαρένια ειδώλια της Ανάστασης

Ευφάνταστα τσουρέκια και καλιτσούνια της Λαμπρής, που βγαίνουν σε ποικίλα σχήματα και εκδοχές στα νησιά του Αιγαίου, θυμίζουν ζυμαρένια μικρογλυπτά και αναδίδουν την αρχοντική ευωδιά των ημερών.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ
Πώς ο Ιωσήφ Ζησιάδης δημιούργησε το μοναδικό οινοποιείο της Πάτμου

Το κρασί με απλά λόγια / Πώς ένας πρώην υπουργός της Ελβετίας έγινε ο μοναδικός οινοποιός της Πάτμου

Η Υρώ Κολιακουδάκη Dip WSET και ο Παναγιώτης Ορφανίδης φιλοξενούν τον Ιωσήφ Ζησιάδη, έναν άνθρωπο με πολυδιάστατη πορεία που κάποια στιγμή αποφάσισε να δημιουργήσει το μοναδικό οινοποιείο της Πάτμου.
THE LIFO TEAM
Από arrancini μέχρι καλαμάκι συκώτι στο χέρι: Αυτό είναι το νέο αθηναϊκό street food

Γεύση / Από arrancini μέχρι καλαμάκι συκώτι στο χέρι: Αυτό είναι το νέο αθηναϊκό street food

H Αθήνα έχει πολλά στριτφουντάδικα. Όμως κάποια νέα, εκτός από το ότι ανεβάζουν το επίπεδο, έχουν καταφέρει να γίνουν instant συνήθεια για το προσεγμένο φαγητό τους, αλλά όχι μόνο γι' αυτό.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Σουπιοπίλαφο

Γεύση / Σουπιοπίλαφο: Η μυστηριώδης γεύση του Αιγαίου

Από τον μινωικό πολιτισμό και τα κύπελλα του μέχρι τα σύγχρονα τσουκάλια, το μελάνι της σουπιάς συνεχίζει να αφήνει το αποτύπωμά του, ενώ το σουπιοπίλαφο αναδεικνύει τη μοναδικότητά του, τόσο στην εμφάνιση όσο και στο γευστικό του αποτέλεσμα.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ
Νάπολη: Γιορτάζοντας τη χαρά της ζωής στη σκιά του Βεζούβιου

Nothing Days / Νάπολη: Γιορτάζοντας τη χαρά της ζωής στη σκιά του Βεζούβιου

Ένα «ανοιξιάτικο» τριήμερο σε μία πόλη που ξέρει από φυσικές καταστροφές αλλά ξέρει και να υμνεί τη ζωή, και μία μεγάλη βόλτα στην Πομπηία και στο Ερκολάνο. Από το αρχαίο «fast food» στις σύγχρονες γεύσεις της ναπολιτάνικης κουζίνας.
M. HULOT