Aπό τα κυριότερα προβλήματα του κλάδου των καυσίμων συνεχίζουν να είναι η παραβατικότητα, το λαθρεμπόριο, η νοθεία και οι πειραγμένες αντλίες, χωρίς τίποτα να έχει αλλάξει εδώ και χρόνια. Το αντίκτυπο στην εθνική οικονομία, στους Έλληνες καταναλωτές, στους εργαζόμενους στην αγορά καυσίμων και στις υγιείς επιχειρήσεις του κλάδου είναι μεγάλο. Αν και το τελευταίο διάστημα, με τη δραστηριοποίηση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), έχουν γίνει κάποια βήματα προόδου, υπάρχουν ακόμα πολλές εκκρεμότητες, οι οποίες επιτρέπουν σε επιτήδειους να συνεχίζουν ανεμπόδιστα να κερδοσκοπούν.
«Είναι επιτακτική ανάγκη να ολοκληρωθεί η εφαρμογή όλων των μέτρων που έχουν νομοθετηθεί, αλλά δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμα, και παράλληλα να ενισχυθούν κατάλληλα οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες, ώστε να προχωρήσουν σε ουσιαστικούς ελέγχους της αγοράς» επισημαίνουν τα στελέχη του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος (ΣΕΕΠΕ).
Για να εφαρμοστούν και να λειτουργήσουν αποτελεσματικά τα μέτρα για την καταπολέμηση της λαθρεμπορίας στα καύσιμα θεωρείται απαραίτητο να οριστεί ένας φορέας που θα έχει όλη την ευθύνη για την ολοκλήρωση του έργου. Σύμφωνα με τα μέλη του ΣΕΕΠΕ, η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και γενικά της παρανομίας στην αγορά καυσίμων δεν είναι υπόθεση μόνο μίας υπηρεσίας, της ΑΑΔΕ, αλλά όλων των αρμόδιων υπηρεσιών και ελεγκτικών μηχανισμών.
Δεν είναι τυχαίο ότι η πιστοποίηση των ογκομετρήσεων στα διαμερίσματα των βυτιοφόρων αναβάλλεται για μετά τα πέντε έως και τα δέκα χρόνια. Όσο για την εγκατάσταση των συστημάτων εισροών-εκροών στα πρατήρια (παρακολούθηση και ηλεκτρονική μετάδοση δεδομένων εισροών και εκροών καυσίμων στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας), η πρώτη απόφαση είχε εκδοθεί ήδη από το 2010. Ωστόσο, ο στόχος για την πλήρη λειτουργία των συστημάτων στα πρατήρια έχει μετατεθεί από το τέλος του 2018 στο τέλος του 2021. Η υπουργική απόφαση σχετικά με τον τρόπο, τον χρόνο και τη συχνότητα αποστολής των στοιχείων των πρατηρίων στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων για διασταύρωση ακόμα εκκρεμεί.
Με την υφιστάμενη διαδικασία, οι πρατηριούχοι καταχωρίζουν οι ίδιοι τα στοιχεία της προμηθεύτριας εταιρείας στο σύστημα και δεν υπάρχει τρόπος διασταύρωσης της ορθότητας αυτών των στοιχείων (το σύστημα δεν είναι αυτοματοποιημένο). Κρίσιμο σημείο ουσιαστικής πίεσης ώστε να επιβληθούν τα συστήματα εισροών-εκροών είναι η εφαρμογή της διάταξης που απαγορεύει στις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών να εφοδιάζουν δεξαμενές που δεν διαθέτουν τον οριστικό μοναδικό αριθμό ΑΜΔΙΚΑ, τον οποίο αποκτά κάθε δεξαμενή διασυνδεδεμένη με σύστημα εισροών-εκροών στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων.
Όπως καταγγέλλει ο ΣΕΕΠΕ, με βάση τις ισχύουσες διατάξεις, σήμερα, κατά τις παραδόσεις καυσίμων στο πρατήριο, αναγνωρίζεται μόνο η μέτρηση με τη βέργα επί βυτίο και όχι η μέτρηση του συστήματος εισροών-εκροών. Ουσιαστικά, δηλαδή, δεν αναγνωρίζονται οι ενδείξεις του συστήματος εισροών-εκροών. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΕΠΕ, κ. Γιάννη Αλιγιζάκη, ο σύνδεσμος επιθυμεί να συνεργαστεί με την πολιτεία και μάλιστα να συνεισφέρει οικονομικά ώστε να χρηματοδοτηθεί η ταχεία και πλήρης εφαρμογή στην αγορά καυσίμων των συστημάτων εισροών-εκροών και άλλες δράσεις πάταξης της παραβατικότητας. Το ελληνικό Δημόσιο εκτιμάται ότι χάνει ετησίως περί τα 300 εκατ. ευρώ εξαιτίας του λαθρεμπορίου καυσίμων.
Ωστόσο, το πρόβλημα του κλάδου δεν περιορίζεται στη μερική εφαρμογή του συστήματος εισροών-εκροών. Ακόμα εκκρεμεί η τροποποίηση της απόφασης για τον καθορισμό των προδιαγραφών, της διαδικασίας και των λεπτομερειών για την εγκατάσταση συστήματος GPS σε βυτιοφόρα, η οποία ήταν ουσιαστικά ανεφάρμοστη. Επίσης, επείγει η εντατικοποίηση των ελέγχων στην αγορά καυσίμων και ο συντονισμός των ελεγκτικών υπηρεσιών για την καταπολέμηση φαινομένων όπως:
Παράνομες παρεμβάσεις στη λειτουργία των αντλιών στα πρατήρια. Πρέπει, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες των περιφερειών, να προβαίνουν σε άμεση αφαίρεση της άδειας λειτουργίας του πρατηρίου που παρανομεί.
Λαθρεμπορία στο πετρέλαιο κίνησης, στο υγραέριο κίνησης, στα ναυτιλιακά καύσιμα.
Νόθευση καυσίμων με χημικά και άλλες ουσίες.
Επίσης, πρέπει να ενισχυθεί και να εκσυγχρονιστεί η λειτουργία των ΚΕΔΑΚ (Κλιμάκια Ελέγχου Διακίνησης και Αποθήκευσης Καυσίμων), ώστε να επεκταθεί ο έλεγχος σε όλη την επικράτεια (συμπεριλαμβανομένων και των νησιών), να πραγματοποιείται έλεγχος και στις υπόλοιπες (πλην των πρατηρίων) δραστηριότητες εμπορίας καυσίμων, να μην ισχύουν οι ίδιες κυρώσεις για την αμέλεια/αστοχία και τον δόλο και να έχουν πιστοποιημένο εξοπλισμό τα αυτοκίνητα των ΚΕΔΑΚ, ώστε να διενεργείται οριστικός έλεγχος των δειγμάτων.
Πάντως, είναι αξιοσημείωτο ότι η αγορά στα νησιά, σύμφωνα με τον ΣΕΕΠΕ, είναι πιο υγιής λόγω ανυπαρξίας λαθρεμπορίου και παραβατικών συμπεριφορών εκ μέρους των πρατηριούχων, όσον αφορά τη διάθεση μειωμένων ποσοτήτων και νοθευμένης ποιότητας στον τελικό καταναλωτή. Αντίθετα, σύμφωνα και με τα στοιχεία των ερευνών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), τα φαινόμενα λαθρεμπορίου και παραβατικότητας παρατηρούνται στα μεγάλα αστικά κέντρα της ηπειρωτικής Ελλάδας, εξαιτίας της εύκολης πρόσβασης των πρατηρίων σε πηγές που ευνοούν την παραβατικότητα.
σχόλια