Η γαλλική εβδομάδα III
Η τοπογραφία της εξουσίας
Ο χάρτης της Monde Diplomatique που έκανε έξαλλους ορισμένους γάλλους μεγαλοδημοσιογράφους
Μια συζήτηση το πρωϊ στο περίπτερο: "Ακρίβηνε λίγο. 6 ευρώ η τιμή της τώρα. -Την παίρνει κανείς άλλος; -Αρκετοί, κάθε μήνα φεύγουν 10-15. -Καθόλου άσχημα. - Κάποτε πολύ περισσότερες. Πριν 30 περίπου χρόνια, να σας πω και μια ιστορία, τότε με την 17 Νοέμβρη, θάταν γύρω στο '90, επειδή έβαζαν αποσπάσματα από την εφημερίδα στις προκηρύξεις τους, είχαν έρθει εδώ στο περίπτερο μυστικοί της Ασφάλειας για να μάθουν πόσοι και ποιοί ήταν αυτοί που την έπαιρναν. Τότε, βέβαια, πωλούσα 50 φύλλα από την εφημερίδα αυτή. Τώρα την αγοράζουν πιο λίγοι. - Ναι, τώρα λιγόστεψαν και οι γαλλομαθείς..."
Τα σημεία της εξουσίας στο Παρίσι
Της Agnès Stienne
Le Monde Diplomatique, blog La valise diplomatique, 05.12.2018
Τρεις μέρες μετά τις κινητοποιήσεις των "κίτρινων γιλέκων" στην λεωφόρο Κλεμπέρ στο Παρίσι, οι κάτοικοι της ακριβής αυτής συνοικίας της πρωτεύουσας "παραμένουν σε κατάσταση σοκ", γράφει η εφημερίδα Le Parisien. Είναι αλήθεια πως είναι πιο πολύ μαθημένοι να υποδέχονται τα τηλεοπτικά κανάλια και τις μεγάλες πολυεθνικές παρά τις πορείες. Για να δείξει την ασυνήθιστη αυτή κατάσταση, η Monde Diplomatique επικαιροποιεί τον χάρτη των σημείων της εξουσίας στο Παρίσι που είχε πρωτοδημοσιευτεί το 2012 στο Manière de voir "Πού κρύβονται οι εξουσίες;"
Προσθέσαμε και μια επιλογή από αρχεία για να κατανοηθούν καλύτερα οι καταβολές ενός κινήματος χωρίς προηγούμενο που έχει φόντο την οικολογική κρίση και την φορολογική αδικία, και το οποίο ενσωμάτωσε απογοητευμένες κοινωνικές ομάδες σε όλη την επικράτεια και έξω από τις παραδοσιακές δομές (βλ. Frédéric Lordon, Τέλος του κόσμου; και Evelyne Pieiller, Θέατρο των συναισθημάτων). Διευκρινίζοντας τους στόχους του, όπως την αύξηση του κατώτατου μισθού, και τονίζοντας περισσότερο τις κοινωνικές του διεκδικήσεις, το κίνημα αυτό προκαλεί εν τω μεταξύ τη μεταστροφή ορισμένων φιλελεύθερων χρονικογράφων και πολιτικών που είχαν ωστόσο δείξει στην αρχή να το υποστηρίζουν.
Τόποι εξουσίας: ο χάρτης της Monde Diplomatique που δεν άρεσε στην δημοσιογραφική ελίτ.
Της Pauline Perrenot
Acrimed, 07.01.2019
Στις 5 Δεκεμβρίου 2018, η Le Monde Diplomatique δημοσίευσε έναν επικαιροποιημένο χάρτη Τα σημεία της εξουσίας στο Παρίσι που είχε πρωτοδημοσιευτεί στο τεύχος Που κρύβονται οι εξουσίες; του διμηνιαίου Manière de voir. Μας δόθηκε έτσι η ευκαιρία να επανεξετάσουμε την γκετοποίηση του "δυτικού Παρισιού", της χαμένης αυτής επικράτειας της Δημοκρατίας όπου γειτονεύουν οι έδρες των μεγάλων επιχειρήσεων και των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων, καθώς και ορισμένων μεγάλων μέσων ενημέρωσης και εθνικών θεσμών, τα πολυτελέστερα ξενοδοχεία και οι ιδιωτικές λέσχες, ή και τα γραφεία κάποιων πολιτικών κομμάτων.
Το μικρό συν αυτής της νέας δημοσίευσης; Αναπαριστώνται οι παραδοσιακές διαδρομές των παρισινών διαδηλώσεων σε σύγκριση με τα σημεία όπου συγκεντρώθηκαν τα κίτρινα γιλέκα στις 24 Νοεμβρίου και 1η Δεκεμβρίου. Ο πολύ χαρακτηριστικός αυτός χάρτης, του οποίου τα δεδομένα είναι δημόσια, θα μπορούσε να τροφοδοτήσει τις σκέψεις που έκαναν - ορθά - κάποιες αίθουσες συντακτών από την αρχή ήδη των διαδηλώσεων στο Παρίσι: "σε ποιό βαθμό οι πορείες των κίτρινων γιλέκων εγκαταλείπουν την πεπατημένη;" Αλλά οι ακραία οργίλες αντιδράσεις κάποιων υψηλόβαθμων του επαγγέλματος υπήρξαν τελείως διαφορετικές. Καμία σκέψη πάνω στο θέμα: στο πλαίσιο των βιαιοτήτων που σημειώθηκαν στις διαδηλώσεις των κίτρινων γιλέκων, ο χάρτης αυτός δεν κάνει τίποτα άλλο ...από το να "ενθαρρύνει το έγκλημα" (κατά της εξουσίας του μονάρχη)!
Ποτέ οι μεγάλες φίρμες της δημοσιογραφίας δεν ενδιαφέρθηκαν τόσο πολύ για μια δημοσίευση της Monde diplomatique. Μέσα σε μια φοβερή κακοφωνία αγανακτισμένων αντιδράσεων (και ύβρεων) υποδέχτηκαν ορισμένοι την αναδημοσίευση του χάρτη των τόπων της εξουσίας στο Παρίσι.
Μερικές αγανακτισμένες αντιδράσεις δημοσιογράφων:
- Frédéric Haziza: Η Monde Diplomatique διασκεδάζει με το να επιδεικνύει στους κουκουλοφόρους που μεταμφιέζονται σε κίτρινα γιλέκα τα σημεία της εξουσίας. Ανεύθυνο. 'Αρρωστα μυαλά.
- Caroline Fourest: Το 2018 υπάρχει ένας Τύπος που προσπαθεί να αντισταθεί στα fake news, στα καλέσματα μίσους στα κοινωνικά δίκτυα, και υπάρχουν και πατσαβούρες που συμπεριφέρονται σαν μπλογκ του υπονόμου δημοσιεύοντας χάρτες που ωθούν στο λιντσάρισμα. Διπλωματική Μοντ=Δογματική Πατσαβούρα.
- Jérôme Soligny: Ο ρυπαρός (immonde) διπλωματικός. Χειρότεροι κι από ύαινες.
- Yves Bourdillon: Θα μπορούσαν να εξηγούν και που θα μπαίνουν οι φωτιές.
Η αντιδράσεις αυτές, αγανάκτησης ή μίσους ανάλογα, δεν είναι δευτερεύουσες, και λένε πολλά για τον πανικό που κατέλαβε τις υψηλές μηντιακές σφαίρες από την αρχή της κινητοποίησης των κίτρινων γιλέκων. Και για την ταξική τους περιφρόνηση. Πως ένας χάρτης των παρισινών τόπων εξουσίας (του οποίου πάντα μπορούμε να συζητήσουμε τη μεθοδολογία) γίνεται ένα "κάλεσμα μίσους", ή "λιντσαρίσματος", που βοηθάει με τις πληροφορίες που δίνει τους "ταραξίες"; Είναι σαν να έπρεπε να φροντίζουμε να μην πληροφορούμε με κανέναν τρόπο αυτούς τους "ξυπόλυτους", που είναι ανίκανοι από μόνοι τους να βρουν στοιχεία, τα οποία άλλωστε είναι δημόσια. Και πως να εξηγήσει κανείς τόσο ακραίες αντιδράσεις; Φαίνεται καταρχάς πως κάποιοι δημοσιογράφοι αισθάνθηκαν δακτυλοδεικτούμενοι οι ίδιοι από έναν χάρτη που ενσωματώνει στους παρισινούς τόπους εξουσίας τις έδρες των "σημαντικών μέσων" στα οποία ανήκουν. Με άλλα λόγια, που έχει την κακογουστιά να θυμίσει σε κάποιους δημοσιογράφους ότι ανήκουν στους παρισινούς κύκλους εξουσίας, μέσα σε μια συγκυρία γενικευμένης δυσπιστίας απέναντι στα μεγάλα μέσα.
Το Action-CRItique-MEDias [Acrimed] είναι ένα γαλλικό Παρατηρητήριο των μέσων ενημέρωσης.
Μτφ. Σ.Σ.