"Και τώρα θα γυρίσουμε στο σπίτι μας"
Η 71η ανταπόκριση από τη Γάζα για το γαλλικό σάιτ Orient XXI του Παλαιστίνιου δημοσιογράφου Rami Abou Jamous.
Στις 12 Οκτωβρίου 2024, απονεμήθηκε στον Rami Abou Jamous, για το Ημερολόγιο της Γάζας, το βραβείο Bayeux για τους πολεμικούς ανταποκριτές. Ένα ακόμη βραβείο τού απονεμήθηκε μαζί με τους Fabrice Babin και Bertrand Séguier στην κατηγορία της τηλεόρασης μεγάλου φορμά για το ρεπορτάζ Γάζα, φυγή από την κόλαση που μεταδόθηκε στο γαλλικό κανάλι BFM TV.
Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2025.
Επιτέλους μία κατάπαυση του πυρός. Μετά από 471 ημέρες σφαγών, μακελειού, ισραηλινών τερτίπιων, γενοκτονίας και γαζοκτονίας. Οι τρεις ημέρες που μεσολάβησαν μεταξύ της κοινής ανακοίνωσης των Αμερικανών και του Κατάρ και της πραγματικής παύσης των μαχών υπήρξαν πολύ δύσκολες. Ανυπομονησία, ελπίδα και φόβος ότι η συμφωνία δεν θα κρατούσε. Γνωρίζαμε πολύ καλά ότι ο Τραμπ είχε στριμώξει τον Νετανιάχου και τη Χαμάς. Γνωρίζαμε ότι δεν είχαν διευθετηθεί όλες οι λεπτομέρειες την ημέρα της ανακοίνωσης. Πολλές διαρροές υποστήριζαν ότι η συμφωνία είχε αποτύχει ή ότι η κατάπαυση του πυρός επρόκειτο να αναβληθεί. Όλοι είχαν αγωνία, ήταν φοβισμένοι και ανήσυχοι και οι βομβαρδισμοί δεν σταματούσαν - αντίθετα, εντάθηκαν.
Ανάμεσα στην ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός και την έναρξη ισχύος της, που έχει προγραμματιστεί για σήμερα το πρωί στις 8.30 π.μ. ώρα Γάζας, περισσότεροι από εκατό άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Ταυτόχρονα, ο Νετανιάχου ανακοίνωσε ότι η Χαμάς δεν είχε δώσει κατάλογο των κρατουμένων που θα απελευθερώνονταν και ότι επομένως δεν υφίσταται κατάπαυση του πυρός. Και άρχισαν νέοι βομβαρδισμοί. Είκοσι ακόμη άνθρωποι σκοτώθηκαν σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας: στη Ράφα, στην πόλη της Γάζας και στην Αλ-Μπουρέιτζ, μέχρι που οι μάχες σταμάτησαν στις 11.15 π.μ. Ξέρουμε πολύ καλά πώς λειτουργεί ο ισραηλινός στρατός κατοχής: στα τελευταία λεπτά, οι σκοτωμοί γίνονται πιο έντονοι, η εκδίκηση πιο άγρια.
Και τελικά, ήρθε η κατάπαυση του πυρός. Οι άνθρωποι ήταν ευτυχισμένοι. Ευτυχισμένοι που βγήκαν ζωντανοί από αυτή τη γενοκτονία. Αλλά αυτή η χαρά είχε μια θλίψη. Ο καθένας από εμάς έχει τη δική του ιστορία πόνου, μια ιστορία που ζήσαμε για σχεδόν δεκαπέντε μήνες. Όλοι έχουμε χάσει αγαπημένα πρόσωπα, φίλους και σπίτια. Όταν οι άνθρωποι συνειδητοποίησαν ότι δεν επρόκειτο πλέον να βομβαρδίζονται ασταμάτητα, υπήρξε ανακούφιση. Αλλά όλοι επίσης κατάλαβαν ότι δεν φτάσαμε ακόμα στο τέλος. Έπρεπε τώρα να εκτιμηθεί το μέγεθος της καταστροφής.
"Ήταν σαν να είχε χτυπήσει σεισμός και να μην είχε μείνει τίποτα όρθιο".
Οι κάτοικοι της Ράφα, της νότιας πόλης στα σύνορα με την Αίγυπτο, ήταν οι πρώτοι που εγκατέλειψαν την Ντέιρ Ελ Μπάλα και την Αλ-Μαβασί, όπου συνωστίζονται οι περισσότεροι εκτοπισμένοι, για να πάνε να δουν τις ζημιές. Η Ράφα είχε καταληφθεί από τον Μάιο. Δεν έφταναν καθόλου νέα από εκεί. Όλοι ήθελαν να πάνε να δουν αν τα σπίτια τους στέκονταν ακόμα όρθια, αν οι φίλοι και οι συγγενείς τους που είχαν μείνει πίσω ήταν ακόμα ζωντανοί. Και για να προσπαθήσουν να βρουν αυτούς που ήταν θαμμένοι κάτω από τα χαλάσματα, και αυτούς που είχαν πεθάνει στο δρόμο, ώστε να τους δοθεί μια κανονική ταφή. Κατά τη διάρκεια της ημέρας της 19ης Ιανουαρίου, από τις 11.30 π.μ. έως τις 5 περίπου το απόγευμα, βρέθηκαν περίπου είκοσι σοροί, όλες σκελετοί πια δυστυχώς.
Τηλεφώνησα στον φίλο μας τον Χάνι, με τον οποίο μέναμε μαζί όταν ήμασταν στη Ράφα, πριν μετακομίσουμε και πάλι για να στήσουμε τη σκηνή μας στη Ντέιρ ελ Μπαλάχ. Και αυτός είχε βρει καταφύγιο εδώ. Ήταν ένας από εκείνους που πήγαν να εξερευνήσουν τη Ράφα. Το σπίτι του ήταν στη συνοικία Σουλτάν, κοντά στα αιγυπτιακά σύνορα. "Πήγα μόνος μου", είπε στο τηλέφωνο. "Δεν θέλω να φέρω ακόμα την οικογένειά μου. Θέλω να δω αν το σπίτι μου βρίσκεται στην απαγορευμένη ζώνη. Δεν ξέρουμε ακριβώς πού έχει αναδιπλωθεί ο στρατός ή πόσο εκτείνεται η νεκρή ζώνη που θα δημιουργήσουν οι Ισραηλινοί". Πόσο μάλλον που ο "άξονας Φιλαδέλφεια", η περιοχή μεταξύ Γάζας και Αιγύπτου, εξακολουθεί να είναι υπό κατοχή.
Ο Χάνι ξαναβρήκε το σπίτι του: "Δεν είναι πολύ κατοικήσιμο. Ο δεύτερος και ο τρίτος όροφος έχουν καταστραφεί ολοσχερώς". Το διαμέρισμά του χτυπήθηκε από οβίδα τανκ, υπάρχει μια μεγάλη τρύπα και καθόλου παράθυρα. Αλλά ο Χάνι σκέφτεται να επιστρέψει με την οικογένειά του: "Μπορούμε να τους φέρουμε όλους και να ζήσουμε ξανά εδώ, αλλά περιμένω ακόμα λίγο. Τελείωσαν πραγματικά οι βομβαρδισμοί; Θα υπάρξουν πυροβολισμοί;" Αλλά το πιο σημαντικό πράγμα για τον Χάνι είναι να βρει τη Ράνια, την αδελφή του . Όταν άρχισε η ισραηλινή εισβολή στη Ράφα, εκείνη δεν πρόλαβε να φύγει... Σκοτώθηκε μαζί με τον σύζυγό της στον βομβαρδισμό του ίδιου της του σπιτιού. Το σώμα της βρίσκεται ακόμα κάτω από τα ερείπια. Ευτυχώς, είχαν προηγουμένως απομακρύνει τα τρία τους παιδιά. Δυστυχώς, καθώς γράφω αυτές τις γραμμές, ο Χάνι δεν έχει βρει τη Ράνια, επειδή δεν έχει βρει το σπίτι της αδελφής του. Όταν οι Ισραηλινοί βομβαρδίζουν μια γειτονιά, στη συνέχεια στέλνουν μπουλντόζες για να ισοπεδώσουν ολόκληρη την περιοχή και να συγκεντρώσουν τα συντρίμμια από πολλά σπίτια στο ίδιο μέρος. Δεν ξέρουμε πια πού βρισκόταν το κάθε σπίτι.
Μια αδελφή που δεν μπορείς να θάψεις με αξιοπρέπεια, ορφανά, ένα σπίτι που δεν μπορείς να βρεις... Εκατοντάδες χιλιάδες κάτοικοι της Γάζας βιώνουν παρόμοιες καταστάσεις όταν επιστρέφουν στα σπίτια τους, σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας. Φίλοι μου στην Τζαμπαλίγια, στο βόρειο τμήμα, μου είπαν ότι τα πάντα είχαν ισοπεδωθεί. Δεν ξέρουν πλέον πώς να προσανατολιστούν: οι δρόμοι έχουν εξαφανιστεί. Είναι σαν να χτύπησε ένας σεισμός και να μην άφησε τίποτα όρθιο. 'Ενας ισραηλιτισμός θα ήταν πιο σωστό να πούμε.
Η μόνη ικανοποίηση: οι τιμές έχουν πέσει εντυπωσιακά. Οι άνθρωποι που δεν είχαν φάει φρούτα για μήνες μπορούν τώρα να τα αγοράσουν. Οι κερδοσκόποι του πολέμου σταμάτησαν να κερδοσκοπούν και μείωσαν τις τιμές επειδή ξέρουν ότι θα υπάρχει σταθερή ροή ανθρωπιστικής βοήθειας. Θέλουν να αδειάσουν τις αποθήκες τους.
"Και τώρα θα γυρίσουμε σπίτι μας".
Φυσικά, είμαι κι εγώ ανακουφισμένος. Είπα στην Σαμπάχ: "Είμαστε ακόμα ζωντανοί". Είπα στον Ουαλίντ ότι επιστρέφουμε στη Γάζα, αλλά δεν ξέρει γιατί. Στην πραγματικότητα, δεν ξέρει τι είναι η πόλη της Γάζας. Έτσι του είπα ότι θα γυρίσουμε σπίτι. Από μια τεράστια τύχη, το κτίριό μας είναι ένα από τα λίγα που στέκονται ακόμα όρθια. Το ξέρω αυτό από φίλους που έμειναν εκεί. Καθαρίζουν μάλιστα και το διαμέρισμά μας. Η Σαμπάχ έδειξε στον Ουαλίντ τα βίντεο που είχαμε τραβήξει πριν φύγουμε βιαστικά από τον πύργο μας. Του έδειξε τα παιχνίδια του, τη μοτοσικλέτα του, το αυτοκίνητό του, τη μπετονιέρα... Και ο Ουαλίντ είπε: "Μπαμπά, θα γυρίσουμε πίσω για τα παιχνίδια." Κι εγώ του είπα:
"Είχαμε πάει εκδρομή, και τώρα η εκδρομή τελείωσε. Ζήσαμε μια υπέροχη εμπειρία κάτω από τη σκηνή. Είδαμε τα πυροτεχνήματα. Είδαμε τα αεροπλάνα, τα αλεξίπτωτα, τα drones, τα πουλιά, τα πεφταστέρια. Και τώρα επιστρέφουμε στο σπίτι μας."
Χάρηκε πολύ. Άρχισε να χτυπάει μια κατσαρόλα, τραγουδώντας "Γάζα! Gaza!" Γι' αυτόν, η Γάζα είναι το σπίτι μας. Είναι τα παιχνίδια, είναι ένα κρεβάτι, είναι μια μπανιέρα, ένα ντους, ζεστό νερό. Ήταν ευχαριστημένος που θα επέστρεφε στο σπίτι μας. Του είπα ότι θα πηγαίναμε και στη Γαλλία, για να δούμε τον Πύργο του Άιφελ. Ήθελε οπωσδήποτε να τον επισκεφτεί από τότε που τον είδε στο YouTube. Ήταν ενθουσιασμένος.
Κι εγώ ήμουν ευτυχής που κατάφερα να γλιτώσω τον Ουαλίντ μέχρι το τέλος. Ωστόσο, τρεις ημέρες πριν από την κατάπαυση του πυρός, υπήρξε ένας μεγάλος βομβαρδισμός πολύ κοντά στη σκηνή μας. Η σκηνή διαλύθηκε και έπρεπε να βγούμε. Ο Ουαλίντ δεν χειροκρότησε, όπως συνήθιζε, νομίζοντας ότι επρόκειτο για πυροτεχνήματα, όπως του είχα πει. Γύρω μας, το πλήθος είχε αγωνία, οι γυναίκες έκλαιγαν, τα παιδιά φώναζαν. Φοβόμουν ότι ολόκληρο το σύμπαν που είχα δημιουργήσει γι' αυτόν τους τελευταίους δεκατέσσερις μήνες θα κατέρρεε μεμιάς. Την επόμενη μέρα του μίλησα: "Είδες τα πυροτεχνήματα χθες; Γιατί δεν χειροκρότησες;" Και μου απάντησε ότι είδε τα πυροτεχνήματα, αλλά και κάποιες γυναίκες να κλαίνε. Του είπα: "Ναι, έκλαιγαν επειδή δεν ήξεραν ότι ήταν πυροτεχνήματα". Και μπόρεσα να δω ότι με πίστεψε. Δόξα τω Θεώ, δεν του δημιουργήθηκε τραύμα. Τον είχα γλιτώσει από τον φόβο.
"Η κατάπαυση του πυρός είναι απλώς μια ανακούφιση".
Έτσι, ο καθένας αντέδρασε στην κατάπαυση του πυρός με τον δικό του τρόπο. Ελπίζω όλοι να αντέξουν. Ελπίζω ότι οι άνθρωποι που επιστρέφουν στα σπίτια τους θα βρουν τους αγνοούμενους αγαπημένους τους και ότι θα μπορέσουν να τους θάψουν με αξιοπρέπεια. Όλοι αυτοί οι νεκροί που θάφτηκαν σε αυλές νοσοκομείων, σε δημόσιους κήπους, επειδή δεν υπήρχε άλλος τρόπος... Τώρα οι συγγενείς τους μπορούν να τους θάψουν κανονικά. Αλλά δεν μπορώ να πω ότι η Γάζα επουλώνει τις πληγές της, γιατί οι πληγές είναι πάντα εδώ και δεν καταφέρνουμε να τις επουλώσουμε. Αντιθέτως, τις ανοίγουμε εκ νέου.
Υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που ζουν στους δρόμους. Υπάρχουν ακόμα νεκροί κάτω από τα χαλάσματα. Υπάρχουν πολλοί σοβαρά τραυματίες, πολλά παιδιά με ακρωτηριασμούς, πολλά ορφανά. Η κατάπαυση του πυρός είναι απλά μια ανακούφιση. Αλλά μετά από αυτό, η ζωή θα είναι πολύ δύσκολη. Έχουμε βιώσει μια γενοκτονία και τη σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή της Λωρίδας της Γάζας. Το 75% των σπιτιών στη Γάζα έχουν βομβαρδιστεί. Επομένως, Το 75% του πληθυσμού είναι άστεγο.
Πρέπει να γυρίσουμε αυτή τη σελίδα, αν μπορούμε. Και πρέπει να αρχίσουμε να ξαναφτιάχνουμε τους ανθρώπους, να ξαναφτιάχνουμε τα παιδιά, να ξαναφτιάχνουμε τις γυναίκες κι έπειτα να ξαναφτιάχνουμε τη Γάζα. Και είμαι βέβαιος ότι χάρη στην ανθεκτικότητα των ανθρώπων της Γάζας και την αποφασιστικότητά τους να παραμείνουν εδώ, θα τα καταφέρουμε. Είμαστε σαν τον Φοίνικα. Θα αναγεννηθούμε μέσα από τις στάχτες της Γάζας.
Δείτε δύο ακόμα ανταποκρίσεις του Rami Abou Jamous στο Αλμανάκ:
Ο πόλεμος της ελιάς
Χάνεις μία ανάμνηση και είναι σαν να χάνεις έναν συγγενή