Στο βυθό
Βρεττανικό Μουσείο. Μια κυριολεκτικά μεγαλειώδης έκθεση, για τις βυθισμένες πόλεις στο Αμπουκίρ της Αλεξάνδρειας, και την λατρεία του Όσιρι. Όταν ο αστέρας της ενάλιας αρχαιολογίας Γκοντιό είχε βρει τα πρώτα του ποντισμένα αγάλματα, του είχαμε κάνει ένα μεγάλο αφιέρωμα στο Εικόνες του Κόσμου (πληρώνοντας αδρά την πρώτη δημοσίευση των φωτογραφιών), αλλά ομολογώ δεν είχα παρακολουθήσει μετά την φανταστική εξέλιξη των ανακαλύψεων. Βαθιά συγκίνηση για τα ευρήματα (το πτυχωτό φόρεμα στη γυμνόστηθη γρανιτένια Αρσινόη που κολλάει κατάσαρκα σαν να τρέχει πάνω της ακόμα το νερό… η τελετουργική βάρκα όπου εναπόθεταν το αρωματισμένο ομοίωμα του Όσιρι από βλαστημένους σπόρους σιταριού για να ακολουθήσει μαζί με 365 αναμμένους λύχνους την πορεία του ιερού ποταμού― δεκάδες άλλα), ήταν από τα ωραιότερα πράγματα που είδα φέτος.
Η αφήγηση έρρεε σαν παραμύθι του Ηρόδοτου, με επιστημονική ακρίβεια όμως, χάρη, και σωστά ιντερμέδια.
Πιο πολύ θυμάμαι μιαν εικονα. Σε μια προθήκη με πρωτοφανέρωτα ευρήματα (λατρευτικά εγχειρίδια του Όσιρι που ο βυθός τα προστάτευσε από το λιώσιμο και την ανακύκλωση― χάλκινα και με μακριούς λαιμούς τα περισσότερα), μια γυναίκα σε βαθύτατο γήρας, πιθανόν πλησίαζε τα 100, μόνη, τρέμοντας αλλά χωρίς να υποβαστάζεται, είχε ανοιχτό ένα σημειωματάριο και αντέγραφε όλες τις λεπτομέρειες. Είδα τα ορνιθοσκαλίσματά της. Δεν φάνηκε να έχουν επιστημονική αξία. Έκανα συνειρμούς. Αν έχει παιδιά. Πού είναι. Τι δουλειά έκανε. Πώς μετράει, μια-μια, τις μέρες της. Γιατί αντιγράφει με τέτοια λεπτομέρεια τα κατεβατά εγχειριδίων, που τυχαία δεν έλιωσαν, ενώ αυτή…
