Δε μας ενδιαφέρει
αν χρησιμοποιείς ή όχι
το ChatGPT
— φαίνεται
Τη νέα γιορτή των ανέμπνευστων ας τη δούμε εμείς μικροί μου φίλοι απ΄το παράθυρο
ΑΡΧΙΚΑ ΗΤΑΝ ΚΑΠΩΣ ΣΟΚ, η τόσο διευρυμένη χρήση του Chat GPT, από ανθρώπους κάθε ηλικίας και ιδιότητας. Εκείνοι σε κοιτούσαν λιγάκι σαν ούφο: «Α σοβαρά; Εσύ καθόλου εε;» Όλοι τους ανεξαιρέτως ήθελαν να σου δείξουν πως δουλεύει, ήθελαν να μπεις κι εσύ στο κόλπο.
Κι όταν πίεζες λίγο, τότε ντρέπονταν: «Εγώ όχι συνέχεια», έλεγαν, «μόνο όταν χρειάζεται. Ναι, και ως ψυχολόγο βέβαια! Ξέρεις τι έξυπνο είναι; (...) Μου διορθώνει τα ορθογραφικά. Μου βρίσκει αναφορές για τα ακαδημαϊκά μου κείμενα. Κάνει τη λάντζα μου. Σαν προσωπικός βοηθός. Σαν φίλος».
Τον πρώτο καιρό, ρωτούσα κι εγώ να μάθω, να καταλάβω. Είχα ένα ειλικρινές ενδιαφέρον γύρω από το Chat GPT, ήθελα να ανακαλύψω γιατί τόσο λίγο με είχε συναρπάσει αυτό το ψηφιακό πολυμίξερ. Νιώθω αρκετά οκ, ίσως πολύ περισσότερο από όσο πρέπει με τα περιορισμένα κυβικά μου - μάσκα ανασφάλειας no less - αλλά μήπως τεμπέλιαζα; Μήπως με είχε πάρει ο ύπνος με τα ρούχα;
Είμαι σίγουρος πως εκατοντάδες πιθανώς χρήσιμες (και για εμένα) λειτουργίες γλιστράνε μέσα από τα χέρια μου. Είμαι σίγουρος πως ταλαιπωρούμαι ακόμη με πράγματα που θα έκανα γρηγορότερα - κι αλλιώς, με το πάτημα ενός κουμπιού. Ίσως και να παρά είμαι ρομαντικός για το δικό μου καλό, αλλά το Chat GPT, μου μοιάζει σαν ακόμη μια ψηφίδα στο μεγάλο ταμπλό της ασημαντότητας που χτίζουν τα παιδιά γύρω μας, σε ένα χορό στον οποίο δεν πατάει κανείς, γιατί, φυσικά όλοι χορεύουν solo, το δικό τους.
Η έννοια της προσήλωσης αργοπεθαίνει, ακόμη κι από όσους δήθεν την υπηρετούν. Η αργή, και κάπως ιδεαλιστική δουλειά του τεχνίτη. Ο κειμενογράφος που σκαλίζει το κείμενο του με το καλέμι, λέξη-λεξη. Όχι πια! Τώρα θέλουμε το γρήγορα και το πολύ. Και τα κείμενα που βγαίνουν τις περισσότερες φορές είναι κενά νοήματος, κενά ουσίας: Σπατάλη χώρου και δεδομένων. Μια λαίμαργηαφισοκόλληση από γνώμες και ειδήσεις, που ρυπαίνει την πόλη και τις οθόνες μας, και η οποία κυρίως δεν αφορά κανένα, πρωτίστως ούτε τους ίδιους τους δημιουργούς.
Δεν κατηγορώ φυσικά τα παιδιά που το χρησιμοποιούν για να κάνουν τη δουλίτσα τους. Ειδικά αυτά που δεν πιάνει κανείς. Πρεσβεύω άλλωστε ενεργά, αυτό που γράφει ο Αρανίτσης στο κείμενο του για τον Βλαβιανό: «Να κλέβεις είναι διασκεδαστικό. Να σε κλέβουν, όχι και τόσο. Να σε πιάνουν δεν ξέρω, δεν μ’ έχουν πιάσει ποτέ».
Αλλά ας μη γκρινιάζουμε άλλο για την απαξίωση του χώρου της δημοσιογραφίας. Μην γκρινιάζεις άλλο για την αδιαφορία του «κοινου». Οταν το ταΐζεις κείμενα που εσύ ο ίδιος δεν καίγεσαι να γράψεις - δεν καίγεσαι αρκετά ώστε να βρεις τα δικά σου θέματα...
Υπάρχουν λίγες χρήσεις όμως τις οποίες θα ενδιαφερόμουν να δω. Αυτές που το πάνε παραπέρα, το φέρνουν στα όρια του. Το βλέπουν ως ένα ακόμη εργαλείο, ένα μέσο για να τυραννήσουν. Να κοροϊδέψουν, να ξεγελάσουν. Μια τεχνολογία επιπλέον, προς καλλιτεχνικό τραμπουκισμό. Θα με ενδιέφερε πολύ να δω τι χρήση θα έκανε στο Chat GPT, η συναρπαστική καλλιτέχνιδα Ίρις Τουλιάτου.
Οι λοιποί κλέφτες αφήνουν τη σκόνη της ανεπάρκειας τους σαν τα ψίχουλα του Χανς και της Γκρέτελ. Από το μεγάλο σπίτι της ανασφάλειας και αγραμματοσύνης τους, ως και την πόρτα μας.
Με φόβο να ακουστώ, απαισιόδοξος, νιώθω πως είναι εδώ η εποχή μικροί μου φίλοι που θα ψάχνουμε κάτω από τις κόγχες των ματιών, για ανθρώπους. Οι λίγοι. Οι πολύ λίγοι, ζωντανοί. Ανάμεσα σε γραφομανείς, εξιμπίσιονιστ, ανέμπνευστους, λειψούς, νεκρούς...
Now I let it fall back
in the grasses.
I hear you. I know
this life is hard now.
I know your days are precious
on this earth.
But what are you trying
to be free of?
The living? The miraculous
task of it?
Love is for the ones who love the work.
Joseph Fasano
ΥΓ.
Μετά από ένα λάθος που βγήκε σε μια συνέντευξη μου τους πρώτους μήνες στη LiFO και είχα τότε (κακώς) πάρει πολύ κατάκαρδα, θα ακούσω μια συμβουλή που ακόμη κρατάει:
Ο (κ.) Μιχάλης, θα μου πει να προσέχεις κάθε λέξη που γράφεις, κάθε λέξη σημαίνει κάτι. Τον παραφράζω — γιατί το είχε πει πιο μεστά και αποτελεσματικά, και πράγματι η συμβουλή αυτή με στοιχειώνει ακόμη και σήμερα. Μπορεί να γυρίσω πίσω σε κείμενο μου και να διαπραγματεύομαι ώρα, αν εκείνο το «αλλά», μετέβαλε σημαντικά το νόημα. Αν με έκανε άδικο ή όχι. Και αυτό το παιχνίδι της γλώσσας απολαμβάνουν όσοι γράφουν. Αυτό απολαμβάνουν κι όσοι διαβάζουν, και γενικά όσοι δημιουργούν. Αυτό που κρύβεται πίσω από κάθε λέξη, πίσω από κάθε επιλογή.
