[Επιμέλεια: Αλέξανδρος Διακοσάββας]
Ο Γάλλος φωτογράφος Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν (1908-2004) ήταν από τους πιο επιδραστικούς στην ιστορία της όγδοης τέχνης. Το φωτορεπορτάζ, έτσι όπως το γνωρίζουμε σήμερα, χρωστάει πολλά από τα χαρακτηριστικά του στη δουλειά του Καρτιέ Μπρεσόν τη δεκαετία του '30 και ειδικότερα στη μεθοδολογία που ανέπτυξε μαζί με τους Ρόμπερτ Κάπα και Ντέβιντ Σίμουρ («Chim»): ατέλειωτα ταξίδια πάντα με την κάμερα ανά χείρας, η αναζήτηση νοήματος τόσο σε στιγμές αναταραχής όσο και στην καθημερινή ηρεμία και ένα αδιάκοπο κυνήγι για στιγμιότυπα που δεν επαναλαμβάνονται, ενσταντανέ και κινήσεις που λένε απλά μία ιστορία την οποία καμία κινούμενη εικόνα ή γραπτό κείμενο δεν μπορεί να περιγράψει καλύτερα. Η λεγόμενη «αποφασιστική στιγμή», εκείνο το κλάσμα του δευτερολέπτου όπου μια ζωντανή σκηνή παρουσιάζεται στον φωτογράφο και αυτός βασίζεται στο ένστικτο και την εμπειρία του για να ξέρει πότε πρέπει να πατήσει το κλικ.
Μάλιστα, ο Καρτιέ Μπρεσόν σπάνια τραβούσε φωτογραφίες σε έγχρωμο φορμά, ενώ φρόντιζε να καταστρέφει όλα τα έγχρωμα αρνητικά του, αφήνοντας πίσω του μια σχεδόν αποκλειστικά ασπρόμαυρη κληρονομιά σε όλους τους επιγόνους του. Η αποκάλυψη ότι υπήρχαν και έγχρωμες επαγγελματικές δουλειές του λοιπόν έχει τεράστια σημασία.
Ένα από τα σημαντικότερα έγχρωμα πρότζεκτ του καλλιτέχνη είναι μία ανάθεση του 1958 από το περιοδικό LIFE. Ένα τετράμηνο ταξίδι 7.000 μιλίων μέσα στην αχανή κομμουνιστική Κίνα, την περίοδο που η χώρα έκανε σπασμωδικά όσο και αποφασιστικά βήματα μπροστά, καθώς εισαγόταν στη βιομηχανοποίηση και τον κολεκτιβισμό υπό την ηγεσία του Μάο. «Με τη διορατικότητα που τον έκανε διάσημο, ο Καρτιέ Μπρεσόν παρουσιάζει πώς οι Κινέζοι δρουν και ζουν σε ατομικό επίπεδο, μέσα στο καταπιεστικό καθεστώς που τους έχει επιβληθεί», εξηγούσε το συνοδευτικό κείμενο του LIFE.
Το μήνυμα του περιοδικού προς τους αναγνώστες του στις αρχές του 1959 είναι σαφές: Οι φωτογραφίες του Καρτιέ Μπρεσόν, έγχρωμες ή ασπρόμαυρες, αποδεικνύουν ότι ο καλλιτέχνης στη μακρόχρονη καριέρα του πάντα έψαχνε και πάντα έβρισκε εκείνες τις ανεπανάληπτες «αποφασιστικές στιγμές».
[via]
σχόλια