Τόλκιν εναντίον Τρίτου Ράιχ : 1-0

Τόλκιν εναντίον Τρίτου Ράιχ : 1-0 Facebook Twitter
2
Τόλκιν εναντίον Τρίτου Ράιχ : 1-0 Facebook Twitter

Το 'Χόμπιτ' εκδόθηκε το 1937 από τον εκδοτικό οίκο the George Allen and Unwin. Το βιβλίο έλαβε άμεσα λαμπρές κριτικές, και έγινε αμέσως δημοφιλές. Τόσο πολύ, που ο γερμανικός εκδοτικός οίκος Rütten & Loening εξέφρασαν ενδιαφέρον να μεταφραστεί στα γερμανικά. Οι Ναζί ήταν ήδη στην εξουσία, μαζί με τις θεωρίες τους περί Άριας φυλής και για να μεταφραστεί το βιβλίο από τα αγγλικά στα γερμανικά ο Τόλκιν έπρεπε να αποδείξει ότι ανήκει στην Άρια φυλή.

Τόλκιν εναντίον Τρίτου Ράιχ : 1-0 Facebook Twitter


Ο Τόλκιν δεν σκόπευε να διευκολύνει το Τρίτο Ράιχ. Σε ένα γράμμα του προς τον εκδότη του το 1938 εκφράζει την αγανάκτηση του:


«Πρέπει να πω ότι το γράμμα των Rütten and Loening είναι κάπως άκαμπτο. Πρέπει να υποστώ αυτό το θράσος επειδή πρόκειται για γερμανικό όνομα, ή αυτή η ανισόρροπη νομοθεσία απαιτεί αυτό το 'πιστοποιητικό' από ανθρώπους όλων των χωρών;

Κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να αρνηθώ να παραδώσω οποιαδήποτε Bestätigung (πιστοποίηση) (αν και είμαι στη θέση να την παρέχω), και να πάει να πνιγεί η γερμανική μετάφραση. Σε κάθε περίπτωση είμαι εντελώς αντίθετος στο να εμφανιστεί μια τέτοιου είδους πιστοποίηση σε έντυπη μορφή. Δεν θεωρώ την απουσία εβραϊκού αίματος κάποιου είδους απόδειξη ανωτερότητας, και έχω πολλούς Εβραίους φίλους, και δεν θέλω να συμβάλω στην υπόνοια ότι συμφωνώ με αυτό το εντελώς ολέθριο και αντιεπιστημονικό δόγμα.

Επειδή αυτή η υπόθεση σας αφορά, δεν μπορώ να θέσω σε κίνδυνο την πιθανότητα μιας γερμανικής έκδοσης χωρίς την έγκριση σας. Έτσι παραθέτω δύο εκδοχές πιθανών απαντήσεων.»

Τόλκιν εναντίον Τρίτου Ράιχ : 1-0 Facebook Twitter


Μια από τις δύο επιστολές ήταν η εξής:

25 Ιουλίου 1938


Αγαπητοί κύριοι,


Σας ευχαριστώ για το γράμμα σας... Λυπάμαι αλλά δεν καταλαβαίνω πλήρως τι εννοείτε με το 'Άριος'. Δεν είμαι Άριας καταγωγής: αυτό σημαίνει Ινδο – Ιρανικής, και από όσο ξέρω κανείς από τους προγόνους μου δεν μιλούσε Περσικά, στην γλώσσα των Τσιγγάνων, ή κάποια τέτοια διάλεκτο. Αλλά αν εννοείτε ότι θέλετε να μάθετε αν είμαι εβραϊκής καταγωγής ή όχι, μπορώ να σας δηλώσω με λύπη ότι όπως φαίνεται, δεν φαίνεται να έχω προγόνους που ήταν μέλη αυτής της χαρισματικής φυλής. Ο προ-προ-προπαππούς μου ήρθε στην Αγγλία τον 18ο αιώνα από τη Γερμανία – άρα η κυρίως καταγωγή μου είναι από την Αγγλία, και είμαι Άγγλος υπήκοος – και αυτό θα έπρεπε να είναι αρκετό. Φυσικά, φέρω το γερμανικό μου όνομα με υπερηφάνεια, και θα συνεχίσω να το κάνω καθ΄ όλη τη διάρκεια αυτού του λυπηρού πολέμου, στον οποίον υπηρέτησα στον στρατό της Αγγλίας. Δεν αντέχω να σχολιάσω όμως ότι αν αυτού του είδους οι άσχετες και θρασείς έρευνες γίνουν ο κανόνας στη λογοτεχνία, ο καιρός που το γερμανικό μου όνομα δεν θα μου φέρνει υπερηφάνεια, δεν θα είναι μακριά.


Το ερώτημα σας είναι αναμφίβολα σε συμμόρφωση με τους νόμους της χώρας σας, αλλά ότι θεωρείτε ότι αυτός ο νόμος ισχύει και τους υπηκόους άλλων χωρών δεν θα έπρεπε να είναι σωστό, ακόμα και αν αυτό είχε σχέση (αλλά δεν έχει) με την αξία του έργου μου και την καταλληλότητα του για δημοσίευση, για την οποία αποφασίσατε χωρίς να ξέρετε κάτι για την καταγωγή μου. Θεωρώ ότι αυτή η απάντηση θα σας ικανοποιήσει, και σας βεβαιώνω για την βαθύτατη εκτίμηση μου,


Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν

Δεν είναι γνωστό ποιο από τα δύο γράμματα έστειλε τελικά στους εκδότες. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι το Χόμπιτ μεταφράστηκε στα γερμανικά το 1957.

Τόλκιν εναντίον Τρίτου Ράιχ : 1-0 Facebook Twitter
Η τελευταία φωτογραφία του Τόλκιν, που έβγαλε ο εγγονός του στις 9 Αυγούστου 1973. Ο συγγραφέας είναι στον Βοτανικό Κήπο της Οξφόρδης δίπλα σε ένα από τα αγαπημένα του δέντρα, Pinus Nigra, που αποκαλούσε Laocoon.
2

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μαριάννα Κορομηλά «Η Μαρία των Μογγόλων»

Το Πίσω Ράφι / Για όλες τις Μαρίες που «δωρίστηκαν» σε βαρβάρους και άξεστους

Ψάχνοντας και γράφοντας για τη Μαρία των Μογγόλων, η Μαριάννα Κορομηλά ήρθε αντιμέτωπη με όλες εκείνες τις παραγνωρισμένες γυναικείες μορφές της Ιστορίας. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ανένταχτο και φεμινιστικό βιβλίο που συζητήθηκε έντονα μόλις κυκλοφόρησε.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«O Γιάννης Χρήστου δεν είναι ο "αναρχικός" που νόμιζαν κάποιοι κάποτε»

Βιβλίο / «O Γιάννης Χρήστου δεν είναι ο "αναρχικός" που νόμιζαν κάποιοι κάποτε»

Ο ιδιοφυής μουσικός έφυγε αναπάντεχα στα 44 του, αφήνοντας πίσω του ανεκπλήρωτα σχέδια. Ο Αλέξανδρος Αδαμόπουλος, ο οποίος ουσιαστικά δεν τον γνώρισε ποτέ, αλλά η ζωή τα έφερε έτσι ώστε να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάσωση του έργου του, υπογράφει σήμερα το πιο ενημερωμένο βιβλίο για εκείνον.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η Ιωάννα Μπουραζοπούλου γράφει έργα του φανταστικού για τους ακραία ρεαλιστικούς καιρούς μας

Portraits 2025 / Η Ιωάννα Μπουραζοπούλου γράφει έργα του φανταστικού για τους ακραία ρεαλιστικούς καιρούς μας

Η ολοκλήρωση της περίφημης «Τριλογίας του Δράκου της Πρέσπας» αποδεικνύει ότι πρόκειται για μια από τις πιο απρόβλεπτες, ουσιαστικές και συνεπείς συγγραφείς μας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
CHECK GIA 3/1 εκδόσεις δωμα

Portraits 2025 / Εκδόσεις Δώμα: «Θέλαμε να δούμε αν το κοινό μας θα ανταποκριθεί σε πιο βαριά πράγματα ή αν θα μας γυρίσει την πλάτη»

Μετά από εφτά χρόνια λειτουργίας και εξήντα προσεκτικά επιλεγμένους τίτλους, η Μαριλένα Καραμολέγκου και ο Θάνος Σαμαρτζής εξακολουθούν να πειραματίζονται, σαν να προτείνουν βιβλία σε φίλους.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Claude Pujade-Renaud

Το Πίσω Ράφι / «Οι γυναίκες του λαθροθήρα»: Μια εντελώς διαφορετική οπτική σε ένα θρυλικό ερωτικό τρίγωνο

Η Claude Pujade-Renaud ανατέμνει την ιστορία της σχέσης του Τεντ Χιουζ με τη Σίλβια Πλαθ και την Άσια Ουέβιλ δημιουργώντας ένα ερεθιστικό ψηφιδωτό από δεκάδες διαφορετικές αφηγήσεις.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Τζον Ρ. Ρ. Τόλκιν: Ο άρχοντας του δευτερεύοντος κόσμου

Βιβλίο / Τζον Ρ. Ρ. Τόλκιν: Ο άρχοντας του δευτερεύοντος κόσμου

Κι αν η Μέση Γη εξυψώθηκε στη φαντασμαγορία που όλοι γνωρίζουμε μέσα απ’ τις ταινίες του Πίτερ Τζάκσον, δεν ξεχνάμε ποτέ εκείνη τη στιγμή της πρώτης βραδινής ανάγνωσης, των απρόσμενων αράδων που σχημάτισαν αμέσως ένα σύμπαν αυτονόητο.
ΜΑΚΗΣ ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ
Ο Ερρίκος Σοφράς μιλά για τα «Σονέτα» του Σαίξπηρ: «Θεωρώ το ποίημα έναν οργανισμό ζωντανό, αιμάτινο»

Βιβλίο / Ο Ερρίκος Σοφράς μιλά για τα «Σονέτα» του Σαίξπηρ: «Θεωρώ το ποίημα έναν οργανισμό ζωντανό, αιμάτινο»

Η νέα, εμπλουτισμένη και αναθεωρημένη έκδοση των «Σονέτων» από τους Αντίποδες, σε μετάφραση Ερρίκου Σοφρά, αναδεικνύει τη διαρκή ανάγκη του ποιητή για ελευθερία και καινοτομία, που φτάνει να καταργεί ακόμα και τις ποιητικές και κοινωνικές συμβάσεις.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Οι 10 συν 2 ξένοι τίτλοι της χρονιάς

Βιβλίο / 12 μεταφρασμένα βιβλία που ξεχώρισαν το 2024

Mια millennial συγραφέας και το μεταφεμινιστικό της μυθιστόρημα, η μεταφορά ενός κλασικού βιβλίου σε graphic novel, αυτοβιογραφίες, η επανασύνδεση της ανθρώπινης και της φυσικής ιστορίας σε 900 σελίδες: αυτοί είναι οι ξένοι τίτλοι που ξεχωρίσαμε τη χρονιά που πέρασε.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η ζωή και τα ήθη ενός λεσβιακού χωριού μέσα από το φαγητό

Βιβλίο / Η ζωή και τα ήθη ενός λεσβιακού χωριού μέσα από το φαγητό

Στον Μανταμάδο οι γυναίκες του Φυσιολατρικού–Ανθρωπιστικού Συλλόγου «Ηλιαχτίδα» δημιούργησαν ένα βιβλίο που συνδυάζει τη νοσταλγία της παράδοσης με τις γευστικές μνήμες της τοπικής κουζίνας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ 

Απώλειες / Γκάρι Ιντιάνα (1950-2024): Ένας queer ήρωας του νεοϋορκέζικου underground

Συγγραφέας, ηθοποιός, πολυτάλαντος καλλιτέχνης, κριτικός τέχνης, ονομαστός και συχνά καυστικός ακόμα και με προσωπικούς του φίλους, o Γκάρι Ιντιάνα πέθανε τον περασμένο μήνα από καρκίνο σε ηλικία 74 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Τζούλια Τσιακίρη

Οι Αθηναίοι / Τζούλια Τσιακίρη: «Οι ταβερνιάρηδες είναι ευεργέτες του γένους»

Με διαλείμματα στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη, έχει περάσει όλη της τη ζωή στο κέντρο της Αθήνας - το ξέρει σαν την παλάμη της. Έχει συνομιλήσει και συνεργαστεί με την αθηναϊκη ιντελεγκέντσια, είναι άλλωστε κομμάτι της. Εδώ και 60 χρόνια, με τη χειροποίητη, λεπτολόγα δουλειά της στον χώρο του βιβλίου και με τις εκδόσεις «Το Ροδακιό» ήξερε ότι δεν πάει για τα πολλά. Αλλά δεν μετανιώνει για τίποτα απ’ όσα της επιφύλαξε η μοίρα «εις τον ρουν της τρικυμιώδους ζωής της».
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
«H woke ατζέντα του Μεσοπολέμου», μια έκδοση-ντοκουμέντο

Βιβλίο / Woke ατζέντα είχαμε ήδη από τον Μεσοπόλεμο

Μέσα από τις «12 queer ιστορίες που απασχόλησαν τις αθηναϊκές εφημερίδες πριν από έναν αιώνα», όπως αναφέρει ο υπότιτλος του εν λόγω βιβλίου που έχει τη μορφή ημερολογιακής ατζέντας, αποκαλύπτεται ένας ολόκληρος κόσμος βαμμένος στα χρώματα ενός πρώιμου ουράνιου τόξου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια