Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Yutaka Murata, fuji group pavilion, Οσάκα, 1970. © Yutaka Murata. Φωτο: © Courtesy of Osaka Prefectural Government

Aero art: Μια καλλιτεχνική εκκεντρικότητα της δεκαετίας του '60

0

Το Centre Pompidou-Metz, ο σχεδιασμένος από τον Σιγκέρου Μπαν δορυφόρος του παρισινού μουσείου στη Λωρραίνη και ένα από τα πιο πολύπλοκα σχεδιασμένα μουσεία παγκοσμίως, έχει γίνει ένας από τους πιο δημοφιλείς πολιτιστικούς χώρους στη Γαλλία, εκτός του Παρισιού.

Η έκθεση που φιλοξενεί το μουσείο έρχεται από μια κουλτούρα που κυριάρχησε στον κόσμο της τέχνης στη δεκαετία του '60 και του '70, τα φουσκωτά έργα τέχνης. Το μουσείο εξερευνά και αποκαλύπτει τη συναρπαστική ιστορία της φουσκωτής αρχιτεκτονικής και του ντιζάιν με μια μεγάλη έκθεση με τίτλο «Αerodream».

Από τα πρώτα εννοιολογικά έργα τέχνης που χρησιμοποίησαν αέρα έως τις τεράστιες φουσκωτές κατασκευές, η έκθεση μεταφέρει τους επισκέπτες σε ένα ταξίδι μέσα από την «τρέλα των φουσκωτών» της δεκαετίας του 1960 και του '70, με εγκαταστάσεις που συνοδεύονται από περιοδικά, γραπτά έργα, αφίσες και φωτογραφίες, και θα διαρκέσει μέχρι τις 23 Αυγούστου 2021, ενώ μετά θα μεταφερθεί στο Cité de l' Architecture στο Παρίσι, από τις 6 Οκτωβρίου έως τις 14 Φεβρουαρίου 2022.

Από τα παιχνίδια μέχρι και τον κόσμο των στρατιωτικών εξοπλισμών, τα φουσκωτά είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Με τις ρίζες τους να βρίσκονται πολύ πίσω, στα μπαλόνια των αερόστατων του 18ου αιώνα και στις ιστορίες του Ιούλιου Βερν, τα φουσκωτά εξακολουθούν με τρόπο εντυπωσιακό να κατακτούν τη ζωή μας και να συνδέονται με τη διαφήμιση, τη διακόσμηση και τα παιδικά παιχνίδια και εγκαταστάσεις.

Η ιστορία των φουσκωτών, παράλληλη με εκείνη της αεροναυπηγικής, είναι η ανάπτυξη μιας πιο οργανικής σχέσης με τον αέρα. Το φουσκωτό φέρνει μαζί του την ιδέα του πνεύματος, της αναπνοής, έχει μια άμεση σχέση με τους ζωντανούς, με το γεγονός, με τη ζωή.

Τα φουσκωτά χρησιμεύουν ως πρίσμα ανάγνωσης για να δούμε τον κόσμο γύρω μας διαφορετικά, υποστηρίζουν πολλοί καλλιτέχνες, και προσφέρουν έναν νέο τρόπο δομής, αρθρωτό, εορταστικό, ατελείωτα μετασχηματισμένο.

Από τα φουσκωτά σύννεφα του Άντι Γουόρχολ το 1966 και τα έργα του Κλάες Όλτενμπουργκ, τα φουσκωτά λουλούδια και τα κουνέλια του Τζεφ Κουνς το 1979, μέχρι το Complex Pile του Πολ Μακάρθι το 2007, η τέχνη αυτή, παιγνιώδης και εκπληκτική, δημιουργεί πάντα μια παράξενη αίσθηση στον θεατή και μια «πειραγμένη» παιδικότητα.

Σήμερα η τέχνη με τα φουσκωτά φαίνεται να είναι πιο διαδεδομένη από ποτέ με έναν αυξανόμενο αριθμό έργων γεμάτων αέρα που δημιουργήθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο μετά το 2010 για να διερευνήσουν και πιο σοβαρά θέματα όπως είναι η βία και η ταυτότητα αλλά και για να αμφισβητήσουν τον ρόλο των υλικών στην τέχνη.

Παίζοντας με την κλίμακα, το χρώμα και την ελαφρότητα των μπαλονιών, οι καλλιτέχνες ήταν πάντα πρόθυμοι να πειραματιστούν και να σπάσουν τους κανόνες.

Στα μέσα του 20ού αιώνα, η εμφάνιση νέων υλικών, του καουτσούκ και των παράγωγων πλαστικών, πολλαπλασίασε τις πιθανότητες της χρήσης των φουσκωτών κατασκευών, δημιουργώντας νέες ουτοπίες και προοπτικές στην τέχνη. Τα υλικά αυτά χρησιμοποιούνται από αρχιτέκτονες και καλλιτέχνες για να δείξουν μια νέα αρθρωτή και κινητή αρχιτεκτονική και καλλιτεχνική δομή.

Μια μυθική έκθεση, οι «Φουσκωτές δομές» στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Πόλης του Παρισιού, το 1968, φέρνει τις κατασκευές στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας και τις νομιμοποιεί ως ένα είδος νέας τέχνης. Από τότε θα αναγνωριστούν στον κόσμο της τέχνης, ως ισότιμα έργα με την Documenta V του 1972 στο Κάσελ να φιλοξενεί καλλιτέχνες και αρχιτέκτονες όπως οι Christo, Hans Hollein, Haus-Rucker-Co, Coop Himmelb, που επενδύουν τον δημόσιο χώρο με τα φουσκωτά έργα τους.

Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Haus-Rucker-Co, Oasis nr. 7, Documenta 5, Κάσελ, 1972. Φωτο: © Haus-Rucker-Co

Παρόλο που το πλαστικό βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης που αφορά το περιβάλλον, τα φουσκωτά σήμερα εμφανίζονται ως εναλλακτική λύση με μικρότερη εκπομπή ρύπανσης και άπειρες δυνατότητες ανακύκλωσης και καλλιτέχνες να εργάζονται για να δώσουν μια οικολογική διάσταση στη χρήση φουσκωτών δομών.

Εννοιολογικά το φυσκωτό σήμερα δίνει ένα σήμα ελαφρότητας, μια διαχρονική διάσταση, ευελιξία και ριζοσπαστικότητα. Τα φουσκωτά χρησιμεύουν ως πρίσμα ανάγνωσης για να δούμε τον κόσμο γύρω μας διαφορετικά, υποστηρίζουν πολλοί καλλιτέχνες, και προσφέρουν έναν νέο τρόπο δομής, αρθρωτό, εορταστικό, ατελείωτα μετασχηματισμένο.

Μετά την πετρελαϊκή κρίση στα τέλη της δεκαετίας του 1970, η οποία θα σηματοδοτήσει τον θάνατο της ιδεολογίας της χρήσης πλαστικών, το φουσκωτό σταδιακά εξασθενεί, η μεταμοντέρνα τάση υπονομεύει την εικόνα αυτού του βιομηχανικού προϊόντος που επανέρχεται ξανά με πιο οικολογικές τεχνολογίες και ενσωματώσει μια εναλλακτική λύση για πολλούς διάσημους αρχιτέκτονες, με τα γραφεία τους να το προτείνουν ως νέα επιλογή της αρχιτεκτονικής.

Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
COOP HIMMELB(L)AU, city soccer, Βιέννη, Αυστρία, 1971. © COOP HIMMELB(L)AU. © Katharina Vonow
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Taneo Oki and Sekkeirengo, Μπαλόνι-μανιτάρι, Osaka World Expo, 1970. © Taneo Oki and Sekkeirengo. Φωτο: © courtesy of osaka prefectural government
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Davis, Brody and Associates, US pavillon, Osaka World Expo, 1970. © Davis, Brody and Associates. © photo courtesy of Osaka Prefectural Government
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Graham Stevens, Atmosfield, Λονδίνο 1968. Φωτο: Andrew Tweedie © 1970 G. A. Stevens
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Christo και Jeanne-Claude, Συσκευασία 42.390 κυβικών ποδιών, Μινεάπολη, 1966. Φωτο: Carroll t. Hartwell. © 1966 estate of Christo v. javacheff
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Ο Hans Hollein στο κινητό του γραφείο, 1969. © Hans Hollein. Φωτο: Centre Pompidou, MNAM-CCI / Jean-Claude Planchet/dist. RMN-GP
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
De Pas, D'Urbino, Lomazzi. Φουσκωτή καρέκλα. Φωτο: © centre pompidou, MNAM-CCI/georges meguerditchian/dist. RMN-GP
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Gernot Nalbach, "χαλί - επίπλο με πνευματικό αέρα", 1967. Φωτο: © Gernot Nalbach, Βερολίνο.
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Josep Ponsati, το Φουσκωτό Γλυπτό Βαρκελώνη 77, 1977. Η φωτογραφία ανήκει στη συλλογή του καλλιτέχνη. Φωτογράφος: Toni Vidal
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Kengo Kuma, fu an, 2007. © Kengo Kuma & Associates, Galerie Philippe Gravier, paris
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Haus-Rucker-Co, Gelbes Herz (Κίτρινη καρδιά), 1968. Διογκώσιμο πλαστικό υλικό PVC και ηλεκτρικός ανεμιστήρας. © Haus-Rucker-co. Φωτο: © Centre Pompidou, MNAM-CCI / Georges Meguerditchian
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Spanish pavilion, expo dubai 2020. Φωτό: © selgascano + FRPO
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
AZC, τραμπολίνο στο Παρίσι, 2012.© AZC architectes
Ιπτάμενα όνειρα και φουσκωτά θαύματα σε μια συναρπαστική έκθεση για τον κόσμο χωρίς βαρύτητα Facebook Twitter
Diller Scofidio + Renfro, Bubble, Hirshhorn Museum and Sculpture Garden. Φωτο: © Diller Scofidio + Renfro
Design
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σαρλότ Περιάντ: Η κορυφαία σχεδιάστρια του 20ου αιώνα βρίσκει επιτέλους τη θέση της στην ιστορία

Design / Σαρλότ Περιάντ: Η κορυφαία σχεδιάστρια του 20ού αιώνα βρίσκει επιτέλους τη θέση της στην ιστορία του design

«Η τέχνη είναι σε όλα. Είναι σε μια χειρονομία, ένα βάζο, μια κατσαρόλα, ένα ποτήρι, ένα γλυπτό, ένα κόσμημα, στον τρόπο να κουβαλάς τον εαυτό σου. Το να κάνεις έρωτα είναι τέχνη».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τέχνη με χιούμορ, με πνεύμα, με αγάπη στη φύση: Η σπουδαία τέχνη των Λαλάν

Εικαστικά / Τέχνη με χιούμορ, με πνεύμα, με αγάπη στη φύση: Η σπουδαία τέχνη των Λαλάν

Η κληρονομιά τους συνεχίζει να αντηχεί στον κόσμο της μόδας, της τέχνης και της διακόσμησης αποδεικνύοντας τη δύναμη της καλλιτεχνικής φαντασίας τους, την εντυπωσιακή τους γνώση της τεχνικής και τη διαρκή οπτική ελκυστικότητα των έργων τους.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Περηφανευόμαστε ότι δώσαμε τα φώτα μας στον κόσμο, αλλά δεν κρατήσαμε ούτε ένα λυχναράκι»

Oι Αθηναίοι / «Περηφανευόμαστε ότι δώσαμε τα φώτα μας στον κόσμο, αλλά δεν κρατήσαμε ούτε ένα λυχναράκι»

Η αρχιτέκτονας και υπεύθυνη των Αρχείων Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη, Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, δεν λησμόνησε ποτέ στην πορεία της πως η μορφή ενός κτιρίου πρέπει να έχει χαρακτήρα, ειλικρίνεια και κλίμακα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Sotja

Οι Αθηναίοι / Sotja: «Στο ξεκίνημά μου έλεγαν "αυτό το κοριτσάκι θα μου κάνει το tattoo;"»

Όταν μπήκε στα τατουατζίδικα, ελάχιστες γυναίκες εργάζονταν εκεί. Εξασκήθηκε πάνω σε «πανκιά» και βρήκε το προσωπικό της στυλ στις horror ταινίες των ’60s. Η Αθηναία της εβδομάδας θυμάται την εποχή που τα tattoo προκαλούσαν προβλήματα στη δουλειά και κακεντρεχή σχόλια στον δρόμο - και αυτή η πραγματικότητα δεν έχει ακριβώς τελειώσει.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Το Μπουλούκι, ένα περιοδεύον εργαστήριο για τις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης, βάζει το δικό του -σημαντικό- λιθαράκι στη διατήρηση της μνήμης και της ζωής στην ορεινή Ήπειρο

Γειτονιές της Ελλάδας / Δύο νέοι αρχιτέκτονες ανακατασκεύασαν τη στέγη ενός σχολείου στα Τζουμέρκα

Το Μπουλούκι, ένα περιοδεύον εργαστήριο για τις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης, βάζει το δικό του -σημαντικό- λιθαράκι στη διατήρηση της μνήμης και της ζωής στην ορεινή Ήπειρο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Hotel Experience: Πώς η πρώτη διοργάνωση για το μέλλον του τουρισμού υπό το πρίσμα της εμπειρίας πέτυχε ρεκόρ επισκεπτών

Design / Hotel Experience: Πώς η πρώτη διοργάνωση για το μέλλον του τουρισμού υπό το πρίσμα της εμπειρίας πέτυχε ρεκόρ επισκεπτών

Η διοργάνωση του Hotel Experience που πραγματοποιήθηκε 5-6 Οκτωβρίου 2024 στο Ωδείο Αθηνών ξεπέρασε κάθε προσδοκία συμμετοχής καθώς πάνω από 4.000 επισκέπτες βίωσαν από κοντά την εμπειρία
THE LIFO TEAM
H θρυλική Ιταλίδα designer Paola Navone θέλει να ζήσει στην Αθήνα

Design / H θρυλική Ιταλίδα designer Paola Navone θα ήθελε να ζήσει στην Αθήνα

 H προσωπικότητα της αρχιτεκτόνισας και designer Paola Navone είναι πληθωρική, όσο και η ιστορία της ζωής της. Λίγο πριν εμφανιστεί ως ομιλήτρια το Σάββατο 5 Οκτωβρίου στο συνέδριο Hotel Experience στο Ωδείο Αθηνών μας μιλάει με πάθος για ένα πρόσφατο πρότζεκτ που υπέγραψε.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ