Δεν ήταν στα πλάνα μου, δεν ήξερα ότι θα βρεθώ στη Lego, πού να φανταστώ ότι θα έδινα ομιλία σε σχολείο, ότι θα υπέγραφα για 5 ώρες αυτόγραφα –ποιος, εγώ, που σηκώνομαι για μια παρουσίαση και τρέμουν τα πόδια μου– ή ότι θα έδινα συνεντεύξεις! Από πού κι ως πού;
Ακόμα δεν έχω καταλάβει τι έγινε. Είναι σουρεαλιστικό, γιατί δεν ήθελα ποτέ να είμαι στο προσκήνιο, προτιμούσα να είμαι στα παρασκήνια. Εντάξει, παίζαμε με τουβλάκια Lego μικροί στο σπίτι, ακόμα και η γιαγιά είχε ως χόμπι να φτιάχνει σπιτάκια Lego, αλλά δεν είχα σκεφτεί ότι θα πήγαινε παραπέρα.
Το οικογενειακό ιστορικό έχει πολλή καλλιτεχνία και αρχιτεκτονική, αλλά δεν ήταν αυτό που ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Ήθελα να κάνω κόμικς, να κάνω κάτι άλλο, αλλά πάντα μου έβγαινε η ζωγραφική. Δίνω την πρώτη φορά Πανελλήνιες και περνάω Μυτιλήνη, στη Σχολή Επιστημών της Θάλασσας, και ετοιμάζομαι να πάω. Έχουμε κλείσει σπίτι, τα πάντα, και παραμονές που είναι να φύγω, εκεί που ζωγράφιζα, ως συνήθως, με βλέπει η μάνα μου και μου λέει: «Μήπως, αγόρι μου, θες να το ξαναπροσπαθήσεις; Δεν χάθηκε ο κόσμος, κάνε μια προσπάθεια, γιατί νιώθω ότι αυτό θέλεις».
Είναι καλύτερα να πάρεις μια απόφαση πριν φτάσεις στον πάτο και αναγκαστείς να την πάρεις τότε.
Το να είσαι τόσο ανοιχτός και υποστηρικτικός ως γονιός συνεπάγεται κι ένα κόστος, πόσο μάλλον στην οικογένειά μας, που είμαστε πέντε παιδιά. Η αλήθεια είναι ότι χρωστάω πάρα πολλά στους γονείς μου. Είναι ένας αγώνας, λες «μου είναι δύσκολο, αλλά θα το υποστηρίξω, γιατί αυτό θέλει το παιδί μου». Το 2006 δίνω δεύτερη φορά και περνάω, στο Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη Σύρο.
Τελείωσα με τα μαθήματα της σχολής, με τον στρατό, και έψαχνα να βρω τι στην ευχή θα έκανα. Δεν ήμουν ο άνθρωπος που έλεγε ότι θα πάει έξω, παρότι τα αδέλφια μου είχαν πάει στο εξωτερικό. Ο αδελφός μου σπούδασε στην Οξφόρδη, η αδελφή μου στο Εδιμβούργο, υπήρχε μια κίνηση προς τα έξω, αλλά εγώ έλεγα ότι αν ήταν θα το είχα κάνει, ως άνθρωπος είμαι πολύ της οικογένειας, όχι τόσο κοσμοπολίτης. Πέρασαν κάποια χρόνια και με όλη αυτήν τη κρίση βρεθήκαμε σε δύσκολη φάση, και οι γονείς και εγώ, που έκανα υποστηρικτικά μικροδουλειές οι οποίες δεν με ευχαριστούσαν και είναι αλήθεια ότι είχα αρχίσει να πέφτω πάρα πολύ ψυχολογικά, γιατί δεν έβλεπα φως.
Ένα πρωί μου λέει ο αδελφός μου: «Ρε, αγόρι μου, βρες τι θα γούσταρες να κάνεις στη ζωή σου, στην καθημερινότητά σου, και κυνήγα το, δεν έχεις να χάσεις τίποτα. Κι αν μια φορά χτυπήσεις μια πόρτα και δεν ανοίξει, χτύπα τη και δεύτερη». Εκείνη τη στιγμή το πρώτο που σκέφτηκα ήταν η Lego και οι μνήμες που είχα με τα παιχνίδια της. Τώρα, κοιτώντας πίσω, αναρωτιέμαι πώς μου διέφυγε, πώς δεν είχε περάσει από το μυαλό μου τόσα χρόνια.
Μπήκα στο σάιτ της, βρήκα ότι είχαν θέσεις που θα μου ταίριαζαν και έκανα αίτηση για illustration, για concept art και για το product design. Έστειλα το βιογραφικό μου, το οποίο δεν ήταν και τίποτα σπουδαίο γιατί δεν είχα καμία εμπειρία – κάποια σχέδιά μου και δυο δουλειές που είχα κάνει στη σχολή, δηλαδή ένα πορτφόλιο που συμπεριέλαβα στην αίτηση. Απορρίφθηκαν οι δύο πρώτες αιτήσεις και λίγες ήμερες μετά ήρθε η επιβεβαίωση που έλεγε «μας ενδιαφέρει αυτό που είδαμε και θέλουμε να κάνουμε μια συνέντευξη μέσω Skype για το product design». Μερικές φορές, όταν είναι γραφτό, κάποια πράγματα δεν παίζουν ρόλο.
Κατάλαβα ότι βασική τους αρχή είναι να δουν αν έχεις την προσωπικότητα και κάποιες δυνατότητες – τη δουλειά, σου λένε, τη μαθαίνεις εκεί.
Στη συνέντευξη, που έγινε στα αγγλικά, με ρώτησαν σχετικά με την καθημερινότητά μου, τα ενδιαφέροντά μου, τις σπουδές μου, τη σχέση μου με τα τουβλάκια και κατάλαβα ότι ήθελαν ανθρώπους με πάθος, που ήθελαν να δουλέψουν εκεί. Μετά τη συνέντευξη μου είπαν ότι τους άρεσε αυτό που είδαν και με κάλεσαν σε ένα διήμερο workshop στη Δανία, όλα πληρωμένα, μαζί με άλλα 30 άτομα από διαφορετικές χώρες. Μας έδειξαν μια μικρογραφία της δουλειάς που θα κάναμε στο μέλλον, κάτι που με βοήθησε πολύ, γιατί είχα πάντα ένα άγχος με τις αλλαγές, και, γυρίζοντας, ακολούθησε τηλέφωνο από τον μάνατζερ που ασχολείται με τα Ninjago. Λογικό, αφού είχα δώσει έναν δράκο στα σχέδιά μου, είδαν την προδιάθεση, χαχαχαχα...
Έχουν μια διαδικασία όταν είναι να πας εκεί: σου ορίζουν έναν από τους συναδέλφους, ο οποίος σε αναλαμβάνει ως μέντορας όχι μόνο στη δουλειά αλλά και στην καθημερινότητα. Θυμάμαι να ρωτάω τον φίλο μου πλέον και μέντορα μου τότε πού είχε κοντά σούπερ μάρκετ, πού μπορούσα να αγοράσω ηλεκτρικές συσκευές, όλα αυτά τα πρακτικά που χρειάζεσαι όταν πας σε μια ξένη χώρα. Η υποστήριξη αυτή ήταν σημαντική για μένα, που ακόμα και τώρα παλεύω με τη δυσκολία μου να δέχομαι τις αλλαγές. Ήταν μεγάλο βήμα ωρίμανσης να πω «θα το κάνω, πάρα τους φόβους μου». Μου δόθηκε η ευλογία να είναι οι συνθήκες ιδανικές, να πάω με δουλειά, με υποστήριξη. Είπα θα βάλω στόχο να πάω έναν χρόνο τουλάχιστον και τελικά ο ένας χρόνος έγινε τέσσερις και δεν έχω καταλάβει πότε πέρασαν.
Θεωρώ ότι κάποια πράγματα είναι θεόσταλτα. Δεν είναι εύκολη απόφαση, αλλά είναι καλύτερα να πάρεις μια απόφαση πριν φτάσεις στον πάτο και αναγκαστείς να την πάρεις τότε.
Η δουλειά μου είναι να δημιουργώ με το φυσικό κομμάτι, το τουβλάκι. Έχουμε έναν χώρο που έχει ραφιέρες με τα τρέχοντα κομμάτια. Διαλέγω αυτό που θέλω και από κει ξεκινάω να συναρμολογώ αυτό που έχω στο μυαλό μου. Κάθε παιχνίδι περνάει από τεστ με παιδιά. Τα τεστάρουμε για να δούμε πώς τα διαχειρίζονται, θέλουμε να δούμε πώς τα πιάνουν. Εμείς οι μεγάλοι, όταν βλέπουμε ότι κάτι είναι εύθραυστο, είναι αυτονόητο ότι δεν θα το πιάσουμε από εκείνο το σημείο, θέλουμε όμως να δούμε πώς θα το αντιμετωπίσει το παιδί, πώς θα το πιάσει, τι θα πέσει, τι θα ξεκολλήσει.
Έχω αλλάξει ως άνθρωπος πάρα πολύ, είδα πράγματα που δεν φανταζόμουν, έχοντας δει του γονείς μου να δουλεύουν 24ώρα για να προλάβουν προθεσμίες, τα ξενύχτια και ξέροντας ότι πολλές φορές βάζεις παραπάνω κόπο από αυτόν που ο άλλος μπορεί να αναγνωρίσει. Εκεί αναγνωρίζεται πλήρως ο κόπος μου. Μπορώ να πω ότι δεν θέλω να κάνω κάτι. Πρόσεξε, όχι δεν μπορώ αλλά δεν θέλω, ή δεν μου ταιριάζει, ή δεν μου βγαίνει τώρα, ή δεν έχω τον χρόνο, ή δεν είναι της προσωπικότητάς μου, και αυτό δεν θα χρεωθεί εναντίον μου γιατί ξέρουν ότι θα πω «ναι» σε κάτι άλλο που θα μου ταιριάζει. Υπάρχει αξιοκρατία, απίστευτη ελευθερία, αυτή είναι η κουλτούρα της Δανίας αλλά και της συγκεκριμένης εταιρείας, η ισορροπία μεταξύ της προσωπικής σου ζωής και της δουλειάς σου. Οι υπερωρίες, ας πούμε, δεν είναι επιθυμητές και όταν χρειάζονται, επιστρέφονται ως ελεύθερος χρόνος ή όταν συμβαίνει κάτι με το παιδί σου και φεύγεις χωρίς να χρειάζεται να δικαιολογηθείς.
Μανατζάρεις τον εαυτό σου, κυρίως σου έχουν εμπιστοσύνη ότι θα ο ίδιος μανατζάρεις τον εαυτό σου, δεν χτυπάς κάρτα, αρκεί να κανείς τη δουλειά σου. Ειδικά εμείς, που είναι δημιουργική η δουλειά μας και δεν μας βγαίνει πάντα, δεν υπάρχει λόγος να καθόμαστε και να κοιτάμε μια οθόνη. Μπορούμε να ζωγραφίσουμε, να δούμε ένα βίντεο, να χαζέψουμε εικόνες, να μιλήσουμε με συναδέλφους – δεν θα έρθει κανείς να μας κάνει παρατήρηση. Όλα αυτά σου δίνουν την αφορμή να γίνεις καλύτερος σε αυτό που κανείς. Εισπράττω την αναγνώριση σε αυτό που κάνω, νιώθω ότι εκτιμάται αυτό που είμαι, γιατί δεν έχω πλασάρει κάτι που δεν είμαι. Ήμουν ειλικρινής στη συνέντευξη όσον αφορά την απειρία, τις φοβίες μου, όλα.
Ο απόλυτος στόχος, βέβαια, είναι να γνωρίσεις κάποια στιγμή στη ζωή σου ένα παιδί που θα σου πει «Πο πο! Αυτό ήταν το αγαπημένο μου παιχνίδι» και να πεις εγώ το έφτιαξα, εγώ το οραματίστηκα.
Δείτε μερικά από τα σχέδια του Δημήτρη Σταμάτη για τη σειρά Ninjago της Lego
σχόλια