Μια τυπική συνάντηση με τη Ρία Βογιατζή ξεκινάει συνήθως ως εξής: έχει μόλις επιστρέψει από κάποια συνάντηση εκτός Αθηνών, έχει δουλέψει σερί δωδεκάωρο, αλλά ακτινοβολεί. Σύντομα θα πρέπει να βρίσκεται στο γραφείο της ή στο σπίτι με τις τρεις κόρες της, ωστόσο θα καταφέρει να δώσει θετική ενέργεια και χρόνο σε όποιον βρίσκεται μαζί της. Η αρχιτέκτονας που σήμερα σχεδιάζει για τα πολυτελέστερα brands ξενοδοχείων σε όλον τον κόσμο κάνει απλά αυτό που αγαπά. Γι’ αυτό είναι ευτυχής.
Μαζί με τον Αλέξανδρο Ξένο έχουν ιδρύσει και διοικούν το γραφείο Elastic Architects. Μέσα στα χρόνια της κρίσης καθόρισαν οι ίδιοι το μέλλον τους όταν διακρίθηκαν ως «Aman Architects» μετά από διαγωνισμό του high end brand ξενοδοχείων για τη μετατροπή ενός διατηρητέου κτιρίου στη Βενετία στο Aman Canal Grande. Έκτοτε, το portfolio του γραφείου εμπλουτίζεται σταθερά με λαμπερά έργα, όπως το εστιατόριο Nammos και μια πολυτελής κατοικία στο νησί της Bulgari, στο Ντουμπάι, έναν τόπο που οι Elastic γνωρίζουν καλά, μαζί με το Μεξικό, τη Δομινικανή Δημοκρατία, την Κροατία, το Μαυροβούνιο, τη Σαουδική Αραβία αλλά και το Μιλάνο, όπου εξελίσσουν έργα τους – έδρα τους τα νέα τους γραφεία στην οδό Πεσμαζόγλου. Η επιτυχία τους στηρίζεται στη φιλοσοφία τους να δημιουργούν τέχνη μέσω της αρχιτεκτονικής και του design, δοκιμάζοντας τα όρια και ξεπερνώντας τα τετριμμένα, όπως λέει η Ρία Βογιατζή. «Σε κάθε μας έργο διεθνώς διερευνούμε τον τόπο και την κουλτούρα, ώστε να τα μεταφράσουμε σε μια σύγχρονη αρχιτεκτονική γλώσσα. Τα διεθνή ονόματα του hospitality μάς αναζητούν γιατί ακριβώς δημιουργούμε μοναδικά έργα μέσω της τέχνης. Επιπλέον, έχουμε μια δυνατή οργάνωση εσωτερικά με project managers, directors και team leaders που φροντίζουν ώστε τα παραγόμενα concepts να γίνονται πραγματικότητα. Σε καθένα από τα έργα μας για top hospitality brands όπως τα Aman Resorts, One & Only, Nammos, Banyan Tree και Nobu Hotels, η αρχιτεκτονική μας εμπνέεται από τον τόπο και δημιουργεί μια “γλυπτική” μετάφραση αυτού και της τοπικής αρχιτεκτονικής και κουλτούρας», συμπληρώνει.
Εμπνευσμένο από τους τοπικούς μύθους, το έργο συνολικά εντάσσεται πλήρως στο φυσικό τοπίο με οργανικές φόρμες που συνδιαλέγονται με τις φυσικές διαμορφώσεις και εκτείνονται πέραν των υφιστάμενων βράχων με συγκεκριμένες αναλογίες.
Οι διεθνείς συνεργασίες και τα μεγάλης κλίμακας έργα δεν είναι κάτι δεδομένο για τα ελληνικά γραφεία. Ειδικά την περίοδο που αναδείχθηκαν οι Elastic, όταν η φήμη της Ελλάδας δεχόταν αλλεπάλληλα πλήγματα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στο εξωτερικό. Ωστόσο, οι επαγγελματίες που ακμάζουν σε ένα «αφιλόξενο» περιβάλλον είναι εκείνοι που κερδίζουν το στοίχημα της επόμενης ημέρας. «Πράγματι, ως ελληνικό γραφείο αρχικά αντιμετώπιζαν με δυσπιστία τη δουλειά και την οργάνωσή μας, ιδιαίτερα στα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Η εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό, σε επίπεδο αρχιτεκτονικής και τουριστικού προϊόντος, ήταν μέτρια. Η κρίση ενδεχομένως να βοήθησε την Ελλάδα να φτιάξει τη σημερινή της εικόνα ως μια χώρα που πλέον είναι δυνατή στον τομέα της αρχιτεκτονικής, με πολύ ταλαντούχους συναδέλφους που διακρίνονται για τα έργα τους αλλά και για ξενοδοχειακά έργα που ξεχωρίζουν διεθνώς όχι μόνο για το design τους αλλά και για τη θέση, το τοπίο και το service. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι συνεργασίες με διεθνή brands κερδίζονται μέσα από την εμπιστοσύνη και αυτή με τη σειρά της είναι προϊόν συνέπειας, ταλέντου και σκληρής δουλειάς», δηλώνει η Ρία.
Φυσικά, η αειφορία δεν αποτελεί ένα trend που ασπάστηκε όψιμα το γραφείο των Elastic. Στο παρελθόν έχουν πραγματοποιήσει την «άσκησή» τους στο πεδίο της βιωσιμότητας, μελετώντας το ξενοδοχείο Janu στο Μαυροβούνιο, το οποίο αποτελεί το πρώτο ξενοδοχείο του Janu, του νέου brand της Aman. Στο Janu Montenegro οι Elastic έχουν χρησιμοποιήσει οργανικές φόρμες που εντάσσονται στο φυσικό τοπίο, δημιουργώντας την αίσθηση των ισοϋψών καμπύλων, και υλικά που παλαιώνουν όμορφα, όπως πέτρα και ειδικά μείγματα αυτής, ώστε να δημιουργούν τη φυσικότητα που αναζητούν. «Η αρχιτεκτονική μπορεί να αποτελέσει μια έκφραση της φύσης, να ενταχθεί σε αυτήν και να χρησιμοποιήσει εκ νέου υλικά που παράγονται από τον ίδιο τον τόπο. Αυτή είναι μια βασική αρχή σχεδιασμού που μελλοντικά θα αποδώσει στο μέγιστο, ικανοποιώντας την ανάγκη ένταξης και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης των επενδύσεων», σχολιάζει η Ρία Βογιατζή.
Το νεότερο «παιδί» των Elastic Architects μεταφέρει την ακραία πολυτέλεια σε ένα απρόσμενο σημείο της Ελλάδας, στην Πογωνιά της Αιτωλοακαρνανίας, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί ένα από τα πλέον αειφόρα καταλύματα στη χώρα, έχοντας αποσπάσει την πιστοποίηση LEED Gold. Στην περίπτωση, λοιπόν, του Banyan Tree Varko Bay, ενός συνόλου από μαγευτικές και παράλληλα ήσυχες αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις, έχουν δημιουργήσει ένα πρότζεκτ που κόβει την ανάσα, λαμβάνοντας παράλληλα υπ’ όψιν τους το περιβάλλον. Λαξευμένο απευθείας στον βράχο, το ξενοδοχείο φαίνεται να γεννιέται μέσα από το έδαφος. Εκπληκτικά αίθρια που σχηματίζονται απευθείας πάνω στην πέτρα λούζουν τους χώρους με φυσικό φως. Το κεντρικό εστιατόριο στεγάζει μια γαστρονομική εμπειρία όπως της αρμόζει, μπροστά από μια ορειχάλκινη ανοιχτή κουζίνα με παρακείμενες ιδιωτικές τραπεζαρίες. Οι ταράτσες έχουν θέα στη βελούδινη αμμουδιά και στο beach club.
«Εμπνευσμένο από τους τοπικούς μύθους, το έργο συνολικά εντάσσεται πλήρως στο φυσικό τοπίο με οργανικές φόρμες που συνδιαλέγονται με τις φυσικές διαμορφώσεις και εκτείνονται πέραν των υφιστάμενων βράχων με συγκεκριμένες αναλογίες. Υπόσκαφα κτίρια που δεν αναιρούν το φυσικό τοπίο, αλλά εντάσσονται πλήρως σε αυτό, φυτεμένα δώματα, η επανάχρηση των υλικών εδάφους κατά την κατασκευή, η χρήση υλικών από τη γύρω περιοχή, η ανακύκλωση και η χρήση της ανανεώσιμης ενέργειας, π.χ. τα φωτοβολταϊκά πανέλα, είναι μερικοί από τους κανόνες στους οποίους βασίστηκε ο σχεδιασμός», εξηγεί η Ρία Βογιατζή, εμβαθύνοντας στους παράγοντες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πιστοποίηση LΕΕD Gold. «Είμαι βέβαιη ότι αυτό το έργο αποτελεί πρωτοπορία και θα χαράξει νέο δρόμο στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα resorts, με σεβασμό στο περιβάλλον που θα προκύπτει όχι μόνο με μηχανικά μέσα άλλα και μέσα από την ίδια την αρχιτεκτονική», καταλήγει. Το Banyan Tree Varko Bay ultra-luxury resort ξεκίνησε με πρωτοβουλία και καθοδήγηση από τους ιδιοκτήτες του έργου Leon Van Der Heiden και Marie-Jose Van der Steen της εταιρείας RND Investments (με καθοριστικό τον ρόλο του Gregoir Chikaher) και την Accor σε συνεργασία με την Banyan Tree.
Αποτέλεσε μεγάλη πρόκληση για εμάς και όλη την ομάδα συνεργατών μελετητών, με την Hill International στο project management, να σχεδιάσουμε κάτι μοναδικό και πρωτοποριακό που να μη διαταράσσει το υφιστάμενο ανάγλυφο, τηρώντας όλους του κανόνες αειφορίας με σαφείς αναφορές στην τοπική αρχιτεκτονική και υλικότητα.
Μια συνεργασία της Lifo με την Design Ambassador και το Archisearch.gr