Τρεις αρχιτέκτονες, ο Ραφαέλ Αράντα, η Κάρμε Πιζέμ και ο Ραμόν Βιάλτα, οι ιδρυτές του καταλανικού γραφείου RCR Arquitectes, είναι οι νικητές του περίβλεπτου βραβείου Pritzker, που θεωρείται το αντίστοιχο ενός βραβείου Νόμπελ στην αρχιτεκτονική.
Είναι η πρώτη φορά που η σημαντική διάκριση απονέμεται σε τρία πρόσωπα από κοινού. Το βραβείο δημιουργήθηκε το 1979, απονέμεται για το έργο ενός αρχιτέκτονα εν ζωή και έως τώρα έχει απονεμηθεί σε πολύ μεγάλα ονόματα της αρχιτεκτονικής και εμβληματικά σε σχεδιασμό και κλίμακα πρότζεκτς.
Οι τρεις αρχιτέκτονες που δημιούργησαν το γραφείο τους στη μικρή πόλη του Olot το 1988, έχουν γίνει διάσημοι για τα έργα τους που προσεγγίζουν με ευαισθησία το τοπικό πλαίσιο και χωροθετούνται με μεγάλη προσοχή στο φυσικό τοπίο χρησιμοποιώντας υλικά που«παίζουν» με το φως, τη σκιά, τη μάζα και την αστάθεια.
«Η συνεργασία αυτών των τριών αρχιτεκτόνων παράγει ασυμβίβαστη αρχιτεκτονική ποιητικού επιπέδου, που αντιπροσωπεύει το διαχρονικό έργο που αντανακλά μεγάλο σεβασμό για το παρελθόν, προβάλλοντας με σαφήνεια το παρόν και το μέλλον», αναφέρει ο Glenn Murcutt, αυστραλός αρχιτέκτονας και πρόεδρος της κριτικής επιτροπής των βραβείων.
Η φιλοσοφία του γραφείου είναι αισθητή στο Οινοποιείο Bell-Lloc, ένα κτίριο που αν και είναι αναμφισβήτητα σύγχρονο κατάφερε να γίνει μέρος του τοπίου της Palamós, μιας πόλη κοντά στη Χιρόνα της Ισπανίας.
Οι τρεις αρχιτέκτονες βραβεύθηκαν για το σύνολο του έργου τους που δεν θυμίζει τα μεγαλεπήβολα πρότζεκτς γνωστών ονομάτων του χώρου που παραδοσιακά απολάμβαναν την προτίμηση της επιτροπής. Το πορτφόλιό τους περιλαμβάνει μεταξύ άλλων θέατρα, κοινόχτηστους χώρους, μουσεία, κατοικίες και κτίρια εκπαιδευτικής χρήσης.
«Όταν αρχίζουμε ένα έργο, μας ενδιαφέρει να επισκεφθούν τον τόπο», λέει ο Πιζέμ. «Έχουμε συνηθίσει να κάνουμε "ανάγνωση" του τόπου, σαν να μιλούσε σε μας με τη δική του αλφάβητο», προσθέτει.«Είναι επίσης πολύ σημαντικό να μελετήσουμε αυτό που θέλουμε να κάνουμε εκεί. Δεν θέλουμε να ξεκινάμε κάτι με τυπολογίες και υποθέσεις» ή παραδοχές», καταλήγει.
Είναι αυτή η συγκεκριμένη προσέγγιση ήταν που έφερε τη νίκη στην ομάδα αυτή, σύμφωνα με την ανακοίνωση των Pritzker.
«Ζούμε σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο όπου θα πρέπει να βασιζόμαστε σε διεθνείς επιρροές, στο εμπόριο, στη συζήτηση, στις συναλλαγές», αναφέρει χαρακτηριστικά η κριτική επιτροπή. «Αλλά, όλο και περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται ότι εξαιτίας αυτής της διεθνούς επιρροής θα χάσουμε τις τοπικές αξίες μας, την τοπική τέχνη μας, και τα τοπικά έθιμα μας. Οι Ραφαέλ Αράντα, η Κάρμε Πιζέμ και ο Ραμόν Βιάλτα μας δείχνουν ότι είναι δυνατόν να πετύχουμε συνδυασμό και των δύο», αναφέρει η επιτροπή.
Το βραβείο θα παραδοθεί στους τρεις νικητές σε ειδική τελετή στο Τόκιο στις 20 Μαΐου.
Έργα των RCR Arquitectes που ξεχωρίζουν: