Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Δάσος, 1904–06. Ιδιωτική συλλογή
0

Στις 6 Ιουνίου ξεκινά η έκθεση "Cézanne Drawing" στο ΜοΜΑ που είναι η πρώτη που συγκεντρώνει και προβάλλει μια μεγάλη σειρά σχεδίων του Πολ Σεζάν, δίνοντας μια νέα εικόνα τόσο για την πολυπλοκότητα της καλλιτεχνικής του πρακτικής και την αφοσίωσή του στη μελέτη των Παλαιών Δασκάλων όσο και την ολοκληρωμένη προσέγγισή του στην οικοδόμηση της μορφής.

Από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 19ου αιώνα, «ο πατέρας όλων μας», όπως τον αποκαλούσαν ο Ματίς και ο Πικάσο, επηρέασε όσο λίγοι την εξέλιξη της τέχνης, ξεπέρασε τον ιμπρεσιονισμό και αμφισβήτησε τελικά όλες τις συμβατικές αξίες της ζωγραφικής του αιώνα του ενώ μέχρι το τέλος της ζωής του έμεινε αφοσιωμένος στη σπουδή των έργων του σαν πεισματάρης οραματιστής. Τα σχέδιά του, αποκαλύπτουν το εύρος της δημιουργίας του και τα περισσότερα από αυτά δεν παρουσιάστηκαν ποτέ κατά τη διάρκεια της ζωής του - ελάχιστα μόνο αναφέρθηκαν στην αλληλογραφία του- και ανακαλύφθηκαν μετά τον θάνατό του.

Η έκθεση στο ΜοΜΑ ,παρουσιάζει περισσότερα από 250 έργα με μολύβι και ακουαρέλα που σπάνια εμφανίζονται στο κοινό, δίπλα σε μεγάλους και γνωστούς του πίνακες προκειμένου να εμφανίσει τις συνδέσεις αλλά και να αποκαλύψει τον τρόπο με τον οποίο το σχέδιο επηρέασε το σύγχρονο όραμά του για τη ζωγραφική.  

Η πρακτική της σχεδίασης, όπως έγραψε ο ίδιος, του δίδαξε «να βλέπει καλά» και η έκθεση των σχεδίων του είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε τις συνθέσεις του μέσα από τα δικά του μάτια.

Τα έργα που έχει φιλοτεχνήσει ο Σεζάν στη διάρκεια της ζωής του και έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα ξεπερνούν τις 2.000. Σχεδίαζε επίμονα, καθημερινά σε τετράδια ζωγραφικής, σε φύλλα εργασίας, με μολύβια και κάρβουνα ενώ στο χαρτί δοκιμάζει και τις χρωματικές διαβαθμίσεις και τη φωτεινότητα της ακουαρέλας και του χρώματος αναπτύσσοντας τα έργα του ενώ εξερευνά το φως, το βάθος και το χρώμα.

Επιστρέφει ξανά και ξανά στα ίδια θέματα, σε αντικείμενα που βρίσκονται στο τραπέζι του σπιτιού του, αντικείμενα της οικιακής ζωής, νεκρές φύσεις αλλά και τις φιγούρες της γυναίκας του και του γιού του, τοπία καθώς και τη θέα από το αγαπημένο του Mont Sainte-Victoire, εκεί που οραματίζεται τις φανταστικές ζωγραφικές του αφηγήσεις.

Η πρακτική της σχεδίασης, όπως έγραψε ο ίδιος, του δίδαξε «να βλέπει καλά» και η έκθεση των σχεδίων του είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε τις συνθέσεις του μέσα από τα δικά του μάτια. Το θαύμα του φυσικού κόσμου, τα όρια του χρώματος, η διαφάνεια του φωτός, η τολμηρή προσέγγιση στην ανθρώπινη φιγούρα παρουσιάζονται με τον πιο εύγλωττο τρόπο.

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Η Αποθέωση του Delacroix, 1878-80 (ολοκληρώθηκε αργότερα). The British Museum, London © The Trustees of the British Museum

Ο Σεζάν ήταν εραστής της πειθαρχίας που επιβάλλει το σχέδιο. Είναι ο τρόπος που μελετά τα μεταγενέστερα έργα του, ο ευέλικτος τρόπος να συλλαμβάνει ακόμα και την κίνηση των αντικειμένων. Προτιμούσε να εργάζεται σε εσωτερικούς χώρους, χρησιμοποιώντας μολύβια για να δημιουργήσει φωτοσκιάσεις και ευκρινείς γραμμές.

Οι μελέτες που κάνει και τα σκίτσα που γίνονται από μολύβια αναμειγνύονται με ακουαρέλα που οι συντηρητές των έργων θα βρουν αναλύοντας τα προκειμένου να ρίξει νέο φως στις εργασιακές του πρακτικές, καθώς στο παρελθόν η προσοχή είχε σχεδόν αποκλειστικά εστιαστεί στο έργο του με λάδια. Και φυσικά για να αναδειχθεί η ρίζα της τεχνικής του ικανότητας, με μέσα φτηνά και προσιτά όπως το μολύβι και το κάρβουνο, ίχνη και του οποίου βρέθηκαν και σε ανάλυση των ελαιογραφιών του, πριν δουλέψει τους καμβάδες του με τις παχιές, βαριές πινελιές, δημιουργώντας την πολύ χαρακτηριστική υφή των έργων του.

Τα σχέδια του Σεζάν τον καθοδηγούν στην οριστική του σύνθεση και πολλά από αυτά σχετίζονται με τους τελικούς του πίνακες, επομένως είναι πολύ εύκολο να επαληθευτούν ως δικά του έργα. Τα σχέδια δεν αφορούν μόνο τη φύση αλλά και τα συγκινητικά πορτρέτα που δημιούργησε για τα μέλη της οικογένειάς του που μας δίνουν  τη δυνατότητα να κατανοήσουμε όχι μόνο αυτό που βρίσκεται στο μυαλό του καλλιτέχνη, αλλά και τα πρόσωπα και τα στοιχεία της καθημερινότητάς του.

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Λουόμενοι (Baigneurs). 1885–90. The Museum of Modern Art, New York. Lillie P. Bliss Collection. Φωτο: © 2021 MoMA, NY

Ο Σεζάν υπήρξε ένας από τους παραγωγικούς ζωγράφους, καθώς στη διάρκεια της ζωής του φιλοτέχνησε περίπου χίλιους πίνακες και με την πρωτότυπη τεχνική του έκανε ένα μεγάλο βήμα μετά τον ιμπρεσιονισμό που καθόρισε τη ζωγραφική και επηρέασε όσο κανένας άλλος τους ζωγράφους του επόμενου αιώνα.

Ο πρωτοπόρος στη χρήση του χρώματος και της προοπτικής, στη δομή του θέματος και στην προσθήκη γεωμετρικών στοιχείων που επηρέασαν του Κυβιστές και τους Φωβιστές των επόμενων δεκαετιών, με τα σχέδιά του ανοίγει ένα παράθυρο στην πρακτική του και στον τρόπο με τον οποίο εξερευνά και προσεγγίζει τολμηρά και εύγλωττα τα όρια της ζωγραφικής που μένουν αναλλοίωτα μέσα στο χρόνο και φτάνουν μπροστά μας για να τα επανεξετάσουμε ως αυτόνομα, σπουδαία έργα.  

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Φύλλωμα (Étude de feuillage). 1900–04. The Museum of Modern Art, New York. Lillie P. Bliss Collection. Φωτο: © 2021 MoMA, NY
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Mont Sainte-Victoire (La Montagne Sainte-Victoire vue des Lauves). 1902–06. The Museum of Modern Art, New York. Gift of Mr. and Mrs. David Rockefeller. Φωτο © 2021 MoMA, NY
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Ερμής, περ. 1890. The Museum of Modern Art. The Joan and Lester Avnet Fund © 2021 The Museum of Modern Art, Imaging and Visual Resources, Φωτο: Peter Butler
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Η κ. Σεζάν ράβει (Madame Cézanne cousant), περ. 1880. The Samuel Courtauld Trust, The Courtauld Gallery, London. Princes Gate Bequest
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Νεκρή φύση με μπλε δοχείο. 1900-06. Pencil and watercolor on paper, 18 15/16 × 24 7/8″ (48.1 × 63.2 cm). The J. Paul Getty Museum, Los Angeles
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Αυτοπροσωπογραφία και μήλο (Autoportrait et pomme). 1880–84. Pencil on paper, 6 13/16 × 9 1/16″ (17.3 × 23 cm). Cincinnati Art Museum. Gift of Miss Emily Poole. Bridgeman Images
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Νεκρή φύση με κομμένο καρπόυζι (Nature morte avec pastèque entamée). c. 1900. Fondation Beyeler, Riehen/Basel. Beyeler Collection. Φωτο: Peter Schibli
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Σπουδές και πορτρέτα του γιου του καλλιτέχνη (Études et portraits du fils de l’artiste). 1877–78. The Albertina, Vienna
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Βράχια κοντα στο Château Noir (Rochers près des grottes au-dessus de Château Noir). 1895-1900. Ιδιωτική Συλλογή
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Πανωφόρι σε καρέκλα (Veste sur une chaise). 1890-92. Ιδιωτική συλλογή
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Σπουδή κρανίου (Étude de crâne). 1902-04. Henry and Rose Pearlman Foundation The Henry and Rose Pearlman Collection / Art Resource, NY. Φωτο: Bruce M. White
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Δάσος, 1904–06. Ιδιωτική συλλογή
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Αφρική ανάμεσά μας*

Εικαστικά / «Χρησιμοποιούμε τα αντικείμενα για να ακουστούν ιστορίες ανθρώπων»

Στο Μουσείο Μπενάκη, η έκθεση «Η Αφρική ανάμεσά μας» αποτελεί έναν ζωντανό διάλογο ανάμεσα σε αντικείμενα, φωνές και μνήμες της ελληνο-αφρικανικής κοινότητας στην Ελλάδα, φωτίζοντας ταυτότητες, κληρονομιές και διασταυρώσεις πολιτισμών.
M. HULOT
Στη Νέα Υόρκη με τον Γκόντφρεϊ Ρέτζιο

Εικαστικά / Το θρυλικό «Koyaanisqatsi» αναβιώνει στη Νέα Υόρκη μέσω της τεχνητής νοημοσύνης

Το ψηφιακό έργο του Τζον Φιτζέραλντ «The Vivid Unknown», μια από τις φετινές συμμετοχές του Ιδρύματος Ωνάση στο φεστιβάλ «Under the Radar», συνομιλεί εκ νέου με την εμβληματική ταινία του Γκόντφρεϊ Ρέτζιο.
ΒΑΡΒΑΡΑ ΔΟΥΚΑ
Ο υφασμάτινος κόσμος προσευχών της Ελένης Κρίκκη

Εικαστικά / Ο υφασμάτινος κόσμος προσευχών της Ελένης Κρίκκη

Στο εικαστικό της έργο τα τόπια γίνονται τοπία, οι κλωστές υφαίνουν τη μνήμη και η γεωγραφία ανάγεται σε κάτι βαθιά προσωπικό που αφορά τη συναισθηματική σχέση και οικειότητα της καλλιτέχνιδας με τον κόσμο του υφάσματος.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Μποκόρος, εικαστικός

Οι Αθηναίοι / Χρήστος Μποκόρος: «Η τέχνη δεν είναι θέαμα, πρέπει να σε αφορά και να σε πονάει»

Όταν βρέθηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών, ένιωσε ότι ναυάγησαν όλα του τα όνειρα και οι επιθυμίες. Αν και έχει ζωγραφίσει χιλιάδες κεράκια, ακόμα αισθάνεται αρχάριος, γιατί το καθένα είναι διαφορετικό, όπως και οι άνθρωποι. Για εκείνον, η τέχνη είναι ένα μνημείο, και κάθε φορά με τα έργα του ακουμπά εκεί που πονάει, για να παίρνει δύναμη.
M. HULOT
Ανεκτίμητα έργα ισλαμικής τέχνης απ’ τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου 

Αποστολή στην Τζέντα / Ταξίδι στην Μπιενάλε Ισλαμικών Τεχνών

Η LIFO ταξίδεψε στη Σαουδική Αραβία και επισκέφθηκε τη δεύτερη Μπιενάλε Ισλαμικών Τεχνών, μια έκθεση που γεφυρώνει το χθες με το σήμερα και αναδεικνύει την καλλιτεχνική έκφραση της ισλαμικής κληρονομιάς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ψυχοπαίδης

Εικαστικά / Ο Γιάννης Ψυχοπαίδης έφτιαξε μια πόλη από αναγεννημένα ερείπια στην γκαλερί Ζουμπουλάκη

Από ένα μακρινό ή πρόσφατο παρελθόν ξεβρασμένα στο σήμερα, τα σπασμένα αυτά κομμάτια μάς κάνουν να ανακαλούμε με τη φαντασία μας την προϊστορία τους, μια αλλοτινή ζωή που κάποτε υπήρξε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το νέο μουσείο του Έντβαρντ Μουνκ στο Όσλο μαγνητίζει

Πέθανε Σαν Σήμερα / Έντβαρντ Μουνκ: Αυτό το μουσείο στο Όσλο φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του

Ένα κάπως αμφιλεγόμενο αλλά σίγουρα εντυπωσιακό κτίριο-ορόσημο, δημιούργημα των Estudio Herreros, φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων ενός από τους σπουδαιότερους και πλέον επιδραστικούς καλλιτέχνες των μοντέρνων καιρών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Los Caprichos - Goya

Εικαστικά / «Los Caprichos»: Ο σκωπτικός Γκόγια στην Εθνική Πινακοθήκη

80 χαρακτικά που σατιρίζουν τη διαφθορά, τη θρησκευτική υποκρισία, την απληστία, την αμάθεια και τη δεισιδαιμονία. Έργα που μπορεί να αποτέλεσαν μια οικονομική καταστροφή για τον μεγάλο Ισπανό ζωγράφο, αλλά θεωρούνται πρόδρομοι της μοντέρνας τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αξίζει να τους προσέξετε: Νέα ονόματα στη σύγχρονη τέχνη

Εικαστικά / Αξίζει να τους προσέξετε: Νέα ονόματα στη σύγχρονη τέχνη που δείχνουν τη δουλειά τους τώρα

Οι αθηναϊκές γκαλερί και οι ανεξάρτητοι χώροι μοιάζουν αυτή την περίοδο να βρίσκονται σε μια διαρκή περίοδο δοκιμών, θέλοντας να προτείνουν και νεότερους καλλιτέχνες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σημαντικές εικαστικές εκθέσεις - Χειμώνας 2025

Εικαστικά / 10 νέες εικαστικές εκθέσεις για το επόμενο τρίμηνο

Καθώς το επόμενο διάστημα αποτελεί μεταβατική περίοδο εν αναμονή σημαντικών εκθέσεων που θα δούμε την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2025, κάνουμε μια σύντομη επισκόπηση των επόμενων εβδομάδων, στις οποίες κυριαρχεί η ελληνική εικαστική σκηνή, με σημαντικούς ζωγράφους και γλύπτες, ενώ επιστρέφει στην Εθνική Πινακοθήκη η περίφημη σειρά χαρακτικών του Γκόγια.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Τα χρήματα είναι δευτερεύον πράγμα»: Ο Τζεφ Κουνς στα 70

Εικαστικά / «Τα χρήματα είναι δευτερεύον πράγμα»: Ο πολυεκατομμυριούχος Τζεφ Κουνς στα 70

Λίγο πριν τα 70ά του γενέθλια, ο διάσημος και αμφιλεγόμενος εικαστικός συμμετέχει σ’ έναν «διάλογο» με το ίνδαλμά του, τον Πάμπλο Πικάσο. Υπάρχουν όμως κοινά στοιχεία ανάμεσά τους;
THE LIFO TEAM