Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Δάσος, 1904–06. Ιδιωτική συλλογή
0

Στις 6 Ιουνίου ξεκινά η έκθεση "Cézanne Drawing" στο ΜοΜΑ που είναι η πρώτη που συγκεντρώνει και προβάλλει μια μεγάλη σειρά σχεδίων του Πολ Σεζάν, δίνοντας μια νέα εικόνα τόσο για την πολυπλοκότητα της καλλιτεχνικής του πρακτικής και την αφοσίωσή του στη μελέτη των Παλαιών Δασκάλων όσο και την ολοκληρωμένη προσέγγισή του στην οικοδόμηση της μορφής.

Από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 19ου αιώνα, «ο πατέρας όλων μας», όπως τον αποκαλούσαν ο Ματίς και ο Πικάσο, επηρέασε όσο λίγοι την εξέλιξη της τέχνης, ξεπέρασε τον ιμπρεσιονισμό και αμφισβήτησε τελικά όλες τις συμβατικές αξίες της ζωγραφικής του αιώνα του ενώ μέχρι το τέλος της ζωής του έμεινε αφοσιωμένος στη σπουδή των έργων του σαν πεισματάρης οραματιστής. Τα σχέδιά του, αποκαλύπτουν το εύρος της δημιουργίας του και τα περισσότερα από αυτά δεν παρουσιάστηκαν ποτέ κατά τη διάρκεια της ζωής του - ελάχιστα μόνο αναφέρθηκαν στην αλληλογραφία του- και ανακαλύφθηκαν μετά τον θάνατό του.

Η έκθεση στο ΜοΜΑ ,παρουσιάζει περισσότερα από 250 έργα με μολύβι και ακουαρέλα που σπάνια εμφανίζονται στο κοινό, δίπλα σε μεγάλους και γνωστούς του πίνακες προκειμένου να εμφανίσει τις συνδέσεις αλλά και να αποκαλύψει τον τρόπο με τον οποίο το σχέδιο επηρέασε το σύγχρονο όραμά του για τη ζωγραφική.  

Η πρακτική της σχεδίασης, όπως έγραψε ο ίδιος, του δίδαξε «να βλέπει καλά» και η έκθεση των σχεδίων του είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε τις συνθέσεις του μέσα από τα δικά του μάτια.

Τα έργα που έχει φιλοτεχνήσει ο Σεζάν στη διάρκεια της ζωής του και έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα ξεπερνούν τις 2.000. Σχεδίαζε επίμονα, καθημερινά σε τετράδια ζωγραφικής, σε φύλλα εργασίας, με μολύβια και κάρβουνα ενώ στο χαρτί δοκιμάζει και τις χρωματικές διαβαθμίσεις και τη φωτεινότητα της ακουαρέλας και του χρώματος αναπτύσσοντας τα έργα του ενώ εξερευνά το φως, το βάθος και το χρώμα.

Επιστρέφει ξανά και ξανά στα ίδια θέματα, σε αντικείμενα που βρίσκονται στο τραπέζι του σπιτιού του, αντικείμενα της οικιακής ζωής, νεκρές φύσεις αλλά και τις φιγούρες της γυναίκας του και του γιού του, τοπία καθώς και τη θέα από το αγαπημένο του Mont Sainte-Victoire, εκεί που οραματίζεται τις φανταστικές ζωγραφικές του αφηγήσεις.

Η πρακτική της σχεδίασης, όπως έγραψε ο ίδιος, του δίδαξε «να βλέπει καλά» και η έκθεση των σχεδίων του είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε τις συνθέσεις του μέσα από τα δικά του μάτια. Το θαύμα του φυσικού κόσμου, τα όρια του χρώματος, η διαφάνεια του φωτός, η τολμηρή προσέγγιση στην ανθρώπινη φιγούρα παρουσιάζονται με τον πιο εύγλωττο τρόπο.

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Η Αποθέωση του Delacroix, 1878-80 (ολοκληρώθηκε αργότερα). The British Museum, London © The Trustees of the British Museum

Ο Σεζάν ήταν εραστής της πειθαρχίας που επιβάλλει το σχέδιο. Είναι ο τρόπος που μελετά τα μεταγενέστερα έργα του, ο ευέλικτος τρόπος να συλλαμβάνει ακόμα και την κίνηση των αντικειμένων. Προτιμούσε να εργάζεται σε εσωτερικούς χώρους, χρησιμοποιώντας μολύβια για να δημιουργήσει φωτοσκιάσεις και ευκρινείς γραμμές.

Οι μελέτες που κάνει και τα σκίτσα που γίνονται από μολύβια αναμειγνύονται με ακουαρέλα που οι συντηρητές των έργων θα βρουν αναλύοντας τα προκειμένου να ρίξει νέο φως στις εργασιακές του πρακτικές, καθώς στο παρελθόν η προσοχή είχε σχεδόν αποκλειστικά εστιαστεί στο έργο του με λάδια. Και φυσικά για να αναδειχθεί η ρίζα της τεχνικής του ικανότητας, με μέσα φτηνά και προσιτά όπως το μολύβι και το κάρβουνο, ίχνη και του οποίου βρέθηκαν και σε ανάλυση των ελαιογραφιών του, πριν δουλέψει τους καμβάδες του με τις παχιές, βαριές πινελιές, δημιουργώντας την πολύ χαρακτηριστική υφή των έργων του.

Τα σχέδια του Σεζάν τον καθοδηγούν στην οριστική του σύνθεση και πολλά από αυτά σχετίζονται με τους τελικούς του πίνακες, επομένως είναι πολύ εύκολο να επαληθευτούν ως δικά του έργα. Τα σχέδια δεν αφορούν μόνο τη φύση αλλά και τα συγκινητικά πορτρέτα που δημιούργησε για τα μέλη της οικογένειάς του που μας δίνουν  τη δυνατότητα να κατανοήσουμε όχι μόνο αυτό που βρίσκεται στο μυαλό του καλλιτέχνη, αλλά και τα πρόσωπα και τα στοιχεία της καθημερινότητάς του.

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Λουόμενοι (Baigneurs). 1885–90. The Museum of Modern Art, New York. Lillie P. Bliss Collection. Φωτο: © 2021 MoMA, NY

Ο Σεζάν υπήρξε ένας από τους παραγωγικούς ζωγράφους, καθώς στη διάρκεια της ζωής του φιλοτέχνησε περίπου χίλιους πίνακες και με την πρωτότυπη τεχνική του έκανε ένα μεγάλο βήμα μετά τον ιμπρεσιονισμό που καθόρισε τη ζωγραφική και επηρέασε όσο κανένας άλλος τους ζωγράφους του επόμενου αιώνα.

Ο πρωτοπόρος στη χρήση του χρώματος και της προοπτικής, στη δομή του θέματος και στην προσθήκη γεωμετρικών στοιχείων που επηρέασαν του Κυβιστές και τους Φωβιστές των επόμενων δεκαετιών, με τα σχέδιά του ανοίγει ένα παράθυρο στην πρακτική του και στον τρόπο με τον οποίο εξερευνά και προσεγγίζει τολμηρά και εύγλωττα τα όρια της ζωγραφικής που μένουν αναλλοίωτα μέσα στο χρόνο και φτάνουν μπροστά μας για να τα επανεξετάσουμε ως αυτόνομα, σπουδαία έργα.  

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Φύλλωμα (Étude de feuillage). 1900–04. The Museum of Modern Art, New York. Lillie P. Bliss Collection. Φωτο: © 2021 MoMA, NY
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Mont Sainte-Victoire (La Montagne Sainte-Victoire vue des Lauves). 1902–06. The Museum of Modern Art, New York. Gift of Mr. and Mrs. David Rockefeller. Φωτο © 2021 MoMA, NY
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Ερμής, περ. 1890. The Museum of Modern Art. The Joan and Lester Avnet Fund © 2021 The Museum of Modern Art, Imaging and Visual Resources, Φωτο: Peter Butler
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Η κ. Σεζάν ράβει (Madame Cézanne cousant), περ. 1880. The Samuel Courtauld Trust, The Courtauld Gallery, London. Princes Gate Bequest
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Νεκρή φύση με μπλε δοχείο. 1900-06. Pencil and watercolor on paper, 18 15/16 × 24 7/8″ (48.1 × 63.2 cm). The J. Paul Getty Museum, Los Angeles
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Αυτοπροσωπογραφία και μήλο (Autoportrait et pomme). 1880–84. Pencil on paper, 6 13/16 × 9 1/16″ (17.3 × 23 cm). Cincinnati Art Museum. Gift of Miss Emily Poole. Bridgeman Images
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Νεκρή φύση με κομμένο καρπόυζι (Nature morte avec pastèque entamée). c. 1900. Fondation Beyeler, Riehen/Basel. Beyeler Collection. Φωτο: Peter Schibli
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Σπουδές και πορτρέτα του γιου του καλλιτέχνη (Études et portraits du fils de l’artiste). 1877–78. The Albertina, Vienna
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Βράχια κοντα στο Château Noir (Rochers près des grottes au-dessus de Château Noir). 1895-1900. Ιδιωτική Συλλογή
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Πανωφόρι σε καρέκλα (Veste sur une chaise). 1890-92. Ιδιωτική συλλογή
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Σπουδή κρανίου (Étude de crâne). 1902-04. Henry and Rose Pearlman Foundation The Henry and Rose Pearlman Collection / Art Resource, NY. Φωτο: Bruce M. White
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Δάσος, 1904–06. Ιδιωτική συλλογή
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου / Περικλής Βυζάντιος: από το Παρίσι της Μπελ Επόκ στο φως της Ύδρας 

Εικαστικά / Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου

Μια ανασκόπηση της ζωής και του έργου του ζωγράφου, που ήταν γνωστός για τα ελληνικά τοπία και την Ύδρα, με αφορμή την αναδρομική έκθεση του Περικλή και του Ντίκου Βυζάντιου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
 Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Εικαστικά / Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Με αφορμή την αναδρομική έκθεση στη Συλλογή Peggy Guggenheim στη Βενετία, έφτασε η στιγμή να ανακαλύψουμε τη ζωγράφο που θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Πορτογαλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Εικαστικά / Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Μια νέα έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι με πορτρέτα της κόρης του Ανρί Ματίς, Μαργκερίτ, προσφέρει μια νέα οπτική στο έργο του μεγάλου Γάλλου καλλιτέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Εικαστικά / Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Αφρικανική τέχνη, κριτική στην αποικιοκρατία, έργα για τα δικαιώματα των ζώων και εμπνευσμένα από διαστημικά ταξίδια, νέοι καλλιτέχνες και αναδρομικές εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί της Αθήνας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τέσσερις σημαντικοί διεθνείς καλλιτέχνες αποτελούν τον προπομπό της μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ

Εικαστικά / ΕΜΣΤ: Τέσσερις διεθνείς καλλιτέχνες και μία θεματική έκθεση για τα ζώα που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ

Δύο ατομικές εκθέσεις και δύο μεγάλης κλίμακας in situ εγκαταστάσεις φωτίζουν τη σχέση μας με τα ζώα και τις οικολογικές συνέπειες της αποικιοκρατίας ενώ αποτελούν προπομπό μιας μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Εικαστικά / «Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Στην υποβλητική της έκθεση στο ΕΜΣΤ, η εικαστικός Τζάνις Ράφα αναδημιουργεί ένα φανταστικό περιβάλλον άδειων στάβλων για να μιλήσει για τη σχέση του ανθρώπινου και του ζωικού κόσμου, ενώ μας προκαλεί να σκεφτούμε τις έννοιες της φροντίδας και της αγάπης, αλλά και την ανάγκη μας για κυριαρχία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Εικαστικά / Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Το Μουσείο Μπενάκη τιμά με μια σημαντική έκθεση τη μνήμη του σκηνοθέτη, διανοούμενου, ιστοριοδίφη και ερευνητή του λαϊκού μας πολιτισμού, συνδημιουργού του θρυλικού «Παρασκηνίου». Ο επιμελητής της έκθεσης, Γιώργος Σκεύας, μας μιλά γι’ αυτήν.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η μεγάλη έκθεση του Steve McQueen για τα κινήματα που διαμόρφωσαν τη Μεγάλη Βρετανία

Εικαστικά / Η Μεγάλη Βρετανία που αντιστάθηκε υπάρχει ακόμα στις φωτογραφίες αυτής της έκθεσης

Από τις σουφραζέτες των αρχών του 20ού αιώνα μέχρι τις διαμαρτυρίες για τον πόλεμο στο Ιράκ, η έκθεση σε επιμέλεια του Steve McQueen συγκεντρώνει τις πιο δυνατές εικόνες μιας χώρας που βγήκε πολύ συχνά και πολύ δυνατά στους δρόμους.  
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT
MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος» Ή MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε λάθος»

Εικαστικά / Martin Gayford: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος»

Ένας από τους πιο επιδραστικούς κριτικούς τέχνης της Βρετανίας μιλά στη LiFO για τις τάσεις που διαμορφώνουν τη σύγχρονη τέχνη, τις φιλικές του σχέσεις με θρυλικούς καλλιτέχνες όπως ο Freud και ο Hockney, αλλά και για το αν η κριτική μπορεί όντως να επηρεάσει τα πράγματα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η πρώτη μεγάλη έκθεση της οραματίστριας καλλιτέχνιδας Ithell Colquhoun

Εικαστικά / Τα σουρεαλιστικά αριστουργήματα της Ithell Colquhoun σε μια μεγάλη έκθεση

Το πολύχρωμο και αποκρυφιστικό σύμπαν της ξετυλίγεται στην πρώτη μεγάλη έκθεση για την οραματίστρια καλλιτέχνιδα, που εξερευνά τη θέση των γυναικών και τη σημασία του φύλου.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Εικαστικά / Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Ένας νέος καλλιτέχνης δημιουργεί μοναδικά αντικείμενα ανάλογα με τη διάθεσή του, ονειρεύεται έναν χώρο όπου θα δημιουργεί απερίσπαστος και δεν τον νοιάζει καθόλου να βιοποριστεί από την τέχνη.
ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Μια νέα έκθεση με χαρακτικά της ώριμης περιόδου της Βάσως Κατράκη

Εικαστικά / Βάσω Κατράκη: Η τέχνη της συγκινεί ακόμα

Έργα της σημαντικής Ελληνίδας χαράκτριας που παραπέμπουν στη βία της δικτατορίας, αλλά και άφυλες μορφές της όψιμης περιόδου της με αναφορά στην ελληνική αρχαιότητα, που υπερβαίνουν το ατομικό και γίνονται μέρος της συλλογικής μνήμης.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Εικαστικά / Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Ο κόσμος της σύγχρονης τέχνης έχει καταντήσει να μοιάζει με τσίρκο. Αλλά ο πραγματικός κακός της ιστορίας δεν είναι οι καλλιτέχνες, αλλά η σύγχρονη αγορά της τέχνης, η αξία της οποίας ξεπερνά πλέον τα 60 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως
THE LIFO TEAM
Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Εικαστικά / Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Μια νέα έκθεση στο Άμστερνταμ με πρόσφατα έργα του Κίφερ αναδεικνύει τη σύνδεσή του με τον Βαν Γκογκ και προκαλεί ήδη πολλές συζητήσεις. Ο σπουδαίος Γερμανός καλλιτέχνης εμπνέεται σταθερά, εδώ και 60 χρόνια, από τον Ολλανδό ζωγράφο. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ