Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης: Τριάντα χρόνια ενός δυναμικού κέντρου τέχνης

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης: Τριάντα χρόνια ενός δυναμικού κέντρου τέχνης Facebook Twitter
Tο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης κατάφερε να ξεπεράσει και τις πλέον αισιόδοξες προσδοκίες, συγκεντρώνοντας την πανελλήνια και ενίοτε τη διεθνή κοινότητα της τέχνης. 
0

Εκατόν ενενήντα εκθέσεις μονογραφικές και θεματικές, ενενήντα κατάλογοι, τριάντα χρόνια λειτουργίας. Μια ζηλευτή μόνιμη συλλογή που αποτελείται από 750 έργα προερχόμενα από δωρεές κυρίως των ίδιων των καλλιτεχνών και μια διαδρομή μέσα στην οποία το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης κατάφερε να ξεπεράσει και τις πλέον αισιόδοξες προσδοκίες, συγκεντρώνοντας την πανελλήνια και ενίοτε τη διεθνή κοινότητα της τέχνης. 

Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης, Μαρία Μαραγκού, βλέπει σήμερα το όραμά της από τη δεκαετία του 1990 για τη δημιουργία ενός δυναμικού κέντρου σύγχρονης τέχνης στην πόλη του Ρεθύμνου να δίνει τους καρπούς του, ως ένα τολμηρό εγχείρημα που λειτουργεί επιτυχώς στην περιφέρεια.

Τα τριάντα χρόνια λειτουργίας του μουσείου γιορτάζονται με την έκδοση ενός δίγλωσσου τόμου 350 σελίδων, ενός πανοράματος της σύγχρονης ελληνικής τέχνης που βρίσκεται σαν καλά κρυμμένο μυστικό μέσα στο μουσείο, στην καρδιά της παλιάς ιστορικής πόλης, στη σκιά του βενετσιάνικου κάστρου, της Φορτέτζας. Η έκδοση ξεκινάει από τις πρώτες εκθέσεις, το 1992, συγκεκριμένα των Γιάννη Μόραλη, Χατζηκυριάκου-Γκίκα, και ολοκληρώνεται το 2017, αναφερόμενη σε 160 εκθέσεις Ελλήνων και ξένων δημιουργών, ατομικές και ομαδικές.

Η συλλογή του μουσείου καλύπτει ένα ευρύ φάσμα της σύγχρονης ελληνικής εικαστικής πραγματικότητας από το 1950 ως σήμερα. Περιλαμβάνει ακόμα τα έργα του Λ. Κανακάκι (περίπου 50) που προέρχονται από δωρεές του ζεύγους Μπάμπη και Μαρίας Μαραγκού και άλλων συγγενών και φίλων του καλλιτέχνη.

Το παλιό ενετικό κτίσμα που αποτέλεσε στις αρχές του 20ού αιώνα έναν από τους πρώτους βιομηχανικούς χώρους του νησιού, με το εργοστάσιο σαπουνιού που φιλοξενούσε μέχρι τη δεκαετία του '70, σήμερα αποτελεί έναν σύγχρονο μουσειακό χώρο υψηλών προδιαγραφών. Το 1992 λειτούργησε πρώτη φορά ως Δημοτική Πινακοθήκη. Το 1995, το Ρέθυμνο εντάχθηκε στον θεσμό του Εθνικού Πολιτιστικού Δικτύου Πόλεων με συνέπεια την ίδρυση του Κέντρου Σύγχρονης Εικαστικής Δημιουργίας, που προσανατόλισε τις δραστηριότητες της πινακοθήκης στη σύγχρονη τέχνη. Ένας καινούριος χώρος που συμπλήρωσε την παλιά Δημοτική Πινακοθήκη «Λ. Κανακάκις» και το Κέντρο Σύγχρονης Εικαστικής Δημιουργίας ώθησε τη δημιουργία του νέου Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης που απέκτησε η Κρήτη. 

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης: Τριάντα χρόνια ενός δυναμικού κέντρου τέχνης Facebook Twitter
Η συλλογή καλύπτει επαρκώς δείγματα της τέχνης του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα μέχρι και σήμερα.

Ενοποιώντας το παλιό κτίριο με τα διπλανά, επανέρχεται ο κτιριακός ιστός στο ιστορικό κέντρο της πόλης σε έναν ενιαίο χώρο περίπου 1.000 τ.μ. Η μορφή του παλιού ενετικού και βιομηχανικού κελύφους αναπτύχθηκε εσωτερικά.

Η δραστηριότητα του μουσείου μέχρι σήμερα είναι αδιάλειπτη, με περιοδικές εκθέσεις, εκδηλώσεις, συνεργασίες, εκπαιδευτικά και μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα για παιδιά και ενήλικες.

Η συλλογή του μουσείου καλύπτει ένα ευρύ φάσμα της σύγχρονης ελληνικής εικαστικής πραγματικότητας από το 1950 ως σήμερα. Περιλαμβάνει ακόμα τα έργα του Λ. Κανακάκι (περίπου 50) που προέρχονται από δωρεές του ζεύγους Μπάμπη και Μαρίας Μαραγκού και άλλων συγγενών και φίλων του καλλιτέχνη.

«Γεννήθηκα και έκανα τα πρώτα μου βήματα σε ένα σπίτι στην οδό Αγίας Βαρβάρας (τώρα είναι ξενοδοχείο) γεμάτο αγάλματα στην εσωτερική του αυλή. Ήταν τα προπλάσματα του Γιάννη Κανακάκι, του μεγάλου αδελφού της μητέρας μου. Τα φοβόμουν γιατί μου απαγόρευαν να τα αγγίξω (πράγμα που έκανα κρυφά), αλλά και με γοήτευαν. Αυτό το αίθριο, όπως και οι γυαλάδες στις αποχρώσεις του γκρίζου της υγρασίας των δρόμων της παλιάς πόλης, παραμένουν η ισχυρότερη μνήμη των παιδικών μου χρόνων. Δεμένη αθεράπευτα με την πόλη μου, ανέτρεχα στην πολύτιμη ρίζα μου όσο κι αν εργαζόμουν και δρούσα ως πολίτης του κόσμου. Στο ίδιο σπίτι μεγάλωσε ο αγαπημένος μου θείος, ο Λευτέρης Κανακάκις, που έγινε ζωγράφος και μέντοράς μου ως προς τις επιλογές της ζωής μου. Ο θάνατός του το 1985 με συγκλόνισε. Συγκέντρωσα τα έργα του από ολόκληρη την οικογένειά μας, ενώ ήδη κατείχα έναν μεγάλο αριθμό από τη συλλογή του συζύγου μου, ο οποίος παρακολουθούσε και αγόραζε συστηματικά έργα Ελλήνων, και όχι μόνο, καλλιτεχνών. Αυτά ήταν η προίκα της τότε Δημοτικής Πινακοθήκης "Λ. Κανακάκις" που έμελλε να έχει μια ευλογημένη συνέχεια», λέει η Μαρία Μαραγκού.

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης: Τριάντα χρόνια ενός δυναμικού κέντρου τέχνης Facebook Twitter
Περιοδικές εκθέσεις, εκδηλώσεις, συνεργασίες, εκπαιδευτικά και μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα για τα παιδιά και τους ενήλικες είναι κάποιες από τις δραστηριότητες του μουσείου.
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης: Τριάντα χρόνια ενός δυναμικού κέντρου τέχνης Facebook Twitter
Η δραστηριότητα του μουσείου μέχρι σήμερα είναι αδιάλειπτη.
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης: Τριάντα χρόνια ενός δυναμικού κέντρου τέχνης Facebook Twitter
Η είσοδος του μουσείου.

Η συλλογή καλύπτει επαρκώς τα δείγματα της τέχνης του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα μέχρι και σήμερα, από την αφαίρεση και τη γεωμετρικότητα μέχρι τον νεοεξπρεσιονισμό, τη νέα παραστατικότητα, τον μινιμαλισμό, το αντικείμενο στον χώρο, τη γλυπτική και τη γλυπτοζωγραφική, τις συναρμογές, τις εγκαταστάσεις στον χώρο και τα περιβάλλοντα, την εννοιακή τέχνη, τη φωτογραφία, τη δημιουργία έργων επεξεργασμένων στον υπολογιστή. Προσκλήθηκε και φιλοξενήθηκε στην Πινακοθήκη Πιερίδη στην Αθήνα, στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Λάρισας, στη Δημοτική Πινακοθήκη Πάτρας, στο Μουσείο Μπενάκη. Υλοποιήθηκαν προγράμματα και συνεργασίες με φορείς αντίστοιχους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ εκπρόσωποι ιδρυμάτων, θεωρητικοί και καλλιτέχνες από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ συναντήθηκαν στους χώρους της, με τους καλλιτέχνες αλλά και την πανεπιστημιακή κοινότητα. 

Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης λειτουργεί στο πλαίσιο του δήμου Ρεθύμνης (Διεύθυνση Πολιτισμού - Τμήμα Μουσείων), με την οικονομική υποστήριξη του δήμου Ρεθύμνης καθώς και με χορηγίες συνεργαζόμενων φορέων, ενώ η πλούσια δραστηριότητά του με τις δράσεις του Εκπαιδευτικού Τομέα και των Εικαστικών Εργαστηρίων, που πραγματοποιούνται στους χώρους του Μ.Σ.Τ. Κρήτης και σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο στην παλιά πόλη για τα μαθήματα κεραμικής και ζωγραφικής, ανανεώνουν διαρκώς τη σχέση του μουσείου, ενός θύλακα παλλόμενου και ζωντανού, με τους ανθρώπους της πόλης του Ρεθύμνου.

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης: Τριάντα χρόνια ενός δυναμικού κέντρου τέχνης Facebook Twitter
Διάδραση στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης.
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης: Τριάντα χρόνια ενός δυναμικού κέντρου τέχνης Facebook Twitter
Ο Γιώργος Γυπαράκης.

Προγραμματισμός εκθέσεων 2024 και 2025

Ιανουάριος 2024
Medphoto - Climate wars / Οι πόλεμοι του κλίματος
Επιμέλεια: Πάσκουα Βοργιά, Δημήτρης Κεχρής

Στο πλαίσιο της συνεργασίας του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης με το Φεστιβάλ Medphoto, η προσεχής έκθεση εστιάζει στην κλιματική κρίση και τις κοινωνικοπολιτικές επιπτώσεις. Θα φιλοξενηθούν φωτογραφίες και ντοκιμαντέρ που ερευνούν την οικολογική καταστροφή σε μη δυτικές χώρες μέσα από πατριαρχικούς μηχανισμούς, οικοκτονία, διαπλοκή, προσφυγικό.

Απρίλιος 2024
Δυνατές στον χρόνο
Ρένα Παπασπύρου – Άσπα Στασινοπούλου
Επιμέλεια: Μαρία Μαραγκού

Το αφιέρωμα της γυναικείας ταυτότητας και της ιστορίας των γυναικών της τέχνης ξεκινά δοξαστικά. Δύο ηγετικές φυσιογνωμίες της δεκαετίας 1970 συνεκθέτουν με έργα που ανήκουν στη μόνιμη συλλογή του μουσείου.

Η Ρένα Παπασπύρου και η Άσπα Στασινοπούλου ακολουθούν παρόμοιες πορείες με αυτές που είχαν στη ζωή έως τον θάνατο της Άσπας, τον Αύγουστο του 2017.

Στην έκθεση θα παρουσιαστεί και το κοινό τους έργο, μια performance της Άσπας, ντυμένης με ρούχο-έργο της Ρένας. 

Δύο γυναίκες που ξεπέρασαν τον χρόνο και παρουσιάζονται σήμερα με φρέσκια και επίκαιρη δουλειά.

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης: Τριάντα χρόνια ενός δυναμικού κέντρου τέχνης Facebook Twitter
Ο Νίκος Κεσσανλής σε εγκαίνια του μουσείου.

Οκτώβριος 2024
Γυναικείες υπογραφές από χρόνο σε χρόνο
Επιμέλεια: Κωστής Χρηστίδης

Οι γυναίκες εικαστικοί από τη μόνιμη συλλογή του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης.

Μια καταγραφή της πορείας της τέχνης στο τέλος του 20ού αιώνα και στις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα.

Απρίλιος 2025
Είσαι ό,τι φοράς
Επιμελητική παρέα: Σταύρος Καβαλλάρης, Μαρία Μαραγκού, Μαρία Παναγίδου

Μια έκθεση για τα στερεότυπα και τις ανατροπές με έργα καλλιτεχνών και σχεδιαστών μόδας. Στο πλαίσιο της έκθεσης, ένα αφιέρωμα στην εμβληματική Σοφία Κοκοσαλάκη.

Φθινόπωρο 2025
Η φύση είναι το έργο
Στον κήπο του Βαγγέλη Παπιομύτογλου

Μια έκθεση-περίπατος στον κήπο του γνωστού μελετητή φυτών Βαγγέλη Παπιομύτογλου. Ο κήπος του διαθέτει σπάνια φυτά, εξαιρετικά κατανεμημένα σε φυτά της Κρήτης, φυτά της Μεσογείου, φυτά του κόσμου.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
Δήμος Ρεθύμνης – Διεύθυνση Πολιτισμού – Τμήμα Μουσείων
Μεσολογγίου 32, 74 100 Ρέθυμνο
Τηλ.: +30 28310 52530, 52689

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Συμβιωτικά: Όταν ο οπτικός κώδικας ενδυναμώνει τη συνύπαρξη

Εικαστικά / «Συμβιωτικά» στο ΕΜΣΤ: Πώς επικοινωνούν οι θηλυκότητες στην τέχνη;

Στη νέα ομαδική έκθεση του ΕΜΣΤ οι συμμετέχουσες εικαστικοί δημιουργούν ένα σύγχρονο αφήγημα το οποίο εστιάζει στη διαδικασία επικοινωνίας μέσα από καλλιτεχνικές πρακτικές θηλυκοτήτων στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών

Αλμανάκ / Το Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών. Από τον Σπύρο Στάβερη

"Το νέο μουσείο σχεδιάστηκε για να γίνει η νοηματική πύλη εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο και στην ιστορία των Αιγών, στην ιστορία και τον πολιτισμό των Μακεδόνων, αλλά και στην ελληνιστική Οικουμένη".
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Project Mycelium: Η διάβρωση, η αναγέννηση και τα μανιτάρια που φυτρώνουν σε μια φανταστική τουαλέτα της Κάλλας

Εικαστικά / Μια πρωτοποριακή συνάντηση τέχνης, επιστήμης, ιστορίας και οικολογίας

Στο Project Mycelium, τρία εντυπωσιακά κοστούμια, που θα μπορούσαν να φοράνε η Μαρία Κάλλας, η βασίλισσα Αμαλία και ο Ιωάννης Καποδίστριας, καταβροχθίζονται από ζωντανούς μύκητες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Εικαστικά / Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Η 27χρονη εικαστικός μιλά για τη διαδρομή της από την Αθήνα στο Λος Άντζελες, για το πώς το ερωτικό πάθος μεταμόρφωσε την τέχνη της, καθώς και για τη μυστικιστική διάσταση στα έργα της. Για τη γνωριμία της με τη Lana Del Rey απέφυγε να μιλήσει.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
«Η εμμονή του βλέμματος»: Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

The Review / Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

Ποιο είναι το αποκαλούμενο «εθνικό αφήγημα» που υπηρετεί η Εθνική Πινακοθήκη; Ο Χρήστος Παρίδης συζητά με τον δημοσιογράφο και επιμελητή εκθέσεων Δημήτρη Τρίκα για τη νέα επετειακή έκθεση στη μνήμη του Παναγιώτη Τέτση, η οποία μόλις εγκαινιάστηκε στην Εθνική Πινακοθήκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου / Περικλής Βυζάντιος: από το Παρίσι της Μπελ Επόκ στο φως της Ύδρας 

Εικαστικά / Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου

Μια ανασκόπηση της ζωής και του έργου του ζωγράφου, που ήταν γνωστός για τα ελληνικά τοπία και την Ύδρα, με αφορμή την αναδρομική έκθεση του Περικλή και του Ντίκου Βυζάντιου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
 Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Εικαστικά / Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Με αφορμή την αναδρομική έκθεση στη Συλλογή Peggy Guggenheim στη Βενετία, έφτασε η στιγμή να ανακαλύψουμε τη ζωγράφο που θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Πορτογαλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Εικαστικά / Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Μια νέα έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι με πορτρέτα της κόρης του Ανρί Ματίς, Μαργκερίτ, προσφέρει μια νέα οπτική στο έργο του μεγάλου Γάλλου καλλιτέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Εικαστικά / Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Αφρικανική τέχνη, κριτική στην αποικιοκρατία, έργα για τα δικαιώματα των ζώων και εμπνευσμένα από διαστημικά ταξίδια, νέοι καλλιτέχνες και αναδρομικές εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί της Αθήνας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τέσσερις σημαντικοί διεθνείς καλλιτέχνες αποτελούν τον προπομπό της μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ

Εικαστικά / ΕΜΣΤ: Τέσσερις διεθνείς καλλιτέχνες και μία θεματική έκθεση για τα ζώα που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ

Δύο ατομικές εκθέσεις και δύο μεγάλης κλίμακας in situ εγκαταστάσεις φωτίζουν τη σχέση μας με τα ζώα και τις οικολογικές συνέπειες της αποικιοκρατίας ενώ αποτελούν προπομπό μιας μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Εικαστικά / «Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Στην υποβλητική της έκθεση στο ΕΜΣΤ, η εικαστικός Τζάνις Ράφα αναδημιουργεί ένα φανταστικό περιβάλλον άδειων στάβλων για να μιλήσει για τη σχέση του ανθρώπινου και του ζωικού κόσμου, ενώ μας προκαλεί να σκεφτούμε τις έννοιες της φροντίδας και της αγάπης, αλλά και την ανάγκη μας για κυριαρχία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Εικαστικά / Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Το Μουσείο Μπενάκη τιμά με μια σημαντική έκθεση τη μνήμη του σκηνοθέτη, διανοούμενου, ιστοριοδίφη και ερευνητή του λαϊκού μας πολιτισμού, συνδημιουργού του θρυλικού «Παρασκηνίου». Ο επιμελητής της έκθεσης, Γιώργος Σκεύας, μας μιλά γι’ αυτήν.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η μεγάλη έκθεση του Steve McQueen για τα κινήματα που διαμόρφωσαν τη Μεγάλη Βρετανία

Εικαστικά / Η Μεγάλη Βρετανία που αντιστάθηκε υπάρχει ακόμα στις φωτογραφίες αυτής της έκθεσης

Από τις σουφραζέτες των αρχών του 20ού αιώνα μέχρι τις διαμαρτυρίες για τον πόλεμο στο Ιράκ, η έκθεση σε επιμέλεια του Steve McQueen συγκεντρώνει τις πιο δυνατές εικόνες μιας χώρας που βγήκε πολύ συχνά και πολύ δυνατά στους δρόμους.  
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT