Ποιος είναι ο Takuma Nakahira; Ένας φωτογράφος μόνο; Ή ένας φωτογράφος, ένας δοκιμιογράφος, ένας κριτικός φωτογραφίας, ένας πολιτικός ακτιβιστής, ένας φωτογράφος που μιλούσε πολύ, που έχασε τη μνήμη του, που ξέχασε τη μητρική του γλώσσα, ένας μύθος;
Ο Takuma Nakahira, ο οποίος επηρέασε πολλούς φωτογράφους της επόμενης γενιάς με τη ριζοσπαστική γλώσσα και τις εικόνες του, ξαφνικά αρρώστησε το 1977 και σήμερα θεωρείται ως μια θρυλική φιγούρα στον κόσμο της φωτογραφίας.
Ο Nakahira πίστευε ότι η φωτογραφία ήταν ουσιαστικά η αλληλεπίδραση πραγμάτων και σκέψεων των ελεύθερων ανθρώπων, απογυμνωμένες από κάθε προσωπική πινελιά.
Ο Nakahira ήταν εκδότης του περιοδικού New Left το 1963 όταν συνάντησε τον φωτογράφο Shomei Tomatsu. Το αποτέλεσμα της συνάντησης αυτής ήταν να στραφεί στην φωτογραφία. Μέσω του Tomatsu έγινε φίλος με τον Daido Moriyama, ο οποίος του έμαθε τα μυστικά της τέχνης του. Το 1968 ίδρυσε το Provoke με τον κριτικό Koji Taki, τον ποιητή Takahiko Okada, και τον φωτογράφο Yutaka Takanashi. Ο Nakahira, ενθάρρυνε τον Daido Moriyama που έγινε μέλος αυτής της παρέας από το δεύτερο τεύχος. Με το αίτημα για κοινωνική αλλαγή εκείνη την εποχή στην Ιαπωνία να φτάνει στο απόγειό του, έκαναν ένα κοινό μανιφέστο με το οποίο καλούσαν τους καλλιτέχνες να απελευθερώσουν την τέχνη της φωτογραφίας από τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις και να δημιουργήσουν μια νέα γλώσσα.
Οι γεμάτες κόκκο εικόνες τους εξέφραζαν την αμφιβολία, τα νέα ερωτήματα για το τι είναι φωτογραφία, ποιός γίνεται φωτογράφος και τι βλέπει. Οι θολές, κουνημένες φωτογραφίες απεικόνιζαν την νέα γλώσσα, μακριά από τον κοινωνικό ρεαλισμό, την νέα αισθητική, μια οριστική αντανάκλαση ενός χρόνου του οποίου τα περιγράμματα σιγά-σιγά διαλύονται. Οι εικόνες τους δημιούργησαν και μετέφεραν ένα πιεστικό αίσθημα της σύλληψης του γυμνού κόσμο εκτός της γλώσσας ή της συνείδησης. Ο Nakahira πίστευε ότι η φωτογραφία ήταν ουσιαστικά η αλληλεπίδραση πραγμάτων και σκέψεων των ελεύθερων ανθρώπων, απογυμνωμένες από κάθε προσωπική πινελιά.
Ο Nakahira είναι ένας από αυτούς τους καταραμένους ευφυείς και πρωτοπόρους που είχε ένα μεγάλο δαίμονα, τον εαυτό του. Βασανίστηκε πολύ μέσα στις ιδέες και τα ερωτηματικά και έφτασε σε σοβαρό αδιέξοδο στα μέσα της δεκαετίας του 70. Ενώ έφτανε στα όριά του ως φωτογράφος, το 1977 υπέστη οξεία δηλητηρίαση από αλκοόλ, χάνοντας έτσι ένα μεγάλο μέρος της μνήμης και το πιο σημαντικό όπλο, τη γλώσσα του. Κρατούσε φωτογραφικό ημερολόγιο, στο οποίο αφηγείται τις δικές του δραστηριότητες έτσι ώστε να μην χάσει την επαφή με τον έξω κόσμο.
Στη σειρά φωτογραφιών του A New Gaze (1983) υπάρχουν οι φωτογραφίες που τράβηξε κατά της διάρκεια της πολύχρονης αποκατάστασής του. Είναι κοινότυπα, καθημερινά θέματα, αλλά υπάρχει κάτι ανησυχητικό στις σκηνές που απεικονίζει. Πρόκειται για την αντίληψη του κόσμου που έχει ένας φωτογράφος που ξεχνά καθημερινά πράγματα, ακόμα και τα ονόματα της οικογένειάς του. Έτσι παρουσιάζει έναν κόσμο που γίνεται αντιληπτός όχι μόνο με τα μάτια αλλά και με την αφή. Επιστρέφει στα στοιχειώδη. Η κάμερα είναι το τρίτο μάτι του Nakahira, την χρησιμποποιεί ως αντι-ερμηνευτική διάταξη που καταγράφει τα πάντα μπροστά του χωρίς να το καταλάβετε, ως θεραπεία για την απώλεια μνήμης. «Η φωτογραφία μου είναι μια απόλυτη αναγκαιότητα για μένα, έχοντας ξεχάσει τα πάντα», έλεγε.
Η φωτογραφική δραστηριότητα Nakahira του έμοιαζε με την κατάρτιση ενός χάρτη. Για περισσότερα από 20 χρόνια φωτογράφιζε γύρω από το σπίτι υου και το δρόμο στον οποίο ζούσε. Κάθε φορά που έβγαινε έπαιρνε τις ίδιες φωτογραφίες των ίδιων αντικειμένων στις ίδιες θέσεις. Σαν να ακολουθούσε ξανά και ξανά τα βήματά του. Αλλά γιαυτόν ο κόσμος εμφανιζόταν κάθε μέρα με ένα παρθενικό πρόσωπο. Μια πραγματικότητα που μπορούμε να τη διαλέξουμε.
Ο Takuma Nakahira γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου του 1938 και πέθανε την 1η Σεπτεμβρίου του 2015.
σχόλια