Η Ισραηλινή εικονογράφος Noa Snir γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ιερουσαλήμ. Τον τελευταίο καιρό ζει και εργάζεται στο Βερολίνο. Συνεργάζεται με έντυπα και online περιοδικά. Παράλληλα εκθέτει τις δουλειές της σε ατομικές εκθέσεις. Ας ακούσουμε τι έχει να πει στο LIFO.gr για την ζωή και την τέχνη της.
—Πες μας λίγα πράγματα για εσένα
Το όνομα μου είναι Noa Snir. Eίμαι μια εικονογράφος, γεννημένη στην Ιερουσαλήμ και τελευταία ζω στο Βερολίνο. Έχω ένα Bachelor Degree στο Visual Communication από την ακαδημία Bezalel για τις Τέχνες και το Σχέδιο, και ένα master από το πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών του Βερολίνου(Universität der Künste). Και τα δυο πτυχία μου είναι πάνω στην εικονογράφηση. Σχεδιάζω για έντυπα και οnline περιοδικά και κάνω ναΐφ τέχνη. Είμαι λίγο τεχνοφοβική όμως μαθαίνω να το ξεπερνώ. Από την άλλη, απολαμβάνω τις κατασκευές που γίνονται με το χέρι(όπως μεταξοτυπία, λινογραφία, ζωγραφική, χαρακτική) πολύ περισσότερο από το να δουλεύω στο κομπιούτερ
—Ποια είναι η πιο έντονη ανάμνηση που έχεις από την παιδική σου ηλικία;
Ήμουν παιδί την δεκαετία του ενενήντα και ο μεγαλύτερος αδερφός μου ήταν έφηβος και πολύ μέσα στη φάση της rock and roll και grunge μουσικής της εποχής. Συνήθιζε να μου φτιάχνει mix-tapes της αγαπημένης του μουσικής και να προσπαθεί να μου δώσει μουσική μόρφωση, παρά το ότι ήμουν αρκετά μικρή(7-8 ετών). Νομίζω ότι δεν είχαμε κασετόφωνο στο σπίτι γιατί θυμάμαι να χρησιμοποιώ το κασετόφωνο στο αυτοκίνητο των γονιών μου για να ακούσω τις κασέτες.
Ήταν αρκετά δυνατή μουσική αλλά την αγαπούσα. Ήταν μια μικρή μας ιεροτελεστία. Χρόνια αργότερα όταν ήμουν έφηβη, ανακάλυψα ξανά την grunge μουσική και ιδιαίτερα τους Nirvana, και σκεφτόμουν ότι ν Kurt Cobain τον γνώριζα από μια προηγούμενη ζωή. Μου πήρε κάποιο καιρό για να καταλάβω ότι ο λόγος για τον οποίο η φωνή του μου ακουγόταν τόσο οικεία ήταν γιατί την άκουγα αρκετές φορές ως παιδί.
—Πώς η θρησκευτική σου πίστη, εάν έχεις, επηρέασε την τέχνη σου;
Γεννήθηκα Εβραία, μα δεν είμαι στην πράξη Εβραία, και ζω την ζωή μου ως Άθεη. Πιστεύω ότι για τους ανθρώπους του Ισραήλ , το να είσαι Εβραίος δεν είναι μόνο μια θρησκευτική σχέση αλλά και ένα είδος πολιτιστικής ταυτότητας. Είμαι σίγουρη ότι με έχει επηρεάσει με πολλούς τρόπους, όμως ο τρόπος της ζωής που ζω και το είδος της τέχνης που δημιουργώ είναι στην φύση του κοσμικός. Για εμένα, το να είσαι Εβραίος δεν είναι σπουδαίο ζήτημα, επειδή μεγάλωσα σε ένα μέρος όπου αυτό ήταν η νόρμα, η πλειοψηφία του πληθυσμού. Τώρα ζω σε ένα μέρος όπου συγκαταλέγομαι στις μειονότητες , τόσο με όρους θρησκείας όσο και εθνικότητας, και αυτό με κάνει να θέτω ερωτήσεις στον εαυτό μου σχετικά με την προσωπική ταυτότητα, τις οποίες δεν είχα σκεφτεί προηγουμένως
—Θα περιέγραφες την τέχνη σου ως φεμινιστική και γιατί;
Ναι, θα ήθελα να σκέφτομαι ότι η τέχνη μου είναι φεμινιστική, και εγώ η ίδια αυτοπροσδιορίζομαι ως φεμινίστρια Μου αρέσει να δουλεύω πάνω σε φεμινιστικά θέματα (Έχω δουλέψει για αρκετά φεμινιστικά περιοδικά στο παρελθόν) και επίσης όταν κάνω προσωπική δουλειά-συχνά έχουν την μορφή δυνατών γυναικείων χαρακτήρων.
Δημιούργησα μια σειρά εικόνων σχετικά με την Scheherazade (την γυναικεία πρωταγωνίστρια στις Αραβικές Νύχτες), εικονογράφησα μια version της Σταχτοπούτας όπου είναι μια μοχθηρή και εκδικητική ηρωίδα, έκανα ένα ημερολόγιο με ιστορικά φεμινιστικά είδωλα… Γοητεύομαι από τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες κινούνται στον κόσμο. Δεν πήρα μια συνειδητή απόφαση να κάνω φεμινιστική τέχνη, νομίζω ότι ήρθε φυσικά. Είναι το ποια είμαι, και αυτό αντανακλάται στο τι κάνω.
—Ένα top5 με τους αγαπημένους σου καλλιτέχνες και ένα σύντομο σχόλιο για τον καθένα;
Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση! Αν είχα πράγματι να διαλέξω μόνο 5, αυτοί θα ήταν χωρίς συγκεκριμένη σειρά:
1.
Henry Darger
O πιο εκπληκτικός καλλιτέχνης του περιθωρίου. Η δουλειά του με έχει εμπνεύσει, όπως και η ιστορία της ζωής του. Ζούσε μια συνηθισμένη και μοναχική ζωή και η δουλειά του (η οποία είναι μνημειώδης και πρωτοφανής σε ποσότητα) ανακαλύφθηκε όταν καθάριζαν το μικρό διαμέρισμα του μετά τον θάνατο του. Με βοήθησε στο να θυμηθώ ότι η καλλιτεχνική ζωή δεν έχει να κάνει με την επιτυχία, τα λεφτά ή την αναγνώριση.
2.
Chris Ware
Τα κόμικ του μοιάζουν σε εμένα με αριστουργήματα της λογοτεχνίας. Νομίζω ότι ο τρόπος που λέει μια ιστορία είναι ασύγκριτος με ο,τιδήποτε άλλο έχουμε στις μέρες μας. Το style του είναι τόσο καθαρό και υπολογισμένο, ακόμα τα συναισθήματα που περιγράφει είναι οικεία, εύθραυστα- τόσο κατανοητά. Είναι ένας μαστερ της φόρμας και του περιεχομένου, στα δικά μου μάτια έχει επεκτείνει τα σύνορα του μέσου που χρησιμοποιεί. Είχα την τιμή να τον συναντήσω κάποια χρόνια πριν στο Βερολίνο για να μου υπογράψει ένα βιβλίο- και πάνω από όλα είναι ένας ωραίος, ταπεινός και αστείος τύπος. Τον λατρεύω ολοκληρωτικά
3.
Hokusai
Σε εμένα, ο Hokusai μοιάζει με την ρίζα του σχεδιασμού και της εικονογράφησης, η βίβλος όλων των σχεδιαστικών πραγμάτων. Έκανε τόσα πολλά πράγματα- από τα manga σημειωματάρια στο design προϊόντων, στο πολιτικό καρτούν –έχω έναν τεράστιο θαυμασμό για όλα αυτά που έκανε στην ζωή του.
4.
Diane Arbus
H φωτογραφία της είναι μια τεράστια πηγή έμπνευσης για εμένα, και ιδιαίτερα εκτιμώ την κινηματογραφική της ματιά σε αυτό. Πιστεύω ότι η φωτογραφική δουλειά της Arbus είναι σε κίνηση, αντισυμβατική, λαμπρή μέσα στην ειλικρίνεια της. Το ενδιαφέρον της καθ όλη την διάρκεια της ζωής της περιθωριοποιήθηκε στις κοινότητες και τους ανθρώπους που έχουν να πουν σε εμένα κάτι προσωπικά. Πιστεύω ότι η τέχνη πρέπει να είναι η φωνή αυτών που δεν ακούγονται και αισθάνομαι ότι η δουλειά της Arbus είναι ένα καλό παράδειγμα για αυτό
5.
Mary Blair
Υπήρξε μια concept-artist, σχεδιάστρια κινουμένων σχεδίων δεκαετίες για τη Walt Disney. Η δουλειά της είναι εξαιρετική και θα πρότεινα να ρίξει μια ματιά ο καθένας που ενδιαφέρεται για εικονογράφηση και κινούμενα σχέδια.
—Με ποιο τρόπο το Βερολίνο επηρέασε την τέχνη που δημιουργείς;
Πιστεύω ότι από τότε που βρέθηκα στο Βερολίνο έχω επιτρέψει στον εαυτό μου να πειραματίζεται με διαφορετικές τεχνικές, τεχνικές στις οποίες δεν είχα πρόσβαση πριν μετακομίσω εδώ. Υπάρχει μια μεγάλη και θαυμάσια παράδοση εδώ τόσο στο σχεδιασμό της εκτύπωσης όσο και στο γραφικό σχέδιο, και οι χειρωνακτικές τεχνικές εκτύπωσης παραμένουν οι αγαπημένες μου.
Είμαι ερωτευμένη με την λινογραφία και την ξυλογραφία, με τις οποίες ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή όταν της σπούδασα στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Πειραματίζομαι επίσης με την μεταξοτυπία από τότε που είμαι εδώ, εξερευνώ τις διαφορετικές οπτικές κάθε τεχνικής-τι είναι αυτό που μπορεί να μου δώσει και ποιες είναι οι περιορισμοί της. Μου αρέσουν οι διαδικασίες που απαιτούν χρόνο και σκληρή δουλειά. Για εμένα, υπάρχει κάτι στοχαστικό στην παραγωγή τέχνης με αυτό τον τρόπο. Με ηρεμεί να τυπώνω την δουλειά μου χειρωνακτικά. Επιπλέον, μου αρέσει να λερώνω τα χέρια μου με μπογιά…
—Πες μας λίγα πράματα για το προτζεκτ σου Arabian Nights
To Arabian Nights ήταν το προτζεκτ της αποφοίτησης μου για το bachelor που έκανα στο Ισραήλ. Δημιουργήθηκε με ακρυλικό χρώμα σε χαρτί. Γνώριζα λίγες από τις ιστορίες πριν ξεκινήσω να διαβάζω , και όλες οι ιστορίες για παιδιά όπως ο Aladdin και ο Ali Baba. Δεν είχα ιδέα πόσο μεγάλο και ενδιαφέρον λογοτεχνικό διαμάντι ήταν- και όταν της ανακάλυψα ήμουν μαθήτρια και απλά της ερωτεύτηκα. Οι αυθεντικοί μύθοι είναι γεμάτοι πάθος, βία, σεξουαλικότητα, ποίηση, χιούμορ- το όνειρο κάθε εικονογράφου.
Έκανα ένα εικονογραφημένο βιβλίο, μια εκδοχή για ενήλικες αναγνώστες. Λίγους μήνες αργότερα, ζήτησα να παρουσιάσω τις εικονογραφήσεις σε μια γκαλερί στην Πορτογαλία. Για αυτή την περίσταση επέκτεινα το προτζεκτ και ζωγράφισα νέες σειρές από πίνακες, οι οποίες βασιζόντουσαν στην Scheherazade και τις εμπειρίες της στο παλάτι του βασιλιά. Αυτές οι σειρές ήταν ο προσωπικός μου σχολιασμός για τις Αραβικές Νύχτες- μια ματιά πίσω από τις εικόνες.
—Πιστεύεις ότι ένας καλλιτέχνης έχει κάποια υποχρέωση απέναντι στην κοινωνία;
Μεγάλωσα με την ιδέα ότι ο καθένας από εμάς έχει μια υποχρέωση στην κοινωνία. Όταν ήμουν νεώτερη και αποφάσισα να μελετήσω τέχνη, αισθανόμουν ότι αυτή ήταν μια σχεδόν εγωιστική επιλογή, μια επιλογή που έπρεπε να δικαιολογήσω(Ήμουν πολύ ιδεαλίστρια και κατά κάποιο τρόπο πολιτικά ενεργή όταν ήμουν νεότερη).
Σήμερα πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να επηρεάσουμε τον κόσμο. Προσωπικά για εμένα είναι σημαντικό να αναλαμβάνω να κάνω προτζεκτς για τα οποία θα είμαι περήφανη για αυτά. Πιστεύω ότι η τέχνη είναι ένας δυναμικός τρόπος για να μεταφέρεις μηνύματα, και θα προτιμούσα να την χρησιμοποιώ με συνετά. Πιστεύω ότι οι καλλιτέχνες έχουν μια υποχρέωση στην κοινωνία και η κοινωνία έχει υποχρέωση στους καλλιτέχνες, ακόμα και όταν στις μέρες μας οι δυο πλευρές(τέχνη και κοινωνία) διαφωνούν μεταξύ τους.
—Τα μελλοντικά σου σχέδια;
Δεν έχω ακόμα εικονογραφήσει ένα παιδικό βιβλίο που ελπίζω να το κάνω την επόμενη χρονιά. Έχω επικεντρωθεί σε ατομικές εκθέσεις που ετοιμάζομαι να κάνω. Το θεωρώ μεγάλη τιμή και ευλογία να μου ζητούν να παρουσιάσω τις εικονογραφήσεις μου σαν να είναι αυτόνομα καλλιτεχνικά έργα. Μου αρέσει να δουλεύω για πελάτες, όμως κάνοντας προσωπικές δουλειές για εκθέσεις μου δίνει μια ικανοποίηση, ένα χώρο για να τοποθετώ σκέψεις και συναισθήματα ανεξάρτητα από την γνώμη των άλλων.
Είναι ο τρόπος μου να μιλώ στον κόσμο. Αργότερα θα προσπαθήσω να φτιάξω αγάλματα από πυλό όμως δουλεύοντας σε 3D θα είναι δύσκολο για εμένα. Δεν ξέρω εάν θα προκύψει κάτι τελικά από αυτό το πείραμα. Μου αρέσει όμως να δημιουργώ νέα πράγματα, όσο παραμένω περίεργη και ανοιχτή σε νέες γνώσεις. Θα είμαι μια χαρά.
Info