Πολλοί βλέπουν το Bandcamp ως μια από τις ελάχιστες μουσικές κοινότητες όπου ο ακροατής μπορεί να ανακαλύψει νέα συναρπαστική μουσική που ξεφεύγει από το πλαίσιο της μουσικής βιομηχανίας. Δικαιολογημένα θεωρείται ο ναός των ανεξάρτητων εταιρειών και μουσικών δημιουργών και παρά την πώλησή του πέρυσι και μια σχετικά σύντομη αβεβαιότητα για το μέλλον του, τελικά επιβίωσε και παραμένει η πλατφόρμα που αγαπήσαμε, χωρίς καμιά ουσιαστική αλλαγή.
Κάπως έτσι, επομένως, στα μέσα του φετινού καλοκαιριού έπεσα πάνω στη Nekubi, την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία του Νίκου Σωτηρέλη, που εδώ και δέκα χρόνια κυκλοφορεί κασέτες με ονειρική χιπ χοπ μουσική από όλο τον κόσμο με έδρα της την Καβάλα. Η έκπληξή μου, φυσικά, ήταν μεγάλη. Ο Νίκος είναι αρχιτέκτονας (και ενίοτε γραφίστας, πράγμα που εξηγεί τα καταπληκτικά εξώφυλλα του πρότζεκτ), αλλά η μουσική είναι το πάθος του.
Συνθέτει ηλεκτροακουστική μουσική για ντοκιμαντέρ, θεατρικές παραστάσεις, audio books, εικαστικές εγκαταστάσεις κ.ά. Σε νεότερη ηλικία έχει ασχοληθεί και με το γκράφιτι. Πρόσφατα, ίδρυσε μία ακόμη δισκογραφική πλατφόρμα, την Biom micro-editions, η οποία θα εκδίδει έργα κυρίως ακουστικής οικολογίας, ηχητικού ακτιβισμού, ηχογραφήσεων πεδίου, radio art, στοχαστικής μουσικής και ενός διευρυμένου φάσματος πειραματικών ηχητικών που εμπερικλείεται κάτω από τον όρο «sound art». Πέρα, όμως, από αυτά, μας αφηγείται την ιστορία της Nekubi, που γεννήθηκε την ίδια πάνω κάτω εποχή με τον γιο του και εξελίχθηκε σε κάτι ουσιαστικότερο από μια μικρή δισκογραφική εταιρεία από τη βόρεια Ελλάδα:
«Το ηχητικό στίγμα που θέλαμε να δώσουμε στη Nekubi ήταν αυτό με το οποίο μεγαλώσαμε και το οποίο είδαμε να ξεθωριάζει μέσα στα χρόνια. Αφηρημένη, στοχαστική, ορχηστρική hip hop, ως μια ευρύτερη ετικέτα διάφορων subgenres που έχουν αναπτυχθεί γύρω της και ως μια οικιακή πειραματική πρακτική στην οποία ο κάθε δημιουργός από το υπνοδωμάτιό του θα έδινε την προσωπική του χροιά και ταυτότητα».
«H Nekubi αποτελεί μια δημιουργική πλατφόρμα που φιλοξενεί και επικοινωνεί τις πιο ιδιαίτερες εικαστικές μας ανησυχίες, αλλά παράλληλα τα πρωινά στεγάζει το δημιουργικό μας γραφείο που ασχολείται με αρχιτεκτονική, γραφιστική, επιμέλεια δράσεων και ηχητικό σχεδιασμό.
Ξεκίνησε το 2014 ως ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία και εξελίχθηκε σε έναν υβριδικό δημιουργικό χώρο πειραματικών τεχνών και ελεύθερης έκφρασης, ο οποίος στεγάζει διαδικτυακό ραδιόφωνο, χώρο εργαστηρίων, εκθέσεων και performance, ένα art store προβολής και διάθεσης έντυπων και ηχητικών εκδόσεων (zines, φωτογραφικά βιβλία κ.ά.), ένα μικρό καφέ-μπαρ το οποίο λειτουργεί επετειακά τις ημέρες των δράσεων του χώρου, μια κοινόχρηστη βιβλιοθήκη που ενημερώνεται και ανανεώνεται συχνά, αλλά και ένα επιμελημένο ηχητικό αρχείο δίσκων βινυλίου και κασετών ως μέρος του ραδιοφώνου μας, το οποίο αισθανθήκαμε την ανάγκη να το μοιραστούμε ως παρακαταθήκη της κοινότητάς μας και είναι πλέον προσβάσιμο στους επισκέπτες αλλά και στους DJs οι οποίοι φιλοξενούνται στον χώρο.
Η προσγείωση του Nekubi ως φυσικού χώρου πραγματοποιήθηκε λόγω της ανάγκης μας για εξωστρέφεια, γνωριμία, καθημερινή διάδραση, επικοινωνία, έρευνα, ανταλλαγή ιδεών και συνεργασία με ανθρώπους με κοινούς προβληματισμούς και αναζητήσεις, οι οποίοι ενδεχομένως να αισθάνονταν πολιτιστικά άστεγοι σε ένα καταναλωτικό περιβάλλον που ταυτίζει τις τέχνες με τα κέρδη, την προβολή και τους αριθμούς.
Ανέκαθεν θεωρούσα ότι η διαδικασία της απρόσωπης επικοινωνίας με τις δισκογραφικές εταιρείες ήταν χρονοβόρα και απορροφούσε μεγάλο μέρος της δημιουργικής διάθεσης του καλλιτέχνη. Έτσι, από μικρός, παρακολουθώντας κάποιες αγαπημένες ανεξάρτητες «μικρές» εταιρείες στο εξωτερικό, τις οποίες εμπιστευόμουν σχεδόν τυφλά (βλ. Jazz Fudge, Big Dada, Mo Wax, Anticon κ.λπ.) μου είχε γεννηθεί η ανάγκη για μια αντίστοιχη μαύρη τρύπα στο συμπαγές, πολιτικά ορθό και «αποδεκτό» μουσικό στερέωμα.
Στην ουσία η ιδέα της εταιρείας γεννήθηκε μέσα από προσωπική ανάγκη δική μου και των φίλων μου, καθώς αποζητούσαμε μια μικρή αυτόνομη γωνιά που θα φιλοξενεί τις πειραματικές μας πρακτικές δίχως εμπορικούς φραγμούς και που θα αποτελούσε παράλληλα όχημα για κοινώς σκεπτόμενους συνοδοιπόρους απ’ όλο τον κόσμο. Έτσι, έπειτα από κάποια χρόνια αναζήτησης, το 2014 προέκυψε αυτή η μικρή περίεργη ετικέτα από ένα μικρό επαρχιακό μέρος της Ελλάδας.
Το ηχητικό στίγμα που θέλαμε να δώσουμε στη Nekubi ήταν αυτό με το οποίο μεγαλώσαμε και το οποίο είδαμε να ξεθωριάζει μέσα στα χρόνια. Αφηρημένη, στοχαστική ορχηστρική hip hop, ως μια ευρύτερη ετικέτα διάφορων subgenres που έχουν αναπτυχθεί γύρω της και ως μια οικιακή πειραματική πρακτική στην οποία ο κάθε δημιουργός από το υπνοδωμάτιό του θα έδινε την προσωπική του χροιά και ταυτότητα. Έτσι, η πλατφόρμα ερευνά, καταγράφει και φιλοξενεί μια ευρεία γκάμα μουσικών υπνοδωματίου που κοινό τους χαρακτηριστικό είναι το beat making και το πώς αυτό φιλτράρεται μέσα από τους εκάστοτε παραγωγούς στα ιδιόμορφα περιβάλλοντα μέσα στα οποία δημιουργούν (lo-fi, space age hip hop, trip hop, turntablism, boom bap, shroom hop κ.λπ.).
Σε ένα μουσικό τοπίο όπου κυριαρχούν οι MCs και οι frontman διασκεδαστές επιδιώξαμε ως label να δώσουμε κυρίαρχη θέση στον παραγωγό-beatmaker και τον παρακινήσαμε να αφεθεί ελεύθερος ώστε να διηγηθεί ιστορίες και να ζωγραφίσει κόσμους, όντας ο βασικός δημιουργός και σκηνοθέτης των ηχητικών έργων, δίχως την αναγκαιότητα παρουσίας των MCs.
Καθώς ανέκαθεν, από τα χρόνια του Kool Herc, ο DJ θεωρείται η ραχοκοκαλιά του είδους, θέλαμε να επαναπροσδιορίσουμε τον ρόλο του ως βασικό και αυτόνομο σε αυτό που οραματιζόμαστε ως συμπαντικό hip hop, μιας διαγαλαξιακής μουσικής γλώσσας που θα μπορούσε να αποκωδικοποιηθεί και να ερμηνευθεί ελεύθερα από οποιονδήποτε πολιτισμό εντός και εκτός πλανήτη. Πάντοτε αντιμετώπιζα τον κατάλογο της Nekubi ως ένα μήνυμα που εκπέμπεται στο διάστημα και μεταφέρει σημαντικές πληροφορίες για το επίπεδο εσωτερικής αλλά και τεχνολογικής ανέλιξης του πολιτισμού μας σε κάποιους μακρινούς μας συγγενείς εκεί έξω.
Η επιστροφή των δίσκων βινυλίου δημιούργησε τεράστιες ουρές αναμονής στα εργοστάσια κοπής, κάτι που επιβράδυνε δραστικά τη διαδικασία δημιουργικότητας. Επίσης, οι αποτρεπτικές τιμές παραγωγής εξυπηρετούν κυρίως τις εταιρείες-επιχειρήσεις (με την κυριολεκτική έννοια του όρου), εκτοπίζοντας τις δημιουργικές πλατφόρμες που ζουν και αναπνέουν βασισμένες στο προσωπικό έργο 1-2 ανθρώπων. Φτάσαμε στο σημείο όποιος διαθέτει πιστωτική κάρτα και έναν φουσκωμένο λογαριασμό να μπορεί να παράγει δίσκους βινυλίου, κατακυριεύοντας τη συγκεκριμένη αγορά.
Το CD, από την άλλη, είχε κι αυτό τις προβληματικές του. Πολλά από τα άλμπουμ που διαθέτουμε σε αυτό το φορμάτ, από τις συλλογές μας κυρίως της δεκαετίας του ’90, έχουν υποστεί φθορές που καθιστούν την ακρόαση μη εφικτή. Οι κασέτες, αντιθέτως, συνεχίζουν και λειτουργούν. Και ενώ αρχικά η κασέτα επιλέχθηκε από ανάγκη, τελικά εξελίχθηκε στο όπλο επιλογής μας για πολλούς και διάφορους λόγους. Το κόστος παραγωγής είναι μηδαμινό και οι χρόνοι αναμονής ελάχιστοι. Το μέγεθος μικρό και ο τρόπος αποστολής πολύ πιο εύκολος, καθιστώντας το βιώσιμο και για τον αγοραστή, που καλείται να πληρώσει ελάχιστα μεταφορικά.
Οι κασέτες θυμίζουν μικρές ηχητικές business cards ή καρτ ποστάλ που μπορείς να χαρίσεις σε φίλους εύκολα και άνετα, δημιουργώντας χειροποίητα εξώφυλλα με προσωπική χροιά και φροντίδα, ξεφεύγοντας από τη λογική των βιομηχανικών standards. Η μαγνητοταινία αποτέλεσε για δεκαετίες ένα δημιουργικό μέσο για πολλά πειραματικά μουσικά ιδιώματα.
Έτσι και η κασέτα, ως τέκνο της μπομπινοταινίας, διαθέτει δικές της ηχητικές ποιότητες και πολλές φορές συμπεριφέρεται αυτόνομα. Αυτή είναι η φύση της. Κατά την ακρόαση σε διαφορετικά περιβάλλοντα (κρύο - ζέστη) αλλά και σε διάφορα ηχοσυστήματα αποδίδει διαφορετικά και αυτό της δίνει χαρακτήρα, γεγονός που μπορεί να εμπλουτίσει ή να δώσει μια νέα οπτική και ηχητικές υφές σε ένα έργο.
Επίσης, το γεγονός ότι δεν μπορείς να πηδήξεις κομμάτια ευνοεί τη δημιουργία ενιαίων έργων μεγάλης διάρκειας, που ο συνθέτης τα αντιμετωπίζει με την ίδια σοβαρότητα, σε αντίθεση με την λογική των hits και των fillers ή των singles και της γρήγορης εποχής που ζούμε. Καθώς κουβεντιάζαμε για τη δημιουργία της Nekubi με τον φίλο Treru (έναν από τους πρωτεργάτες της εταιρείας) στο σαλόνι-στούντιό του, και ενώ προσωπικά ήμουν εστιασμένος στο βινύλιο και στο πώς θα καταφέρναμε να το κάνουμε να λειτουργήσει, ξαφνικά βάζει μια κασέτα σε ένα Walkman του συνδεδεμένο σε ηχείο και καθόμαστε και συζητάμε.
Μετά από λίγο αντιλήφθηκα την πραγματική μυσταγωγική φύση του συγκεκριμένου φορμάτ, καθώς ακούσαμε απερίσπαστα ένα άλμπουμ ολόκληρο μετά από καιρό και παράλληλα επικοινωνούσαμε και διαδρούσαμε ανθρώπινα δίχως η προσοχή μας να εστιάζεται σε μια οθόνη ή στο skip. Όλα αυτά και άλλα πολλά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κασέτας μάς ώθησαν εύκολα στην επιλογή της και τελικά στον βιώσιμο τρόπο παραγωγής και διακίνησής της.
Μόλις ξεκινήσαμε, ξαφνικά ανακάλυψα ένα αχανές, απύθμενο παράλληλο σύμπαν περίεργων μουσικών ιδιωμάτων, μακριά από τα εμπορικά στεγανά, που υφίσταται και καταγράφεται για δεκαετίες αποκλειστικά και μόνο λόγω της κασέτας, καθώς αυτή ήταν η πιο προσβάσιμη οικιακή λύση για demos, σκετσάρισμα ιδεών και αυτοσχεδιασμό από underground / avant garde μπάντες και συνθέτες για δεκαετίες, αλλά και στις μέρες μας. Ένας άλλος κόσμος, που ο μόνος τρόπος για να έρθεις σε επαφή μαζί του γίνεται εφικτός μέσω αυτού του μαγικού μέσου. Υπάρχουν θαμμένα διαμάντια εκεί έξω, πραγματικά αρχαιολογικά ευρήματα, που υφίστανται μόνο στο συγκεκριμένο φορμάτ.
Για παράδειγμα, θα αναφερθώ στη σκηνή της Santa Fe και ευρύτερα της περιοχής του New Mexico τις δεκαετίες ’80 και ’90, όπου ένας απέραντος μουσικός New Age πλούτος καταγραφόταν αποκλειστικά και μόνο σε κασέτα και αν θέλεις να τον ανακαλύψεις θα πρέπει να αναζητήσεις ένα δυσεύρετο αντίτυπο από τις μικρές limited edition κόπιες που δίναν φωνή σε αυτήν τη μυστική παράλληλη σκηνή. Αντίστοιχα, σε πολλά μέρη του κόσμου και κατά τη διάρκεια διαφορετικών εποχών η κασέτα κράτησε ολόκληρες σκηνές ζωντανές και υπήρξε το μέσο αποτύπωσης και καταγραφής που οι μελλοντικοί εθνογράφοι ερευνητές θα αναζητούν, αν θελήσουν να μελετήσουν τα ιδιαίτερα αυτά μουσικοκοινωνικά και πολιτισμικά ιδιώματα.
«Nekubi» στα ιαπωνικά σημαίνει το κεφάλι ενός ανθρώπου σε κατάσταση ύπνου. Λεκτικά ήταν μια συνέχεια της πρώιμης δημιουργικής μου πορείας ως graffiti writer με το ψευδώνυμο Nek και σηματοδοτεί τη μετάβαση σε μια νέα, ανελιγμένη δημιουργική εποχή. Συμβολικά, ως concept, η ονειρική κατάσταση και ο άπειρος νους δίνουν το στίγμα της έλλειψης φραγμών στη δημιουργία, καθώς και της πραγμάτωσης των ουτοπικών μας ονείρων στον υπαρκτό φυσικό κόσμο.
Αρχικά, οι πρώτες επαφές γίνονταν μεταξύ φίλων από όλο τον κόσμο, με τους οποίους ξεκινούσαμε παράλληλα labels σε μια εποχή που άρχιζε να ανθίζει η lo-fi hip hop αλλά και η νοσταλγική διάθεση επιστροφής σε ήχους και μέσα της εποχής της εφηβείας μας, μέσα όμως από ένα νέο, φρέσκο πρίσμα και με νέα εργαλεία στη διάθεσή μας. Έτσι, οι πρώτες κυκλοφορίες της Nekubi που αποτέλεσαν τα θεμέλια του εγχειρήματος ήταν φίλων και γνωστών με τους οποίους ανταλλάσσαμε ιδέες και το έργο των οποίων μου ήταν οικείο. Στη συνέχεια, καθώς ο κατάλογος των κυκλοφοριών άρχισε να εμπλουτίζεται και να δημιουργεί μια συμπαγούς χαρακτήρα ηχητική ταυτότητα, παιδιά απ’ όλο τον κόσμο επικοινωνούσαν μαζί μας και μας έστελναν τα demo τους για ακρόαση και πιθανή κυκλοφορία.
Ανεκτίμητο ρόλο σε όλη αυτήν τη διαδικασία έπαιξε το Βandcamp και η τεράστια κοινότητα πειραματικών μουσικών που συσπειρώθηκαν γύρω από αυτό, η οποία διασυνδέεται και αλληλεπιδρά μέσω της πλατφόρμας. Έτσι, απρόσμενα ήρθαμε σε επαφή με εκατοντάδες δημιουργούς από όλο τον κόσμο, από τη Χιλιανή Ανταρκτική έως την Ιαπωνία, από περιοχές και κουλτούρες με διαφορετικά πολιτισμικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά, που ο καθένας πρόσθετε το ιδιαίτερο προσωπικό του πρόσημο στον ήχο μας και τοποθετούσε τον δικό του σημαντικό λίθο στο δημιούργημα της Nekubi tapes.
Επιλέγοντας συνειδητά ως βάση μια επαρχιακή πόλη της Ελλάδας, γνωρίζεις εξαρχής τον δύσβατο δρόμο που θα πρέπει καθημερινά να κάνεις, κατανοώντας ότι η διαδρομή σου θα είναι κατά βάση αντισυμβατική σε σχέση με τα μονοπάτια που η κοινωνία χάραξε γύρω σου. Εδώ θα πρέπει να χαράξεις νέα. Δεν δίνεις αγώνα απλώς για να υπάρξεις, αλλά δημιουργείς ρεύμα από τη μήτρα και συνήθως ρεύμα μη ευνοϊκό, καθώς φυσάει σχεδόν πάντα κόντρα. Όμως η μαγεία της σποράς σε παρθένα εδάφη, που παράλληλα σου προσφέρουν μια σχετικά ποιοτική καθημερινότητα, είναι ανεκτίμητη. Στην ουσία υπάρχουν κάποιες πολύ καλές προϋποθέσεις διαβίωσης και πρέπει να εφευρίσκεις τις υπόλοιπες που σου λείπουν. Αυτός ήταν και ο λόγος ύπαρξης της Nekubi ως δισκογραφικής αλλά και ως φυσικού χώρου.
Καλώς ή κακώς, η Ελλάδα έχει συνήθως ρόλο ακόλουθου και καταναλωτή εύκολα προσβάσιμης τροφής. Δεν φημίζεται για την έρευνα και αυτό αφορά όλα τα επίπεδα της κοινωνικής ζωής. Έτσι, και στο πεδίο του ήχου, οι ανασκαφικές ικανότητες του κοινού είναι περιορισμένες και οι κεραίες αντίληψης σφιχτά δεμένες σε συγκεκριμένες συχνότητες και σημεία του αιθέρα. Φυσικό επακόλουθο της συνθήκης αυτής είναι αντίστοιχες πειραματικές κινήσεις όπως η δική μας να τυγχάνουν μικρού ενδιαφέροντος σε τοπικό επίπεδο και να βρίσκουν πεδίο έκφρασης στο εξωτερικό.
Παράλληλα, η δράση μας από την επαρχία είναι ένα στοιχείο με διττή υπόσταση. Από τη μία, όντας αποκομμένοι από τα κέντρα και τις σκηνές που ανθίζουν εκεί, είμαστε σχεδόν αποκλεισμένοι στο κομμάτι της επικοινωνίας, από την άλλη αυτό σου δίνει μια ασκητική δυναμική η οποία προϋποθέτει απόλυτη αφοσίωση, αφιέρωση και συνειδητή αντίληψη για ό,τι κάνεις. Δυστυχώς ή ευτυχώς, ποτέ δεν νιώσαμε μέρος της ντόπιας σκηνής, καθώς εδώ τα μέσα και το κοινό διψούν κυρίως για περσόνες.
Η δική μας φιλοσοφία έγκειται στην ανωνυμία, με όλο το βάρος να πέφτει στο ίδιο το έργο. Με την είσοδο του διαδικτύου στη ζωή μας, οι αποστάσεις εκμηδενίστηκαν, και λόγω της ορχηστρικής, δίχως στίχους φύσης της μουσικής μας, αυτή εύκολα ταξιδεύει εκεί όπου οι κεραίες σκανάρουν ένα ευρύτερο φάσμα του ηχητικού γαλαξία. Οπότε η δική μας σκηνή νομοτελειακά δεν έχει σύνορα, μόνο κατά τόπους σταθμούς-πυρήνες, οι οποίοι επικοινωνούν, ερευνούν, συνεργάζονται και αλληλοστηρίζονται».
10 κυκλοφορίες της Nekubi που ξεχωρίζουν
Δέκα παραδείγματα από διαφορετικά σημεία του πλανήτη για να αντιληφθούμε τον πλουραλισμό των εκδοχών του ήχου και τα αμέτρητα υβρίδια που αναπτύσσονται βάσει των βιωμάτων των δημιουργών αλλά και του ιδιαίτερου περιβάλλοντος μέσα στο οποίο δημιουργούν.
Lzu. - Abstrac ̧ o ̃ es de você
Η εκδοχή της φαβέλας. Ένα παράθυρο στη βραζιλιάνικη νοσταλγία. Τροπικαλισμός, δείγματα ταινιών εποχής, ουτοπικά ονειρικά ηχοτοπία, υπναγωγική, αφηρημένη, ομιχλώδης lo-fi με χωροχρονικά κενά.
Spearman – Momento
Η ψυχεδελική εκδοχή. Μια στιγμή της ιστορίας την εποχή του LSD, της Americana και της Folk / Progressive Rock και ένα εσωτερικό roadtrip μνήμης και συναισθημάτων μέσα από το πρίσμα ενός Beat smith από τη Νέα Ζηλανδία με τη χρήση δειγμάτων από private press δίσκους βινυλίου της οικογένειάς του, μέλη της οποίας υπήρξαν πρωταγωνιστές κάποιων εκ των συγκροτημάτων του soundtrack Momento.
Moonlight - о т о н о к а к о е н а ш е л е т о
Η ρωσική εκδοχή. Μικρές ηχητικές μετασοβιετικές καρτ ποστάλ που αναπολούν και παράλληλα αναθεωρούν, μπρουταλιστικός ήχος, ωμή μελαγχολική lo-fi, δείγματα και αναφορές στην παλιά ζωή, ανάκληση στη μνήμη.
Takuma Ebisawa – Headholix
Η ιαπωνική εκδοχή. Τα πνευματικά παιδιά του DJ Krush και των αρχιτεκτόνων της Trip Hop σε απευθείας σύνδεση από τον νέο υπόγειο του Τόκιο. Turntablism, επιστροφή στα βασικά, πρώιμος ηλεκτρονικός φουτουρισμός, ηλεκτρισμένη downtempo, playground hip hop και beats από οπλισμένο σκυρόδεμα.
gΔted – the outsider
Η Library εκδοχή. Ένα αστυνομικό μυθιστόρημα κατασκοπευτικής μεταμεσονύχτιας jazz και δραματικής funk. Σασπένς grooves και βαρύτονα beats στα χνάρια του Lewis Parker. Σύγχρονη Library Music θεματικών ατμοσφαιρικών cues για συνοδεία ταινίας εγκλήματος και μυστηρίου
Golden Swords presents Killer Clan – The Universal Elements
Η Kung fu εκδοχή. Η hip hop των shaolin μοναχών της σχολής WU TANG. Πολεμικές τέχνες, αρχαίες φιλοσοφίες, εσωτερικός λυρισμός, στίχοι ξίφη, μεταφυσικές αλληγορίες και μυστηριώδη καυτά soulful instrumentals εμπνευσμένα από τη χρυσή εποχή. Πληθώρα συμμετεχόντων (Non Phixion, Gravediggaz, Tha Beggas κ.ά.)
Kace Beats – Port of Paradise
Η ναυτική εκδοχή. Εξωτισμός, ταξίδια σε άγνωστα λιμάνια, ιστορίες κοραλλιών, πειρατών και φαντασιακών ηλιοβασιλεμάτων σε αχαρτογράφητα νησιά, ξεροψημένα τραγανά samples ταινιών του ’60 φιλτραρισμένα μέσα από μαγνητοταινία, μονότονες επαναλήψεις και λούπες που υπνωτίζουν και τηλεμεταφέρουν σε παραδεισένια δειλινά και μουντά καλειδοσκοπικά τοπία.
Merc Versus – Furious Euphoria
Η αστική εκδοχή. Πλανήτης Boom Bap, κοινωνικές θεματολογίες, συνεργασίες με βετεράνους του είδους, όπως Inspectah Deck από Wu Tang Clan, Popa Wu, Kinetic 9 από Killarmy, Lone Ninja αλλά και νεότερους, όπως Young Dirty Bastard, WuZee κ.ά.
Sunya Morikawa x Apo - Ruroni Ronin
Η προφητική εκδοχή. Εσωτερικός, αινιγματικός λυρισμός, εμβύθιση στα μύχια υπαρξιακά πεδία, ανελιγμένος τραϊμπαλισμός, drunken style συνειδητή χιπ χοπ και υψηλών δεξιοτήτων στιχουργία επιστρωμένη πάνω σε ενθεογενή ηχητικά ως σαμανικό αντίδοτο στις παγκόσμιες συνωμοσίες.
Rak. – lo funxionality
Η θορυβική εκδοχή. Πειραματική B-movie hip hop, βιομηχανικά beats, ηλεκτρομαγνητισμός, σκληρός ήχος με boom bap βάση αναμειγμένος με μυστήρια υλικά και βρόμικα cult samples από άγνωστες πηγές.
