Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου Facebook Twitter
Η αλήθεια είναι πως ακόμα και «φλύαρος» στις περιγραφές του, ο Κάρβερ εξακολουθεί να συγκινεί.
0



Ο ΡΕΪΜΟΝΤ ΚΑΡΒΕΡ
το 'καψε γρήγορα το φιτιλάκι του. Πέθανε στα πενήντα του, το 1988, από καρκίνο των πνευμόνων. Τα όσα δημοσίευσε όμως στον σύντομο βίο του έφτασαν και περίσσεψαν για να του εξασφαλίσουν την αθανασία. Κορυφαίος εκπρόσωπος του «βρόμικου ρεαλισμού», αυτής της νεορεαλιστικής τάσης που άνθισε στις ΗΠΑ κατά τη δεκαετία του '80, έδωσε φωνή σε ήρωες τσακισμένους από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου, αιχμαλωτίζοντας την ένταση της απόγνωσής τους με τις πιο απλές λέξεις του κόσμου.

Σαν πίνακες με τη ζωγραφική σαφήνεια ενός Έντουαρντ Χόπερ, οι ιστορίες του Κάρβερ μιλούν για άντρες και γυναίκες που ερωτεύτηκαν και μισήθηκαν, για τη βία που καιροφυλακτεί σε συνθήκες ρουτίνας και ανέχειας, για τη λαχτάρα γι’ ανθρώπινη επαφή, για το ποτό που μεταμορφώνει σε κτήνη και τους πιο ευαίσθητους, για τις ανεπούλωτες πληγές της απιστίας. Τέτοιες ιστορίες απλώνονται και στους «Αρχάριους» (μτφρ. Γ. Τζώρτζης, Μεταίχμιο, 2010), όπου μπορεί κανείς να διαβάσει την αυθεντική εκδοχή των διηγημάτων του που περιλαμβάνονταν στη συλλογή «Για τι πράγμα μιλάμε όταν μιλάμε για αγάπη» (μτφρ. Γ. Τζώρτζης, Απόπειρα, 1993).

Πίσω από τις μικρές και μεγάλες τραγωδίες που περνούν οι ήρωές του κρύβονται πάντα τα χνάρια της βασανισμένης του διαδρομής, όπως η αγωνία του να βρει μια χαραμάδα ελπίδας ακόμη και μέσα στα ερείπια.

Γεννημένος στο Όρεγκον τα χρόνια που ακολούθησαν την οικονομική κρίση του '29, γιος μιας σερβιτόρας κι ενός εργάτη σε εργοστάσιο ξυλείας, ο Κάρβερ βίωσε στο πετσί του την αθλιότητα, τις δυσκολίες και την αποξένωση που αποτύπωσε στο έργο του. Μικροπαντρεμένος και πατέρας, στα είκοσι κιόλας, δυο παιδιών, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μετακινούμενος από τη μια Πολιτεία στην άλλη, κάνοντας δουλειές του ποδαριού και καταναλώνοντας απίστευτες ποσότητες αλκοόλ, ενώ το μόνο που επιθυμούσε ήταν να αφοσιωθεί απερίσπαστος στο γράψιμο. Κάποια στιγμή, στα μέσα της δεκαετίας του '70, τα κατάφερε. Αποτοξινωμένος με τη βοήθεια των Ανώνυμων Αλκοολικών κι έχοντας πλάι του μια νέα γυναίκα, την ποιήτρια Τες Γκάλαχερ, κέρδισε τη μάχη της επιβίωσης διδάσκοντας σε πανεπιστήμια δημιουργική γραφή και απολαμβάνοντας παράλληλα την τεράστια λογοτεχνική του επιτυχία.

arxarioi
To βιβλίο του Ρέιμοντ Κάρβερ «Αρχάριοι» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο είναι εξαντλημένο.

Ένα σοβαρό μερίδιο για την καταξίωση του Κάρβερ αναλογεί στον εκδότη και επιμελητή του Γκόρντον Λις, που τον ενθάρρυνε αλλά και τον «διόρθωσε» όσο κανείς στα πρώτα του βήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι η συλλογή των «Αρχαρίων» είναι σχεδόν διπλάσια σε όγκο από την αρχική. Ο Λις είχε πετσοκόψει κατά 40% τα χειρόγραφα του συγγραφέα, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην ανάδειξη μιας κοφτής, λακωνικής γραφής που έγινε έκτοτε σήμα κατατεθέν του Κάρβερ και των χιλιάδων μιμητών του. Εξού και τα βέλη που δέχτηκε η χήρα του από τους κριτικούς, όταν βάλθηκε να δρομολογήσει τη συγκεκριμένη έκδοση.

Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πως ακόμα και «φλύαρος» στις περιγραφές του, ο Κάρβερ εξακολουθεί να συγκινεί. Πίσω από τις μικρές και μεγάλες τραγωδίες που περνούν οι ήρωές του κρύβονται πάντα τα χνάρια της βασανισμένης του διαδρομής, όπως η αγωνία του να βρει μια χαραμάδα ελπίδας ακόμη και μέσα στα ερείπια. Ερείπια σαν κι αυτά που κατακλύζουν τις σελίδες του «Μια μικρή  παρηγοριά», για παράδειγμα, ενός από τα διασημότερα διηγήματά του, που πέρασε και στο σινεμά ως ένα από τα «Στιγμιότυπα» της ομώνυμης ταινίας του Ρόμπερτ Άλτμαν.

Στο «Μια μικρή παρηγοριά», ένα αγοράκι τραυματίζεται βαριά σε τροχαίο ατύχημα, λίγες μέρες πριν γιορτάσει τα γενέθλιά του. Κι ενώ οι γονείς του, παραλυμένοι από το σοκ, ξημεροβραδιάζονται πλάι του στο νοσοκομείο, ο φούρναρης της γειτονιάς, ανύποπτος για το τι έχει συμβεί, απότομος, απαυδισμένος, επιθετικός, τους βομβαρδίζει με τηλεφωνήματα για να παραλάβουν επιτέλους την τούρτα που του είχαν παραγγείλει. Όταν πεθαίνει το παιδί, πάνε κι οι δυο γονείς ένα βράδυ στο μαγαζί του, πετώντας πάνω του σαν βρισιά τη συμφορά που τους βρήκε. Κι εκεί, αυτό το «παλιοτόμαρο» με τα «μικροσκοπικά, όλο μοχθηρία, μάτια», όπως τον έβλεπαν στην αρχή, θα τους φιλέψει φρέσκα κουλουράκια και θα τους ζεστάνει την καρδιά, ανοίγοντάς τους την ψυχή του. «Μιλούσαν μέχρι που χάραξε, μέχρι που το πρώτο φως της μέρας ξεχύθηκε απ’ τα ψηλά παράθυρα, κι ούτε που τους πέρασε από το μυαλό να φύγουν»….

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ 

Απώλειες / Γκάρι Ιντιάνα (1950-2024): Ένας queer ήρωας του νεοϋορκέζικου underground

Συγγραφέας, ηθοποιός, πολυτάλαντος καλλιτέχνης, κριτικός τέχνης, ονομαστός και συχνά καυστικός ακόμα και με προσωπικούς του φίλους, o Γκάρι Ιντιάνα πέθανε τον περασμένο μήνα από καρκίνο σε ηλικία 74 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Τζούλια Τσιακίρη

Οι Αθηναίοι / Τζούλια Τσιακίρη: «Οι ταβερνιάρηδες είναι ευεργέτες του γένους»

Με διαλείμματα στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη, έχει περάσει όλη της τη ζωή στο κέντρο της Αθήνας - το ξέρει σαν την παλάμη της. Έχει συνομιλήσει και συνεργαστεί με την αθηναϊκη ιντελεγκέντσια, είναι άλλωστε κομμάτι της. Εδώ και 60 χρόνια, με τη χειροποίητη, λεπτολόγα δουλειά της στον χώρο του βιβλίου και με τις εκδόσεις «Το Ροδακιό» ήξερε ότι δεν πάει για τα πολλά. Αλλά δεν μετανιώνει για τίποτα απ’ όσα της επιφύλαξε η μοίρα «εις τον ρουν της τρικυμιώδους ζωής της».
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
«H woke ατζέντα του Μεσοπολέμου», μια έκδοση-ντοκουμέντο

Βιβλίο / Woke ατζέντα είχαμε ήδη από τον Μεσοπόλεμο

Μέσα από τις «12 queer ιστορίες που απασχόλησαν τις αθηναϊκές εφημερίδες πριν από έναν αιώνα», όπως αναφέρει ο υπότιτλος του εν λόγω βιβλίου που έχει τη μορφή ημερολογιακής ατζέντας, αποκαλύπτεται ένας ολόκληρος κόσμος βαμμένος στα χρώματα ενός πρώιμου ουράνιου τόξου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αθηναϊκές πολυκατοικίες: Η πιο ζωντανή ιστορία της πρωτεύουσας

Βιβλίο / Αθηναϊκές πολυκατοικίες: Η πιο ζωντανή ιστορία της πρωτεύουσας

Μια νέα ερευνητική έκδοση του Ιδρύματος Ωνάση, ευχάριστη και ζωντανή, αφηγείται την ιστορία της πολυκατοικίας αλλά και της πόλης μας με τις μεγάλες και τις μικρότερες αλλαγές της, μέσα από 37 ιστορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χυδαιότητα, ένα ελάττωμα της νεωτερικότητας

Βιβλίο / Χυδαιότητα, ένα ελάττωμα της εποχής μας

Το δοκίμιο «Νεωτερικότητα και χυδαιότητα» του Γάλλου συγγραφέα Μπερτράν Μπιφόν εξετάζει το φαινόμενο της εξάπλωσης της χυδαιότητας στην εποχή της νεωτερικότητας και διερευνά τη φύση, τα αίτια και το αντίδοτό της.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
«Μαθαίνεις να υπάρχεις μέσα στο γράψιμο και αυτό είναι επικίνδυνο»

Βιβλίο / «Μαθαίνεις να υπάρχεις μέσα στο γράψιμο και αυτό είναι επικίνδυνο»

Μια κουβέντα με τη Δανάη Σιώζιου, μία από τις πιο σημαντικές ποιήτριες της νέας γενιάς, που την έχουν καθορίσει ιστορίες δυσκολιών και φτώχειας και της οποίας το έργο έχει μεταφραστεί σε πάνω από 20 γλώσσες.
M. HULOT
«Τα περισσότερα περιστατικά αστυνομικής βίας εκδηλώνονται σε βάρος ειρηνικών διαδηλωτών»  

Βιβλίο / «Τα περισσότερα περιστατικά αστυνομικής βίας εκδηλώνονται σε βάρος ειρηνικών διαδηλωτών»  

Μια επίκαιρη συζήτηση με την εγκληματολόγο Αναστασία Τσουκαλά για ένα πρόβλημα που θεωρεί «πρωτίστως αξιακό», με αφορμή την κυκλοφορία του τελευταίου της βιβλίου της το οποίο αφιερώνει «στα θύματα, που μάταια αναζήτησαν δικαιοσύνη».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Η διαμάχη ανάμεσα στην Τζόαν Ντίντιον και την Ιβ Μπάμπιτζ συνεχίζεται και μετά θάνατον σε μια «διπλή» βιογραφία

Βιβλίο / Τζόαν Ντίντιον vs. Iβ Μπάμπιτζ: Μια διαμάχη που συνεχίζεται και μετά θάνατον

Η Ντίντιον και η Μπάμπιτζ πέθαναν με διαφορά έξι ημερών τον Δεκέμβριο του 2021: «Θέλω να πιστεύω ότι η Τζόαν Ντίντιον έζησε μια επιπλέον εβδομάδα από κακία», είχε γράψει τότε μια δημοσιογράφος σε ένα tweet που έγινε viral.
THE LIFO TEAM
Τα ημερολόγια του Αλέξη Ακριθάκη σε μια νέα έκδοση

Βιβλίο / Τα ημερολόγια του Αλέξη Ακριθάκη σε μια νέα έκδοση

Με αφορμή τη συμπλήρωση τριάντα χρόνων από τον θάνατο του καλλιτέχνη κυκλοφορεί το βιβλίο «Γράφοντας τη ζωγραφική - Ημερολόγια 1960-1990» που αφηγείται τη δημιουργική αγωνία και τον σύντομο, πλην πλούσιο και ταραχώδη βίο του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ