Χρόνια στη μουσική. Άπειρες μέρες πίσω απ' το μικρόφωνο και μέσα στο στούντιο. Ιδρώτας στα stages και σελίδες με στίχους που γεμίζουν τετράδια. Ο Νίκος έχει ζήσει το ραπ με τον δικό του τρόπο, από το «Εδώ είναι Ελλάδα», που χρόνια πριν τον καθιέρωσε, μαζί με τους Above the Hood, στη μουσική σκηνή, μέχρι το «Déjà vu» και το «Caliente», που το προηγούμενο καλοκαίρι έγινε το hit της χρονιάς, πιάνοντας κορυφή σε YouTube και Spotify.
Εκατομμύρια views και streams, sold out tours σε όλη την Ελλάδα, ένας ολοκαίνουριος δίσκος έτοιμος για release, κι όμως, όταν κάθεται στην καρέκλα απέναντί μου, έτοιμος να μιλήσει για όλους και για όλα, κουβαλάει ένα «γαμώτο». Παίρνει ανάσα και μιλάει για τα «παρατράγουδα» της ελληνικής μουσικής βιομηχανίας, για την αποχώρησή του από τα φετινά μουσικά βραβεία, για το πώς το περσινό καλοκαίρι τον διαμόρφωσε και για το πώς συνεχίζει, ίσως στην πιο δημιουργική περίοδο της ζωής του, να εξελίσσεται ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος.
Η ζωή μετά το «Caliente»
Μια επιτυχία όπως το «Caliente» μπορεί να σε γαμήσει, να σε εκτοξεύσει ή και τα δύο, με την έννοια ότι μπορεί να χαρακτηριστείς με ένα κομμάτι και να μη σου φεύγει η ρετσινιά. Να χαρακτηριστείς ο «Calientes» ή ο «Mamas». Έτσι έλεγαν για τον Sin Boy. Εγώ, ευτυχώς, το απέφυγα, γιατί έχω μεγάλο πυρήνα από πίσω και έχω κυκλοφορήσει πάρα πολλή μουσική τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Έχω δύο παλιούς δικούς μου δίσκους, έναν με τον Smuggler, έναν με το Above και έναν που ετοιμάζω και θα βγει τώρα, και άπειρα feats και singles.
Έχω σίγουρα πάνω από εκατό κομμάτια που έχουν γίνει release μέσα σε αυτά τα χρόνια. Σίγουρα το «Caliente» δεν ήταν πυροτέχνημα, ήταν απλώς το peak μου. Είχα μια κορύφωση. Μετά από μια κορύφωση πάντα πέφτουν όλοι, μέχρι να γίνει η επόμενη. Δεν γίνεται να κρατήσεις ένα flat πράγμα. Άμα είναι flat, δεν είναι κορυφή. Το άφησα εσκεμμένα να καθίσει. Εσκεμμένα είπα ότι δεν θα κάνω release, εσκεμμένα είπα ότι από τον Φεβρουάριο και μετά σταματάω τα shows, ανεξαρτήτως του lockdown.
Πρώτα απ' όλα, όμως, δεν την πάλευα. Δεν μπορούσα να βγω από το σπίτι μου. Και όσο είσαι στην επικαιρότητα, τόσο σε αντιμετωπίζουν με αυτόν τον τρόπο. Εννοείται ότι ακόμη με σταματούν για φωτογραφίες, ότι δεν μπορώ να κυκλοφορήσω σε πολύ κεντρικά μέρη και να είμαι άνετος, όπως ήμουν πριν από το «Déjà vu» και το «Caliente», αλλά δεν είναι όπως πέρσι το καλοκαίρι, αυτό έχει καταλαγιάσει.
Δεν κάνουμε τουμπεκί για κανέναν, δεν κάνουμε τον κομπάρσο για κανέναν, δεν θέλουμε καμία χάρη, θέλουμε μόνο αυτό που μας αξίζει και αν δεν το πάρουμε, δεν θέλουμε να συμμετέχουμε.
Η ελληνική βιομηχανία στη μουσική δεν υπάρχει. Δεν παίρνεις λεφτά για τα πνευματικά σου δικαιώματα. Είναι μόνο τα λεφτά που βγάζεις από τη νύχτα. Οπότε, αναγκαστικά, πρέπει να γίνεις ρομπότ και να είσαι κάθε μέρα σε άλλη πόλη, αν θέλεις να πάρεις πίσω τον κόπο που έχεις κάνει για τη μουσική.
Έχεις μεγάλο φόρτο εργασίας μέχρι να φτάσεις σε αυτό το σημείο και μετά ο φόρτος δεκαπλασιάζεται για να κάνεις recoupment όλο αυτό. Και πριν το καταλάβεις, γίνεσαι μαϊντανός. Έχεις γυρίσει όλη την Ελλάδα, δεν έχεις δύναμη πλέον, ανεβαίνεις να πιάσεις το μικρόφωνο και νιώθεις same shit different day. Δεν έχει τόσο νόημα πια, βλέπεις ότι μετά από κάθε live γίνεσαι όλο και πιο υποτονικός, δεν δίνεις την ίδια ενέργεια στον κόσμο όταν έχεις το ίδιο πρόγραμμα επί έξι μήνες. Γιατί όταν παίζεις κάθε μέρα, δεν μπορείς να γράψεις μουσική.
Ο μόνος που το κάνει είναι ο MadClip, που τον παραδέχομαι. Aλλά καίγεσαι, δεν υπάρχει χρόνος για δημιουργικότητα, δεν είσαι άνθρωπος. Ξυπνάς το πρωί και κάνεις τον σταυρό σου να προλάβεις να πας τουαλέτα. Εγώ δεν την παλεύω έτσι συνέχεια. Καλά τα λεφτά, αλλά δεν θα γαμήσω τη ζωή μου για τα φράγκα.
Αν το κάνεις αυτό, δεν έχεις και περιθώρια να εξελιχθείς ως καλλιτέχνης. Θα γράφεις τα ίδια γιατί θα ζεις μονίμως τα ίδια. Δεν έχεις χρόνο να ζήσεις κάτι άλλο. Αν αυτό που κάνεις είναι να πηγαίνεις στα κλαμπ, να βγάζεις πάρα πολλά λεφτά και να σε αντιμετωπίζουν σαν star όλη μέρα, το μόνο που θα γράφεις είναι ότι είσαι star, ότι γαμάς, ότι βγάζεις λεφτά και ότι τρως σε ακριβά εστιατόρια. Δεν έχεις χρόνο να ζήσεις, να γράψεις καινούργια πράγματα, να δώσεις στον εαυτό σου καινούργιες εμπειρίες και καινούργια ακούσματα. Πάνω απ' όλα, γράφεις μουσική γιατί εσύ γουστάρεις, μην το ξεχνάμε αυτό. Γιατί μετά τα hits μπαίνεις σε ένα τριπάκι που λες: «Ω, τι θα hit-άρει τώρα;».
Το ξέρω ότι hit σαν το «Caliente» δεν θα βγάλω φέτος. Θα βγάλω μουσική, έχω μουσικάρες, αλλά ξέρω ότι κατά πάσα πιθανότητα δεν θα βγάλω κομμάτι που θα κάνει 50 εκατομμύρια τον επόμενο χρόνο. Πρώτα απ' όλα, δεν είχα αυτήν τη βουλιμία όταν έκανα το hit, άρα δεν είναι αυτό το που θα με οδηγήσει να κάνω το επόμενο. Προέκυψε γιατί ήταν αληθινό, γιατί βγήκε. Δεν μπήκαμε στο στούντιο με τον Baghdad και είπαμε: «Τι θα πούμε για να πουλήσει στον κόσμο; Α, πρέπει να πούμε αυτά». Όχι, καμία σχέση. Βάλαμε το beat, στο οποίο είχε γράψει τo ρεφρέν ο Mente, και μου είπε: «Πάρε ένα μπουκάλι ουίσκι, πιες, γράψε τα δικά σου και πάμε να γουστάρουμε».
Έγινε, γουστάραμε και ο κόσμος το αγάπησε. Οπότε εκεί εγώ έκανα ένα pause, είπα ότι δεν θα βγάλω άλλο κομμάτι μέχρι να το νιώσω.
Caliente
Η «αλλαγή» στο μουσικό είδος
Δεν άλλαξα ποτέ είδος μουσικά. Αυτές τις παπαριές τις έχω ακούσει και από δικά μου άτομα. Όσο δικό μου ήταν το «Εδώ είναι Ελλάδα» άλλο τόσο είναι και το «Caliente». Ήμουν και είμαι ένα εκατομμύριο ερωτευμένος με μια συγκεκριμένη γυναίκα και αυτά τα feelings μου βγήκαν. Αυτό ζούσα, αυτό έγραψα.
Όταν έγραψα το «Εδώ είναι Ελλάδα», ζούσα άλλα πράγματα. Δούλευα για 300 ευρώ και μάλωνα με μαλάκες που, στην τελική, δεν με έβγαζαν πουθενά. Έκραξα κόσμο. Δεν πήγαινε συγκεκριμένα για ράπερ, μπορεί και να πιάνει, πήγαινε σε όλο τον ραπ κύκλο, με όλη αυτήν τη φάση του νεοπλουτισμού που υπήρχε. Όλοι το έπαιζαν εκατομμυριούχοι, ενώ άντε να έβγαζαν 5.000 τον μήνα. Τότε είχαμε κράξει τη φάση.
Κάποιοι το είχαν συσχετίσει με την Capital. Καμία σχέση. Μου είχε κάνει τότε ο Light την ερώτηση «εσύ αυτά για ποιον τα λες;» και του είχα πει «εσύ, ρε brother, με τα λεφτά της μάνας σου ζεις; Αφού σε βλέπω ότι παίζεις κάθε μέρα, βγάζεις φράγκα, βγάζεις κασέρι, γιατί να το πάρεις για σένα;». Ήταν άλλη φάση. Αυτά ζούσα, αυτά έγραψα. Αυτά ζούσα και με το «Caliente», αυτά έγραψα.
Τώρα, αν κάποιος νομίζει ότι άλλαξα, σημαίνει ότι δεν με έχει παρακολουθήσει σε όλη μου την πορεία. Ότι έχει ακούσει δυο κομμάτια που έχω βγάλει με τον Smuggler ή με τον Long3 και λέει «αυτός είναι ο Hawk». Όχι. Ό,τι έχω βγάλει είναι Hawk.
Η «κωλάρα» δεν είναι ποιοτική
Αυτός που το είπε τι κοιτάει; Δεν κοιτάει κωλάρες; Τι είναι το ποιοτικό; Αν θέλει να ακούσει την ποιότητα που εννοεί, να κάτσει να διαβάσει Ελύτη και Σεφέρη, να μην ακούσει ραπ. Το «Caliente» ήταν τέρμα ποιοτικό. Ίσως το πιο ποιοτικό hit που έχει βγάλει η Ελλάδα. Είναι τέρμα original, είναι τέρμα true, εξυμνεί τη γυναίκα, δεν είναι σε καμία περίπτωση σεξιστικό.
Και εγώ και ο Mente έχουμε πολύ ψηλά τη γυναίκα στο μυαλό μας. Αλλά τη βλέπουμε όπως τη βλέπουμε. Εσένα τι θα σε καυλώσει; Δεν σε καυλώνει ο κώλος της; Δεν σε καυλώνει το σώμα της; Η αύρα της, η ενέργειά της, όλη αυτή η φάση, όταν είσαι ερωτευμένος;
Ο ρατσισμός κρύβεται στην ενέργεια πίσω από τις λέξεις
Σεξιστές είναι αυτοί που θα ακούσουν τη λέξη «μουνί» και δεν μπορούν να ξεχωρίσουν την ενέργεια από πίσω. Το έχω ξαναπεί. Ο σεξισμός δεν είναι στη λέξη, είναι στην ενέργεια πίσω από τη λέξη. Δεν υπάρχει κατακριτέα λέξη. Δεν πρέπει να υπάρχει λογοκρισία. Η λογοκρισία είναι αυτή που εξυμνεί τον ρατσισμό ή τον σεξισμό.
Έχω πολλούς φίλους που είναι μαύροι. Γιατί να μην τους πω μαύρους; Αυτό που έχει σημασία δεν είναι η αποδοχή της διαφορετικότητας αλλά να αποδεχτούμε ότι δεν υπάρχει τόσο έντονη διαφορετικότητα. Οk, όλοι είμαστε διαφορετικοί. Όσο διαφορετικός είσαι εσύ, που είσαι άσπρος τόσο διαφορετικός είμαι εγώ, που είμαι μαύρος. Όσο διαφορετικός είσαι εσύ, που είσαι χοντρός, τόσο διαφορετικός είμαι κι εγώ, που είμαι ανορεκτικός.
Δεν χρειάζεται να καθίσουμε να ασχοληθούμε τόσο πολύ με το «α, αυτό είναι διαφορετικό». Άνθρωπος είναι, ρε φίλε, flesh and blood, το ίδιο πράγμα. Δεν είναι ανάγκη να υπάρχουν τόσο πολλά ταμπού. Δεν ξεπερνιέται ο ρατσισμός με τα ταμπού, όταν απαγορεύεται να πεις τη λέξη «μαύρος» και τη λες σιγά. Γιατί τη λες σιγά, ντρέπεσαι; Είναι ρατσιστικό και μόνο που θα το πεις σιγά. Όχι, είναι μαύρος και γαμάει.
Η αποχώρηση από τα Μουσικά Βραβεία
Ο πρώτος λόγος για τον οποίο αποχωρήσαμε ήταν επειδή δεν πήραμε καν την υποψηφιότητα που μας άξιζε. Το ξέρω ότι είναι κλίκες, ότι θέλει να γίνονται αλλαξοκωλιές και πάρε δώσε, αλλά πίστευα ότι με τα νούμερα που κάναμε δεν θα γινόταν να το αγνοήσουν. Είναι αστείο να μην μπει το «Caliente» ως κομμάτι της χρονιάς, είναι αστείο να μην είναι καν υποψήφιο. Δεν σου λέω «δώσε μου το βραβείο», αλλά δεν γίνεται να έρθω στα βραβεία και να μην είμαι καν υποψήφιος στο κομμάτι της χρονιάς, να έχεις μόνο λαϊκούς. Αν δεν υπήρχαν οι ράπερ, κανείς δεν θα έδινε σημασία στα βραβεία.
Είδες ποιοι είναι προτεινόμενοι ως καλλιτέχνες της χρονιάς; Πέρα από τον Snik και τον Light, τι κάνανε οι άλλοι; Γιατί δεν είναι ο Toquel, γιατί δεν είμαι εγώ; Γιατί δεν υπάρχει κατηγορία Αlbum of the Year, να πάρει το βραβείο ο Toquel; Αν πάρω το βραβείο Βest Ηip-Ηop Video, πρέπει να το πάρω και να το δώσω στον Saft, που γύρισε το βίντεο. Τι να το κάνω εγώ αυτό το βραβείο; Να πάω και να λέω «α, πήρα το καλύτερο βίντεο»; Που δεν είναι το καλύτερο βίντεο. Ήταν απλώς ένα ωραίο βίντεο για το κομμάτι.
Δεν κάνουμε τουμπεκί για κανέναν, δεν κάνουμε τον κομπάρσο για κανέναν, δεν θέλουμε καμία χάρη, θέλουμε μόνο αυτό που μας αξίζει και αν δεν το πάρουμε, δεν θέλουμε να συμμετέχουμε.
«Αν δεν το κάνουμε εμείς αυτό, δεν θα το κάνει κανείς»
Στενοχωριέμαι γιατί όπου και να δουλέψεις στην Ελλάδα, δεν θα πάρεις αυτό που αξίζεις. Δεν θα πάρεις τη σημασία που σου αξίζει. Δεν σε υπολογίζουν. Το «Caliente» είναι international κομμάτι. Ξέρεις πόσα μηνύματα έχω από κόσμο που δεν μιλάει ελληνικά; Μου έχουν στείλει μήνυμα απ' όλες τις πλευρές της Ευρώπης και όλα τα Βαλκάνια.
Δεν γίνεται, ρε φίλε, να το αψηφήσεις αυτό το κομμάτι. Και το κάναμε μόνοι μας, χωρίς στήριξη από ραδιόφωνα, χωρίς στήριξη από τηλεόραση, χωρίς πληρωμένα πράγματα, χωρίς τίποτα. Δεν γίνεται να μη δίνεις κίνητρο στα νέα παιδιά, που κάνουν τόσο σοβαρά πράγματα, να μην τους δίνεις βήμα.
Από ένα σημείο και μετά, αν δεν το κάνουμε εμείς αυτό, δηλαδή να πούμε ότι αποχωρούμε, δεν θα το κάνει κανείς. Θα κάνουμε μια ζωή τουμπεκί και η κατάσταση θα είναι η ίδια. Μπορεί να μην αλλάξουμε τίποτα. Ας πούμε ότι μπορεί να χάσουμε την προβολή από το κανάλι. Ποτέ δεν την είχαμε.
Όταν τους είπαμε ότι θα αποχωρήσουμε από τον διαγωνισμό, η απάντησή τους ήταν ότι δεν θα μας ξαναπαίξουν στο κανάλι και στα ραδιόφωνα. Να σου πω κάτι, ρε φίλε; Δεν με νοιάζει! Δεν έκανα τα νούμερα που έκανα γιατί με έπαιζε το κανάλι. Πιο πολύ χρειάζεται αυτό εμένα. Να βγάζω τα hits, να τα παίζει και να κρατάει τον κόσμο. Πλέον, με το YouTube και με το πώς είναι όλη η φάση δεν έχουν καταλάβει πως δεν έχουν τη δύναμη που είχαν.
Η δύναμη του κόσμου και τα αγορασμένα views
Και τα views αγοράζονται και τα social ανεβαίνουν με λεφτά, όλα γίνονται. Το μόνο αντικειμενικό κριτήριο είναι ο κόσμος που μαζεύεις στα lives σου. Κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει αυτό, όταν πέρσι το καλοκαίρι, όπου κι αν είχα πάει, ήταν ασφυχτικά γεμάτα, sold out, και οι μαγαζάτορες πάθαιναν πλάκα.
Κοίτα και τα views μου, δεν έχουμε αγοράσει τίποτα, σ' το λέω με το χέρι στην καρδιά. Έβγαιναν πολλοί ράπερ και έλεγαν «πουτάνες με τα πληρωμένα views». Ο καθένας ας κάνει τη δουλειά του για να πάει μπροστά με τον τρόπο που θέλει. Δεν βάλαμε ούτε streams, ούτε views, ούτε followers αγοράσαμε. Όλα έγιναν όπως είναι, μόνα τους.
Τα social και ο star που τσαλακώνεται
Το είχε πει και ο Skive σε μια συνέντευξη: «Ο star πλέον τσαλακώνεται». Δεν υπάρχει αυτή η εικόνα του ατσαλάκωτου. Μπες και παρακολούθησε την Cardie B στο Ιnstagram. Η τύπισσα βγαίνει και κάνει Instagram live, όπως είναι από τον ύπνο. Δεν θέλω να μπω, λέει, πάλι στο Instagram σου και να δω πόσο τέλεια και πόσο φτιαγμένη είσαι, θέλω να μπω και να σε δω όπως είσαι κανονικά, μέσα στο σπίτι σου. Αν έχεις τ' αρχίδια, δείξε μου αυτό.
Βέβαια, ο καθένας έχει τον δικό του τρόπο να τρέχει τα social. Αλλιώς τα τρέχω εγώ, αλλιώς ο MadClip, αλλιώς ο Light, ο Mente, ο Saske, o Smuggler ή o Sapranov, ο καθένας έχει τον τρόπο του. Ο ΛΕΞ, ας πούμε, φαίνεται ότι δεν γουστάρει την προβολή και respect, μαγκιά του. Αυτό είναι. Εγώ περνάω τις φάσεις μου. Μπορεί να περάσω μήνες που δεν θα ανεβάζω τίποτα. Μπορεί να ανεβάζω και 7-8 stories καθημερινά.
Ο καινούργιος δίσκος
Έχουμε έτοιμο δίσκο με τον Light, σε παραγωγή Skive και Baghdad. Θα λέγεται «Supernova» και είναι να βγει μέσα στο καλοκαίρι. Μπήκαμε και οι τέσσερις μαζί στο στούντιο, είπαμε να πάμε να γράψουμε ένα κομμάτι. Γράψαμε τρία κομμάτια στο πρώτο session, στις δύο μέρες, και λέμε «πάμε να βγάλουμε δίσκο». Έχουμε φουλ χημεία και βγάλαμε τρελό vibe με τα παιδιά στο στούντιο. Γουστάραμε πάρα πολύ τη συνεργασία, περάσαμε καλά και κατά τη γνώμη μας γράψαμε και ωραία μουσική.
Πλέον έχω ξαναπεράσει στη φάση που ακούω φουλ δίσκους και βλέπω ότι στο εξωτερικό αυτήν τη στιγμή ο δίσκος κάνει δουλειά. Πάρα πολλοί artists βγάζουν δίσκους που γαμάνε και λόγω του Spotify ο δίσκος έχει ξαναμπεί στη νοοτροπία του κόσμου. Έβγαλε δίσκο ο Drake; Θα τον κατεβάσεις όλο να τον ακούσεις, δεν θα ψάξεις μόνο το hit.
Στην Ελλάδα, τον δίσκο του Toquel που βγήκε πέρσι ή τον δίσκο του ΛΕΞ θα κάτσεις να τον ακούσεις όλο. Υπάρχουν διαφορετικές περίοδοι και πάντα παίζει ρόλο το timing. Θέλει και λίγο τύχη, αλλά είναι ένα 15-20%. Όλο το υπόλοιπο είναι η δουλειά σου. Πιστεύω ότι αν ένας δίσκος αξίζει να ακουστεί, θα ακουστεί.
HAWK & SAPRANOV - DEJA VU
Τα φώτα της κορυφής
Δεν με ενοχλεί να είμαι δεύτερος. Αν κάνω ένα κομμάτι με κάποιον και από αυτό το κομμάτι βγάλω 200.000 ευρώ και εγώ στον κόσμο χαρακτηριστώ ως ο Νο 2 στο Νο 1 κομμάτι, δεν με νοιάζει. Έγραψα κάτι που ένιωθα; Πέρασα καλά; Έκανα επιτυχία; Έβγαλα 200.000; Τι με νοιάζει αν ο Mente στο «Caliente» ή ο Sapranov στο «Déjà vu» ή ο «Light», στον δίσκο που έρχεται, είναι καλύτερος από εμένα;
Πρώτα απ' όλα, το γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι με εμπιστεύτηκαν για να κάνουν δουλειά μαζί μου, με τιμάει. Ας είναι Νο 1 όλοι, δεν με νοιάζει. Μακάρι να είναι, όλοι. Με ενδιαφέρει να πετύχω αυτά που θέλω εγώ. Να γίνω established γι' αυτά που έχω πετύχει. Να γράψω τη δική μου ιστορία, να αφήσω το δικό με legacy. Να επηρεάσω κόσμο θετικά όσο γίνεται, με τον τρόπο με τον οποίο έχω καταφέρει να φτάσω μέχρι εδώ. Με το όλο lifestyle, με την όλη πορεία και το mindset, με το work ethic που έχω, με τη συμπεριφορά μου, με τη δική μου νοοτροπία.
Η Ελλάδα είναι πάρα πολύ πίσω στη μουσική. Η Αλβανία, που είναι δίπλα και δεν διαφέρουμε πληθυσμιακά, μας γαμάει πατόκορφα στη μουσική βιομηχανία.
H μουσική βιομηχανία στην Ελλάδα
Με νοιάζει να δώσω κάτι για να αλλάξουν κάποια πράγματα σε αυτήν τη χώρα. Γιατί αυτή η χώρα είναι για τον πούτσο! Ειδικά η μουσική βιομηχανία, είναι ένα αίσχος. Τώρα χτίζεται από τους ράπερ. Δυστυχώς, δεν υπάρχει industry που θα κρατήσει τους ράπερ γερούς στα πόδια τους. Οι ράπερ αυτήν τη στιγμή κρατιούνται μόνοι τους, ακόμη κι αν έχουν εταιρεία. Δεν υπάρχει εταιρεία που θα κυνηγήσει τα πνευματικά σου δικαιώματα.
Εμείς απ' τα πνευματικά δικαιώματα έπρεπε να πάρουμε 30.000, 40.000 και 50.000 ευρώ φέτος. Πήραμε 400 ευρώ. Πώς θα ζήσει ο artist; Τι περιμένεις; Να παίζει κάθε μέρα σε μια γωνιά του πλανήτη shows και να σου γράφει και μουσική; Αυτήν τη στιγμή ο ράπερ είναι αυτός και η ομάδα του. Εκτός από κάποιους, που έχουν σπρώξιμο από κανάλια, άλλου είδους σπρώξιμο.
Βλέπεις ότι προωθούν καλλιτέχνες αυτήν τη στιγμή ‒ο Θεός να τους κάνει‒, οι οποίοι δεν κάνουν τίποτα. Δεν γράφουν μουσική οι ίδιοι, δεν κάνουν τη σκηνοθεσία τους, δεν στήνουν την περσόνα τους, όλα είναι στημένα από κάποιον άλλον. Γι' αυτό είναι όλοι έτσι.
Η Ελλάδα είναι πάρα πολύ πίσω στη μουσική. Η Αλβανία, που είναι δίπλα και δεν διαφέρουμε πληθυσμιακά, μας γαμάει πατόκορφα στη μουσική βιομηχανία. Γιατί στην Ελλάδα αυτοί που προωθούνται είναι στημένα ατομάκια που τους λένε τι να κάνουνε, τι να τραγουδήσουν, πώς να το τραγουδήσουν. Εμάς δεν μας έχει πει κανένας τίποτα.
Έρχονται εταιρείες και μας λένε «γράψτε μας κομμάτια γι' αυτά τα άτομα», δεν θέλουν όμως να τα χρυσοπληρώσουν, θέλουν να τα κάνουν με 800 και 1.000 ευρώ. Το γράφω, το παίρνω εγώ και βγάζω έναν σκασμό λεφτά, γιατί να το δώσω στη δική σου, που δεν πάει πουθενά; Αν έχεις και είσαι η μεγάλη εταιρεία που το παίζεις, δώσε μου ένα ποσό να ασχοληθώ σοβαρά, να ξέρω ότι θα τα βγάλω τα λεφτά μου. «Θα μπεις και στα δικαιώματα». Αφού δεν παίρνω λεφτά από τα δικαιώματα. «Θα σε παίξουν τα ραδιόφωνα». Αφού δεν παίρνω λεφτά από τα ραδιόφωνα. «Θα σε παίξει η τηλεόραση». Αφού δεν παίρνω λεφτά από την τηλεόραση.
Το φετινό καλοκαίρι
Δεν ξέρω τι να περιμένω. Μόλις άνοιξαν τα μαγαζιά, έκλεισα δεκαπέντε shows σε μια μέρα. Με το που κλείσανε κάποια μαγαζιά, τα μισά μας πήραν τηλέφωνο και μας είπαν: «Παιδιά, δεν θα ανοίξουμε καν φέτος». Από εκείνη την ημέρα όλοι πάγωσαν και μας λένε ότι θα ξέρουν από Ιούλιο. Κανείς δεν ξέρει.
Κοίτα, δεν μπορώ να σου πω ότι χαλιέμαι. Δεν θα βγάλω τα λεφτά που έβγαλα πέρσι. Θα βγάλω κάποια φράγκα που θα μου φτάσουν και με το παραπάνω να βγάλω όλο τον χρόνο. Αλλά το βλέπω δημιουργικά. Θέλω να γράψω πολλή μουσική. Θέλω να κάνω πράγματα με τους φίλους μου, θέλω να κάνω διακοπές, να γεμίσω, να πάρω καινούργιες εμπειρίες. Θέλω να κάνω άλλα πράγματα φέτος. Θα το εκμεταλλευτώ θετικά. Δεν κάθομαι να κλαφτώ για τα λεφτά.
Ο ήχος στην Ελλάδα σήμερα
Δεν θα πεθάνει ακόμη αυτό το είδος. Θέλει αρκετά χρόνια. Απλώς, προσωπικά, θέλω να ακούσω και κάτι άλλο. Περιμένω να ακούσω καινούργια πράγματα. Έχω μπει στο στούντιο με πάρα πολλά άτομα και βλέπω ότι γράφονται πολλά καινούργια πράγματα. Το κατά πόσο είναι καλά θα το κρίνει ο κόσμος.
Όσον αφορά το ραπ, η Ελλάδα έχει περάσει μια περίοδο τους τελευταίους μήνες κατά την οποία βγήκε πολύ τρασίλα, μηδέν ποιότητα. Έχουμε φτάσει στο σημείο το σοβαρό να το λέμε ξενέρωτο αν δεν περιέχει τρασίλα. Έχουν γίνει και προσπάθειες να βγουν ένα εκατομμύριο «Caliente» και «Mama» και όλα έχουν βγει τρας. Δεν θα βγει άλλο. Είναι αυτά τα δύο, αφήστε τα ήσυχα. Βρείτε το αλλιώς.
Όμως, γενικά το γκανγκστεριλίκι με έχει κουράσει. Μετά τον Pop Smoke έχουν βγει όλοι οι gangsters στην Ελλάδα και ραπάρουν σαν αυτόν. Εμένα δεν μου αρέσει αυτό το style, βαριέμαι. Δεν μπορώ ούτε να το χορέψω ούτε να vib-άρω.
Τα γκάνια στο lifestyle
Προχθές ήμουν σε έναν φίλο και μου έδειχνε το όπλο του. Ξέρω κόσμο που σπρώχνει «κιλά». Δεν με ενδιαφέρει καθόλου αυτό το πράγμα. Έχω και ένα παιδί, δεν γίνεται να πουλάω ναρκωτικά. Πώς να νιώσει άνετα η κοπέλα μου όταν ξέρει ότι εγώ κρύβω ένα όπλο; Γιατί να το έχω; Τι έχω κάνει και σε ποιον; Δεν πουλάω προστασία.
Εννοείται ότι υπάρχει αυτό το lifestyle, η Ελλάδα έχει γκανγκστερική ζωή, αλλά έχει και μια ηθική. Και στην Ευρώπη και στα Βαλκάνια υπάρχει ένας κώδικας που δεν υπάρχει στην Αμερική. Εκεί τα δεκαεξάχρονα σε σκοτώνουν για πενήντα δολάρια. Εδώ δεν γίνεται αυτό. Και να σταματήσουν κάποιοι να γράφουν «θα σε σκοτώσω» και να το έχουν καραμέλα, γιατί είναι πολύ κακό. Και δεν το πιστεύουμε κιόλας.
Αν πιάσεις γεμάτο όπλο, θα τρέμει το χέρι σου. Δεν είναι δολοφόνοι οι Έλληνες. Είναι μαχητές, το έχουν αποδείξει, δεν μασάνε, αλλά τα όπλα δεν είναι στην κουλτούρα μας. Και δεν θέλω να έχω δίπλα μου ανθρώπους που σκοτώνουν για πλάκα, θέλω ανθρώπους που σέβονται την ανθρώπινη ζωή.
Οι δυσκολίες και η υπομονή
Την περίοδο του «Εδώ είναι Ελλάδα» κοιμόμουν τρεις-τέσσερις ώρες την ημέρα. Δεν προλάβαινα παραπάνω. Κάναμε δουλειά σε κάποιες μετακομίσεις και κουβαλούσαμε πράγματα, έπρεπε να φάω γιατί δεν είχα φάει όλη μέρα και καπάκια να πάω δουλειά και σχολή. Όλο το προηγούμενο βράδυ έγραφα μουσική στο σπίτι μου. Έμενα σε ένα σπίτι 25 τετραγωνικά, 170 ευρώ ενοίκιο, με έναν εξοπλισμό ‒κάρτες ήχου, μικρόφωνα, ηχεία‒ που, χωρίς το pc, κόστιζε 400 ευρώ. Έβραζα λουκάνικα και αυγά στην ίδια κατσαρόλα, γιατί δεν προλάβαινα να περιμένω πότε θα γίνει πότε θα γίνει το ένα για να βάλω το άλλο.
Όταν κοιτάω πίσω νιώθω ότι όλη μου η ζωή με οδήγησε εδώ. Σαν να ήταν μόνο αυτό που θα μπορούσα να κάνω, ότι είμαι γεννημένος γι' αυτό. Όταν δοκίμασα να κάνω άλλα πράγματα, ένιωθα ότι με έτρωγε κάτι μέσα μου. Σαν να είχα μέσα μου μια ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να σκάσει. Δεν μπορούσα, δεν άντεχα. Έλεγα: «Τι δουλειά έχω εδώ;».
«Πρέπει να τρως με το όνειρο, να κοιμάσαι με το όνειρο, να ονειρεύεσαι το όνειρο»
Γενικά, ο περισσότερος κόσμος είναι της δικαιολογίας. Το βλέπω και από φίλους μου. Όλοι ψάχνουν δικαιολογία για να μη δουλέψουν. Όλοι θέλουν τις ιδανικές συνθήκες. Δεν υπάρχουν ιδανικές συνθήκες, bro. Τις συνθήκες τις δημιουργείς. Μπορεί να έχεις όλο το ταλέντο του πλανήτη, αλλά ξέρω άτομα με απίστευτο ταλέντο που, επειδή περιμένουν τις ιδανικές συνθήκες, δεν έχουν κάνει τίποτε απολύτως.
Δεν γίνεται να σε ενοχλεί το ότι έβρεξε, γι' αυτό δεν θα βγεις από το σπίτι. Φάε τη βροχή, πέσε κάτω, φάε λάσπη, κάνε αυτό που πρέπει να κάνεις, αν δεν το κάνεις, δεν σου αξίζει τίποτα. Σε ένα κομμάτι του ο Meek Mill λέει: «You have to eat the dream. You have to sleep the dream. You have to dream the dream». Πρέπει, ρε φίλε, να είσαι το όνειρό σου. Πρέπει να το ζεις, να το τρως, να ονειρεύεσαι το όνειρο, να το σκέφτεσαι, να κοιμάσαι με αυτό, να ξυπνάς με αυτό, να περπατάς με αυτό, να γαμάς με το όνειρο. Ό,τι κάνεις, πρέπει να υπάρχει αυτό το πράγμα στο κεφάλι σου. Και θα γίνει.
To άλμπουμ «Supernova» των Hawk & Light σε παραγωγή Skive x Baghdad θα κυκλοφορήσει σύντομα.
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.