ΜΠΗΚΑ ΧΘΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ περιήγηση στο εκλεκτό timeline μου, και το βρήκα να έχει κατακλυστεί από αγανακτισμένες αναρτήσεις, συχνά με λόγο που άνετα θα αποκαλούσαμε «τοξικό», ενάντια σε όσους και όσες κατέκριναν λέει ή σάρκασαν ή τέλος πάντως έκαναν ‘fat shaming’ στις καμπύλες της Έλενας Παπαρίζου κατά την έκτακτη εμφάνισή της στη Γιουροβίζιον, δεκάξι χρόνια μετά τον ιστορικό θρίαμβο που κατήγαγε στον θεσμό για λογαριασμό της χώρας μας.
«Βρίσκει παχουλή την Παπαρίζου ο Βαγγέλης από τα Σούρμενα που δεν μπορεί να δει το πουλί του κάτω από την μπάκα». Καταγγέλλουμε δηλαδή το body shaming κάνοντας body shaming (και ξερνώντας ταξικές προκαταλήψεις) σε μια συμβολική οντότητα.
Στο μεταξύ, όσο κι αν επέμεινα στο scrolling, δεν μπόρεσα να πετύχω όχι ανάρτηση αλλά ούτε ένα σχόλιο που να δικαιολογεί τόση δικαιωματική αγανάκτηση. Πού κρύβονταν όλοι αυτοί που σχολίασαν με απρεπή και χυδαίο τρόπο την εμφάνιση της τραγουδίστριας; Πού είναι όλα εκείνα τα «γίδια», οι «βλάχοι», οι «ελληνάρες» στους οποίους αναφέρονταν μετά βδελυγμίας οι «φίλοι» μου, χαρίζοντάς τους συμβολικές ονομασίες – τυπικό ιδίωμα του μέσου – όπως η «Σούλα» (που συχνά είναι «κομμώτρια») ή ο «Βαγγέλης» («ταρίφας» ίσως) από τα «Σούρμενα» ή από το Περιστέρι ή από τα Πατήσια ή από οπουδήποτε μπορεί να υπάρχει έστω και μια αμυδρή εσάνς μπασκλασαρίας (ποτέ δεν είναι αυτοί οι υπανάπτυκτοι από την Φιλοθέη φερ’ ειπείν, από το Κολωνάκι ή από τα Εξάρχεια). Λόγου χάρη (στην πιο σεμνή εκδοχή): «Βρίσκει παχουλή την Παπαρίζου ο Βαγγέλης από τα Σούρμενα που δεν μπορεί να δει το πουλί του κάτω από την μπάκα». Καταγγέλλουμε δηλαδή το body shaming κάνοντας body shaming (και ξερνώντας ταξικές προκαταλήψεις) σε μια συμβολική οντότητα.
Μπορεί όλες αυτές οι αντιδράσεις, θα μου πεις, να μην είχαν να κάνουν τόσο με το περιεχόμενο χρηστών των social media, όσο με σχόλια που έγιναν στα πάσης φύσεως ενημερωτικά σάιτ. Μπορεί, αλλά αν ξεκινήσουμε να ασχολούμαστε με τον χώρο όπου φιλοξενούνται τα σχόλια στα διάφορα μέσα – εκεί δηλαδή όπου καταλήγουν, παγκοσμίως και για οποιοδήποτε ζήτημα, τα λύματα της ανθρώπινης κακεντρέχειας και μισαλλοδοξίας – μόνο και μόνο για να φαινόμαστε εμείς άξιοι και υπεράνω, δεν θα βγάλουμε καμία άκρη ποτέ.
Κάποιοι/ες άλλοι αναρωτήθηκαν πώς γίνεται να κράζει κανείς μια τόσο προφανώς όμορφη και θελκτική γυναίκα. Τι πώς; Δεν έχετε ακούσει για την δημοκρατία του διαδικτύου; Η λύσσα η κακιά, η καφρίλα και η παθολογία δεν έχουν λογική. Ούτε και το body shaming. Αν δηλαδή δεν εξακολουθούσε η Έλενα Παπαρίζου να ανταποκρίνεται, και με το παραπάνω, στα κλασικά, σεξιστικά πρότυπα, θα ήταν ΟΚ η κριτική που δέχτηκε; Έχω την δυσάρεστη υποψία πάντως ότι αν η ίδια πήρε χαμπάρι όλο αυτό το μπάχαλο που συνέβη με αφορμή κάποια υποτιμητικά σχόλια για την εμφάνισή της, αυτό συνέβη λόγω του κύματος υποστήριξης στα σόσιαλ και όχι επειδή υπέπεσε στην αντίληψή της κάποια από αυτά. Είμαι βέβαιος επίσης ότι θα κατανοούσε το δικαίωμα που έχει ο μικρός, ο φτωχός, ο εμπαθής, ο αποτυχημένος, να κρίνει ακόμα και μικροπρεπώς τον πλούσιο, τον διάσημο, τον καταξιωμένο.
Όσο για τις διακηρύξεις έμφυλης εχθροπάθειας που εκτοξεύτηκαν με αφορμή το ζήτημα, κατανοώ τα καταπιεστικά στερεότυπα και τις ευαισθησίες περί της τυραννίας του ιδανικού σωματότυπου, και δεν αμφιβάλλω καθόλου ότι η πατριαρχία είναι βαθιά ριζωμένη και απείρως διαβρωτική, ειδικά στα μέρη μας. Απλά δεν είμαι βέβαιος κατά πόσο βοηθά η διαρκής επίκλησή της, ενίοτε εκτός πλαισίου, όπως αντιστοίχως δεν βοηθά σε τίποτα το να πετάμε τον χαρακτηρισμό ‘φασίστα’ σε όποιον μας τη σπάει, και στη συνέχεια να αποστρέφουμε επιδεκτικά το βλέμμα, βέβαιοι ότι εκπληρώσαμε κάποιου είδους ιδεολογικό καθήκον.