Νυχτερινή στάση στο δρόμο προς τα βουνά Νούμπα
Επιστροφή από το Σουδάν. Μία φωτογραφία, ένα κείμενο.
Gwenaelle Lenoir
Orient XXI, 06.08.2021
Βρισκόμαστε στο χώρο στάθμευσης ενός αυτοκινητόδρομου του Σουδάν. Τρόπος του λέγειν, φυσικά, επειδή δεν υπάρχει αυτοκινητόδρομος. Η ασφαλτοστρωμένη λωρίδα γεμάτη λακκούβες θα αντικατασταθεί σύντομα από μια πίστα που καταπονεί τα μοτέρ και τις πλάτες.
Εδώ όμως υπάρχουν όλα όσα προσφέρει κανονικά ένας χώρος εξυπηρέτησης: ένα εστιατόριο, ένα κατάστημα με την απαραίτητη στη σύγχρονη ζωή μας τεχνολογία, τουαλέτες, καφετέριες και ένα μοτέλ.
Το μοτέλ διακρίνεται στο πρώτο πλάνο της φωτογραφίας. Ένα σπαρτιάτικο μονό κρεβάτι, με γυμνό σχοινένιο σομιέ, τοποθετημένο πάνω στο χώμα. Εδώ ο ταξιδιώτης κοιμάται έξω, στον καθαρό αέρα, με όλα του τα ρούχα, και είναι μια χαρά, επειδή η θερμοκρασία δεν πέφτει τη νύχτα κάτω από τους 25°C.
Την ίδια αυτή ώρα κλείνει και το ηλεκτρονικό κατάστημα, μία μικρή ξύλινη αποθήκη βαμμένη μοβ με ράφια γεμάτα φορτιστές τηλεφώνων. Με ένα μικρό αντίτιμο, ο καθένας μπορεί να φορτίσει το κινητό του τηλέφωνο, ένα εργαλείο που είναι με πολλούς τρόπους απαραίτητο για τη ζωή εδώ. Για λόγους ασφαλείας, αναμφίβολα, ο χαμογελαστός νεαρός που δημιούργησε αυτή τη μικρή επιχείρηση έχει περιφράξει το γκισέ. Έτσι δεν μπορείτε να τον ευχαριστήσετε σφίγγοντάς του το χέρι.
Ίσως φοβάται τους ληστές ή τους αντάρτες που δικαιολογούν την ύπαρξη, στο συγκεκριμένο αυτό σημείο του δρόμου, ενός χώρου που προορίζεται για τους ταξιδιώτες.
Εδώ, στην Πολιτεία του Νότιου Κορντοφάν, στο νότιο τμήμα της χώρας, οι δρόμοι που συνδέουν τα βουνά Nuba με την υπόλοιπη χώρα είναι κλειστοί από τις 4 το απόγευμα έως τις 5 το πρωί. Οι δρόμοι ελέγχονται στο διάστημα αυτό από το στρατό, από διάφορα στοιχεία που κόβουν τους δρόμους, κι απ' αυτούς που το πρώην καθεστώς αποκαλούσε αντάρτες. Ωστόσο, υπάρχουν δίαυλοι μεταξύ των ομάδων ανάλογα με τις περιστάσεις.
Οι δύο μεγάλοι άξονες της επαρχίας, Βορρά-Νότου, ελέγχονται από τον εθνικό στρατό. Οι εγκάρσιες σιδηροδρομικές γραμμές Ανατολής-Δύσης ελέγχονται από το Λαϊκό Απελευθερωτικό Κίνημα του Βόρειου Σουδάν (SPLM-N) της παράταξης El-Helou. Η ομάδα αυτή έχει ταυτιστεί με την πρόσφατη και ταραχώδη ιστορία της χώρας.
Στην αρχή ήταν μια χώρα, το Σουδάν, με πολλαπλές ταυτότητες, αραβικές και αφρικανικές, με κτηνοτρόφους και γεωργούς γύρω από τον Νείλο, και μουσουλμανικές και χριστιανικές στην περιφέρεια. Οι Βόρειοι, Άραβες και μουσουλμάνοι, κυριαρχούσαν. Χωρίς καμία πρόθεση να μοιραστούν τη δύναμη ή τον πλούτο τους.
Το 2011, το Σουδάν χωρίζεται σε δύο χώρες. Το Σουδάν στο Βορρά και το Νότιο Σουδάν στο Νότο, που είναι και το νεότερο κράτος αναγνωρισμένο από τα Ηνωμένα Έθνη.
Το Νότιο Κορντοφάν, εκεί όπου βρίσκεται η περιοχή του αυτοκινητοδρόμου μας, παραμένει στο Βορρά. Αλλά μερικοί που πολέμησαν με το SPLM δεν παραδίδουν τα όπλα τους. Το καθεστώς του Omar Al-Bachir εξακολουθεί να υφίσταται, όπως και οι λόγοι της σύγκρουσης, ενώ τα Όρη Νούμπα και το Νταρφούρ εξακολουθούν να ζουν μια κόλαση.
Έτσι δημιουργήθηκε το SPLM-N και έτσι συνεχίστηκε για άλλα οκτώ χρόνια η λεγόμενη σύγκρουση χαμηλής έντασης, κατά την οποία πέθαιναν άνθρωποι χωρίς να συγκινείται πολύς κόσμος.
Κι ύστερα ήρθε η επανάσταση και μαζί της η δυνατότητα ειρήνης. Μία προτεραιότητα, βεβαιώνει ο Abdallah Hamdok, ο πρώτος πολιτικός μεταβατικός υπουργός που διορίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2019. Γίνονται διαπραγματεύσεις. Κρατούν αρκετούς μήνες, αλλά η διαδικασία είναι στην πραγματικότητα αρκετά γρήγορη: στις 3 Οκτωβρίου 2020, έξι συμμαχίες ανταρτών και οι αρχές που προήλθαν από την επανάσταση υπογράφουν μία ειρηνευτική συμφωνία.
Είναι πλέον ιστορικό γεγονός.
Μόνο που η παράταξη SPLM-N El-Helou δεν είναι μεταξύ των ομάδων που έχουν υπογράψει. Επειδή κυρίως ο διαχωρισμός κράτους και θρησκείας δεν περιλαμβάνεται στο κείμενο.
Κι αυτός είναι ο λόγος που οι άνθρωποι εξακολουθούν να κοιμούνται κάτω από τα αστέρια σε σχοινένια κρεβάτια στο χώρο εξυπηρέτησης του αυτοκινητόδρομου της φωτογραφίας, περιμένοντας να ανοίξει ο δρόμος.
Η Gwenaelle Lenoir είναι ανεξάρτητη δημοσιογράφος. Ειδικεύεται στον αραβικό κόσμο και την Ανατολική Αφρική.
