Πολιτισμικό σοκ στον ίδιο σου τον τόπο

Πολιτισμικό σοκ στον ίδιο σου τον τόπο Facebook Twitter
Κακά πράγματα η συνωμοσιολογία και ο λαϊκισμός, αλλά μόνο οι υποψιασμένοι και οι αναχωρητές δεν φαίνεται να πέφτουν πια από τα σύννεφα με όλον αυτόν τον ορυμαγδό αποκαλύψεων. Εικονογράφηση: Ατελιέ LiFO
0



ΑΝ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΕΙ ΚΑΝΕΙΣ την ατμόσφαιρα των ημερών όπως προκύπτει από τα κυρίαρχα θέματα συζήτησης στα social media αλλά και από τις κατ’ ιδίαν συζητήσεις, θα έλεγε κανείς ότι, πέρα από τη συνηθισμένη λιτανεία εκτόνωσης ‒εκρήξεις, διακηρύξεις, μισόλογα, ευχές, κατάρες, εκκλήσεις για πάσης φύσεως cancel‒, επικρατεί μια γενική δυσανεξία, ένα μούδιασμα πιο έντονο από τα συνηθισμένα, μια κυριολεκτική αίσθηση ναυτίας.

Δικαιολογημένο νομίζω, αν σκεφτεί κανείς την υφή αλλά και την ουσία και τις αβάσταχτες για το μυαλό και το στομάχι προεκτάσεις ζητημάτων όπως η αμύθητη για τα κοινά δεδομένα περιουσία που άφησε πίσω του μια λούμπεν, υποτίθεται, προσωπικότητα όπως ο Τράγκας, και ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για το σύστημα αξιών μας και για τα γλιστερά επίπεδα διαπλοκής και διαφθοράς της εξουσίας.

Οι επίσημοι πανηγυρισμοί, τέλος, για την παραλαβή των ιπτάμενων «υπερόπλων» Rafale μπορεί να μη συνδέονται άμεσα με τα προηγούμενα, σαφώς όμως και επιτείνουν μια γενικευμένη αίσθηση απορίας, ματαιότητας και απόγνωσης. 

Αντιστοίχως και η περίπτωση του βιασμού στη σουίτα με την αυτουργία νεαρών μελών πανίσχυρης οικογένειας με high end διασυνδέσεις. Οι επίσημοι πανηγυρισμοί, τέλος, για την παραλαβή των ιπτάμενων «υπερόπλων» Rafale μπορεί να μη συνδέονται άμεσα με τα προηγούμενα, σαφώς όμως και επιτείνουν μια γενικευμένη αίσθηση απορίας, ματαιότητας και απόγνωσης.

Κακά πράγματα η συνωμοσιολογία και ο λαϊκισμός, αλλά μόνο οι υποψιασμένοι και οι αναχωρητές δεν φαίνεται να πέφτουν πια από τα σύννεφα με όλον αυτόν τον ορυμαγδό αποκαλύψεων. Εμείς οι υπόλοιποι φαίνεται να ξυπνάμε κάθε τόσο απότομα από τον λήθαργο, κατά κανόνα όμως παραμένουμε μακριά νυχτωμένοι, ίσως επειδή στην πραγματικότητα απλώς δεν θέλουμε να ξέρουμε.

Δεν είναι πάντα κακό όμως να πέφτει κανείς από τα σύννεφα ή να παθαίνει πολιτισμικό σοκ όχι σε κάποιο μακρινό και ανοίκειο μέρος, αλλά στον τόπο του. Κάτι τέτοιο, δηλαδή τη διαμόρφωση της αντίληψης που έχουμε για την κοινωνική πραγματικότητα μέσα από μια αλληλουχία πολιτισμικών σοκ, έμοιαζε να εννοεί η σπουδαία συγγραφέας Τζόαν Ντίντιον στην ομιλία της προς τους αποφοίτους του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Ρίβερσαϊντ, σε ένα κείμενο που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά ολόκληρο πριν από μερικές μέρες μόλις, λιγότερο από έναν μήνα μετά τον θάνατό της:

«Έπρεπε να αγωνιστώ όλη μου τη ζωή ενάντια στις δικές μου παρανοήσεις, στις δικές μου ψευδείς ιδέες, στις δικές μου στρεβλές αντιλήψεις. Έπρεπε να δουλέψω σκληρά, να με κάνω δυστυχισμένη, να εγκαταλείψω ιδέες που με έκαναν να νιώθω άνετα σε μια προσπάθεια να κατανοήσω την κοινωνική πραγματικότητα. Μου φαίνεται πως πέρασα ολόκληρη την ενήλικη ζωή μου σε μια μόνιμη κατάσταση πολιτισμικού σοκ. Μακάρι να ήμουν η μόνη, αλλά δεν είμαι. Μπορεί εσάς να μη σας έχουν πλήξει οι δικές μου παρεξηγήσεις κι εμένα οι δικές σας, αυτά τα πράγματα όμως δεν συμβαίνουν “tabula rasa”. Όλοι διαστρεβλώνουμε αυτό που βλέπουμε. Όλοι πρέπει να πασχίσουμε για να δούμε τι πραγματικά συμβαίνει. Αυτή είναι η ανθρώπινη συνθήκη, υπό την προϋπόθεση ότι ο άνθρωπος έχει τις αισθήσεις του και ζει μέσα στον κόσμο, ο οποίος παρεμπιπτόντως δεν λειτουργεί τόσο αυτοματικά όσο ίσως νομίζετε. Κάποιοι από εσάς θα περάσετε την υπόλοιπη ζωή σας σε κατάσταση πολιτισμικού σοκ, αυτό όμως που θέλω να σας πω σήμερα είναι ότι πιστεύω ότι καλύτερα να συμβεί αυτό σε όλους σας».

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το θέμα με τον Καζαντζίδη

Daily / Το θέμα με τον Καζαντζίδη

Έχει προ πολλού περάσει στην περιοχή των συμβόλων, πάνω στα οποία προβάλλονται αμφίσημα και αντιφατικά πράγματα, σαν αυτά που εξέφραζε κατά καιρούς και ο ίδιος. Μουσικά όμως, είναι αδύνατον να τον αρνηθείς, όσο κι αν θα το ήθελες ίσως.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Yacht Rock»: Το πιο απολαυστικό μουσικό ντοκιμαντέρ της χρονιάς 

Daily / «Yacht Rock»: Το πιο απολαυστικό μουσικό ντοκιμαντέρ της χρονιάς 

Από τους Steely Dan, τους Toto και τον Kenny Loggins μέχρι τον Questlove, τον Thundercat και τον Mac De Marco, τo ντοκιμαντέρ του HBO συνδέει τις κουκίδες ενός φαινομένου που αποτελεί λιγότερο ένα μουσικό είδος και περισσότερο μια αίσθηση, μια ιδέα, ένα vibe.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Το αιώνιο μεγαλείο του Λεονάρντο ντα Βίντσι

Daily / Το αιώνιο μεγαλείο του Λεονάρντο ντα Βίντσι

Στο νέο ντοκιμαντέρ του σπουδαίου Αμερικανού κινηματογραφιστή Κεν Μπερνς ξετυλίγεται η ζωή και το έργο του ανθρώπου που εκτός από το μεγαλειώδες εικαστικό έργο του, πρόλαβε πριν από μισή χιλιετία να αντιληφθεί, να ανακαλύψει, να εφεύρει ή να προβλέψει τα πάντα σχεδόν, από τη βαρύτητα μέχρι τον κινηματογράφο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Beatles ’64: Πριν από εξήντα χρόνια, κάτι μαγικό κι ανεπανάληπτο

Daily / Beatles ’64: Πριν από εξήντα χρόνια, κάτι μαγικό κι ανεπανάληπτο

Βασισμένο σ’ ένα εκπληκτικό πρωτότυπο υλικό, αυτό το εξαίρετο ντοκιμαντέρ του Disney+ σε παραγωγή του Μάρτιν Σκορσέζε μάς μεταφέρει με μοναδικό τρόπο σ’ αυτό που βίωσαν τα μέλη του θρυλικού συγκροτήματος όταν πάτησαν για πρώτη φορά το πόδι τους σε μια Αμερική που έμοιαζε να τους έχει απόλυτη ανάγκη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η «παλιά, ωραία Αθήνα» της νεανικής ασφυξίας  

Daily / Η «παλιά, ωραία Αθήνα» της νεανικής ασφυξίας  

Περί της νοσταλγίας για «τα παλιά», με αφορμή τον θάνατο του ηθοποιού Θάνου Παπαδόπουλου που έπαιξε σε εκατοντάδες ταινίες αλλά θα μείνει αξέχαστος για την εμφάνισή του ως διαπομπευόμενος «τεντιμπόις» στην ταινία «Νόμος 4000».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Daily / Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Η αυτοτελής σειρά κατορθώνει να λειτουργεί συγχρόνως ως ιστορική αναπαράσταση, ως συνταρακτικό δράμα, ως καθηλωτικό θρίλερ, ακόμα και ως δραματοποιημένο true crime, ειδικά για τους θεατές που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις πολυσύνθετες πτυχές του ένοπλου αγώνα στη Βόρεια Ιρλανδία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Daily / Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται το πρώτο μεγάλο συνέδριο για την κινηματογραφική κριτική στην Ελλάδα, που θα διεξαχθεί από την Πέμπτη ως και το Σάββατο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Daily / Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Η επανεκλογή του Τραμπ έχει αλλάξει ξαφνικά τον τόνο της δημόσιας συζήτησης, κάνοντάς την πολύ πιο φιλική ως προς τις θέσεις της «λαϊκίστικης δεξιάς».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ