Ο χώρος της ελληνικής δισκογραφίας δεν είναι άμοιρος των γενικότερων ζητημάτων, που προκύπτουν στην κοινωνία.
Παρότι η συνθετική δημιουργία δεν γνωρίζει χαλινάρι, και τούτο ανεξαρτήτως συνθηκών, η αποτύπωσή της σε φυσικές μορφές (LP και CD) επηρεάστηκε και από την δίχρονη περιπέτεια με την νόσο covid-19, ενώ επηρεάζεται και από τις αυξημένες τιμές των πρώτων υλών, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Κι ενώ όλοι βρισκόμαστε σε μια κατάσταση αναμονής και αγωνίας σε σχέση με το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα, γενικότερα, στο δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς, και κυρίως από τον Σεπτέμβριο και μετά, σ’ αυτούς τους πρώτους πέντε μήνες του 2022 κυκλοφόρησαν πολλά και καλά άλμπουμ, όλων των αισθητικών κατευθύνσεων, που φανερώνουν πως το συνθετικό και τραγουδοποιητικό προσωπικό της χώρας επιχειρεί σε καιρούς όχι απλούς να εκφραστεί, καταγράφοντας τη δουλειά του σε εξαιρετικές από πάσης πλευράς εκδόσεις.
Για οκτώ απ’ αυτές γράφουμε στη συνέχεια.
1.
Φώτης Σιώτας / Θοδωρής Γκόνης: Δύο Λάθη
[United We Fly]
Ο Φώτης Σιώτας είναι ένας δημιουργικός μουσικός του καιρού μας, που τον συναντάμε, συνεχώς (και) στην δισκογραφία. Να υπενθυμίσουμε τις παρουσίες του στα τελευταία άλμπουμ των Παύλου Παυλίδη, Νίκου Γύρα, Χρήστου Νικολόπουλου, Jan Van Angelopoulos –για να μην πάμε πιο πίσω στο χρόνο και γράψουμε για Λαϊκεδέλικα, Επισκέπτες, Sancho 003, Σωτήρες κ.λπ.–, την ώρα όπου ακόμη ηχεί στ’ αυτιά μας το πολύ ενδιαφέρον λαϊκό άλμπουμ του «Τα δεύτερα*» [Ogdoo Music Group, 2019], σε στίχους Θοδωρή Γκόνη.
Τρία χρόνια μετά «Τα δεύτερα*» οι Φώτης Σιώτας και Θοδωρής Γκόνης συνεργάζονται εκ νέου, για την δημιουργία του άλμπουμ «Δύο Λάθη», που δεν είναι λαϊκό, με την πιο στενή έννοια, διαθέτοντας όμως και λαϊκά (του λαϊκού τραγουδιού) χαρακτηριστικά.
Κατ’ αρχάς να σημειώσουμε το γεγονός πως εδώ έχουμε ένα «πειραγμένο» άλμπουμ με τραγούδια (δέκα στον αριθμό), συν δύο ορχηστρικά. Και όταν λέμε «πειραγμένο» δεν εννοούμε κάτι, που να προσφεύγει έτσι φανερά και αμετάκλητα στο ηλεκτρονικό μανιπουλάρισμα, όσο κυρίως (εννοούμε) μία παράξενη προσέγγιση, και στις συνθέσεις και στις ενοργανώσεις, που χρωστά πολλά σε μια παιγνιώδη διάθεση, με πρόδηλα στοιχεία εντυπωσιασμού (δημιουργικού όμως).
Το «Δύο Λάθη» είναι ένα άλμπουμ που στέκεται κάπου πέρα, κάπου μακριά, μέσα στο σύνολο της τρέχουσας παραγωγής, συνομιλώντας με πλήθος εμμονών (πείτε τες «αναφορές», αν ενοχλεί η λέξη), ατάκτως ερριμμένων, που, όλως περιέργως, αποκτούν νόημα και αξία μέσα απ’ αυτήν την αταξία.
Έτσι, στο «Δύο Λάθη», μπορείς ν’ ακούσεις τραγούδια που να παραπέμπουν στο ελαφρολαϊκό του Λευτέρη Μυτιληναίου για παράδειγμα (το εισαγωγικό «Ο ταύρος» διαθέτει τέτοια στοιχεία), άλλα που φανερώνουν υπαινιγμούς από Ennio Morricone και mariachi rock (χωρίς τρομπέτες πάντως), κάποια που ηχούν α λα old-timey music, αναμιγνύοντας country με hawaiian επιρροές, σ’ ένα στυλ Tau Moe ή Κώστα Μπέζου («Ξεχασμένα δάκρυα»), ορισμένα στα οποία οι αναφορές στο δημοτικό τραγούδι είναι ολοφάνερες («Το ράγισμα», «Η φαρμακωμένη»), χωρίς να είναι και οι μόνες (στα συγκεκριμένα tracks), άλλα που ηχούν πιο λαϊκά, όπως το “George best”, που βγάζει κάτι από Γιώργο Ζαμπέτα (και στον ευτράπελο λόγο του), ή το «Εν οίδα ότι την είδα» (που τραγουδά η Μάρθα Φριντζήλα), άλλα... πιο ρεμπέτικα, σαν «Το κάθομαι πάνω στο χρόνο μου», όταν κάποια άλλα γειτνιάζουν περισσότερο με το rock («2»), που και αυτό αποτελεί ένα στοιχείο του κυκεώνα των αναφορών του Φώτη Σιώτα.
Και όταν λέμε «κυκεώνα» το εννοούμε, γιατί ακόμη και τα φωνητικά, οι φωνητικές γέφυρες σε κάποια κομμάτια (Ηρώ Μπέζου, Μαρία Χάνου, Δέσποινα Σπανού) είναι κάτι που έρχεται εξ ουρανού, τοποθετημένο πότε εδώ και πότε εκεί, αλλά πάντα με γούστο και λειτουργικότητα.
Αν τώρα, μέσα σε όλα αυτά, συνυπολογίσεις τον λόγο του Θοδωρή Γκόνη, που πάντα θα αποτελεί ένα ατού από μόνος του, τις ερμηνείες του Φώτη Σιώτα, που είναι κάπως ιδιόμορφες, αλλά επίσης ταιριαστές με την γενικότερη «άποψη» του δίσκου, και φυσικά τον τρόπο που αντιμετωπίζονται από οργανικής πλευράς τα δώδεκα κομμάτια, το συμπέρασμα, στο οποίο θα οδηγηθείς, είναι ένα.
Το «Δύο Λάθη» είναι ένα άλμπουμ που στέκεται κάπου πέρα, κάπου μακριά, μέσα στο σύνολο της τρέχουσας παραγωγής, συνομιλώντας με πλήθος εμμονών (πείτε τες «αναφορές», αν ενοχλεί η λέξη), ατάκτως ερριμμένων, που, όλως περιέργως, αποκτούν νόημα και αξία μέσα απ’ αυτήν την αταξία.
Δεν αρκεί να είσαι καλός συνθέτης για να το πετύχεις αυτό. Χρειάζονται κι άλλα προσόντα, που δεν είναι αυτονόητα, και που ο Φώτης Σιώτας τα διαθέτει, παρατάσσοντας με τόλμη, στο «Δύο Λάθη», όλα εκείνα που τον απασχολούν και τον συνέχουν. Τοποθετώντας τα σ’ αυτή την ακανόνιστη σειρά, βεβαίως, η οποία σε κάθε περίπτωση και δουλεύει και ελκύει.
Επαφή: www.unitedwefly.com
2.
James Basdanis: Cosmos ’n’ Duniyas
[Jazz Breeze Records / Just Born Arts]
Ο James Basdanis ή Δημήτρης Μπασδάνης είναι ένας κιθαρίστας (και κιμπορντίστας), που του αρέσει να κινείται αισθητικώς σε πολλούς και διαφόρους χώρους. Το rock μπορεί να είναι, γενικώς, ένα τέτοιος χώρος, αλλά δεν είναι ο μόνος και ενδεχομένως να μην είναι ούτε ο κυρίαρχος.
Το λέμε, γιατί παρά το εν γένει ηλεκτρικό πνεύμα των ηχογραφήσεων του Μπασδάνη, στο “Cosmos ’n’ Duniyas” (Κόσμος και Ντουνιάς), που είναι το πιο νέο άλμπουμ του, οι ethnic επιρροές-αναφορές, μα και οι jazz ακόμη ή και οι blues, είναι και σαφείς και προφανείς.
Έχοντας δίπλα του μερικούς πολύ καλούς σολίστες, που εμφανίζονται πότε εδώ και πότε εκεί, αναλόγως των απαιτήσεων των συνθέσεων (Fabio Turchetti ακορντεόν, Άλκης Ζοπόγλου κανονάκι, Χρήστος Ντούλιας κλαρίνο, Άννα Σολωμονίδου φωνητικά), ο Μπασδάνης εκμεταλλεύεται το γεγονός πως ηχογραφεί σε διαφορετικά μέρη (Αθήνα, Ιωάννινα, Καβάλα, Cremona), δίνοντας στο άλμπουμ του έναν ευρύτερο μεσογειακό αέρα.
Με συνθέσεις δικές του, και με μία μόλις version στο κλασικό «Στο ’πα και στο ξαναλέω», που εδώ το ακούμε ως “Firtina”, o James Basdanis προτείνει ένα πολύ ευχάριστο και σίγουρα συνεπές άκουσμα – συνεπές με ό,τι ωριμότερο, και πλέον ιστορικότερο, μπορείς να ανακαλέσεις από την ελληνική σκηνή των 90s-00s.
Αρκετοί τίτλοι εν τω μεταξύ είναι προγραμματικοί, μαρτυρώντας ήχους και επιρροές, όπως οι “Balkanusion”, “Blues mediterrano” κ.λπ., ενώ άλλοι (“Charmolype”, “Athenian August”) επιχειρούν, με επιτυχία, να μεταφέρουν στις συνθέσεις άλλα, πιο ειδικά, κλίματα.
Επίσης, υπάρχουν συνθέσεις στο “Cosmos ’n’ Duniyas”, που ακούγονται περισσότερο oriental, όπως η εισαγωγική με τον ίδιο τίτλο, κοντά στο ύφος του anadolu rock (τουρκικό ροκ), ενώ άλλες, ως πιο cool και ακουστικές, θυμίζουν ύφος Café del Mar και τα ανάλογα.
Γενικώς, ένα ακόμη ενδιαφέρον άλμπουμ από τον James Basdanis και τους συνεργάτες του. Και κυρίως όχι συνηθισμένο.
Επαφή: https://jamesbasdanis.bandcamp.com/album/cosmos-n-duniyas
3.
Stelios Petrakis Quartet: Σπονδή
[Τεχνότροπον Artway Cultural Productions]
Η νέα δουλειά του Στέλιου Πετράκη (λύρα, λαούτο, σαζ, κρητικό τσέλο, σύνθεση, ενορχήστρωση) είναι εντυπωσιακή στα αρτίστικα (εξωτερικά) χαρακτηριστικά της.
Λέμε για ένα CD-book, με hardback εξώφυλλο και 60σέλιδο τρίγλωσσο (ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά) booklet, που είναι άψογα σχεδιασμένο, με ωραία χαρτιά, χρώματα, φωτογραφίες, κείμενα... τα πάντα. Πραγματικά, μία πολύ προσεγμένη έκδοση, που σου κεντρίζει από την αρχή το ενδιαφέρον και που εξάπτει, όπως και να το κάνεις, την περιέργεια για εκείνο που θ’ ακούσεις, όταν θα ρίξεις το CD στο player.
Η «Σπονδή» (ή και “Spondi”), όπως αποκαλείται το άλμπουμ, είναι ένας δίσκος σύγχρονης κρητικής μουσικής, στον οποίον ακούγεται βασικά το Κουαρτέτο του Στέλιου Πετράκη (Stelios Petrakis Quartet), που αποτελείται ακόμη από τους Δημήτρη Σιδερή λαούτο, φωνή, Μιχάλη Κονταξάκη μαντολίνο και Νίκο Λεμπέση χορό (με τα πατήματά του, τα πηδήματά του, τα ζάλα, όπως τα λένε οι Κρητικοί, να επέχουν ρόλο κρουστού).
Τώρα... υπάρχουν και guests μουσικοί, στην «Σπονδή», και αυτοί είναι μερικοί πολύ διακεκριμένοι οργανοπαίκτες, όπως οι Βασίλης Σταυρακάκης τραγούδι, Bijan Chemirani κρουστά (zarf, daff, bedir, udu), Xαράλαμπος Παρασκάκης ασκομαντούρα (κρητική γκάιντα) και Efrén López pandero de peñaparda (κρουστό), με τις συνθέσεις να ανήκουν στον ίδιο τον Στέλιο Πετράκη (τα οκτώ από τα δεκατρία tracks), ενώ υπάρχουν ακόμη μία σύνθεση του Δημήτρη Σιδερή, μία αφήγηση, ένα παραδοσιακό, ένα κομμάτι μισό του Πετράκη-μισό παραδοσιακό και ένα των Σιδερή-Κονταξάκη-Πετράκη. Σύνολο: δεκατρία.
Ανάμεσα σ’ αυτά τα δεκατρία κομμάτια υπάρχουν έξι τραγούδια –«Συρτός τσ’ απομονής» (στίχοι Γιάννης Πετράκης), «Καλώς ανταμωθήκαμε» (παραδοσιακοί στίχοι), «Συρτά» (στίχοι Γ. Πετράκης και παραδοσιακοί), «Στω Μπαρμπαρέσω τις αυλές» (παραδοσιακοί στίχοι), «Στη γκρεμισμένη ντως φωλιά» (στίχοι Αντώνης Ψιμικός), «Ρόδο τσ’ αυγής» (στίχοι Γ. Πετράκης)– και ακόμη ένα «ηχοτοπίο» («Αβλέμονας, 1941») και μία αφήγηση («Έπεσε το σπίτι!»).
Ένα βασικό χαρακτηριστικό αυτής της δουλειάς είναι τα κείμενα, που κρύβονται πίσω από κάθε κομμάτι και που σχετίζονται με το κρητικό τοπίο και την κρητική ιστορία, μα ακόμη και με θρύλους της νήσου – θρύλοι που κατέχουν, και αυτοί, σημαντικό μερίδιο στο concept.
Υπάρχει λοιπόν και το λαογραφικό-ιστορικό υλικό, μέσα από το οποίο ξεπηδάνε οι συνθέσεις, οι αυτοσχεδιασμοί και τα τραγούδια και βεβαίως υπάρχει αυτό ακριβώς το ηχητικό κομμάτι, που είναι υπεράνω κριτικής – υπό την έννοια πως εδώ έχουμε συνθέσεις και στίχους υψηλού επιπέδου, που κινούνται εντός του περιβάλλοντος της νέας παραδοσιακότητας, δίχως άστοχες επεκτάσεις και αισθητικά ξαφνιάσματα.
Έτσι, όλα όσα ακούγονται στον δίσκο συνάδουν και συνδέονται με τους κανόνες, την ιστορία και το ήθος της κρητικής μουσικής, χωρίς καμία διάθεση κίβδηλου εντυπωσιασμού και παραχώρησης προς τις πιο εμπορικές εκφάνσεις του νεότερου κρητικού τραγουδιού («σκυλοκρητικό» κ.λπ.).
Ατόφια ρώμη, μαζί με ομορφιά και συγκίνηση είναι τα τρία βασικά χαρακτηριστικά της «Σπονδής», ενός άλμπουμ που τιμά, οπωσδήποτε, την σύγχρονη κρητική μουσική και το τραγούδι της γενικότερα.
Επαφή: www.steliospetrakis.com
4.
Demetria: Pillow Shifter
[Puzzlemusik]
Νέα καλλιτέχνιδα και στο μουσικό τοπίο και στην ηλικία, η 21χρονη Demetria κάνει τώρα την πρώτη ολοκληρωμένη εμφάνισή της μ’ ένα CD, που αποκαλείται “Pillow Shifter”.
Σ’ αυτό το CD, η Demetria, που είναι φοιτήτρια στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, στην Κέρκυρα, συνθέτει, γράφει στίχους, τραγουδά, ενώ χειρίζεται και όλα τα όργανα, που ακούγονται στον δίσκο της (πιάνο, πλήκτρα, synthesizers, κιθάρες, μελόντικα, μουσικά παιγνίδια, bongos, djembe, ντραμς, ενώ προγραμματίζει και τα μπάσα). Περαιτέρω το “Pillow Shifter” το ηχογράφησε η ίδια στο home στούντιό της, κάνοντας την μείξη και την παραγωγή.
Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με μία πολύπλευρη καλλιτέχνιδα, η οποία αναλαμβάνει τα πάντα, και τα τραγουδοποιητικά και τα τεχνικά, έχοντας έτσι τον πλήρη έλεγχο της δουλειάς της. Σίγουρα, όχι κάτι που το συναντάς κάθε μέρα στην ελληνική σκηνή, αλλά όχι ενδεχομένως και κάτι που δεν έχει ξαναγίνει.
Το ύφος του άλμπουμ, τώρα, είναι εκείνο της «ψαγμένης», της weird pop.
Η Demetria δεν γράφει τραγούδια για να μπούνε σε ραδιοφωνικές playlists, δεν την ενδιαφέρει κάτι τέτοιο. Εκείνο που την ενδιαφέρει είναι να δημιουργήσει ένα «σώμα» τραγουδιών, τα οποία εμφανίζουν ποικίλα χαρακτηριστικά και επιρροές, μέσα στο γενικότερο ποπ πλαίσιο (μέσα και το rock, μέσα και η jazz, μέσα και το folk / ethnic), κάνοντάς τα (τα τραγούδια) να ακούγονται τελείως διαφορετικά το ένα από το άλλο. Και είναι αυτό που δημιουργεί στο άλμπουμ της το παράξενο, το weird κλίμα και όχι τόσο οι μελωδίες ή τα λόγια της.
Ξεκινώντας από τα δεύτερα (τα λόγια) θα πούμε πως αυτά σχετίζονται με καταστάσεις του ονείρου. Μάλιστα, είναι όλα τοποθετημένα εντός εισαγωγικών, λες και δεν είναι της Demetria, αλλά τα δανείζεται από κάποιον άλλο. Αυτά τα... υπαγορευμένα όνειρα γίνονται η πρώτη ύλη για τα τραγούδια της Demetria, που, και σε κάθε περίπτωση, δεν συνδέονται με μία το ίδιο dreamy συνοδεία.
Το άλμπουμ έχει έντονες στιγμές, με τα ντραμς να ακούγονται σε αρκετές φάσεις δυνατά, ενώ και η ένταση, που αγγίζει σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και εκστατικές καταστάσεις, δεν είναι απούσα από τις συνθέσεις. Γενικώς, η Demetria «παίζει» με τις εντάσεις, τους χρόνους, τα μέτρα, και φυσικά με τα ηχοχρώματα.
Ξαναλέμε πως κάθε track του CD της ακούγεται σαν κάτι άλλο από το προηγούμενό του, και πως τραγούδια σαν τα “Kids are chasing the fox”, “WHO KILLED THE PIG?” και “Cinderella”, χωρίς να υποτιμούμε άλλα, όπως το “Baku is dead” ή το “Welcome to my necropsy”, είναι από αυτά που δεν φθάνουν στ’ αυτιά σου κάθε μέρα, εμφανίζοντας στοιχεία μεγάλης και σίγουρης τραγουδοποιού.
Ένα πολύ ιδιαίτερο ντεμπούτο λοιπόν. Και μάλλον... σπουδαίο.
Επαφή: www.puzzlemusik.com
5.
Μιχάλης Σιγανίδης / Συγκρότημα Λαμπράκη: ΕΤΙΚΑΙΕΤΙΚΑΙΤΗΚΑΙΤΗ
[υπό το μόδιον]
Το πιο νέο άλμπουμ των Μιχάλη Σιγανίδη / Συγκρότημα Λαμπράκη τιτλοφορείται «ΕΤΙΚΑΙΕΤΙΚΑΙΤΗΚΑΙΤΗ». Βασικά πρόκειται για ένα βιβλίο, μικρού σχήματος και 94 σελίδων, που στο τέλος του έχει κολλημένο ένα στικάκι και το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις υπό το μόδιον (με την υποστήριξη του Black Duck, του γνωστού χώρου στην Χρήστου Λαδά), σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων.
Πρόκειται για το δέκατο άλμπουμ του Μιχάλη Σιγανίδη (γνωστός επίσης από τις παρουσίες του στα σχήματα Χειμερινοί Κολυμβητές και Primavera en Salonico), στο οποίο συμπράττει κόσμος και κοσμάκης.
Οι περφόρμερ Θεανώ Μεταξά, Κατερίνα Δοξαστάκη, Πάνος Αθανασόπουλος, Γιώργος Φραγκίσκος, οι μουσικοί Χάρης Λαμπράκης νέι, πλήκτρα, Fausto Sierakowski άλτο σαξόφωνο, Πάνος Μανουηλίδης ηλεκτρικό μπάσο, ακουστική κιθάρα, Βασίλης Μαντζούκης τύμπανα, κρουστά, Γιάννης Αναστασάκης ηλεκτρική κιθάρα, εφφέ, μουσικό πριόνι και ακόμη οι εικαστικοί-κινηματογραφιστές Ναταλία Μαντά, Σόφη Παπαδοπούλου, Τάσος Παλαιορούτας, Ερατώ Τζαβάρα, Παύλος Παυλίδης και Χρόνης Θεοχάρης, με το εξώφυλλο να το κοσμεί έργο του Γιάννη Ζήκα.
Όσοι έχουν ακούσει προηγούμενα άλμπουμ του Μιχάλη Σιγανίδη και όσοι, τέλος πάντων, απολαμβάνουν αυτά τα άλμπουμ, δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα με το «ΕΤΙΚΑΙΕΤΙΚΑΙΤΗΚΑΙΤΗ», καθώς και τούτο το long-play είναι νέτα-σκέτα απολαυστικό.
Το «σουρεαλιστικό» σύμπαν του Μιχάλη Σιγανίδη ανιχνεύεται παντού, σε κάθε στροφή αυτού του 40λεπτου ηχητικού άλμπουμ – ή του 71λεπτου ηχο-βιντεϊκού, για περισσότερη απόλαυση και εμπέδωση (ανάμεσα και η Μαριώ να τραγουδάει και να παίζει ντραμς!).
Ο κόσμος του Μιχάλη Σιγανίδη απαρτίζεται από την μουσική φυσικά, όπως είναι η jazz, η λαϊκή avant, το εκκλησιαστικό μέλος, τα λαϊκά ακούσματα, κάπου και το rock ή το funk, αλλά σαν αλατοπίπερο, και βεβαίως από τις τεχνικές και τα τερτίπια των στούντιο, με όλο αυτό το ανοικονόμητο υλικό από φωνές, samples, field recordings κ.λπ., που ενοποιούνται μέσα από ένα συνεχές και δημιουργικό κολάζ.
Άλλες διαστάσεις του «σύμπαντος κόσμου» Σιγανίδη αποτελούν τα κόμιξ, ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, η Ορθοδοξία στη γείωσή της (όχι μόνον ως πνευματικότητα), το σουρεαλιστικό, με διαρκή στοιχεία λογοπαιγνίων και παραλόγου, χιούμορ και άλλα τινά, μικρά και μικρότερα, που αναδύονται πίσω, μέσα, από κάθε μικρό ή μεγάλο track τούτου του πολυδιάστατου άλμπουμ.
Συμβάλλει πρωτίστως το Συγκρότημα Λαμπράκη (τα ονόματα αναφέρθηκαν πιο πάνω) και μαζί του οι τραγουδιστές-απαγγελτές.
Eπαφή: https://www.facebook.com/michalis.yavasoglou/posts/10228028201790808
6.
Apostolos Leventopoulos: Songs for Acoustic Guitar
[ΠΚ Music]
Ο Απόστολος Λεβεντόπουλος (Apostolos Leventopoulos) είναι κιθαρίστας της ελληνικής τζαζ σκηνής και αν μέχρι τώρα δεν είχε κάποιο προσωπικό άλμπουμ να προτάξει, αυτό οφειλόταν κυρίως στο γεγονός πως βρισκόταν ως εκτελεστής μέσα σε ευρύτερα σύνολα (και άλμπουμ) – άρα σηματοδοτούσε και από ’κει την διαδρομή του στα πράγματα, με έναν τρόπο, επαρκή ενδεχομένως.
Ρίχνοντας μια ματιά στο site του διαπιστώνεις πως ο Α. Λεβεντόπουλος συμμετέχει σε άλμπουμ του σαξοφωνίστα Γιάννη Κασσέτα, των Bouoroke Mello, του πιανίστα Γιώργου Ψυχογιού, της Janet Kapuya, ενώ βλέπουμε να εικονίζεται στην δισκογραφία του και το CD τού περιοδικού Jazz & Τζαζ “Euro Jazz 2003” (προφανώς ο κιθαρίστας θα σχετιζόταν με την ελληνική συμμετοχή της εποχής, τους Greek Warriors). Επίσης οι συμμετοχές του σε ποικίλα projects (Apostolos Leventopoulos Trio, Hot Organic Trio, Blues Family κ.ά.) δεν είναι και αυτές λίγες.
Θέλουμε να πούμε με αυτά πως ο Α. Λεβεντόπουλος, που έχει σπουδάσει στο Berklee College of Music, δεν είναι κάποιο τυχαίο πρόσωπο, αλλά ένας μουσικός με ιστορία πίσω του και με μέλλον μπροστά του.
Αυτό το τελευταίο το αντιλαμβάνεσαι ακούγοντας το πρώτο προσωπικό CD του, που αποκαλείται “Songs for Acoustic Guitar” και το οποίο κυκλοφορεί, σ’ ένα ωραίο digipak, από την εταιρεία του κοντραμπασίστα Πέτρου Κλαμπάνη, την ΠΚ Music.
Το άλμπουμ περιλαμβάνει οκτώ tracks, όλα συνθέσεις του Α. Λεβεντόπουλου, ηχογραφημένα στα Sierra Studios, το καλοκαίρι του 2021, με δύο κιθάρες (για αριστερόχειρα) τις Taylor 810 και Taylor 512, σε ρυθμικό και lead ρόλο.
Όπως διαβάζουμε στις σημειώσεις του ενθέτου (David Adlet), στις μελωδίες των περισσότερων κομματιών το κούρδισμα είναι το standard, αλλά υπάρχει κι ένα κομμάτι (“Forest breeze”) σε DADGAD (ρε μπάσο, λα, ρε, σολ, λα, ρε), δηλαδή στο κούρδισμα κιθάρας που είχε κάνει ο Jimmy Page στο “White summer” με τους Yardbirds και αργότερα στο “Black mountain side” των Led Zeppelin κ.ά. (ένα κούρδισμα, που το είχε ξεσηκώσει, φυσικά, από τον folkist Davey Graham, που πρώτος, κατά πάσα πιθανότητα, το παρουσίασε στη δισκογραφία), όπως κι ένα άλλο track (“The sky, the clouds”) σε Drop-D κούρδισμα.
Οι μελωδικές επιρροές, τώρα, του Α. Λεβεντόπουλου είναι ποικίλες – καθώς στο “Songs for Acoustic Guitar” δεν θ’ ακούσεις μόνον jazz, μα ακόμη και blues, folk, ballads και σύγχρονη acoustic music. Επίσης μελωδίες χαρούμενες ή όχι, που αποτυπώνονται «καθαρά», με μιαν ευγένεια και κυρίως μ’ ένα πάθος, άλλοτε πιο συγκρατημένο και άλλοτε περισσότερο ξέχειλο (βοηθούν και τα μικρόφωνα, που αφουγκράζονται την προσπάθεια και τις ανάσες του μουσικού).
Καταπληκτικό το κλείσιμο, με το 5λεπτο “Silence within”, αποτελεί, και αυτό, ακόμη μία απόδειξη της μαγείας και της αισθητικής πληρότητας του ακουστικού (κιθαριστικού) ήχου.
Επαφή: https://apostolosleventopoulos.bandcamp.com/releases
7.
Μάρθα Μεναχέμ: Homo Poëticus / XIV φωνές της ποίησης
[Εκδόσεις Παρισιάνου]
Συνθέτρια με «έντεχνες» καταβολές, η Μάρθα Μεναχέμ έρχεται τώρα να μας προτείνει το πιο νέο άλμπουμ της, που έχει τίτλο “Homo Poëticus / XIV φωνές της ποίησης” (2022) και που κυκλοφορεί, από τις Εκδόσεις Παρισιάνου, σ’ ένα ωραίο CD-book.
Στο άλμπουμ συμπεριλαμβάνονται 14 τραγούδια, βασισμένα άλλα σε στίχους Δημήτρη Λέντζου (2) και Μαρίνου Καρβελά (6), και άλλα σε στίχους παλαιότερων, ελλήνων και ξένων, ποιητών [Κ.Π. Καβάφης (3), Μήτσος Παπανικολάου (1), Ναπολέων Λαπαθιώτης (1), Ρ.Μ. Ρίλκε (1)].
Συμπληρώνεται, έτσι, μία δεκατετράδα τραγουδιών, τα οποία αποδίδονται από εννέα(!) διαφορετικές φωνές (Αγγελική Τουμπανάκη, Μιχάλης Κωτσόγιαννης, Μάρθα Μεναχέμ, Βασίλης Κούρτης, Γιώργος Περρής, Βίκυ Παπαηλιού, Δημήτρης Κόψης, Θοδωρής Νικολάου, Μάριος Φραγκούλης) και που ενορχηστρώνονται από τρεις διαφορετικούς ενορχηστρωτές, τους Μάνο Κιτσικόπουλο (11), Χρυσόστομο Καραντωνίου (2) και Δημήτρη Κουφογιώργο (1).
Αρκετοί είναι, επίσης, και οι μουσικοί που συμμετέχουν στην ηχογράφηση (13), καθώς σ’ αυτήν ακούγονται (ανάλογα με τις εκάστοτε απαιτήσεις) πιάνο, βιολοντσέλο, κλαρινέτο, κιθάρες, πολίτικη λύρα, τρομπέτα, μαντολίνο, μπάσο, βιολί, ακορντεόν και ντραμς.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν πως το “Homo Poëticus” είναι ένα άλμπουμ σύνθετο, που επιχειρεί να φέρει σε δημιουργική συνύπαρξη διαφορετικούς ποιητικούς λόγους και ακόμη πολλούς και διαφορετικούς μουσικούς, ερμηνευτές και ενορχηστρωτές. Όμως, τι θα μπορούσε να ενοποιεί όλους αυτούς τους επιμέρους παράγοντες, προς την κατεύθυνση ενός ενιαίου και αδιαίρετου συνόλου;
Είναι ένα ερώτημα αυτό, που εν προκειμένω απαντιέται μέσω της υψηλής ποιοτικής στάθμης, που χαρακτηρίζει τα τραγούδια – μία στάθμη, που συνδέεται με τις μελοποιήσεις της συνθέτριας, με τις μελωδικές εμπνεύσεις και επινοήσεις της, οπωσδήποτε από τις «έντεχνες» ενορχηστρώσεις, στις οποίες κυριαρχεί το πιάνο, με όλα τα υπόλοιπα όργανα να έχουν μικρούς, επιμέρους ρόλους, και φυσικά από τις ερμηνείες, που αν και προέρχονται από τόσο πολλούς τραγουδιστές και τραγουδίστριες, κινούνται όλες πάνω σε μια γραμμή, χωρίς αισθητικά σκαμπανεβάσματα – κάτι που, προφανώς, έχει «επιβληθεί» από την ίδια την συνθέτρια.
Ο λυρισμός περιζώνει τα τραγούδια της Μ. Μεναχέμ, ένας λυρισμός περισσότερο θεοδωρακικός, παρά χατζιδακικός, με το στοιχείο της βαρύτητας και της συνθετότητας να κυριαρχεί ακόμη και στις περιπτώσεις των εύκολα μελοποιήσιμων, υποτίθεται, ποιητών, όπως είναι οι Μήτσος Παπανικολάου και Ναπολέων Λαπαθιώτης.
Μεταξύ των ωραιοτέρων τραγουδιών του “Homo Poëticus” θα ξεχωρίζαμε τρία, που τα ενώνει ο λόγος του Μαρίνου Ε. Καρβελά και αυτά είναι τα «Λόγια που δεν είπες» (ερμηνεία Δημήτρης Κόψης), «Παιδί της Παλαιστίνης» (ερμηνεία Θοδωρής Νικολάου-Μάρθα Μεναχέμ) και «Σ’ ακτή βυζαντινή» (ερμηνεία Μάριος Φραγκούλης), ενώ πολύ κοντά θα τοποθετούσαμε το «Τα φύλλα της σιωπής» (στίχοι Δημήτρης Λέντζος, ερμηνεία Μιχάλης Κωτσόγιαννης) και το «Τα παράθυρα» (ποίηση Κ.Π. Καβάφης, ερμηνεία Αγγελική Τουμπανάκη).
Το “Homo Poëticus / XIV φωνές της ποίησης” είναι ένα πολύ προσεγμένο άλμπουμ, απ’ αυτά που απαιτούν την ενεργή συμμετοχή του ακροατή, προκειμένου να γίνουν όλα κατανοητά σε πρώτο χρόνο. (Βοηθά, οπωσδήποτε, προς αυτή την κατεύθυνση και το booklet με τους στίχους και με όλες τις υπόλοιπες πληροφορίες).
8.
George Kontrafouris Trio: Deep South
[Puzzlemusik]
Τρισδιάστατο CD κυκλοφόρησε ο Γιώργος Κοντραφούρης με το τρίο του (George Kontrafouris Trio). Στη μία διάστασή του υπάρχει ένα κοντσέρτο για τζαζ-πιάνο, σε μία δεύτερη διάσταση υπάρχει μια... βιωματική διασκευή στο γνωστό τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου «Έλσα σε φοβάμαι», ενώ στην τρίτη καταγράφεται μια σουίτα με ποικίλα μουσικά στοιχεία από τον Νότο (της Αμερικής), αρκούντως ηλεκτρική κ.λπ.
Είναι προφανές πως πάνω σε αυτές τις τρεις τελείως διαφορετικές βάσεις θα μπορούσε να οικοδομηθούν τρία εντελώς διαφορετικά projects, μέσα από την σχετική ανάπτυξή τους βεβαίως, οπότε στην περίπτωση του “Deep South” δεν μπορεί παρά να έχουμε μια συμπυκνωμένη εξιστόρηση με μιαν αίσθηση... γαλαντομίας, από την μεριά του βασικού συνθέτη, που δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον Γ. Κοντραφούρη φυσικά.
Το πρώτο μέρος, το αποκαλούμενο “Through Time / Concerto for jazz piano (original trio version)”, που αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας το τζαζ-τρίο (Γιώργος Κοντραφούρης πιάνο, Κίμων Καρούτζος μπάσο, Jason Wastor ντραμς), είναι ένα τριμερές κομμάτι, με άκρες σε... παρελθόν, παρόν και μέλλον.
Η γραφή του Γ. Κοντραφούρη είναι δημιουργική – με ωραίες bop εικόνες να κυριαρχούν στο “In the present” και με πιο «προχωρημένα» στοιχεία στην πορεία, σε συνδυασμό με λειτουργικά γεμίσματα στα ντραμς, καθώς θα ακολουθήσει μια πιο λυρική προσέγγιση στο “In the past”, πριν καταλήξουμε στο “In the future”, στο οποίο οι αισθητικές αντιμεταθέσεις από διαφορετικές εποχές της jazz, προσθέτουν στην σύνθεση έναν πληθωρικό χαρακτήρα.
Πάνω στην ιδέα της διασκευής της σύνθεσης του Δ. Σαββόπουλου θα μπορούσε να στηθεί, φυσικά, ένα ολάκερο άλμπουμ, οπότε ας πούμε πως, εδώ, μπορεί να έχουμε έναν κάποιον προπομπό του. Ίδωμεν... Η version είναι ευφάνταστη φυσικά, η μελωδική γραμμή γεμίζει στην πορεία από το μπάσο του Κ. Καρούτζου, με τον πιανίστα να αυτοσχεδιάζει με τόλμη, δίχως να χάνει την επαφή με την original σύνθεση.
Τέλος, στην Quartet Side, με την συμμετοχή του ηλεκτρικού κιθαρίστα Μπάμπη Τυρόπουλου (που χειρίζεται και ντόμπρο), έχουμε καταγραμμένο κάτι τελείως διαφορετικό. Ίσως τον πιο... ροκ Γ. Κοντραφούρη, που έχουμε ακούσει τα τελευταία πολλά χρόνια (σε δίσκο).
Η τριμερής “The Deep South (A Road Trip Suite)”, με επιμέρους ονομασίες δανεισμένες από τις πόλεις Clarksdale (Πολιτεία του Μισισιπή), Νέα Ορλεάνη (Λουιζιάνα) και Bessemer (Αλαμπάμα), μας μεταφέρει πότε στον χώρο του delta blues, πότε σ’ εκείνον του shuffle και του piano-rolling και πότε σ’ εκείνον του rhythm n’ blues και του blues-rock, δίνοντας έτσι την ευκαιρία και στον συνθέτη, μα και στην μπάντα, να δημιουργήσουν μία συμπυκνωμένη εικόνα των ήχων του Νότου, που ακούγεται πειστική και ουσιώδης. .
Ένα άλμπουμ που σου φτιάχνει το κέφι, λοιπόν, καθώς το ακούς και το ξανακούς!
Επαφή: www.puzzlemusik.com
