Στα ίχνη ενός παλιού σπιτιού του 1920 και ανάμεσα σε νεοκλασικά κτήρια στου Φιλοπάππου, η Έλενα Ζερβουδάκη του γραφείου Ζ-level κλήθηκε να σχεδιάσει και να υλοποιήσει μια σύγχρονη κατοικία που θα κάλυπτε τις ανάγκες μιας οικογένειας. Η μονοκατοικία που ξεχωρίζει ανάμεσα στα υπόλοιπα κτίρια, έχει διατηρήσει τις όψεις, την αυλή και τη ψηλή μάντρα που προϋπήρχαν αφήνοντας στη γειτονιά τη μνήμη του παλιού σπιτιού.
Πρόθεση ήταν η δημιουργία ενός ιδιωτικού μικρόκοσμου μέσα στην πόλη, όπου το φως, το πράσινο και το υδάτινο στοιχείο αποτελούν την πρώτη θεματική ύλη για τη βιοκλιματική κατασκευή του. Χαρακτηριστικό της κατοικίας είναι η οπτική και χωρική διαπερατότητα, όπου σε κάθε σημείο από το εσωτερικό του σπιτιού γίνονται αντιληπτές οι διαστάσεις, τα όρια καθώς και το εξωτερικό του περιβάλλον, ενώ συνάμα εξασφαλίζεται η ιδιωτικότητα των ενοίκων.
Η κατοικία 220τ.μ. είναι κτισμένη σε γωνιακό οικόπεδο 170 τ.μ. με έντονη κλίση και αναπτύσσεται σε τρεις ορόφους. Η είσοδος γίνεται από την αυλή, η οποία αποτελεί τον υπαίθριο πυρήνα του σπιτιού, γύρω από τον οποίο αναπτύσσονται όλοι οι χώροι της κατοικίας. Τα μεγάλα συρόμενα υαλοστάσια της κουζίνας και του καθιστικού, τα οποία ανοίγουν πλήρως, δημιουργούν την αίσθηση ενός ενιαίου χώρου καθώς εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι συνενώνονται και επικοινωνούν άμεσα.
Την οπτική και χωρική συνέχεια ενισχύουν επιμέρους στοιχεία που διατρέχουν και ενοποιούν τον εσωτερικό με τον υπαίθριο χώρο της κατοικίας. Τέτοια είναι ο παλιός πέτρινος τοίχος της αυλής που εισχωρεί στο εσωτερικό του σπιτιού- στον χώρο της κουζίνας- καθώς και η διαδρομή που ακολουθεί το γραμμικό στοιχείο του πάγκου του τζακιού στο καθιστικό, το οποίο επεκτείνεται στην αυλή μεταλασσόμενο σε κοίλωμα με τρεχούμενο νερό και που στη συνέχεια διαμορφώνεται στη ζώνη όπου υπάρχουν τα φυτά.
Το κλιμακοστάσιο και ο ανελκυστήρας αποτελούν τον εσωτερικό πυρήνα του σπιτιού. Η διάφανη πλευρά του ανελκυστήρα επιτρέπει μια κάθετη περιήγηση-τομή στο κτήριο που καταλήγει στην ταράτσα με θέα την Ακρόπολη, το λόφο του Φιλοπάππου, τον Λυκαβηττό και τη θάλασσα.
Στους επάνω ορόφους όπου φιλοξενούνται τα υπνοδωμάτια, μεταβλητές εξωτερικές κατασκευές χρησιμεύουν ώστε να ρυθμίζουν τις συνθήκες του χώρου ανάλογα με τις ανάγκες των ιδιοκτητών και τις καιρικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της μέρας. Συρόμενα panel και ανοιγόμενα σκίαστρα οριοθετούν τη θέα και ρυθμίζουν το φυσικό φωτισμό ενώ το ξύλινο κέλυφος που καλύπτει τη νότια πλευρά του σπιτιού λειτουργεί θερμομονωτικά.
Στον πρώτο όροφο μια μεταλλική γέφυρα ενώνει τα δύο υπνοδωμάτια και αφήνει έναν διώροφο κενό χώρο πάνω από την είσοδο, ο οποίος φωτίζεται με φυσικό φως από την οροφή. Στο επίπεδο αυτό υπάρχει κοινός για τα δύο υπνοδωμάτια υπαίθριος χώρος φυτεμένος με καλάμια, ενώ στον δεύτερο όροφο βρίσκεται ένα τρίτο υπνοδωμάτιο-ξενώνας και ένας αστικός λαχανόκηπος.
Το υδάτινο στοιχείο αποτελεί βασικό θεματικό στοιχείο του χώρου που διαμορφώνεται στο κατώτερο επίπεδο της κατοικίας, ο οποίος περιλαμβάνει τη σάουνα, το τζακούζι και το χαμάμ. Χαρακτηριστικό είναι το deck που περιβάλλει το τζακούζι και επεκτείνεται στον χώρο και μεταμορφώνεται σε καθιστικό με τη μορφή «κύματος». Μέρος της οροφής του αποτελεί η γυάλινη βατή επιφάνεια που βρίσκεται στο δάπεδο της αυλής, και φέρνει φυσικό φωτισμό στον χώρο.
Ο σχεδιασμός των επίπλων, πραγματοποιημένος από την ίδια την αρχιτέκτονα, συμφωνεί με τις λιτές γραμμές της αρχιτεκτονικής της κατοικίας και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της. Πιο ειδικά, η ξύλινη οριζόντια επιφάνεια που διατρέχει τον τοίχο της εισόδου αποτελεί την αρχή μιας «διαδρομής» , η οποία συνεχίζεται στην πλευρά του καθιστικού όπου βρίσκονται τα παράθυρα αντικατοπτρίζεται στον καθρέφτη που υπάρχει στον πλαϊνό τοίχο και οδηγεί σε μια κατασκευή-παζλ από άνισα τετράπλευρα που κρύβουν αποθηκευτικούς χώρους για ποτά, βιβλία και έργα τέχνης. Απέναντι δημιουργείται μια αντίστοιχη κατασκευή όπου δημιουργείται ένας ξύλινος κύβος για το w.c. και την ντουλάπα.
Άλλα πρότζεκτς του Z-level
Το γραφείο Z-level ιδρύθηκε από την Έλενα Ζερβουδάκη στην Αθήνα και δραστηριοποιείται στα πεδία του αρχιτεκτονικού και αστικού σχεδιασμού, της μουσειογραφίας και του design.
Έργα του Ζ-level έχουν διακριθεί ανάμεσα στα καλύτερα υλοποιημένα έργα των ετών 2013 και 2015 από τις ΔΟΜΕΣ Awards 13, 15 καθώς και στην 7η και 8η Bienalle Νέων Αρχιτεκτόνων ενώ το 2015 έχει προταθεί για το Ευρωπαϊκό βραβείο Piranesi. Δουλειές του έχουν δημοσιευτεί στον ελληνικό και διεθνή έντυπο και διαδικτυακό τύπο.
σχόλια