Η αρχιτεκτονική είναι μία εξαιρετικά αργή μορφή τέχνης. Από την ανάθεση ενός έργου στον σχεδιασμό, την κατασκευή και την ολοκλήρωση ενός κτιρίου κυλάνε χρόνια, κάποτε ίσως ακόμα και ολόκληρη δεκαετία.
Τον 19ο και τον 20ο αιώνα αυτή η μεγάλη χρονική απόσταση μεταξύ του σχεδιασμού και της παράδοσης του κτιρίου στους τελικούς χρήστες δεν αποτελούσε κάποιο πρόβλημα δεδομένου ότι η πρόβλεψη των αναγκών στο εγγύς μέλλον ήταν ένας σχετικά εύκολα επιτεύξιμος στόχος στα πλαίσια των αλλαγών εντός του αστικού ιστού. Καθώς όμως η τεχνολογία κατακτά με αστραπιαία ταχύτητα πια την μία κορυφή μετά την άλλη, ο σχεδιασμός κτιρίων ώστε να καλύπτονται οι μελλοντικές ανάγκες ενός αστικού χώρου έχει δυσκολέψει σημαντικά.
O ρόλος του αρχιτέκτονα έχει αλλάξει. Δεν σχεδιάζει απλά ένα κτίριο αλλά καλείται να λειτουργήσει ως κοινωνιολόγος.
Ας αναλογιστούμε το έργο ενός αρχιτέκτονα στον οποίο ανατέθηκε η ανέγερση ενός κτιρίου στο Πεκίνο το 1998 που θα χρειαζόταν 10 χρόνια για να παραδοθεί. Στην δεκαετία που κύλησε, η πρωτεύουσα της Κίνας γνώρισε ραγδαίες κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές αλλαγές ενώ οι εξελίξεις στον τομέα της πληροφορικής υπήρξαν βαθύτατες. Πως λοιπόν μπορεί ένας αρχιτέκτονας να προβλέψει τέτοιες γιγαντιαίες μετατροπές στην ζωή των ανθρώπων; Είναι πρακτικά αδύνατον.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να έχει πλέον αλλάξει και ο ρόλος του αρχιτέκτονα. Δεν σχεδιάζει απλά ένα κτίριο αλλά καλείται να λειτουργήσει ως κοινωνιολόγος. Ταυτοποιώντας, και κάποιες φορές προβλέποντας τα σχέδια των κοινωνικών διαδράσεων και των πολιτισμικών προτύπων, οι σημερινοί επιδραστικοί αρχιτέκτονες έχουν την δυνατότητα να προσδώσουν ταυτότητα σε μία πόλη που αποτελείται από μια κακοφωνία κτισμάτων.
Εν όψει του νέου έτους λοιπόν ποια θα είναι τα κτίρια που θα αιχμαλωτίσουν και θα εκφράσουν την ουσία της τοποθεσίας όπου ανεγείρονται, παρότι η σύλληψη τους έγινε σε μία περίοδο όπου οι απαιτήσεις του χώρου ήταν διαφορετικές; Το Architectural Digest επέλεξε 12 κτίρια ανά τον κόσμο τα οποία θεωρεί πως θα δημιουργήσουν μια οπτική ταυτότητα που θα ταιριάζει με το περιβάλλον τους και το τολμηρό, κάποιες φορές ακραίο και ριζοσπαστικό σχέδιο τους δημιουργεί ένα εντυπωσιακά όμορφο αποτέλεσμα.
ARC Εργοστάσιο Παραγωγής Ενέργειας
Aρχιτέκτονας: Bjarke Ingels Group
Κοπεγχάγη, Δανία
Ο Δανός αρχιτέκτονας-σταρ Bjarke Ingels έχει γίνει γνωστός για τις δημιουργίες του ανά τον πλανήτη αλλά αυτό το έργο βρίσκεται στην πατρίδα του και συγκεκριμένα στην Κοπεγχάγη. Στη LiFO έχουμε ξαναγράψει εδώ για το εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας ARC, το οποίο από πολλούς θεωρείται απαύγασμα δημιουργικής ευφυΐας και αποδεικνύει πως η περιβαλλοντικά φιλική αρχιτεκτονική συμβαδίζει με υψηλού επιπέδου σχεδιασμό.
Με περίβλημα αλουμινίου, το κτίριο πρόκειται να αποτεφρώνει περίπου 400.000 τόνους απορριμάτων ετησίως για να παράγει καθαρή ενέργεια που θα ηλεκτροδοτεί και θα παρέχει θέρμανση και ζεστό νερό σε 60.000 κατοικίες στην ευρύτερη περιοχή. Πρόκειται για ένα βήμα που φέρνει την Κοπεγχάγη ακόμα πιο κοντά στον στόχο να γίνει η πρώτη παγκόσμια πόλη με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα ως το 2025.
Όμως το ARC είναι ακόμα πιο ενδιαφέρον καθώς θα παρέχει και αθλητικές εγκαταστάσεις στους κατοίκους της πόλης. Η οροφή του είναι η μεγαλύτερη τεχνητή επικλινής πίστα για σκι στον κόσμο θα είναι προσβάσιμη δια ενός ανελκυστήρα που βρίσκεται εντός του κτιρίου, και διαθέτει διαφορετικές διαδρομές για αρχάριους και προχωρημένους σκιέρ. Παρότι η Δανία σκεπάζεται συχνά από χιόνι, οι λάτρεις του αλπικού σκι είναι απογοητευμένοι εξαιτίας της έλλειψης βουνών. Το έργο του αρχιτεκτονικού γραφείου BIG το αλλάζει αυτό και μάλιστα με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα.
Βιβλιοθήκη του Κάλγκαρι
Aρχιτέκτονας: Snøhetta
Κάλγκαρι, Καναδάς
Κατά βάσιν, η νέα βιβλιοθήκη του Κάλγκαρι επιδιώκει να συνδέσει τους κατοίκους με τους δημόσιους χώρους. Ευρισκόμενη ανάμεσα στο κέντρο του Κάλγκαρι και του Ήστ Βίλλατζ, το οικοδόμημα του Snøhetta σκοπεύει να αποτελέσει δίοδο από την μία ενδιαφέρουσα γειτονιά στην άλλη. Υπερυψωμένο, το κτίριο είναι μετέωρο πάνω από την υπάρχουσα γραμμή υπέργειου σιδηροδρόμου που τέμνει την καρδιά της πόλης. Το γεωμετρικά σχεδιασμένο εξωτερικό του θα προσελκύσει τους κατοίκους ώστε να συμμετάσχουν στις δραστηριότητες που διοργανώνονται εντός της βιβλιοθήκης, ενώ τα άνω επίπεδα που δεν είναι ορατά στο κοινό από το εξωτερικό του κτιρίου προσφέρουν μια πιο ήσυχη, παραδοσιακή εμπειρία βιβλιοθήκης.
Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης
Aρχιτέκτονας: Steven Holl Architects
Ρίτσμοντ, Βιρτζίνια
Το νέο Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης (ICA) του Πανεπιστημίου της Κοινοπολιτείας της Βιρτζίνια είναι κάτι πολύ παραπάνω από αυτό που υποδεικνύει το όνομα του. Η ιδιοφυΐα του σχεδιασμού του Steven Holl έγκειται στο ότι ενώ η αρχιτεκτονική είναι επιδέξια ομοιόμορφη, η χρήση του εσωτερικού του είναι το ακριβώς αντίθετο. Το ICA πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ως καφέ μπαρ, χώρος γκαλερί, θα διαθέτει ένα αμφιθέατρο 240 θέσεων για προβολές ταινιών και διαλέξεις και θα είναι και εργαστήριο κατασκευών.
Οι ακανόνιστοι όγκοι των κύβων του Holl δεν είναι μόνο παιγνιώδεις, αλλά είναι και εξαιρετικά φιλικοί προς το περιβάλλον. Τέσσερις πράσινες οροφές έχουν φυτευθεί με γηγενή φυτά ώστε να απορροφούν τα όμβρια ύδατα και να αυξήσουν την μόνωση του κτιρίου. Τα παράθυρα και οι φεγγίτες έχουν τοποθετηθεί στρατηγικά για να εξασφαλίζουν στο εσωτερικό του άπλετο φυσικό φως και να μειώνουν την ανάγκη χρήσης τεχνητού φωτισμού. Το έργο θα παραδοθεί τον Απρίλιο του 2018, περίπου έξι χρόνια μετά τα αποκαλυπτήρια της μακέτας.
Εθνικό Μνημείο για την Ειρήνη και την Δικαιοσύνη
Aρχιτέκτονας: MASS Design Group
Μοντγκόμερι, Αλαμπάμα
Μετά από μια χρονιά όπου τα μνημεία της Συνομοσπονδίας αποτέλεσαν καυτό θέμα συζητήσεων στην Αμερική, τα εγκαίνια του πρώτου εθνικού μνημείου για τα θύματα του λυντσαρίσματος δεν θα μπορούσε παρά να είναι μείζον γεγονός. Παραγγελία της Πρωτοβουλίας Ισονομίας (Equal Justice Initiative) και σχεδιασμένο από την αρχιτεκτονική εταιρεία με έδρα την Βοστόνη MASS Design Group, το Εθνικό Μνημείο για την Ειρήνη και την Δικαιοσύνη θα αποτελέσει μια εκπαιδευτική, αν όχι αλγεινή εμπειρία για κάθε επισκέπτη.
Στην αρχή του μνημείου θα βαδίσουν δίπλα σε βαθυκόκκινους στύλους που θα αναγράφουν τόσο τα ονόματα των θυμάτων όσο και τις κομητείες όπου συνέβησαν οι αποτρόπαιες αυτές πράξεις. Σταδιακά το έδαφος υποχωρεί ενώ οι στύλοι παραμένουν στο ίδιο ύψος προκειμένου να θυμίζουν στους επισκέπτες τους απαγχονισμούς που λάμβαναν χώρα σε όλες τις ΗΠΑ.
Από εκεί το μουσείο ανοίγει σε έναν κεντρικό χώρο όπου οι επισκέπτες στέκονται και κοιτάζουν όλους τους στύλους απαγχονισμού. Όμως δεν πρόκειται για στατική ανασκόπηση. Έξω από τον χώρο υπάρχουν οι ίδιοι βαθυκόκκινοι στύλοι που έχουν τοποθετηθεί κάθετα γύρω από το μουσείο. Τα επόμενα χρόνια οι στύλοι αυτοί θα σταλούν σε κομητείες ανά την χώρα όπου πραγματοποιήθηκαν λυντσαρίσματα.
Ινστιτούτο Σχεδίου Menil
Aρχιτέκτονας: Johnston Marklee
Χιούστον, Τέξας
Το Ινστιτούτο Σχεδίου ιδρύθηκε το 2008 κι έχει οργανώσει σημαντικότατες εκθέσεις φημισμένων καλλιτεχνών όπως ο Jasper Johns και η Lee Bontecou. Το 2018 το Ινστιτούτο θα εγκαινιάσει τον πρώτο του μόνιμο χώρο έκθεσης, συντήρησης και μελέτης μοντέρνων και σύγχρονων σχεδίων. Το Ινστιτούτο Σχεδίου Menil σχεδιάστηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο Johnston Marklee που έχει έδρα στο Λος Άντζελες, και γεννά ένα θερμό αίσθημα που μπορεί να προκύψει μόνο από ένα κτίριο που μοιάζει να είναι και σπίτι και μουσείο.
Εσωτερικά οι αρχιτέκτονες πέτυχαν μια λεπτή ισορροπία με το να παρέχουν άφθονο φυσικό φως στον χώρο εξασφαλίζοντας ωστόσο πως η υπερέκθεση δεν θα βλάψει το χαρτί των εκθεμάτων. Το κτίριο θα βρίσκεται ανάμεσα σε άλλα κτίσματα που έχουν σχεδιάσει ο Sir David Chipperfield και ο Renzo Piano (το κυρίως μουσείο και την Γκαλερί Cy Twombly). Με άλλα λόγια το Ινστιτούτο Σχεδίου Menil θα έχει εξαίρετη παρέα.
Σχολείο Mwabwindo
Aρχιτέκτονας: Selldorf Architects
Mwabwindo, Ζάμπια
Η 14+ Foundation, μια αμερικανική φιλανθρωπική οργάνωση που χτίζει σχολεία και ορφανοτροφεία για παιδιά σε αγροτικές περιοχές της Αφρικής, προσέγγισε το γνωστό αρχιτεκτονικό γραφείο Selldorf Architects για τον σχεδιασμό του σχολείου Mwabwindo School, μια εκπαιδευτική μονάδα στα οροπέδια της Ζάμπια. Ο σχεδιασμός του σχολείου επιδίωκε να μιμηθεί την σκιά που προσφέρουν τα δέντρα από τον πανίσχυρο ήλιο της υποσαχάριας περιοχής.
Το κτίριο χτίστηκε με την χρήση χειροποίητων τούβλων από λάσπη που φτιάχτηκαν εκεί από ντόπιους μάστορες. Το κτιριακό σύμπλεγμα (που περιλαμβάνει το σχολείο και ένα τμήμα για τις κατοικίες των δασκάλων) θα ηλεκτροδοτείται από ηλιακά πάνελ, ενώ το νερό της βροχής θα συλλέγεται ώστε να χρησιμοποιηθεί στους παρακείμενους κήπους, κάνοντας το σχολείο Mwabwindo όχι μόνο έναν ιδιαίτερο χώρο μάθησης αλλά και φιλικό προς το περιβάλλον.
Πράσινοι Πύργοι της Nanjing
Aρχιτέκτονας: Stefano Boeri Architetti
Nanjing, Κίνα
Όσοι γνωρίζουν την σύγχρονη μιλανέζικη αρχιτεκτονική θα αναγνωρίσουν αμέσως το χλοερό έργο του Ιταλού αρχιτέκτονα Stefano Boeri. Το Κάθετο Δάσος του στο Μιλάνο είναι ένα απαράμιλλο παράδειγμα πράσινης αρχιτεκτονικής με 1.100 δέντρα από 23 διαφορετικά αυτόχθονα είδη και 2.500 κρεμαστά φυτά που προσθέτουν εντυπωσιακά χρώμα και απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα στην πόλη της βορείου Ιταλίας.
Το 2018 το ταλέντο του αρχιτέκτονα μεταφυτεύεται στην Κίνα. Οι Πράσινοι Πύργοι της Nanjing θα αποτελέσουν το πρώτο κάθετο δάσος της Κϊνας. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα σε μια περιοχή που υποφέρει από την χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση στον πλανήτη. Ο ουρανοξύστης του Boeri θα στεγάζει χώρους γραφείου, ένα μουσείο, μία σχολή αρχιτεκτονικής που εστιάζει στην eco-friendly σχεδίαση, ένα ξενοδοχείο κι ένα κλαμπ στην οροφή του.
Εθνικό Μουσείο του Κατάρ
Aρχιτέκτονας: Jean Nouvel
Ντόχα, Κατάρ
Γνωστός για το ότι ποτέ δεν σχεδιάζει μπανάλ κτίρια, ο Jean Nouvel μετά τα εγκαίνια του Λούβρου στο Άμπου Ντάμπι σχεδίασε το Εθνικό Μουσείο του Κατάρ που μοιάζει φερμένο από άλλον πλανήτη. Εμπνευσμένος από το ρόδο της ερήμου, το κτίριο αποτελείται από δίσκους που συναρμόζουν και έχουν σχεδόν το ίδιο χρώμα με την έρημο που τους περιβάλλει. Ο χώρος θα στεγάσει έργα τέχνης και αντικείμενα που συνδέονται με πτυχές που έχουν καθορίσει την ιστορία της χώρας και της ευρύτερης περιοχής: το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, το εμπόριο και τον Περσικό Κόλπο.
V&A Μουσείο του Design
Aρχιτέκτονας: Kengo Kuma
Νταντί, Σκωτία
Το ότι το πρώτο μουσείο της Σκωτίας με θέμα το design δημιουργείται από τον Kengo Kuma, έναν από τους πιο ταλαντούχους σχεδιαστές στον κόσμο, είναι πολύ ταιριαστή συγκυρία. Ο Ιαπωνας αρχιτέκτονας έχει στενή σχέση με τις αφηρημένες μορφές, μία τάση που θα είναι εμφανής μόλις ολοκληρωθεί το επιβλητικό κτίσμα.
Το σχέδιο, το οποίο εμπνεύστηκε από τις εντυπωσιακές κλιτύες που περιστοιχίζουν την περιοχή, διαθέτει οξείες γωνίες και σε ένα τμήμα του μάλιστα εξέχει προς έναν κοντινό ποταμό. Το κατά πόσον οι επισκέπτες είναι λάτρεις των εκθέσεων design ή όχι δεν πρέπει να μας απασχολεί, καθώς και μόνο το να μπεις μέσα στον χώρο αυτό σημαίνει πως εισέρχεσαι σε ένα μουσείο που έχει σχεδιαστεί όπως κανένα άλλο.
Κέντρο Παραστατικών Τεχνών
Aρχιτέκτονας: OMA
Ταϊπέι, Ταϊβάν
Από τη μία υπάρχουν κάποια κτίρια που αποζητούν την προσοχή σου και από την άλλη υπάρχει το οσονούπω εγκαινιαζόμενο Κέντρο Παραστατικών Τεχνών στην Ταϊπέι. Η δομή του ξεχωρίζει από οποιοδήποτε άλλο κτίριο στον κόσμο αλλά εκείνο που το κάνει τόσο ενδιαφέρον είναι πως οι αρχιτέκτονες του ΟΜΑ δημιούργησαν αυτή την διάκριση συνδυάζοντας δύο από τα πιο βασικά σχήματα: μία σφαίρα κι ένα τετράγωνο.
Οι επισκέπτες θα νιώσουν σίγουρα δέος ή έστω περιέργεια όταν βρεθούν κοντά στο νέο Κέντρο Παραστατικών Τεχνών στην Ταϊπέι, ενώ και μέσα υπάρχουν πολλά που θα τους κάνουν να θαυμάσουν στα διάφορα πολυλειτουργικά θέατρα, ένα εκ των οποίων διαθέτει 1.500 θέσεις.
Επέκταση του Glenstone
Aρχιτέκτονας: Thomas Phifer και συνεργάτες
Πότομακ, Μέριλαντ
Όταν άνοιξε το Glenstone το 2006, οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να βιώσουν την τέχνη, την αρχιτεκτονική και την φύση με έναν τρόπο που δεν προσφέρουν τα περισσότερα μουσεία. Με την εναρμονισμενη συνύπαρξη πινάκων, γλυπτών και τοπίου εντός περίπου 1 τ.χλμ, το μουσείο προσφέρει στους επισκέπτες του μία ιδιαίτερη αισθητηριακή εμπειρία.
Το 2018 θα ολοκληρωθεί η πιο πρόσφατη προσθήκη του Glenstone αυξάνοντας την δυνατότητα υποδοχής επισκετπών από τους 25.000 στους 100.000 ετησίως και έτσι θα ξεπεράσει το Μουσείο Αμερικανικής Τέχνης Whitney στην Νέα Υόρκη και το Broad στο Λος Άντζελες και θα γίνει ένα από τα μεγαλύτερα ιδιωτικά μουσεία του κόσμου.
Η επέκταση αποτελείται από μία σειρά διακριτών αρχιτεκτονικών μορφών που κάθε μία στεγάζει το έργο ενός μόνο καλλιτέχνη. Κάθε δομή θα διαθέτει ένα παράθυρο που θα βλέπει αποκλειστικά προς το τοπίο, έλκοντας το βλέμμα του επισκέπη προς τις ομορφιές του Πότομακ.
Εθνικό Μνημείο και Μουσείο Βετεράνων
Aρχιτέκτονας: Allied Works Architecture
Κολόμπους, Οχάιο
Συχνά ο σχεδιασμός κάποιων μουσείων είναι υπερβολικός μόνο και μόνο για να τραβήξει την προσοχή του κοινού, το Εθνικό Μνημείο και Μουσείο Βετεράνων είναι υπέροχα διακριτικό, τιμώντας τους βετεράνους των ΗΠΑ με έναν προσήκοντα τόνο.
Το κτίριο έχει μια σεβάσμια μορφή που μοιάζει να φύεται οργανικά από το έδαφος. Σχεδιασμένο από την αρχιτεκτονική εταιρεία με έδρα τις ΗΠΑ Allied Works Architecture, το μουσείο θα στεγάσει αντικείμενα, πολυμεσικές εκθέσεις και εγκαταστάσεις για να υπενθυμίζει στους επισκέπτες όσα θυσίασαν οι βετεράνοι.
Πηγή: Architectural Digest
σχόλια