Κάποτε η ζωή ήταν απλή. Τώρα πρέπει να την απλοποιήσουμε εμείς
Ασκήσεις ρομαντισμού που δεν οδηγούν πουθενά, αλλά τουλάχιστον νομίζεις ότι την παλεύεις κάπως, αν κι η ζωή είναι απάλευτη απλώς.
Διάβασα την Κυριακή, ότι αγεληδόν τα μεγάλα ονόματα των επιχειρήσεων παγκοσμίως παραιτούνται. Μια ωραία νύχτα, έπειτα από μια συνηθισμένη μέρα έξαψης και φρενίτιδας, παίρνουν το καπελάκι τους και φεύγουν. Πάνε σε αγροκτήματα και φτιάχνουν μαρμελάδα και κοιτάνε πώς πετάει φύλλα η τριανταφυλλιά στο φράχτη. Ψαρέυουν πέστροφες σε μικρά χωριά και συζητούν στη βεράντα το βράδι για τις βροχές που θά΄ρθουν.
Η ιδιαιτέρα τους συνήθως πέφτει απ’ τα σύννεφα. Είναι στην ακμή τους, τα καυτά χαρτιά της Γουώλ Στρητ, εξώφυλλα στο Forbes, με αχανείς επαύλεις στο Κονέκτικατ και λίαρ-τζετ που τους πετάει τα γουικέντ στις Μπαχάμες. Τι άλλο θέλουν; Γιατί είναι τόσο αχάριστοι;
Αλλά εκείνοι (συνήθως γύρω στα 55, με φαλακρίτσα και λουκ αδιάφορο, γαλάζιο ριγέ πουκάμισο, μπλε Αρμάνι, χειροποίητα Lobb) της χαϊδεύουν τα μαλλιά μ’ ένα χαμόγελο και κλείνουν αθόρυβα την πόρτα. Πρόεδροι, αντιπρόεδροι, διευθύνοντες σύμβουλοι, σύμβουλοι επιχειρήσεων –νά τους, μια ήσυχη ζωή με κρασί το βράδυ κι έναν περίπατο στα δάση του Καναδά.
Η είδηση μας εξωθεί σ’ ένα ρητορικό ερώτημα: Σε ποιά ηλικία είναι καλό να αποσύρεται ο άνθρωπος; Από τη στιγμή που έχει εξασφαλίσει τα μέσα μιας υποφερτής ζωής και δεν του αρέσει να γελοιοποιείται νεάζοντας, γιατί να χτυπιέται σαν χταπόδι; Αν συμφωνήσουμε βεβαίως ότι σκοπός της ζωής είναι η χαρά κι όχι κάτι άλλο.
Είναι η ίδια διερώτηση που έχει κάνει τόσο άπιστα και κινητικά τα καινούργια στελέχη. Παλιά υπήρχε ένα είδος οικογένειας σε κάθε επιχείρηση. Μια κοινή μοίρα, μια σχεδόν ισόβια συνοδοιπορία. Τώρα τα παιδιά αλλάζουν δουλειές σαν πουκάμισα, πέντε τοις εκατό αύξηση είναι αρκετή για να δαγκώσουν το χέρι που μέχρι χθες φιλούσαν.
Αλλά, όχι. Δεν χρειάζεται να το σκέφτεσαι πολύ. Έρχεται κάποιο πρωί που ένας κοκκινολαίμης πηδάει από τις φυλλωσιές του κήπου πάνω στη βρύση του νεροχύτη σου και σε κοιτάει συστρέφοντας το κεφαλάκι του εκεί που βάζεις νερό στην καφετιέρα. Και δεν φοβάται, παρότι ακούει την ανάσα σου, παρότι κοιταζόσαστε στα μάτια. Και μετά φτερουγίζει πίσω στα κλαδιά της δάφνης, και ξέρεις ότι κάτι μέσα σου έχει αλλάξει οριστικά. Και αισθάνεσαι ότι ήρθε η ώρα να πας λίγο πιο κάτω –αντί για Σοφοκλέους πας Ευριπίδου και αγοράζεις βολβούς για φρέζιες.
«Πού πάτε, κύριε, τώρα που τα οικονομικά μας ανθούν;» ρωτούν έκπληκτες οι γραμματείς. Σκυβουν να αφήσουν το καφέ, και ένα ποταμάκι κυλάει ανάμεσα στους ισολογισμούς. "Τι είναι αυτό που ακούγεται;" ρωτάνε.
Φεύγουν τα μεγάλα στελέχη, γυρνούν σαν ζόμπι στα λιβάδια και τις σκήτες, χτίζουν ι καλύβια κάτω από τους θόλους της βελανιδιάς, χωρίς ηλεκτρικό, πλένονται με τα νερά της πηγής, οι Νύμφες τους λούζουν τα μαλλιά, τα ξωτικά τους μαγειρεύουν πλιγούρι.
«Κάποτε η ζωή ήταν απλή», λένε «τώρα πρέπει να την απλοποιήσουμε εμείς. Μετά από εμάς τίποτα το αξιόλογο δεν θα ‘ρθει. Απ’ αυτές τις πόλεις θα απομείνει μόνο εκείνο που διάβηκε από μέσα τους: ο άνεμος...»
_______
"Παραίτησις", symbol, Oκτώβριος 2000. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο μου "Στον Παλιό Καταρράκτη"
