Το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, ο σινεφίλ θεσμός της Αθήνας, συμπληρώνει φέτος τα 20 χρόνια του και το γιορτάζει πανηγυρικά με προβολές νέων ταινιών που δεν έχουν αγοραστεί από Έλληνες διανομείς, έξι διαφορετικά δυνατά αφιερώματα, ειδικές προβολές, avant premières σε τρεις κινηματογράφους του κέντρου και μία πολύ ενδιαφέρουσα live εμφάνιση της τούρκικης Kolektif Istanbul. Από τις 11 μέχρι τις 21 Οκτωβρίου περισσότερες από 100 ταινίες θα προβληθούν στο Ιντεάλ, στον Μικρόκοσμο και στο Τριανόν Film Center. H έναρξη γίνεται με το φετινό Χρυσό Φοίνικα στο φεστιβάλ των Καννών και βραβευμένο με το βραβείο της Διεθνούς Κριτικής, το4 μήνες, 3 εβδομάδες και 2 μέρες του Ρουμάνου σκηνοθέτη Κρίστιαν Μουντζίου. Πρόκειται για τη ρεαλιστική καταγραφή της προετοιμασίας και της έκτρωσης στην οποία υποβάλλεται μια νεαρή φοιτήτρια στη Ρουμανία λίγο πριν την πτώση του Τσαουσέσκου, παρουσιασμένη με έντονη χιουμοριστική διάθεση. Στην προβολή της ταινίας θα παρίσταται κι ο σκηνοθέτης.
Διαγωνιστικό
Στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ συμμετέχουν φέτος 12 ταινίες: το ιταλικό Centochiodi του Ermano Olmi, το νορβηγικό Reprise του Joachim Trier, το βουλγάρικο πικρόχολο δράμα Warden The Dead του Ilian Simeonov, η απολαυστική σάτιρα Le Pressentiment του Jean Pierre Darrousin (Γαλλία), το A Casa Nostra της Ιταλίδας Francesca Comencini, το Daratt σε συμπαραγωγή Τσαντ-Γαλλίας-Βελγίου-Αυστρίας του Αφρικανού κινηματογραφιστή Mahamat-Saleh Haroun, το Someone Else του Βρετανού Col Spector, η βιογραφία του σπουδαίου Τούρκου ποιητή Ναζίμ Χικμέτ της Biket Ilhan (Ελλάδα-Τουρκία), το Rokonok του Istvan Szabo (Ουγγαρία), το Khadak των Peter Brosens και Jessica Hope Woodworth (Βέλγιο-Γερμανία), το Dies d' Agost του Marc Recha (Ισπανία) και το Rules Of Lies του Robert Sedlacek (Τσεχία). Βραβεία θα δοθούν από δυο επιτροπές: τη Διεθνή Ένωση Κριτικών από εκπροσώπους της FIPRESCI και την επιτροπή του Πανοράματος.
Avant Premières
Σε πρώτη προβολή μερικές από τις πιο αναμενόμενες καινούργιες ταινίες μεγάλων δημιουργών. Εκτός από το σχόλιο για τη λειτουργία του συστήματος που εκμεταλλεύεται με τον πιο άγριο τρόπο τους εργαζομένους στο It's a Free World του Ken Loach, ο οποίος είναι και το τιμώμενο πρόσωπο στο φετινό Πανόραμα, θα προβληθούν η νέα ταινία του Ανγκ Λι Προσοχή Πόθος (συμπαραγωγή ΗΠΑ και Κίνας), και του Εμίρ Κουστουρίτσα Promise Me This. Ο Ανγκ Λι επανέρχεται με ένα αισθησιακό κατασκοπευτικό θρίλερ που μας μεταφέρει στη Σαγκάη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου με πρωταγωνιστή τον Τόνι Λέουνγκ, τον πρωταγωνιστή της Ερωτικής Επιθυμίας, ενώ ο Κουστουρίτσα έχει για πρωταγωνιστή έναν δωδεκάχρονο που προσπαθεί να πραγματοποιήσει την υπόσχεση που έδωσε στον ετοιμοθάνατο παππού του. Ο Μάικλ Βερχόβεν επιστρέφει με το πολιτικό δράμα ο Άγνωστος Στρατιώτης, ο Αμερικανός Brett Leonard με το βίαιο θρίλερ επιστημονικής φαντασίας Feed, ο Ιταλός Daniele Luchetti με το My Brother Is An Only Child, o σκηνοθέτης του Yards James Grey με το We Own The Night και ο δημιουργός της συγκλονιστικήςΕπιστροφής με μία από τις πιο αναμενόμενες ταινίες του φεστιβάλ: το Banishment. To ίδιο αναμενόμενες είναι οι νέες ταινίες του Paul Schrader The Walker και η συνέχεια του Elizabeth: The Golden Age του Shekhar Kapur με την Κέιτ Μπλάνσετ. Θα προβληθούν επίσης το φινλανδικό Men's Job, το The Mark Of Cain του Βρετανού Marc Munden, το νορβηγικό The Art Of Negative Thinking, το Salvador του Manuel Huerga, το γαλλικό Θεατρίνες με τη βραβευμένη στις Κάννες Μπρούνι-Τεντέσκι, η βιογραφία της Έντι Σέντζγουικ στο Factory Girl του George Hickenlooper, το Weapons Of Mass Deception για τα όπλα μαζικής εξαπάτησης στον πόλεμο προπαγάνδας στο Ιράκ, το War and Truth του Michael Samstag, το America: From Freedom To Fascism, το ντοκιμαντέρ The Peace! και το Freedom Fries... Κι άλλες Ανοησίες Που Θα πρέπει Να Εξηγήσουμε Στα Εγγόνια Μας.
Αφιερώματα και τιμώμενα πρόσωπα
Οι ειδικές προβολές στο φετινό 20ό Πανόραμα αποτίνουν φόρο τιμής στους πρόσφατα χαμένους σπουδαίους σκηνοθέτες I. Bergman (με τις ταινίες Persona και Saraband) και M. Antonioni με τηνΚόκκινη Έρημο. Περιλαμβάνουν επίσης το Queen Kelly του Eric Von Stroheim και το Allosanfan των αδελφών Ταβιάνι. Τα φετινά αφιερώματα είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα και οι ενότητες είναι οι εξής:
Κάντε έρωτα, όχι πόλεμο. Η εποχή της αμφισβήτησης. Μια ματιά στις αντιπολεμικές και άλλες ταινίες, εμπνευσμένες από τον αγώνα ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ αλλά και του Ιράκ. Η εποχή των χίπηδων, τα «παιδιά των λουλουδιών», του Γούντστοκ, ο Μάης του '68, οι φυλακές του Γκουαντανάμο. Μια ολόκληρη εποχή μέσα από 11 ταινίες: τον Ξένοιαστο Καβαλάρητου Ντένις Χόπερ, τα M.A.S.H. και Nashville του Ρόμπερτ Όλτμαν, τους Καραμπινιέρους του Γκοντάρ, το Ζαμπρίσκι Πόιντ του Αντονιόνι, δύο ντοκιμαντέρ για τους Rolling Stones, το καταιγιστικό Gimme Shelter και το Sympathy For The Devil, το αποκαλυπτικό Loin Du Vietnam για τον πόλεμο του Βιετνάμ, το Attica της Cinda Firestone που παρουσιάζει τα γεγονότα που οδήγησαν στην εξέγερση των κρατουμένων στην Πολιτειακή Φυλακή Attica το 1971, το Alice's Restaurant του Arthur Penn και το Monterey Pop του D.A. Pennbaker.
CultMovies. Ένα συναρπαστικό αφιέρωμα σε B-movies και «αμαρτωλές» αγάπες, σε ταινίες τρόμου και επιστημονικής φαντασίας μέχρι φιλμ νουάρ και γουέστερν. Από το θρυλικό Carnival Of Souls του Herk Harvey και το Invasion of the Body Snatchers του Don Siegel μέχρι το Δράκουλα των Εξαρχείων του Νίκου Ζερβού, την «ασυνάρτητη» πολιτικο-καλλιτεχνική σάτιρα με επιρροές από τις ταινίες των '60s και '70s. Στην ίδια ενότητα περιλαμβάνονται το Eraserhead, η ιδιοσυγκρασιακή ταινία του David Lynch από το 1977, το Freaks του Tod Brownning, το Forty Guns του Samuel Fuller, το γκανγκστερικό μελόδραμα του Tarantino Reservoir Dogs, το Bucket Of Blood του Roger Corman, το δραματικό Don't Look Now του Nicolas Roeg με την Τζούλι Κρίστι και τον Ντόναλντ Σάδερλαντ, τοΨυχώ του Χίτσκοκ, το cult αριστούργημα των Remy Nicolas και Lycien Balvaux Άνθρωπος Δαγκώνει Σκύλο, η μοναδική Laura του Otto Preminger -το φιλμ νουάρ στο οποίο ένας άντρας είναι ερωτευμένος με μια νεκρή- το My Little Chickadee του Edward F. Cline, το Devil Is A Woman του Josef von Stenberg με τη Μάρλεν Ντίτριχ, το Performance των Nicolas Roeg και Donald Cammell, ο Πόλεμος του Εγκλήματος του Joseph H. Lewis που υπήρξε η βασική επιρροή του Γκοντάρ στην ταινία Με Κομμένη την Ανάσα και αποτέλεσε τη βάση για το σενάριο του Μπόνι και Κλάιντ, το Ταρζάν και η Σύντροφός του τού Cedric Gibbons με τις γυμνές σκηνές που κόπηκαν στις πρώτες κόπιες και το κλειστοφοβικό αριστούργημα του Hiroshi Teshigahara Η Γυναίκα της Άμμου.
OrsonWelles - Ένας επαναστάτης του Χόλιγουντ. Αφιέρωμα στον ιδιοφυή δημιουργό με τον πάντα επίκαιρο και καυστικό λόγο και τη γεμάτη αντιφάσεις προσωπικότητα. Θα προβληθούν η -για πολλούς- «σημαντικότερη ταινία όλων των εποχών» Πολίτης Κέιν, οι Υπέροχοι Άμπερσον, η Κυρία της Σαγκάης, ο Άρχων του Κακού, ο Φάλσταφ, η Δίκη, ο Οθέλος, το Αλήθειες και Ψέματα, ο Κύριος Αρκάντιν, και το It's All true. Οι Υπέροχοι Άμπερσονς, το δεύτερο κατά σειρά αριστούργημα του μεγάλου σκηνοθέτη ήταν η αιτία για τη μακρόχρονη διακοπή της συνεργασίας του σχεδόν με όλα τα μεγάλα αμερικάνικα στούντιο. Η ταινία θα προβληθεί στην 90λεπτη εκδοχή που έχει διασωθεί από την αρχική κόπια.
Oεπίμαχος ελληνικός κινηματογράφος. Ταινίες από σκηνοθέτες κόντρα στο ρεύμα, ίσως του περιθωρίου, αλλά ζωντανές και πρωτοπόρες. Ταινίες που δεν έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει κανείς συχνά, όπως το Κοσμικό Ανατομείο του Βασίλη Βαφέα -γυρισμένο το 1993- που παρακολουθεί τον αβάν-γκαρντ ζωγράφο Γιάννη Σεμιτέκολο σ’ ένα από τα happenings που διοργανώνει στη Σάμο, βοηθούμενος από τους ντόπιους. Περιλαμβάνει επίσης πρόσφατες και παλιότερες ταινίες: από το Σπιρτόκουτο του Οικονομίδη που έχει προκαλέσει ίσως τις πιο έντονες συζητήσεις και αντιδράσεις των τελευταίων χρόνων μέχρι τον Ιωάννη τον Βίαιο της Τώνιας Μαρκετάκη, τους Βοσκούς του Παπατάκη και τις Μητροπόλεις του Κώστα Σφήκα. Στο μοναδικό αυτό φιλμ ο σκηνοθέτης επεξεργάζεται ένα σπάνιο φωτογραφικό υλικό δένοντάς το με το έργο δύο εκ των σπουδαιότερων Ευρωπαίων λογοτεχνών, του Προυστ και του Ρίλκε. Θα προβληθούν επίσης το Ντανίλο Τρέλες του Σταύρου Τορνέ, το Αντίο Βερολίνο του Δημήτρη Αθανίτη, το Κρανίου Τόπος του Κώστα Αριστόπουλου, η Μνήμη του Βασίλη Μαζωμένου, τα Χρώματα της Ίριδας του Νίκου Παναγιωτόπουλου και η Ευρυδίκη Β.Α. 2037 του πρόσφατα χαμένου Νίκου Νικολαΐδη.
Αφιέρωμα στονMonteHellman, στο σκηνοθέτη που δεν άγγιξε ποτέ άμεσα το σινεφίλ κοινό, αλλά επηρέασε το κινηματογραφικό στυλ κινηματογραφιστών όπως ο Tarantino και ο Rodriguez. Θα προβληθούν τα Shooting, Ride The Whirling και Two Lane Blacktop, που όταν πρωτοβγήκαν στις αίθουσες μπορεί να μη γνώρισαν εμπορική επιτυχία, αλλά με τα χρόνια εξελίχθηκαν σε μύθους του σελιλόιντ.
Αφιέρωμα στον KenLoach. Εκτός από την καινούργια του ταινία It's A Free World, που θα προβληθεί λίγο πριν πέσει η αυλαία του φεστιβάλ, το αφιέρωμα περιλαμβάνει τις ταινίες του Poor Cow, Family Life και Looks and Smiles.
σχόλια