H «Υπνοβάτις», μία εντυπωσιακή συμπαραγωγή της Κρατικής Όπερας της Βιέννης και της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου, η οποία θεωρείται από τις πιο ενδιαφέρουσες αναγνώσεις του αριστουργήματος του Μπελίνι, ανοίγει τη νέα σεζόν της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε σκηνοθεσία του Μάρκο Αρτούρο Μαρέλι. Η δημοφιλής όπερα του Μπελίνι επιστρέφει μετά από 40 χρόνια στην Αθήνα σε μουσική διεύθυνση του Φιλίπ Ογκέν, με τη Χριστίνα Πουλίτση και τη Βασιλική Καραγιάννη στον ρόλο της Αμίνα, και τους Γιάννη Χριστόπουλο και Βασίλη Καβάγια ως Ελβίνο (11-29/10, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος ΕΛΣ - ΚΠΙΣΝ). Αφού εντυπωσίασε μικρούς και μεγάλους στην Εναλλακτική Σκηνή, το μουσικό παραμύθι της Λένας Πλάτωνος Το αηδόνι του αυτοκράτορα επανέρχεται και τη νέα σεζόν στη Μεγάλη Σκηνή της Αίθουσας Σταύρος Νιάρχος. Το «μουσικό παραμύθι» που βασίζεται στο ομώνυμο του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν με στοιχεία όπερας και μουσική «νεοϊμπρεσιονιστική» της Λένας Πλάτωνος παρουσιάζεται σε μια εντυπωσιακή παραγωγή με animation της Ειρήνης Βιανέλλη και λιμπρέτο του Γιώργου Βολουδάκη (23/10/19-26/1/20). Η πρώτη παραγωγή του Μπαλέτου της ΕΛΣ για την περίοδο 2019/20 σηματοδοτεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τον Κωνσταντίνο Ρήγο. Ο διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ πραγματοποιεί ένα μεγάλο καλλιτεχνικό όνειρό του και χορογραφεί τέσσερα από τα σημαντικότερα έργα του Μάνου Χατζιδάκι («Ο κύκλος του C.N.S», «Ο καπετάν Μιχάλης», «Το καταραμένο φίδι», «Το χαμόγελο της Τζοκόντας») σε μια ενιαία παράσταση, στο πλαίσιο του τριετούς κύκλου «Μάνος Χατζιδάκις», και μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού. (Χορός με τη σκιά μου, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ, 9-24/11). Στη Μεγάλη Σκηνή της αίθουσας Σταύρος Νιάρχος έρχεται επίσης ένα αφιέρωμα στον Κώστα Πασχάλη, έναν από τους σπουδαιότερους Έλληνες βαρύτονους (24/10), και τα Τρία κοντσέρτα για πιάνο και ορχήστρα σε μουσική διεύθυνση Ντάνιελ Σμιθ (14/11), με τους διακεκριμένους πιανίστες Κάρολο Ζουγανέλη, Στέφανο Θωμόπουλο και Γιώργο-Εμμανουήλ Λαζαρίδη.
Στην Εναλλακτική Σκηνή η σεζόν ανοίγει με τη μουσική παράσταση «Europeana», μια συμπαραγωγή που έχει τιμηθεί με την υποτροφία Ίψεν από τα ομώνυμα νορβηγικά βραβεία και παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Ραφίκας Σαουίς και μουσική σύνθεση Σταύρου Γασπαράτου. Πρόκειται για μια παράσταση που αποκαλύπτει την ομορφιά και την τρυφερότητα της εφηβείας, με τη συμμετοχή 60 νέων από διαφορετικές κοινότητες και χώρες (26-28/9). Με μουσικό θέατρο συνεχίζει η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ και τον Οκτώβριο (11-13/10), με την Αμίλητη - Ένα σύγχρονο χορικό, μια παράσταση της Δήμητρας Τρυπάνη που βασίζεται σε ένα αληθινό γεγονός που συνέβη σε ένα φτωχό ορεινό χωριό της Ελλάδας γύρω στα 1850. Μια νεαρή γυναίκα, η Μηλιά, δολοφονείται από τον πατέρα και τα αδέλφια της για να «ξεπλυθεί η ντροπή» της οικογένειας, αφού την πρώτη νύχτα του γάμου της ο γαμπρός τη βρήκε «χαλασμένη». Το ποιητικό κείμενο έχει γραφτεί από τον Παντελή Μπουκάλα. Μουσικό θέατρο για παιδιά και νέους βασισμένο στις «Τέσσερις Εποχές» του Βιβάλντι έρχεται όλο τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ από το Patari project σε σκηνοθεσία της Σοφίας Πάσχου και μουσική του Νίκου Γαλενιανού (3/11-31/12). Το μιούζικαλ των Άλαν Τζέι Λέρνερ και Φρέντερικ Λόου «Ωραία μου κυρία», σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα και μουσική διεύθυνση Στάθη Σούλη, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα με την ολοκληρωμένη μουσική του μορφή από την Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ (21/11-31/12). Το θρυλικό μιούζικαλ, που αποτελεί μεταφορά του θεατρικού έργου του Τζορτζ Μπέρναρντ Σο Πυγμαλίων, παρουσιάζει τη ρομαντική ιστορία ενός καθηγητή Γλωσσολογίας στο Λονδίνο των αρχών του 20ού αιώνα, ο οποίος προσπαθεί να μεταμορφώσει μια ανθοπώλισσα σε κυρία της υψηλής κοινωνίας. Στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ έρχεται επίσης σε πρώτη πανελλήνια παρουσίαση η όπερα-σκάνδαλο του Τόμας Άντες «Powder her face», σε μουσική διεύθυνση του Νίκου Βασιλείου και σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Ευκλείδη. Το έργο βασίζεται στη σκανδαλώδη ζωή της δούκισσας Μάργκαρετ Κάμπελ του Αρτζάιλ που το 1963 σόκαρε το κοινό της Αγγλίας με τις σεξουαλικές της ακρότητες (25/10-9/11). Ερμηνεύουν οι Τζαστίν Βιάνι, Χρύσα Μαλιαμάνη, Χρήστος Κεχρής, Γιάννης Γιαννίσης. Το πρόγραμμα της Εναλλακτικής Σκηνής συμπληρώνουν το ρεσιτάλ με τα έργα του Μάνου Χατζιδάκι «Ο Κύκλος του C.N.S», «Ο κύκλος με την κιμωλία», «Καπετάν Μιχάλης», «Ο Μεγάλος Ερωτικός» κ.ά. (4-5/10) με σολίστ τον βαρύτονο Διονύση Σούρμπη και τον Θοδωρή Τζοβανάκη στο πιάνο, και ένα μεγάλο αφιέρωμα στον ρομαντισμό, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Πιάνου Θεσσαλονίκης. Στα πέντε ρεσιτάλ αναγνωρισμένων πιανιστών με διεθνή σταδιοδρομία που θα παρουσιαστούν στην Εναλλακτική Σκηνή [Δημήτρης Τουφεξής (5/11), Τίτος Γουβέλης (6/11), Λίλια Μπογιατζίεβα (26/11), Νεφέλη Μούσουρα (27/11), Θοδωρής Τζοβανάκης (4/12)] θα ακουστούν ορισμένα από τα σημαντικότερα έργα του πιανιστικού ρεπερτορίου του ρομαντισμού, ενώ στην κεντρική συναυλία του φεστιβάλ, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, θα παρουσιαστούν, σε έναν πραγματικό πιανιστικό μαραθώνιο, τρία από τα δημοφιλέστερα κοντσέρτα για πιάνο και ορχήστρα του ρομαντισμού (1ο Τσαϊκόφσκι, 2ο Ραχμάνινοφ, 1ο Μπραμς).
Στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, στις 8/11 (και μέχρι τις 11/11), ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς της διεθνούς καλλιτεχνικής σκηνής, ο έντονα πολιτικοποιημένος εικαστικός, σκηνοθέτης και περφόρμερ Ραμπί Μρουέ, σε συνεργασία με το Dance Ensemble, έρχεται με δύο έργα, το «Elephant» και το «You should have seen me dancing waltz». Το «Elephant» είναι ένα έργο για την ανθρώπινη φύση και χτίστηκε πάνω σε μια συλλογή από 316 σχέδια νεκρών σωμάτων, τα οποία ο καλλιτέχνης ζωγράφιζε επί έναν χρόνο, ένα κάθε μέρα. Το You should have seen me dancing waltz είναι μια διερεύνηση της έννοιας του τείχους ως προστασίας αλλά και ως ορίου μεταξύ του μέσα και του έξω, του ιδιωτικού και του δημόσιου, στην οποία το δέρμα του χορευτή γίνεται το όχημα μιας αλληγορίας.
Στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ο Οκτώβριος ξεκινάει με ένα μουσικό αφιέρωμα στον Νικόλα Ποβιάνι με τραγούδια που έντυσε με λόγο η Λίνα Νικολακοπούλου και ερμηνεύει ο Θοδωρής Βουτσικάκης (24/10), ενώ στις 30/10 η Royal Philharmonic Concert Orchestra συμπράττει με τον διεθνούς φήμης σολίστ Βασίλη Τσαμπρόπουλο και ερμηνεύει κορυφαία κλασικά έργα, την Εισαγωγή Κοριολανός του Μπετόβεν, και δύο από τα ομορφότερα έργα για πιάνο και ορχήστρα: το δραματικό Κοντσέρτο σε ρε ελάσσονα του Μότσαρτ και την κορωνίδα των κοντσέρτων του Μπετόβεν, το μεγαλοπρεπές «Αυτοκρατορικό». Στις 11 και 12/11 ο Θεόδωρος Κουρεντζής με την Ορχήστρα και τη Χορωδία musicAeterna παρουσιάζει το έργο Tristia του πολυβραβευμένου Γάλλου συνθέτη Philippe Hersant που βασίζεται σε ποίηση κρατουμένων σε φυλακές και το Κοντσέρτο για χορωδία του Ρώσου συνθέτη Σνίτκε. Ο Νοέμβριος έχει και ένα μεγάλο αφιέρωμα στα 70 χρόνια από τον θάνατο του σπουδαίου Έλληνα συνθέτη Νίκου Σκαλκώτα, το οποίο περιλαμβάνει τον Κύκλο με τα 16 Τραγούδια (11/11), τη Μουσική για πιάνο και τσέλο (13/11), το Kοντσέρτο της Φιλαρμόνια Ορχήστρας Αθηνών και του Βύρωνα Φιδετζή πάνω στο έργο του Άρνολντ Σαίνμπεργκ και των μαθητών του Νίκο Σκαλκώτα και Άντον Βέμπερν (18/10). Επίσης, το αφιέρωμα στον Νίκο Σκαλκώτα και στην τζαζ του Μεσοπολέμου (27/11), κομμάτια του για κουαρτέτο εγχόρδων (28/11) και μια συναυλία στο πλαίσιο του Συνεδρίου Σκαλκώτα (29/11).
Στις 25/11 η Κρατική Ακαδημαϊκή Ορχήστρα της Ρωσίας επιστρέφει μετά από πολλά χρόνια στην Αθήνα υπό τη διεύθυνση του διακεκριμένου αρχιμουσικού Ντανιέλ Ράισκιν για να ερμηνεύσει στο Μέγαρο δύο αριστουργήματα του Τσαϊκόφκσι: την Πέμπτη Συμφωνία και το Κοντσέρτο για βιολί με τον βιολονίστα Σάσα Ροζντεστβένσκι. Το φθινοπωρινό πρόγραμμα του Μεγάρου Αθηνών συμπληρώνουν δύο χορευτικές παραστάσεις: ο Δημήτρης Παπαϊωάννου παρουσιάζει ξανά στην Αθήνα τον Μεγάλο Δαμαστή, που έχει παρουσιαστεί ήδη σε περισσότερες από 16 πόλεις του κόσμου, μια παράσταση μεγάλης εικαστικής και καλλιτεχνικής δύναμης με αναφορές στην ελληνική μυθολογία, σε πίνακες των Μαντένια, Κουρμπέ και Ρέμπραντ ή σε ταινίες όπως η Οδύσσεια του Διαστήματος του Κιούμπρικ (29-30/11). Στις 20/11 στο Μέγαρο έρχεται επίσης το The Thread, η μεγάλη ελληνική διεθνής παραγωγή που μάγεψε κοινό και κριτικούς στη Μέκκα του χορού, το Sadler's Wells του Λονδίνου, και στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. Δύο κόσμοι φαινομενικά αντίθετοι και ξένοι: παραδοσιακοί ελληνικοί χοροί, που από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα φανερώνουν τη διαχρονικότητα του ελληνικού πολιτισμού, δίπλα στον σύγχρονο χορό. Ο Ράσελ Μάλιφαντ τολμά να αποδομήσει και να ανασυνθέσει την κινησιολογία του παρελθόντος, δημιουργώντας ένα σύνολο από 18 εξαίρετους Έλληνες χορευτές που εκπροσωπούν τόσο τον παραδοσιακό όσο και τον σύγχρονο χορό.
To Athens Baroque Festival διοργανώνεται για 3η συνεχόμενη χρονιά στην Αθήνα από τις 27 μέχρι τις 29 Σεπτεμβρίου στο Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με την Πρεσβεία του Λουξεμβούργου και την Πρεσβεία του Ισραήλ, με ποικίλο ρεπερτόριο και μουσική από τον Μεσαίωνα έως και το όψιμο μπαρόκ. Σεφαραδίτικα ladino τραγούδια, οργανική και φωνητική μουσική από την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γαλλία και την Αγγλία, όλα ερμηνευμένα από όργανα εποχής. Το πρόγραμμα αναλυτικά υπάρχει στο www.athensbaroquefestival.com.
Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών ανοίγει τη σεζόν στις 4/10 με την εναρκτήρια συναυλία «Ανατροπές και Πρωτοπόροι» στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με έργα του Μπετόβεν («Τα ερείπια των Αθηνών», εισαγωγή για ορχήστρα, έργο 113) και του Στραβίνσκι («Ιεροτελεστία της Άνοιξης») με τον Γιώργο-Εμμανουήλ Λαζαρίδη στο πιάνο και μουσική διεύθυνση του Στέφανου Τσιαλή. Τον Οκτώβριο, στο πλαίσιο του αφιερώματος για τα 250 χρόνια από τη γέννηση του Μπετόβεν, παρουσιάζει τον Βέλγο αρχιμουσικό Μισέλ Τιλκέν, που διευθύνει, εκτός από Μπετόβεν, και τη σπαρακτική τελευταία Συμφωνία του Τσαϊκόφσκι και Καρλ Μαρία φον Βέμπερ. Στο πιάνο, ο Χαράλαμπος Αγγελόπουλος. Τον Νοέμβριο, στην πρώτη συναυλία του κύκλου «Ήρωες», η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό τη διεύθυνση του ανερχόμενου μαέστρου Έκτορα Ταρτανή εστιάζει σε σημαντικά έργα Ελλήνων συνθετών που σχετίζονται με την Εθνική Παλιγγενεσία. Το πρόγραμμα συμπληρώνεται με το επικό Κοντσέρτο για βιολί του μεγάλου μας «μουσικού ήρωα» Νίκου Σκαλκώτα, που ερμηνεύει ο δεξιοτέχνης Ιόνιαν Ηλίας Καντέσα (8/11). Στις 15/11 η Κρατική Ορχήστρα παρουσιάζει ένα νέο συμφωνικό έργο του συνθέτη μας Φίλιππου Τσαλαχούρη, που αποτίνει φόρο τιμής στον λόρδο Βύρωνα, εμβληματική μορφή του φιλελληνισμού.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO