Πριν από κάποια χρόνια η Ευαγγελία Κουτσοβούλου είχε την ιδέα να συγκεντρώσει τοπικές ποικιλίες μαγειρικών βοτάνων και αφεψημάτων και να τις διαθέσει στις αγορές του εξωτερικού, δημιουργώντας τη δική της εταιρεία με την επωνυμία Daphnis and Chloe. Σήμερα, έξι χρόνια μετά, τα προϊόντα της βρίσκονται στα ράφια των πιο εξεζητημένων ντελικατέσεν σε χώρες τριών ηπείρων, χρησιμοποιούνται στις κουζίνες των πιο περιζήτητων εστιατορίων ενώ σχετικά πρόσφατα απέκτησε και καινούριο χώρο στην περιοχή του Νέου Κόσμου.
Την Ευαγγελία την είχα γνωρίσει όταν έκανε τα πρώτα της βήματα. Ζούσε ακόμα μεταξύ Αθήνας, Βαρκελώνης και Μιλάνου, όπου εργαζόταν ως αρθρογράφος σε περιοδικά, ενώ παράλληλα προσπαθούσε να δημιουργήσει ένα δίκτυο από συλλέκτες και παραγωγούς βοτάνων, ταξιδεύοντας σε όλη την Ελλάδα, και ήταν στη φάση του λανσαρίσματος μιας καμπάνιας για crowdfunding στο Kickstarter που θα χρηματοδοτούσε το πρότζεκτ της. Η κεντρική της ιδέα βασιζόταν στην διαπίστωση ότι τα αρωματικά φυτά της Ελλάδας έχουν ένα ποιοτικό προβάδισμα συγκριτικά με τα αντίστοιχα τις Μεσογείου ενώ ταυτόχρονα είχε διαπιστώσει ότι δεν υπάρχουν εταιρείες που να παίρνουν στα σοβαρά τις πιο ιδιαίτερες ποικιλίες που συναντάμε στη χώρα μας. Επιπλέον, είχε δει το κενό που υπήρχε στην αγορά του εξωτερικού γι' αυτό και θέλησε να απευθυνθεί αποκλειστικά στο ξένο κοινό. «Αν ζεις στην Ελλάδα κάπως θα την βρεις την άκρη με το ποιοτικό θυμάρι ή τη δάφνη. Οι ξένοι είναι αυτοί που έχουν ανάγκη τα καλά βότανα» λέει.
Όταν έμενα στο εξωτερικό, ένα από τα λιγοστά πράγματα (από τρόφιμα) που είχα απαραιτήτως στις βαλίτσες μου ήταν η ρίγανη. Όποτε τύχαινε να τους μαγειρεύω τρελαινόντουσαν με το έντονο άρωμα και τη γεύση που έδινε στα φαγητά μου. Κάποια στιγμή λοιπόν αναρωτήθηκα γιατί έδειχναν τέτοιο ενθουσιασμό με τα ελληνικά μυρωδικά, μια και πολλά από αυτά υπάρχουν και σε άλλες μεσογειακές εκδοχές.
«Λατρεύω να μαγειρεύω, ειδικά για φίλους. Όταν έμενα στο εξωτερικό, ένα από τα λιγοστά πράγματα (από τρόφιμα) που είχα απαραιτήτως στις βαλίτσες μου ήταν η ρίγανη. Όποτε τύχαινε να τους μαγειρεύω τρελαινόντουσαν με το έντονο άρωμα και τη γεύση που έδινε στα φαγητά μου. Κάποια στιγμή λοιπόν αναρωτήθηκα γιατί έδειχναν τέτοιο ενθουσιασμό με τα ελληνικά μυρωδικά, μια και πολλά από αυτά υπάρχουν και σε άλλες μεσογειακές εκδοχές. Ξεκινώντας να το ψάχνω και ρωτώντας μια φίλη ήρθα σε επαφή με βοτανολόγους του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, οι οποίοι είχαν κάνει έρευνες πάνω στα ελληνικά βότανα, και έτσι βρέθηκα μπροστά σε μια αποκάλυψη που μου άνοιξε τα ματιά.
Τα ελληνικά βότανα είναι και σε επιστημονικό επίπεδο μοναδικά και ο λόγος είναι το κλίμα και η γεωγραφική κατανομή της χώρας. Η Ελλάδα έχει πολλές απομονωμένες περιοχές και γι' αυτό τον λόγο αναπτύσσονται εκατοντάδες μοναδικές ποικιλίες που διαφοροποιούνται από άλλες της λεκάνης της Μεσογείου, με ιδιαίτερα μεγάλη συγκέντρωση σε αιθέρια έλαια. Και σε εκείνο το σημείο ήταν που είπα «να κάτι που έχουμε και δεν μπορεί να ανταγωνιστεί ή να μιμηθεί κανείς, διότι μόνο εδώ υπάρχει αυτός ο ήλιος, το χώμα και οι άνεμοι»! Τέτοιος πλούτος δεν μπορεί να μένει ανεκμετάλλευτος» λέει η Ευαγγελία η οποία τελικά, μέσα από την καμπάνια, κατάφερε να συλλέξει τις 10.000 αγγλικές λίρες που χρειαζόταν για να ξεκινήσει να κάνει το όνειρό της πραγματικότητα.
Έτσι, μαζί με τη βοήθεια που είχε από ένα δίκτυο δημιουργικών της φίλων, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν (και είναι) οι υπεύθυνοι της έκδοσης του Apartamento, ενός πολύ αξιόλογου ισπανικού περιοδικού για ντιζάιν, κατάφερε να δημιουργήσει μια ιδιαίτερα θελκτική εταιρική ταυτότητα. «Βοήθησαν πολλοί πάνω σε αυτό το κομμάτι: φωτογράφοι, σκιτσογράφοι και γραφίστες. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν ξένοι και μου φάνηκε ενδιαφέρουσα ιδέα να παρατηρήσουμε την Ελλάδα μέσα από τη δική τους ματιά. Θελήσαμε να βγάλουμε προς τα έξω μια εικόνα ελληνική χωρίς όμως να έχει στοιχεία τουριστικού φολκλόρ αλλά ούτε και κάτι πολύ χίπστερ. Αλλιώς μπορείς να πέσεις πολύ εύκολα στην παγίδα να βγάλεις ένα κουλ προϊόν το οποίο θα έχει τη μόδα του αλλά κάποια στιγμή η "μπογιά" του θα περάσει και θα είναι ένα ακόμα προϊόν που θα έρθει και θα παρέλθει. Η μεγαλύτερη πρόκληση πάντως για μένα λοιπόν ήταν τα βότανα της Daphnis and Chloe να μπουν στις κουζίνες των ανθρώπων» συμπληρώνει η Ευαγγελία.
Μου εξηγεί πως κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του να φτάσει ένα προϊόν από ένα εξαιρετικό κτήμα σε ένα ράφι ενός εξίσου εξαιρετικού καταστήματος του εξωτερικού μπορούν να γίνουν πολλά λάθη. «Να σ' το πω κι αλλιώς: ένας πολύ καλός μούστος δεν βγάζει απαραίτητα και ένα πολύ καλό κρασί. Έτσι είναι και για τα βότανα. Πολλοί έχουν λανθασμένη εικόνα για τη δουλειά που κάνω. Νομίζουν ότι είναι εύκολη. Ότι καλλιεργείς ένα φυτό, το αποξηραίνεις και μετά το πουλάς. Όμως δεν είναι ακριβώς έτσι. Καταρχάς πρόκειται για ένα τρόφιμο και τα τρόφιμα πάντα πρέπει να τηρούν κάποιες προδιαγραφές. Είτε αυτό λέγεται ιχνηλασιμότητα, δηλαδή να ξέρεις ακριβώς από που προέρχεται, πώς έχει παραχθεί, πώς είναι οι αποθήκες στις οποίες φυλάσσεται κ.λπ., είτε να υπάρχει έλεγχος του προϊόντος ως προς τις να αναλύσεις και τις περιεκτικότητές του, να διατηρείς αρχεία που να σου δείχνουν το πώς επηρεάζουν το προϊόν οι αλλαγές στις κλιματολογικές συνθήκες. Κάτι άλλο πολύ σημαντικό είναι οι κοπές αλλά και το πώς συσκευάζεται. Τέλος, είναι και η επικοινωνία των προϊόντων μας στο εξωτερικό. Οι ξένοι δεν γνωρίζουν ότι η ρίγανη που φύεται στα νησιά μας έχει διαφορά με αυτή που φύεται στην ενδοχώρα. Αν και έχουν γίνει πολλά βήματα τα τελευταία χρόνια, ωστόσο τα ελληνικά προϊόντα δεν τα γνωρίζει ο πολύς κόσμος εκτός Ελλάδας. Είμαστε πολύ πίσω ακόμα» λέει η Ευαγγελία που πλέον έχει αποκτήσει και καινούριο χώρο για την εταιρεία της, μετά από συγχρηματοδότηση του The People's Trust, μιας ΜΚΟ που βοηθά παρόμοιες κινήσεις.
«Μου αρέσει που μεταφερθήκαμε στον Νέο Κόσμο» μου λέει καθώς με ξεναγεί στον φωτεινό της χώρο που περιλαμβάνει το εργαστήριο-συσκευαστήριο, τις αποθήκες, το γραφείο και φυσικά το πωλητήριο του Daphnis and Chloe, που σχεδιάστηκαν και διαμορφώθηκαν από το αρχιτεκτονικό γραφείο του Γιάννη Μαχαίρα.
«Ο χώρος που παλαιότερα λειτουργούσε ως σημείο πώλησης ανταλλακτικών αυτοκινήτων, όπως και πολλοί άλλοι της περιοχής, χωρίζεται σε τρία επίπεδα, ισόγειο πατάρι και ημιυπόγειο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα και πλεονέκτημα ήταν οι ψηλές τζαμαρίες από τις οποίες εισέρχεται μια πολύ ενδιαφέρουσα ποιότητα φυσικού φωτός, στοιχείο που υπήρξε καθοριστικό για την επιλογή και ενοικίαση του χώρου. Γνωρίζοντας αρκετά καλά την Ευαγγελία και λαμβάνοντας υπόψιν της τα χρόνια που έμενε στην Ιταλία και το ωραίο της γούστο, μου ήτανε αρκετά προφανές ότι θα χρησιμοποιούσα στοιχεία από τον ιταλικό μοντερνισμό με πιο αφαιρετική διάθεση και έμφαση σε λεπτομέρειες» εξηγεί ο αρχιτέκτονας που σχεδίασε τον χώρο.
«Αν και είναι τόσο κοντά στο κέντρο και στο τουριστικό Κουκάκι, δεν είμαστε σε σημείο που να λειτουργεί ως πέρασμα και για να μας βρει κάποιος, ειδικά οι ξένοι, πρέπει να κάνουν μια μικρή προσπάθεια. Όμως πιστεύω πως οι τουρίστες, στους οποίους απευθυνόμαστε κυρίως, το βλέπουν ως μια ιεροτελεστία. Τους αρέσει να πρέπει να μας ψάξουν λίγο για να μας βρουν. Αν σκεφθώ και τον εαυτό μου, πάντα μου αρέσει στα ταξίδια να έχω την αίσθηση ότι ξετρυπώνω ή ότι ανακαλύπτω ένα μέρος» μου λέει η Ευαγγελία καθώς περιεργάζομαι τα δημοσιεύματα από τους New York Times, την Wall Street Journal, το Bon Appétit και άλλα πολλά τα οποία έχει κορνιζάρει και έχει κρεμάσει σε έναν από τους τοίχους του χώρου της.
Αυτό που έχει καταφέρει, να αναδείξει δηλαδή τα προϊόντα της Daphnis and Chloe συνώνυμα των καλύτερων μεσογειακών βοτάνων και μπαχαρικών που διατίθενται στις διεθνείς αγορές, δεν είναι και λίγο εδώ που τα λέμε. Τον Γενάρη μάλιστα πρόκειται να ταξιδέψει στην Καλιφόρνια για λάβει μέρος σε μια μεγάλη έκθεση, γιατί σχεδιάζει να ανοίξει κι εκεί την αγορά για τα Daphnis and Chloe. «Τον τελευταίο καιρό έρχομαι εδώ στις 7 το πρωί και γύρω στις 8 το βράδυ ξεκινώ την επικοινωνία με την αγορά της Αμερικής. Λόγω διαφοράς ώρας δεν γίνεται διαφορετικά» λέει.
Ξεκίνησε έχοντας τέσσερα είδη και σήμερα έχει 16 διαφορετικά και πάνω από 30 κωδικούς, μια και τα βότανά της υπάρχουν και σε διαφορετικές συσκευασίες. Παρότι στην γκάμα των προϊόντων της υπάρχουν και κάποια τσάγια, το μεγαλύτερο βάρος έχει δοθεί στα μαγειρικά βότανα. «Αυτό συμβαίνει διότι μου αρέσει περισσότερο να μαγειρεύω παρά να πίνω τσάγια κι επειδή όλα περνάνε από τα χέρια μου, έχω δώσει βάση εκεί που βρίσκω μεγαλύτερο ενδιαφέρον εγώ, αλλιώς βαριέμαι» λέει και συνεχίζει:
«Το θυμάρι μας είναι από τα αγαπημένα προϊόντα στο Zingerman's του Ari Weinzweig, που είναι κάτι σαν γκουρού στο αμερικάνικο food community – για όσους δεν γνωρίζουν, το Zingeman's είναι ένα εξαιρετικό ντέλι στο Ντιτρόιτ της Αμερικής. Το θυμάρι της Daphnis and Chloe κορφολογείται όλο στο χέρι –όπως γίνεται με το σαφράν– και είναι από την Ήπειρο. Το βασικό μας προϊόν όμως είναι η ρίγανη γιατί πολύ απλά τη χρησιμοποιούν όλοι και παντού, και έτσι είναι το πιο αναγνωρίσιμο βότανο. Η δική μας ρίγανη προέρχεται από την Πελοπόννησο, από τον Ταΰγετο και τον Πάρνωνα. Ακόμα ένα από τα best seller μας είναι και το μπούκοβο (Smoked chili flakes) από καρατζοβίτικη πιπεριά, μια ποικιλία που τείνει να εκλείψει.
Όμως τολμάμε να προσθέτουμε και προϊόντα όπως είναι το φλισκούνι (Pennyroyal, the ancient mint), ένα φυτό που φυτρώνει πολύ κοντά στο νερό, που μας προμηθεύει ένας παραγωγός από την Πελοπόννησο με πηγή μέσα στα κτήματά του και ένας με παραθαλάσσια χωράφια στην Ήπειρο, ή τον μαραθόσπορο από τη βόρεια Εύβοια. Εκεί έχουν παράδοση στην καλλιέργειά του διότι το χρησιμοποιούν και στην παραγωγή του τσίπουρου. Πρόσφατα αποκτήσαμε και δίκταμο από την Κρήτη και ολόκληρα φύλλα λουίζας, τόσο λεμονάτης, από τη Σάμο».
Στη συλλογή υπάρχει και ένα μείγμα τσαγιού που προέκυψε όταν πειραματίζονταν στο γραφείο με τα βουνά από βότανα στην αίθουσα παραγωγής, προκειμένου να βρουν κάτι να αντικαταστήσουν τους καφέδες. Γι' αυτό και ονομάστηκε Office Blend όταν κυκλοφόρησε σε μια ξεχωριστή Memphis συσκευασία σχεδιασμένη από τη Nathalie Du Pasquier, στενή συνεργάτιδα του Ettore Sottsass – η Nathalie ως αμοιβή ζήτησε απλώς ισόβια παροχή Daphnis and Chloe μπούκοβου. Θα βγάλουν κι άλλο τσάι; «Η αλήθεια είναι πως δεν είμαι της φιλοσοφίας ότι πρέπει να βγάζουμε κάποιο νέο προϊόν κάθε τόσο. Θα γίνει όταν προκύψει κάτι με αξία και ουσία, όπως όταν βρήκαμε το Office Blend. Το σίγουρο είναι ότι θα έρχεται σε συσκευασία original art».
Κάπως έτσι η Ευαγγελία έχει πια παρουσία σε πολλές χώρες. «Η Αμερική είναι ίσως η καλύτερη αγορά μας. Μόνο στην περιοχή της Νέας Υόρκης έχουμε πάνω από 100 σημεία πώλησης. Στον Καναδά επίσης έχουμε συνεργασία με μια εταιρεία που είναι από τις κορυφαίες παγκοσμίως στην αγορά των μπαχαρικών. Επίσης πολύ δυνατή αγορά για εμάς είναι και η Αγγλία, όπου συνεργαζόμαστε με μια εταιρεία οι οποία προμηθεύει πάνω από 400 εστιατόρια στην περιοχή του Λονδίνου. Στο Mandarin Oriental μαγειρεύουν με τα δικά μας βότανα. Στη Γερμανία έχουμε μπει ακόμα και μέσα σε αλυσίδες καταστημάτων αλλά και σε μικρότερα καταστήματα. Έχει πλάκα γιατί σε κάποια φάση προσέξαμε ότι είχαμε λάβει μια παραγγελία και από την Ζιζέλ Μπούντχεν».
Info
Daphnis and Chloe
Μανδροκλέους 19, Νέος Κόσμος, 210 9241012
σχόλια