Η χαρούμενη ατμόσφαιρα του λούνα παρκ, όπου εξελίσσεται το έργο του Χόρβατ, έρχεται εξαρχής σε αντίθεση με το προβληματικό κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον και την απογοήτευση του μόλις απολυμένου Καζιμίρ. Προλετάριοι που προσπαθούν να επιβιώσουν από τη μία, αστοί που αναζητούν περιπετειούλες με κορίτσια του λαού από την άλλη, και στη μέση ένα ερωτευμένο ζευγάρι. Ο Χόρβατ θα γελοιοποιήσει τους εύπορους πλην γηραιούς, γλοιώδεις εραστές, αλλά δεν θα χαριστεί στις ρομαντικές ιδέες περί αιώνιας αγάπης. Στο τέλος του έργου ο Καζιμίρ φεύγει με τη γυναίκα του φίλου του κι η Καρολίνα μ' έναν τύπο που γνώρισε την ίδια εκείνη μέρα. Καλά, αυτό δεν είναι κυνισμός; Μήπως το να επιβιώνεις συμπίπτει με το να προδίδεις; Ο Γιόχαν Σίμονς λέει ότι το τέλος δεν είναι απαισιόδοξο, είναι απλώς ρεαλιστικό. Ο Πολ Κοκ πάλι δεν βλέπει κυνισμό στο έργο, μόνο ειρωνεία. «Ακόμη και οι δύο ευκατάστατοι της ιστορίας, που χρησιμοποιούν τη δύναμή τους με τρόπο απεχθή, στο τέλος αποχωρούν από τη σκηνή αξιοθρήνητοι, με την "ανωτερότητά" τους απολύτως τσαλακωμένη. Το έργο δεν μιλάει για επιβίωση αλλά για κάτι ανώτερο, για την ηδονή του να μένεις ζωντανός, όταν όλα μοιάζουν να καταρρέουν, και να συνεχίζεις. Ο Χόρβατ έχει βάλει τον εξής υπότιτλο στο έργο: "Και η αγάπη δεν τελειώνει ποτέ". Έτσι είναι», σχολιάζει.
Δεν πείραξαν το έργο «γιατί είναι εξαιρετικά καλογραμμένο, με μικρές σκηνές και δομή απόλυτης ακρίβειας». Αλλά δεν κράτησαν τα βαυαρικά τραγούδια με τα οποία ο Χόρβατ χωρίζει κάποιες σκηνές. Ο Κοκ έγραψε καινούργια - κράτησε μόνο το τελευταίο τραγούδι του πρωτοτύπου, με το οποίο κλείνει το έργο. Στην παράσταση που θα δούμε το τραγουδάει η Καρολίνα με τη συνοδεία ακουστικής κιθάρας. Σε απόδοση στα ελληνικά λέει περίπου:
Κι όταν ανθίσουν τα τριαντάφυλλα / η καρδιά μας θα πετάει
Γιατί ο έρωτας έρχεται / έρχεται με το Μάη
Γιατί έρχεται η άνοιξη/ κι ο χειμώνας περνάει
Και ο άνθρωπος, ο άνθρωπος/ ζει μονάχα ένα Μάη.
Η προοπτική του θανάτου δίνει νόημα στη ζωή, ακόμη και σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που περνούσε η Γερμανία του '30 ή η σημερινή Ευρώπη. Με μερικές σπουδαίες παραστάσεις πολιτικού προβληματισμού στις αποσκευές τους, ο Σίμονς και ο Κοκ ακούγονται (από το τηλέφωνο) σαφώς θορυβημένοι για τις πολιτικές εξελίξεις στο Βέλγιο και στην Ολλανδία, όπου τα ακροδεξιά κόμματα έχουν αυξήσει ανησυχητικά το ποσοστό τους, διεκδικώντας πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο πρώτος λέει ότι σε μια τέτοια συνθήκη χρέος των καλλιτεχνών είναι να μιλούν γι' αυτό που φοβούνται, να το αντιμετωπίζουν, να εκθέτουν στο κοινό τους μηχανισμούς που μπορούν να αναβιώσουν εφιάλτες του παρελθόντος. Γι' αυτό και ετοιμάζεται να σκηνοθετήσει το καινούργιο θεατρικό έργο της αυστριακής Ελφρίντε Γιέλινεκ (βραβείο Νόμπελ 2004), που έχει τίτλο Τα συμβόλαια του εμπόρου, Μια οικονομική κωμωδία. Ο δεύτερος, παρ' ότι ανησυχεί, θεωρεί τελικά ότι το παρελθόν θα μείνει παρελθόν γιατί πιστεύει στην πατρίδα του, στην κοινωνία των καλλιτεχνών και εν γένει στα υγιή, μετριοπαθή και δημοκρατικά, αντανακλαστικά της κοινωνίας στην οποία ζει και δημιουργεί. Αυτός ήταν ο δεύτερος σημαντικός λόγος για τον οποίο διάλεξαν να ανεβάσουν το συγκεκριμένο έργο. Ο πρώτος είναι η υψηλή ποιότητα της δραματουργίας του, ο δεύτερος ότι εκθέτει μια συνθήκη και μία απελπισία πολύ οικεία στο σύγχρονο κοινό - κι ας έχουν περάσει σχεδόν 80 χρόνια από την εποχή που πρωτοπαρουσιάστηκε.
σχόλια