Χαίρε, Καίσαρ! (Hail, Caesar!)

0

Μια ημέρα από τη ζωή του Έντι Μάνιξ, ενός «fixer» του Χόλιγουντ, αυτού δηλαδή που «καθάριζε» τα σκάνδαλα των σταρ, φροντίζοντας να μένουν τα άπλυτά τους μακριά από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Η απαγωγή του διάσημου πρωταγωνιστή της ρωμαϊκής περιπέτειας εποχής Hail, Caesar! από τα γυρίσματά της θα αναγκάσει τον Έντι να ζοριστεί για να βρει την άκρη του νήματος της υπόθεσης, την ίδια στιγμή που θα πρέπει να αποφασίσει και για το δικό του επαγγελματικό μέλλον.

Το Χαίρε, Καίσαρ! δεν διαφέρει στην καρδιά και το DNA από την ουσία των προηγούμενων έργων των αδελφών Κοέν, ας πούμε πως βρίσκεται πιο κοντά στο Ένας σοβαρός άνθρωπος και το Μπάρτον Φινκ, αλλά σε μεγέθυνση, με μια δόση από τις απαγωγές του Μεγάλου Λεμπόφσκι και του Αριζόνα Τζούνιορ. Εξακολουθώντας να είναι αλλεργικοί σε οποιοδήποτε στρογγύλεμα ή μήνυμα μέσα στα φιλμ τους, εδώ επιχειρούν έναν κωμικό και φιλοσοφικό φόρο τιμής στο αμερικανικό σινεμά και τους ανθρώπους που το έφτιαξαν, το υπηρέτησαν, το συντήρησαν ή το διέβαλαν.

Παρακολουθούμε πολλές ταινίες να γυρίζονται μέσα στην ταινία με επίκεντρο το ομώνυμο Χαίρε Καίσαρ, ένα σανδαλόσπαθο έπος που μοιάζει φτυστά στο Μπεν Χουρ, ακόμη και στον υπότιτλο, A Tale οf Christ. Ανάμεσα στις υπόλοιπες, ένα μιούζικαλ με τον Τσάνινγκ Τέιτουμ, σαν και το On the town με τον Τζιν Κέλι. Μια υγρή εξτραβαγκάντζα με τη Σκάρλετ Τζοχάνσον, ακριβώς σαν το Million Dollar Mermaid με την Έστερ Γουίλιαμς. Κι ένα δράμα περιωπής, με τίτλο Merrily We Dance, σκηνοθέτη τον σνομπ, αλά Τζορτζ Κιούκορ, Λόρενς Λορέντς (Ρέιφ Φάινς, απολαυστικός) και δύσμοιρο πρωταγωνιστή τον Χόμπι Ντόιλ (αποκάλυψη ο Άλντεν Έρενραϊχ που είχαμε δει στο Τέτρο και στο Beautiful Creatures), που προέρχεται από γουέστερν της σειράς και δεν μπορεί βάλει δύο λέξεις στη σειρά, πόσο μάλλον να αντεπεξέλθει σε σοφιστικέ, απαιτητικούς διαλόγους. Αυτό το αφελές και πρόθυμο βλαχάκι πιάνει στο φιλότιμο, όταν τα πράγματα σκουραίνουν και χρειάζεται μια λίγο καουμπόικη επέμβαση, ο διευθυντής του στούντιο Κάπιτολ (το ίδιο, αν θυμάστε, από το Μπάρτον Φινκ, με τον Μάικλ Λέρνερ φωνακλά δερβέναγα), εδώ ο Τζος Μπρόλιν, που προσπαθεί με την ψυχή στο στόμα να κρατήσει σε σταθερή πορεία τις παραγωγές που τρέχουν και σε νηφάλια συμπεριφορά τα κακομαθημένα παιδιά του, τους σταρ/πρωταγωνιστές, που συνέχεια αποζητούν ειδική μεταχείριση. Όπως, για παράδειγμα, την ΝτιΆνα, τη Σκάρλετ Τζοχάνσον δηλαδή, με το εξώγαμο που απειλεί να τινάξει στον αέρα την καριέρα της, όπως κάποτε σώθηκε από τα τσακάλια των δημοσίων σχέσεων η Λορέτα Γιανγκ, επειδή αποσιωπήθηκε έντεχνα η ανεπιθύμητη μητρότητά της. Ο μεγάλος πονοκέφαλος λέγεται Μπερντ Γουίτλοκ: είναι ο Καίσαρας, τα φέρνει στα ταμεία, αλλά ανεξήγητα, ή όχι και τόσο ανεξήγητα, αφού η εμπορική του απήχηση ίσως είναι ο λόγος της εξαφάνισής του, απήχθη από μια ομάδα κομμουνιστών για να κρατηθεί όμηρος σε μια σπιταρόνα στο Μάλιμπου, και μόλις συνέλθει, να συζητήσουν όλοι μαζί κάποια ζητήματα αρχής, που με την επιρροή του ελπίζουν πως θα περάσουν στη μάζα, στο πόπολο που βλέπει σινεμά και τότε, στα '50s, πίστευε ευλαβικά ό,τι ξεστόμιζαν οι Θεοί του. Τον Γουίτλοκ υποδύεται μοναδικά ο Τζορτζ Κλούνι με την απορία ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του, ιδανικός κοενικός «ηλίθιος» που διαθέτει δύναμη ανεξάρτητα από τη θέλησή του, και θέληση πέρα από τις δυνάμεις του. Κοντολογίς, ένας σταρ παλαιάς κοπής, που του φέρονταν σαν να ήταν παιδί και πάντα ήθελε να ξεφύγει από τα γκέμια της επιτήρησης, χωρίς να παίρνει το ρίσκο εύκολα – σε κατηγορία στην οποία ξεχώριζαν, εκτός από τους τελείως ανένταχτους, εκείνοι που, όπως ο Χόμφρεϊ Μπόγκαρτ, για παράδειγμα, από ένα σημείο κι έπειτα συνήλθαν και επικοινώνησαν εκ νέου με το μυαλό και τις επιθυμίες τους.

Ο Μπρόλιν, λοιπόν, που στην ταινία των Κοέν λέγεται Έντι Μάνιξ, όπως κάποτε ο πραγματικός αντιπρόεδρος της MGM, και μαζί με τον αρχηγό των δημοσίων σχέσεων του ίδιου στούντιο, Χάουαρντ Στρίκλινγκ, αποτέλεσαν το μοντέλο για τον χαρακτήρα, είναι ο μεγάλος ισορροπιστής, ο αθόρυβος κυματοθραύστης, ο σκουπιδοτενεκές των ανώριμων και των κακόπιστων, ντετέκτιβ και ψυχολόγος ταυτόχρονα, ένας σκληρός με σύζυγο γεμάτη κατανόηση, άνδρας της οικογένειας και της τιμής του, όσο γίνεται, θρήσκος και βασανισμένος, έτοιμος να υποκύψει σε μια δελεαστική προσφορά για μια καλύτερη θέση έξω από τη βιομηχανία του κινηματογράφου.

Έχοντας σπουδάσει σινεμά και φιλοσοφία, οι Τζόελ και Ίθαν Κοέν φροντίζουν να χωρέσουν τη σκέψη μέσα στην τεχνική και αυτόν το συνδυασμό κατεξοχήν εφαρμόζουν χορταστικά σε μια ταινία όπως το Χαίρε, Κάισαρ!, όπου το θέμα της πίστης εξετάζεται στη νιοστή: το σενάριο-σεμινάριο ανοίγει παράθυρα, πάντα μέσα στο κλειστό σύστημα, σαν την παλιά καλή Metro Goldwyn Mayer που, εκτός από την πανδαισία και το παραμύθι, έκρυβε μυστικές ιστορίες και, κυρίως, ανθρώπους, αδυναμίες και προβλήματα. Ο Μάνιξ και ο Γουίτλοκ είναι οι δύο βιβλιοστάτες αυτού του σινεματζίδικου κουβαριού. Ο πρώτος βλέπει την πίστη του να δοκιμάζεται και δεν είναι μόνο οι αμαρτίες των άλλων που καλείται να τακτοποιήσει και να πάρει στον ώμο του αλλά και το ίδιο του το μέλλον, με τον επαγγελματικό πειρασμό που προκύπτει. Η έννοια του Χόλιγουντ για τον Μάνιξ είναι πολλά παραπάνω από το θέαμα και τον αστραφτερό συνωστισμό: είναι η μεγάλη ιδέα της Αμερικής, η πανίσχυρη προπαγάνδα του καπιταλιστικού ιδεώδους εν μέσω ψυχρού πολέμου, ένας μηχανισμός επιδραστικότερος από τα λόγια αγάπης, τις βουτιές, τους πυροβολισμούς και τα χοροπηδήματα. Το αφήνεις για μια άλλη δουλειά, όσο υποσχόμενη και να είναι; Δύσκολα, γιατί το να διευθύνεις ένα στούντιο δεν είναι απλώς μια ακόμη δουλειά, αλλά ένα οιονεί λειτούργημα. Στην άλλη άκρη, ο Γουίτλοκ είναι το τέλειο εργαλείο, γιατί ο καλός ηθοποιός είναι καλός αγωγός του ψέματος, και ο ντρεσαρισμένος σταρ ακόμη καλύτερος. Ο Γουίτλοκ ψάχνει πάντα το ελάχιστο κίνητρο, μια αφορμή για να πιαστεί και να καταλάβει τα λόγια που του δίνουν να πει. Κι όταν του συμβεί, τα πιστεύει κι ο ίδιος, χάφτει το παραμύθι που σπέρνει στο φιλοθεάμον κοινό κι έτσι επικοινωνεί ξανά με τον έξω κόσμο, νομίζοντας πως είναι ένας από αυτούς, το ενδεχομένως λαϊκό παιδί που ξέχασε έπειτα από τόση καλοπέραση. Στο μεταξύ, ο Κλούνι περιφέρεται με τη στολή του εκατόνταρχου, αστείος ως γελοίος, που θεωρεί τα πάντα σοβαρή υπόθεση, καθώς βρίσκεται εκτός τόπου, αλλά χωρίς ενοχές. Ή μήπως ο τόπος, το ευρύτερο Χόλιγουντ, από τα πλατό μέχρι τον ωκεανό, έχει ούτως ή άλλως, ως επίσημο ένδυμα το κοστούμι του ρόλου – η Μέρι Ζόφρις έχει κάνει, ως συνήθως, φοβερή δουλειά στα ρούχα.

Ξεκινώντας από τον Μάνιξ και περνώντας από τύπους και καταστάσεις, οι αδελφοί Κοέν γλεντάνε το Χόλιγουντ που γνωρίζουν πολύ καλά σε μια ενδοσκόπηση σχετικά με το ποιο μπορεί να ήταν το περιεχόμενο του συστήματος παραγωγής των σταρ και των μύθων μέσα από τη μήτρα, κάνοντας την υπόθεση πως το στούντιο είναι ζωντανός οργανισμός γιατί έτσι το έβλεπε ο κόσμος κι έτσι το μεταχειρίζονταν οι εργαζόμενοι σε αυτό. Διασχίζουν τα κινηματογραφικά είδη, χωρίς να επιμείνουν σε κάποιο από αυτά, για να καταλήξουν (βαριά κουβέντα για φιλμ των Κοέν) σε κάτι ακόμη πιο εσωστρεφές: την κρυφή πολιτική πίσω από το κατευθυνόμενο σύστημα των στούντιο και την πίστη σε ένα σενάριο, σε ένα ιδανικό, στην πατρίδα ή, αν μιλάμε για το φιλοθεάμον προλεταριάτο που πλήρωνε το εισιτήριο για να στηρίξει ενθουσιωδώς τη βιομηχανία της φαντασίας, την πίστη σε ένα είδωλο, που ανάθεμα κι αν ήξερε σε ποιον και τι να πρωτοπιστέψει. Ως δημιουργοί που σέβονται το παρελθόν τους, οι Κοέν επιφυλάσσουν τις ιλαρότερες σεκάνς τους για τα πιο σοβαροφανή σημεία, τη διάσκεψη των θρησκευτικών παραγόντων υπό τον Μάνιξ για να δώσουν την ευχή ή να εκφράσουν τις αντιρρήσεις τους για το Χαίρε Καίσαρ και το ινστρουχτορικό καλόπιασμα των αγχωμένων κομμουνιστών στον ανίδεο Γουίτλοκ με φόντο τα κύματα που παφλάζουν στην ονειρική επιτομή της άπιαστης πολυτέλειας. Το αριστερό σεμινάριο έχει κατάληξη που, σαν gag, προσιδιάζει στο βωβό σινεμά που προηγήθηκε της εποχής. Η σύναξη του παπά, του ιερέα, του πάστορα και του ραβίνου, όλοι κολακευμένοι που κάνουν τους δύσκολους, εκτυλίσσεται με πολλή, κυκλική, σπαρταριστή, εντελώς κοενική κουβέντα και μια ωραιότατη μείξη του ανάλγητου δόγματος με την ελαστική ηθική μπροστά στο εκτόπισμα ενός... ηθοποιού. Ακόμη κι ένας εκπρόσωπος του Θεού επί της Γης επιθυμεί διακαώς να διαφημιστεί από τον δημοφιλέστερο σε μια κινηματογραφική εταιρεία που έχει καπαρώσει την αθανασία, όπως η MGM, που καυχιόταν στις δόξες της πως συμπεριλάμβανε στο δυναμικό της περισσότερα αστέρια και από τον ουρανό.

Oscars Critics
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η φιγούρα της Μελίνας με τρόμαζε και με έλκυε ταυτόχρονα»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Ευριπίδη Σαμπάτη

Μυθολογίες / «Η φιγούρα της Μελίνας με τρόμαζε και με έλκυε ταυτόχρονα»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Ευριπίδη Σαμπάτη

Ο τραγουδοποιός Ευριπίδης Σαμπάτης επιλέγει 10 ταινίες, καθεμιά απ' τις οποίες για διαφορετικούς λόγους τον ταρακούνησαν τόσο που η ζωή του δεν ήταν ποτέ πια η ίδια.
Είδαμε το «Juror#2» του Κλιντ Ίστγουντ και είναι η καλύτερη αμερικανική ταινία της χρονιάς

Οθόνες / To «Juror#2» του Κλιντ Ίστγουντ είναι η καλύτερη αμερικανική ταινία της χρονιάς

Αλλά δυστυχώς δεν θα προβληθεί στις κινηματογραφικές αίθουσες, επειδή οι υπεύθυνοι του στούντιο θεωρούν ότι το ενήλικο σινεμά αυτού του τύπου ανήκει στις streaming πλατφόρμες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Daily / Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Η αυτοτελής σειρά κατορθώνει να λειτουργεί συγχρόνως ως ιστορική αναπαράσταση, ως συνταρακτικό δράμα, ως καθηλωτικό θρίλερ, ακόμα και ως δραματοποιημένο true crime, ειδικά για τους θεατές που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις πολυσύνθετες πτυχές του ένοπλου αγώνα στη Βόρεια Ιρλανδία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η βίβλος του cult ελληνικού σινεμά

Οθόνες / Η βίβλος του cult ελληνικού σινεμά μόλις κυκλοφόρησε

Τα κείμενα του Φώντα Τρούσα για τις «βαθιά υποτιμημένες ταινίες που απελευθέρωσαν τη ματιά του θεατή από την οικογενειακή τηλεοπτική εικόνα, απενοχοποιώντας περαιτέρω το γυμνό» και για τον underground και τον πειραματικό ελληνικό κινηματογράφο κυκλοφορούν σε ένα μοναδικό, κυριολεκτικά, βιβλίο, από τα LiFO Books.
M. HULOT
Η φωνή του «τέρατος»: Ο Μάνσον με τα δικά του λόγια σ’ ένα αποκαλυπτικό νέο ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Η φωνή του «τέρατος»: Ο Μάνσον με τα δικά του λόγια σ’ ένα αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ

Ένα νέο ντοκιμαντέρ εξετάζει και αμφισβητεί όλα όσα νομίζουμε ότι γνωρίζουμε για τη διαβόητη φιγούρα, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά ηχογραφημένες συνομιλίες του σε διάστημα είκοσι ετών.
THE LIFO TEAM
Τα γεγονότα της ζωής

Οθόνες / Κασσαβέτης, Σκορσέζε, Ερίθε: 10 άχαστες προβολές στο φετινό Πανόραμα

Πρεμιέρες, παράλληλες εκδηλώσεις, αφιερώματα: Από τις 21 ως τις 27 Νοεμβρίου, οι κινηματογράφοι Τριανόν, Newman και Στούντιο φιλοξενούν το μακροβιότερο αθηναϊκό κινηματογραφικό φεστιβάλ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Οθόνες / Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Ο αγαπημένος Έλληνας σκηνοθέτης ξεδίπλωσε σημαντικές στιγμές από τη ζωή και την πορεία του και αφηγήθηκε πολύτιμες ιστορίες που διαμόρφωσαν το queer σινεμά του στο φετινό Iconic Talks Powered by Mastercard που πραγματοποιήθηκε στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Τα δέκα αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

Μυθολογίες / Τα 10 αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

«Κάθε φορά που το βλέπω προσπαθώ να καταλάβω πώς έχει οργανωθεί αυτό το χάος»: Ο Αλέξανδρος Βούλγαρης μάς καλεί να ανακαλύψουμε δέκα animation διαφορετικών τεχνικών, που τον έχουν επηρεάσει βαθιά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Οθόνες / 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Η Fischer, επίσημος χορηγός των Βραβείων Κοινού εδώ και μια δεκαετία, στήριξε για μία ακόμη χρονιά τον θεσμό, απονέμοντας πέντε βραβεία στις ταινίες που συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους των θεατών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου «Game of Thrones» συνεχίζεται

Οθόνες / «Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου Game of Thrones συνεχίζεται

Η σειρά του HBO, που παίρνει τη σκυτάλη από το πραγματικά αξιόλογο «Penguin», προσπαθεί να επικαλεστεί τη συνταγή του μεγάλου hit του καναλιού και ξεστρατίζει από το ατμοσφαιρικό σύμπαν του Ντενί Βιλνέβ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι θρυλικοί boomers του 65ου φεστιβάλ θεσσαλονίκης

Pulp Fiction / Οι θρυλικοί boomers του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Ρέιφ Φάινς, Ζιλιέτ Μπινός, Ματ Ντίλον: Oι διάσημοι, σχεδόν συνομήλικοι ηθοποιοί που τιμήθηκαν με Χρυσό Αλέξανδρο και έδειξαν με τις διαφορετικές επιλογές τους ισάριθμα σίκουελ στην καριέρας τους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Οθόνες / «Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Ένα έπος δράσης και χαρακτήρων που κυλά θεαματικά, ουσιαστικά, υπερβολικά, συγκινητικά, χορταστικά και εμφατικά, όπως όλοι οι υποψήφιοι θεατές αναμένουν εδώ και πολύ καιρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η πιο διάσημη υπόθεση «απαγωγής από εξωγήινους» αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Οθόνες / Η απαγωγή του αιώνα αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Παρότι συμμετείχε στο σενάριο του ντοκιμαντέρ «The Manhattan Alien Abduction», η Λίντα Ναπολιτάνο που ισχυρίζεται ότι απήχθη από εξωγήινους στο κέντρο του Μανχάταν προ 35ετίας μηνύει την πλατφόρμα για αθέτηση της συμφωνίας τους.
THE LIFO TEAM