Η AΠΩΛΕΙΑ. Πάντα μας βρίσκει απροετοίμαστους και πάντα αιφνιδιάζει. Σύμφωνα με τον Ντεριντά, η απώλεια είναι η αίσθηση της μη επανάληψης εκείνων που συνδέουμε με την ψυχή μας. Όσο μπορείς, δηλαδή, να επαναλαμβάνεις αυτά που αγαπάς, όσο μπορείς να ζεις έτσι ώστε κάθε στιγμή να λες «αυτό θα ήθελα να το ξαναζώ αιώνια», τόσο πιο σημαντική είναι για σένα η απώλεια. Ο ίδιος, μάλιστα, έγραφε, όπως έλεγε, για να διαφυλάξει «αυτόν τον μικρό κόκκο επανάληψης».
Σήμερα, γράφω και εγώ για να διαφυλάξω τους πολλούς, μικρούς κόκκους της μνήμης που συνέθεταν αυτό που υπήρξε η αγαπημένη μας φίλη Μαρία Τσάκου*.
«Μην ξεχάσετε το Μαράκι μου», μου ζήτησε η μητέρα της, και εγώ γράφω σήμερα για να εκτελέσω την επιθυμία της. Να μην ξεχάσει κανείς το Μαράκι μας. Όχι από ματαιοδοξία, αλλά γιατί αυτά που συμβόλιζε η Μαρία μπορούν να αναπαραχθούν και να πολλαπλασιαστούν και έτσι η απώλεια στην ουσία της δεν θα υπάρξει ή, τουλάχιστον, θα είναι περισσότερο υποφερτή για εμάς που μείναμε πίσω.
Η μεγαλύτερη ανταμοιβή του καλού ανθρώπου που είναι larger than life, είναι η αγάπη των άλλων που μεταδίδεται σαν τις μυρωδιές της άνοιξης και ανοίγει τις καρδιές μας. Και το Μαράκι μας είχε πολλή τέτοια αγάπη.
Παρά το γεγονός ότι κουβαλά ένα βαρύ εφοπλιστικό όνομα, ένα όνομα που από μόνο του «ανοίγει πόρτες», και θα μπορούσε να είχε επιλέξει μία ζωή πιο εύκολη, πιο ανέμελη, πιο άνετη, πιο αδιάφορη στην αδικία και στο τι συμβαίνει γύρω της, επέλεξε να μην το κάνει.
Για την προσωπική της διαδρομή και τις προσωπικές της μάχες θα γραφτούν πολλά και από πολλούς. Εδώ όμως θα γράψω για τη μάχη της για περισσότερη ελευθερία, για την αγωνία της να μπορεί κάθε άνθρωπος να διαφεντέψει το σώμα και τη σκέψη του, όπως θέλει. Και αυτή η αγωνία της ήταν αταξική, ανιδιοτελής, πηγαία σαν γάργαρο νερό και γνήσια. Το «όπλο» της ήταν ο λόγος, ο ορθός λόγος, η αντικειμενικότητα και η κριτική σκέψη. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι κατάφερε να ενώσει σε αυτήν την προσπάθεια, μαζί με τον Κυριάκο Αθανασιάδη, φίλο και συνοδοιπόρο στον Αμάγκι, πολλούς και πολλές προσωπικότητες της διανόησης, της δημοσιογραφίας, της λογοτεχνίας, των τεχνών, της πολιτικής, από όλο το ιδεολογικό φάσμα. Μία προσπάθεια εξ’ ολοκλήρου αφιλοκερδής αλλά με πολλά, επιχειρηματικά και προσωπικά, κόστη κυρίως για την ίδια.
Αλλά η Μαρία είναι μία Καρδαμυλίτισσα, δηλαδή αγύριστο κεφάλι και επίμονη. Αν έβαζε κάτι στο μυαλό της, δεν υπήρχε περίπτωση να μην πετύχει. Και πέτυχε. Δικαιωματίστρια και ακτιβίστρια από τις λίγες, ήθελε να κάνει μόνο καλό και απέδειξε ότι ο γνήσια φιλελεύθερος άνθρωπος δεν έχει πρόσημα, δεν έχει ταμπέλες, δεν είναι αριστερός ή δεξιός. Πάνω απ’ όλα είναι ένας καλός, δίκαιος και δοτικός άνθρωπος.
Η μεγαλύτερη ανταμοιβή του καλού ανθρώπου που είναι larger than life είναι η αγάπη των άλλων που μεταδίδεται σαν τις μυρωδιές της άνοιξης και ανοίγει τις καρδιές μας. Και το Μαράκι μας είχε πολλή τέτοια αγάπη.
Εξαιρώ και εξαίρω τον Μιχάλη της, γιατί δεν μπορεί να συγκριθεί η ποιότητα και το βάθος της αγάπης τους, με όλων ημών. Γιατί η δική μας είναι μια εγωιστική αγάπη, που εισέπραττε πολλά, ενώ η δική τους είχε μεγαλοσύνη και απεραντοσύνη.
Δεν ξέρω ποιες άλλες λέξεις να βρω και δεν ξέρω ούτε αν αυτές που βρήκα αποδίδουν την πραγματικότητα. Δεν ξέρω αν θα έχουμε ποτέ την τύχη κάποιοι και κάποιες από εμάς να αγαπηθούμε τόσο πολύ για αυτό που είμαστε και αυτό που κάνουμε. Αυτό που μπορώ όμως να πω με σιγουριά είναι ότι η αγωνιστική παρακαταθήκη που άφησε δεν θα πάει χαμένη. Είμαστε πια πολλοί και πολλές.
Καλές θάλασσες, καλή ανάσταση καπετάνισσα! Οι μουσικές σου θα μας συντροφεύουν στην αιωνιότητα…
«I' m stepping through the door,
And I'm floating in a most peculiar way
And the stars look very different today
For here
Am I sitting in a tin can
Far above the world
Planet Earth is blue
And there's nothing I can do»
(Space Oddity, David Bowie)
*Η Μαρία Τσάκου, εκτός από τη μεγάλη και επιτυχημένη πορεία της στη ναυτιλία, ήταν η συνιδρύτρια του πρώτου ελεύθερου, συνεργατικού και πολύ δημοφιλούς διαδικτυακού ραδιοφώνου Аmagi Radio (Αμάγκι σημαίνει ελευθερία). Ήταν από τα Καρδάμυλα Χίου.